Ωρα για τον Πρώτο μαύρο ή την Πρώτη γυναίκα;/καθημερινή
Η Χίλαρι γνωρίζει άριστα το πολιτικό παιχνίδι – Ο Ομπάμα μπορεί να μετατρέψει «έναν ψίθυρο σε φωνή εκατοντάδων»
Της Μαριλιας Παπαθανασιου
«Σας βεβαιώ ότι έχω συναισθήματα» είπε η Χίλαρι Κλίντον την ημέρα των προκριματικών εκλογών στην πολιτεία του Νιου Χαμσάιρ. Λίγο νωρίτερα, είχε δακρύσει, όταν εξαντλημένη από την προεκλογική εκστρατεία έλεγε: «Αυτή η χώρα μού έδωσε τόσες δυνατότητες και δεν θέλω να τη δω να οπισθοδρομεί». Ο συναισθηματισμός της Χίλαρι απέδωσε. Η πρώην Πρώτη Κυρία των Ηνωμένων Πολιτειών κέρδισε τη μάχη του Νιου Χαμσάιρ, αφήνοντας πίσω της τον αντίπαλό της, τον μαύρο γερουσιαστή του Ιλινόις, Μπάρακ Ομπάμα, και διαψεύδοντας όσους την αμφισβήτησαν μετά την ήττα της στην πρώτη αναμέτρηση για το χρίσμα των Δημοκρατικών στις προκριματικές της Αϊόβας.
Η επίδειξη συναισθηματισμού από πλευράς της Χίλαρι ήταν είδηση. Η Κλίντον με τη φήμη του έξυπνου αλλά σκληρού -στα όρια του αντιπαθητικού- ανθρώπου παίζει άψογα το πολιτικό παιχνίδι. Υπάρχει, αλήθεια, κανείς που να αμφιβάλλει ότι η κ. Κλίντον είναι πέρα για πέρα πολιτικό ζώο;
Με τους Μαύρους Πάνθηρες
Οσοι τη γνωρίζουν από την εποχή που φοιτούσε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Γέιλ στις αρχές της δεκαετίας του 1970, θυμούνται μια μαχητική νεαρή με τα μεγάλα γυαλιά και τα παντελόνια «καμπάνες» της εποχής, η οποία ανέλυε με πάθος τις προοδευτικές ιδέες της ενώ μαινόταν ο πόλεμος στο Βιετνάμ και στον Λευκό Οίκο κυριαρχούσε ο Νίξον. Παιδί της εποχής της, πιο ώριμο ίσως από τα άλλα, η Χίλαρι υπερασπίστηκε τους Μαύρους Πάνθηρες και χάρη στη μεθοδικότητα και την κρίση της βρέθηκε στην επιτροπή διερεύνησης του σκανδάλου Γουότεργκεϊτ, που οδήγησε τον Νίξον σε παραίτηση.
Και ύστερα ήρθε ο Μπιλ Κλίντον - πολιτικό ζώο όπως και εκείνη. Για χάρη του, η Χίλαρι, αφήνοντας εμβρόντητους τους φίλους της, εγκατέλειψε τις προοπτικές μιας λαμπρής σταδιοδρομίας και εγκαταστάθηκε στο επαρχιακό Αρκανσο. Εταίρος σε δικηγορική εταιρεία του Λιτλ Ροκ, η Χίλαρι φρόντισε την εικόνα και την καριέρα του συζύγου της τόσο αποτελεσματικά, ώστε ο Μπιλ Κλίντον πετυχαίνει το άλμα από το κυβερνείο του Αρκανσο, στον Λευκό Οίκο, το 1992.
Ως Πρώτη Κυρία, η Χίλαρι βρισκόταν μεν στη σκιά ενός χαρισματικού συζύγου, που έδινε αισιοδοξία στην Αμερική αλλά και στον κόσμο ολόκληρο, διατηρούσε ωστόσο πάντα έναν βαθμό αυτονομίας συσσωρεύοντας ταυτόχρονα πολύτιμη πολιτική εμπειρία. Ο πρόεδρος της εμπιστεύτηκε τον σχεδιασμό της μεταρρύθμισης στον τομέα της υγείας, η οποία όμως όταν απέτυχε, προκάλεσε το μένος των Ρεπουμπλικανών στο Κογκρέσο. Η Χίλαρι θεωρήθηκε υπεύθυνη και χρεώθηκε τον ρόλο της δόλιας συζύγου που χειραγωγεί τον πρόεδρο και κατά συνέπεια τις τύχες των Αμερικανών. Η εικόνα της ως κυνικού ανθρώπου των παρασκηνίων της εξουσίας άλλαξε με το σκάνδαλο Μόνικα Λεβίνσκι. Η Χίλαρι στάθηκε στο πλευρό του «αμαρτήσαντος» συζύγου με αξιοπρέπεια και κέρδισε τη συμπάθεια πολλών.
Τα «παντελόνια»
Σήμερα, μετά τη νίκη της στις οκτώ πολιτείες στις προκριματικές της «σούπερ Τρίτης», και παρά τα οικονομικά προβλήματα στην εκστρατεία της, η Χίλαρι Κλίντον είναι πιο αποφασισμένη από ποτέ να διεκδικήσει την αυτονομία της και να δείξει «ποιος θα φοράει τα παντελόνια στον Λευκό Οίκο», όπως είπε στην εκπομπή του Ντέιβιντ Λέτερμαν.
Στη μάχη όμως για το χρίσμα των Δημοκρατικών, η κ. Κλίντον έχει απέναντί της έναν δύσκολο αντίπαλο. Τον Μπάρακ Ομπάμα, που ενσαρκώνει την πολυφυλετική Αμερική. Γιος ενός Κενυάτη και μιας Αμερικανίδας, μεγαλωμένος στη Χαβάη και στην Ινδονησία, με λαμπρές σπουδές Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και Νομικής στο Χάρβαρντ, ο Ομπάμα βρίσκεται στον αντίποδα της Χίλαρι, από πλευράς ιδιοσυγκρασίας και εικόνας. Χαμογελά πιο αβίαστα από την κ. Κλίντον, και όχι μόνον όταν συνοδεύεται από τη σύζυγό του Μισέλ, λαμπρή δικηγόρο, και τις δύο χαριτωμένες κόρες τους. Εχει πλήρη επίγνωση της έλξης που ασκεί στα πλήθη και στα μέσα ενημέρωσης, τα οποία έκαναν λόγο για ένα νέο Κένεντι, πολύ πριν η «βασιλική» πολιτική οικογένεια της Αμερικής, οι Κένεντι, δηλώσουν ότι στηρίζουν την υποψηφιότητά του.
Ο Ομπάμα, όμως, είναι εξίσου πολιτικό ζώο με τη Χίλαρι. Εκ της καταγωγής του, διέθετε εξαρχής την κουλτούρα της συναίνεσης. Εκ των σπουδών του, απέκτησε την κουλτούρα της πολιτικής. Ως παιδί μεικτού γάμου, ο Ομπάμα έγινε αντικείμενο ρατσιστικών σχολίων από την παιδική του ηλικία, γεγονός που εξηγεί την απόφασή του να θελήσει να αγωνιστεί για την εξάλειψη του ρατσισμού και της φτώχειας στις υποβαθμισμένες γειτονιές του Σικάγου. Η επιλογή του να σταδιοδρομήσει ως δικηγόρος ασχολούμενος με τα πολιτικά δικαιώματα ενώ είχε γίνει, στο μεταξύ, ο πρώτος μαύρος αρχισυντάκτης της έγκυρης νομικής επιθεώρησης του Χάρβαρντ, απέφερε καρπούς. Το 1992, ο Ομπάμα και οι εθελοντές που συνεργάζονταν μαζί του κατάφεραν να εγγράψουν στους καταλόγους του Δημοκρατικού Κόμματος 120.000 νέα μέλη, που προέρχονταν κυρίως από τις μειονότητες και τα οποία χάρισαν το Ιλινόις, την πολιτεία του Ομπάμα, στον τότε υποψήφιο πρόεδρο Μπιλ Κλίντον.
Λίγο αργότερα, το 1996, ο Μπάρακ Ομπάμα εξελέγη στη Γερουσία της πολιτείας του Ιλινόις, αξίωμα από το οποίο παραιτήθηκε όταν εξελέγη στο αμερικανικό Κογκρέσο το 2004. Ο δρόμος προς το Κογκρέσο είχε ανοίξει μετά τον πύρινο λόγο που ο Ομπάμα εξεφώνησε στο συνέδριο των Δημοκρατικών το καλοκαίρι του 2004. Δεν υπάρχουν «κόκκινες» ρεπουμπλικανικές πολιτείες ούτε «γαλάζιες» δημοκρατικές πολιτείες.
Είμαστε ένας λαός που σεβόμαστε την Αστερόεσσα και υπερασπιζόμαστε τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, είχε πει ο 43χρονος τότε Ομπάμα συνεπαίρνοντας τα πλήθη.
Δύσκολο όνομα
Εν μια νυκτί, οι Αμερικανοί έμαθαν ποιος ήταν ο χαρισματικός πολιτικός με το δύσκολο όνομα - τόσο δύσκολο που όπως είχε πει ο ίδιος σε Γάλλους δημοσιογράφους της επιθεώρησης Le Nouvel Observateur, «μερικές φορές οι άνθρωποι με φωνάζουν Αλαμπάμα».
Μέχρι τώρα, ο Ομπάμα απέδειξε ότι μπορεί να μετατρέψει «έναν ψίθυρο σε φωνή εκατοντάδων που ζητούν αλλαγή», όπως είπε ο ίδιος στην ομιλία του μετά τη «σούπερ Τρίτη». Ανάλογη με την αλλαγή που επιδίωξε ο ίδιος το 1985, όταν εγκαταστάθηκε στο Σικάγο. «Ηθελα την αλλαγή», γράφει στην αυτοβιογραφία του. «Αλλαγή στον Λευκό Οίκο, όπου βρισκόταν ο Ρέιγκαν. Αλλαγή στο Κογκρέσο, που ήταν υπάκουο και διεφθαρμένο. Καμιά αλλαγή όμως δεν έρχεται από ψηλά. Γι' αυτό πρέπει να κινητοποιήσουμε τη βάση». Συνεχίζοντας την εκστρατεία του για τη διεκδίκηση του χρίσματος, ο Ομπάμα θα έχει πολλές ευκαιρίες να κινητοποιήσει τη βάση. Και να δικαιώσει το όνομά του: Μπάρακ στα αραβικά σημαίνει «ευλογημένος» και Ομπάμα, στην αφρικανική γλώσσα σουαχίλι, είναι το «φλεγόμενο δόρυ».
Μια άστοχη κίνηση
Το 2000, όταν τελείωνε η προεδρική θητεία του Κλίντον, η Χίλαρι αυτονομήθηκε και εξελέγη γερουσιαστής στη Νέα Υόρκη. Κατά τη διάρκεια της θητείας της ως γερουσιαστού, οι δηλώσεις της ήταν προμελετημένες και ελαφρώς άψυχες, όπως σημειώνει στη βιογραφία που της αφιέρωσε ο διάσημος δημοσιογράφος που έφερε στην επιφάνεια το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ, ο Καρλ Μπέρνστιν. Εκτός ίσως από την ψήφο της υπέρ του πολέμου στο Ιράκ το 2002, που έμελλε να γίνει όπλο στα χέρια του Μπάρακ Ομπάμα, ο οποίος είχε ταχθεί εξαρχής κατά της αμερικανικής επέμβασης.
Της Μαριλιας Παπαθανασιου
«Σας βεβαιώ ότι έχω συναισθήματα» είπε η Χίλαρι Κλίντον την ημέρα των προκριματικών εκλογών στην πολιτεία του Νιου Χαμσάιρ. Λίγο νωρίτερα, είχε δακρύσει, όταν εξαντλημένη από την προεκλογική εκστρατεία έλεγε: «Αυτή η χώρα μού έδωσε τόσες δυνατότητες και δεν θέλω να τη δω να οπισθοδρομεί». Ο συναισθηματισμός της Χίλαρι απέδωσε. Η πρώην Πρώτη Κυρία των Ηνωμένων Πολιτειών κέρδισε τη μάχη του Νιου Χαμσάιρ, αφήνοντας πίσω της τον αντίπαλό της, τον μαύρο γερουσιαστή του Ιλινόις, Μπάρακ Ομπάμα, και διαψεύδοντας όσους την αμφισβήτησαν μετά την ήττα της στην πρώτη αναμέτρηση για το χρίσμα των Δημοκρατικών στις προκριματικές της Αϊόβας.
Η επίδειξη συναισθηματισμού από πλευράς της Χίλαρι ήταν είδηση. Η Κλίντον με τη φήμη του έξυπνου αλλά σκληρού -στα όρια του αντιπαθητικού- ανθρώπου παίζει άψογα το πολιτικό παιχνίδι. Υπάρχει, αλήθεια, κανείς που να αμφιβάλλει ότι η κ. Κλίντον είναι πέρα για πέρα πολιτικό ζώο;
Με τους Μαύρους Πάνθηρες
Οσοι τη γνωρίζουν από την εποχή που φοιτούσε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Γέιλ στις αρχές της δεκαετίας του 1970, θυμούνται μια μαχητική νεαρή με τα μεγάλα γυαλιά και τα παντελόνια «καμπάνες» της εποχής, η οποία ανέλυε με πάθος τις προοδευτικές ιδέες της ενώ μαινόταν ο πόλεμος στο Βιετνάμ και στον Λευκό Οίκο κυριαρχούσε ο Νίξον. Παιδί της εποχής της, πιο ώριμο ίσως από τα άλλα, η Χίλαρι υπερασπίστηκε τους Μαύρους Πάνθηρες και χάρη στη μεθοδικότητα και την κρίση της βρέθηκε στην επιτροπή διερεύνησης του σκανδάλου Γουότεργκεϊτ, που οδήγησε τον Νίξον σε παραίτηση.
Και ύστερα ήρθε ο Μπιλ Κλίντον - πολιτικό ζώο όπως και εκείνη. Για χάρη του, η Χίλαρι, αφήνοντας εμβρόντητους τους φίλους της, εγκατέλειψε τις προοπτικές μιας λαμπρής σταδιοδρομίας και εγκαταστάθηκε στο επαρχιακό Αρκανσο. Εταίρος σε δικηγορική εταιρεία του Λιτλ Ροκ, η Χίλαρι φρόντισε την εικόνα και την καριέρα του συζύγου της τόσο αποτελεσματικά, ώστε ο Μπιλ Κλίντον πετυχαίνει το άλμα από το κυβερνείο του Αρκανσο, στον Λευκό Οίκο, το 1992.
Ως Πρώτη Κυρία, η Χίλαρι βρισκόταν μεν στη σκιά ενός χαρισματικού συζύγου, που έδινε αισιοδοξία στην Αμερική αλλά και στον κόσμο ολόκληρο, διατηρούσε ωστόσο πάντα έναν βαθμό αυτονομίας συσσωρεύοντας ταυτόχρονα πολύτιμη πολιτική εμπειρία. Ο πρόεδρος της εμπιστεύτηκε τον σχεδιασμό της μεταρρύθμισης στον τομέα της υγείας, η οποία όμως όταν απέτυχε, προκάλεσε το μένος των Ρεπουμπλικανών στο Κογκρέσο. Η Χίλαρι θεωρήθηκε υπεύθυνη και χρεώθηκε τον ρόλο της δόλιας συζύγου που χειραγωγεί τον πρόεδρο και κατά συνέπεια τις τύχες των Αμερικανών. Η εικόνα της ως κυνικού ανθρώπου των παρασκηνίων της εξουσίας άλλαξε με το σκάνδαλο Μόνικα Λεβίνσκι. Η Χίλαρι στάθηκε στο πλευρό του «αμαρτήσαντος» συζύγου με αξιοπρέπεια και κέρδισε τη συμπάθεια πολλών.
Τα «παντελόνια»
Σήμερα, μετά τη νίκη της στις οκτώ πολιτείες στις προκριματικές της «σούπερ Τρίτης», και παρά τα οικονομικά προβλήματα στην εκστρατεία της, η Χίλαρι Κλίντον είναι πιο αποφασισμένη από ποτέ να διεκδικήσει την αυτονομία της και να δείξει «ποιος θα φοράει τα παντελόνια στον Λευκό Οίκο», όπως είπε στην εκπομπή του Ντέιβιντ Λέτερμαν.
Στη μάχη όμως για το χρίσμα των Δημοκρατικών, η κ. Κλίντον έχει απέναντί της έναν δύσκολο αντίπαλο. Τον Μπάρακ Ομπάμα, που ενσαρκώνει την πολυφυλετική Αμερική. Γιος ενός Κενυάτη και μιας Αμερικανίδας, μεγαλωμένος στη Χαβάη και στην Ινδονησία, με λαμπρές σπουδές Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και Νομικής στο Χάρβαρντ, ο Ομπάμα βρίσκεται στον αντίποδα της Χίλαρι, από πλευράς ιδιοσυγκρασίας και εικόνας. Χαμογελά πιο αβίαστα από την κ. Κλίντον, και όχι μόνον όταν συνοδεύεται από τη σύζυγό του Μισέλ, λαμπρή δικηγόρο, και τις δύο χαριτωμένες κόρες τους. Εχει πλήρη επίγνωση της έλξης που ασκεί στα πλήθη και στα μέσα ενημέρωσης, τα οποία έκαναν λόγο για ένα νέο Κένεντι, πολύ πριν η «βασιλική» πολιτική οικογένεια της Αμερικής, οι Κένεντι, δηλώσουν ότι στηρίζουν την υποψηφιότητά του.
Ο Ομπάμα, όμως, είναι εξίσου πολιτικό ζώο με τη Χίλαρι. Εκ της καταγωγής του, διέθετε εξαρχής την κουλτούρα της συναίνεσης. Εκ των σπουδών του, απέκτησε την κουλτούρα της πολιτικής. Ως παιδί μεικτού γάμου, ο Ομπάμα έγινε αντικείμενο ρατσιστικών σχολίων από την παιδική του ηλικία, γεγονός που εξηγεί την απόφασή του να θελήσει να αγωνιστεί για την εξάλειψη του ρατσισμού και της φτώχειας στις υποβαθμισμένες γειτονιές του Σικάγου. Η επιλογή του να σταδιοδρομήσει ως δικηγόρος ασχολούμενος με τα πολιτικά δικαιώματα ενώ είχε γίνει, στο μεταξύ, ο πρώτος μαύρος αρχισυντάκτης της έγκυρης νομικής επιθεώρησης του Χάρβαρντ, απέφερε καρπούς. Το 1992, ο Ομπάμα και οι εθελοντές που συνεργάζονταν μαζί του κατάφεραν να εγγράψουν στους καταλόγους του Δημοκρατικού Κόμματος 120.000 νέα μέλη, που προέρχονταν κυρίως από τις μειονότητες και τα οποία χάρισαν το Ιλινόις, την πολιτεία του Ομπάμα, στον τότε υποψήφιο πρόεδρο Μπιλ Κλίντον.
Λίγο αργότερα, το 1996, ο Μπάρακ Ομπάμα εξελέγη στη Γερουσία της πολιτείας του Ιλινόις, αξίωμα από το οποίο παραιτήθηκε όταν εξελέγη στο αμερικανικό Κογκρέσο το 2004. Ο δρόμος προς το Κογκρέσο είχε ανοίξει μετά τον πύρινο λόγο που ο Ομπάμα εξεφώνησε στο συνέδριο των Δημοκρατικών το καλοκαίρι του 2004. Δεν υπάρχουν «κόκκινες» ρεπουμπλικανικές πολιτείες ούτε «γαλάζιες» δημοκρατικές πολιτείες.
Είμαστε ένας λαός που σεβόμαστε την Αστερόεσσα και υπερασπιζόμαστε τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, είχε πει ο 43χρονος τότε Ομπάμα συνεπαίρνοντας τα πλήθη.
Δύσκολο όνομα
Εν μια νυκτί, οι Αμερικανοί έμαθαν ποιος ήταν ο χαρισματικός πολιτικός με το δύσκολο όνομα - τόσο δύσκολο που όπως είχε πει ο ίδιος σε Γάλλους δημοσιογράφους της επιθεώρησης Le Nouvel Observateur, «μερικές φορές οι άνθρωποι με φωνάζουν Αλαμπάμα».
Μέχρι τώρα, ο Ομπάμα απέδειξε ότι μπορεί να μετατρέψει «έναν ψίθυρο σε φωνή εκατοντάδων που ζητούν αλλαγή», όπως είπε ο ίδιος στην ομιλία του μετά τη «σούπερ Τρίτη». Ανάλογη με την αλλαγή που επιδίωξε ο ίδιος το 1985, όταν εγκαταστάθηκε στο Σικάγο. «Ηθελα την αλλαγή», γράφει στην αυτοβιογραφία του. «Αλλαγή στον Λευκό Οίκο, όπου βρισκόταν ο Ρέιγκαν. Αλλαγή στο Κογκρέσο, που ήταν υπάκουο και διεφθαρμένο. Καμιά αλλαγή όμως δεν έρχεται από ψηλά. Γι' αυτό πρέπει να κινητοποιήσουμε τη βάση». Συνεχίζοντας την εκστρατεία του για τη διεκδίκηση του χρίσματος, ο Ομπάμα θα έχει πολλές ευκαιρίες να κινητοποιήσει τη βάση. Και να δικαιώσει το όνομά του: Μπάρακ στα αραβικά σημαίνει «ευλογημένος» και Ομπάμα, στην αφρικανική γλώσσα σουαχίλι, είναι το «φλεγόμενο δόρυ».
Μια άστοχη κίνηση
Το 2000, όταν τελείωνε η προεδρική θητεία του Κλίντον, η Χίλαρι αυτονομήθηκε και εξελέγη γερουσιαστής στη Νέα Υόρκη. Κατά τη διάρκεια της θητείας της ως γερουσιαστού, οι δηλώσεις της ήταν προμελετημένες και ελαφρώς άψυχες, όπως σημειώνει στη βιογραφία που της αφιέρωσε ο διάσημος δημοσιογράφος που έφερε στην επιφάνεια το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ, ο Καρλ Μπέρνστιν. Εκτός ίσως από την ψήφο της υπέρ του πολέμου στο Ιράκ το 2002, που έμελλε να γίνει όπλο στα χέρια του Μπάρακ Ομπάμα, ο οποίος είχε ταχθεί εξαρχής κατά της αμερικανικής επέμβασης.
Comments