Εφθασε η ώρα της απόφασης στο Σκοπιανό.-καθημερινή

Αντίστροφη μέτρηση με τη συνάντηση Ντόρας - Ράις στην Ουάσιγκτον και την επίσκεψη Νίμιτς στην Αθήνα

Του Αθανασιου Ελλις

Η ώρα των αποφάσεων στο θέμα των Σκοπίων έφθασε. Οι διεργασίες για την επίτευξη συμφωνίας κορυφώνονται τις επόμενες ημέρες. Πρώτος σταθμός στο πιεστικό χρονοδιάγραμμα η συνάντηση Μπακογιάννη - Ράις την Πέμπτη στην Ουάσιγκτον που θα είναι καθοριστική για τη συνέχεια. Πραγματοποιείται, πάντως, σε βαρύ κλίμα λόγω της δυσφορίας των ΗΠΑ, που αγγίζει τα όρια της αγανάκτησης, για τη δεδηλωμένη πρόθεση της Ελλάδας, εάν δεν υπάρξει ικανοποιητική λύση στο θέμα του ονόματος, να θέσει βέτο στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ που αποτελεί στρατηγικό στόχο του προέδρου Μπους στο λυκόφως της προεδρίας του. Δεν αποκλείεται να προηγηθεί συνάντηση της κ. Ράις και με τον υπ. Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, Αντόνιο Μιλόσοσκι, ο οποίος σήμερα βρίσκεται στον Καναδά.

Αμέσως μετά τις διαβουλεύσεις στην Ουάσιγκτον, ο Μάθιου Νίμιτς θα επισκεφεί την Αθήνα στις 19 Φεβρουαρίου και θα καταθέσει στα δύο μέρη την τελική του πρόταση για το όνομα. Χρονικός ορίζοντας για την επίτευξη συμφωνίας είναι πλέον το διάστημα έως την άτυπη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στις 6-7 Μαρτίου στις Βρυξέλλες, αν και σε περίπτωση αδιεξόδου είναι βέβαιο ότι οι προσπάθειες θα συνεχισθούν μέχρι και τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στις 2-4 Απριλίου στο Βουκουρέστι.

Στόχος της Αθήνας παραμένει η υιοθέτηση μιας κοινά αποδεκτής σύνθετης ονομασίας για διεθνή χρήση που θα ομαλοποιήσει τις διμερείς σχέσεις με τα Σκόπια, θα συμβάλει στη σταθερότητα των Βαλκανίων σε μια δύσκολη περίοδο, λόγω της επικείμενης ανεξαρτητοποίησης του Κοσόβου, και θα επιτρέψει την απρόσκοπτη υλοποίηση της στρατηγικής του προέδρου Μπους για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ.

Η Κοντολίζα στην Αθήνα

Καταλυτικό ρόλο στην εξέλιξη του θέματος θα παίξει η στάση που θα τηρήσει η Ουάσιγκτον. Είναι σαφές ότι μόνο εάν η Κοντολίζα Ράς υποστηρίξει ένα συμβιβαστικό όνομα αποδεκτό από την Ελλάδα και πιέσει την ηγεσία των Σκοπίων να συμφωνήσει, μπορεί να υπάρξει λύση. Η Αθήνα θα επιχειρήσει να αξιοποιήσει την επιρροή της στα Βαλκάνια και τη στάση που θα τηρήσει στο Κόσοβο, όπως και τον ρόλο που επιθυμεί να παίξει στη Μέση Ανατολή, αλλά και την προσωπική σχέση που έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια η Ντόρα Μπακογιάννη με την Κοντολίζα Ράις.

Στο πλαίσιο αυτό η επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας προσκλήθηκε και θα επισκεφθεί την Ελλάδα στις 3 και 4 Ιουνίου. Είναι σαφές ότι θα ήταν πολύ καλύτερο για την ίδια και την εικόνα των ΗΠΑ να φθάσει σε λίγους μήνες στην Αθήνα, στη δεύτερη επίσκεψή της μέσα σε δύο χρόνια, έχοντας συντελέσει στο να κλείσει αξιοπρεπώς το θέμα του ονόματος, διορθώνοντας εν μέρει την αδικία που διέπραξαν οι ΗΠΑ εις βάρος της Ελλάδας τον Νοέμβριο του 2004 με την εσπευσμένη και άνευ προειδοποιήσεως αναγνώριση της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας».

Στην Αθήνα η επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας θα συμμετάσχει σε συνάντηση γυναικών ηγετών για τη Μέση Ανατολή.

Συμβιβασμός

Οι ΗΠΑ ενθαρρύνουν τα δύο μέρη να καταλήξουν σε συμβιβασμό τον οποίο το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δηλώνει ότι θα υποστηρίξει.Ο μεσολαβητής του ΟΗΕ φέρεται να έχει καταλήξει σε μια σύνθετη ονομασία για χρήση σε διεθνείς οργανισμούς που θα αντικαστήσει το FYROM. Αν και το 2005 είχε προτείνει την ονομασία «Republika Makedonija-Skopje» στα σλαβικά, στο πλαίσιο της διαμόρφωσης της πρότασής του ο κ. Νίμιτς δεν θα έπρεπε να αγνοήσει τη μόνη ονομασία που έχει διεθνή νομιμοποίηση, καθώς την έχουν υποστηρίξει τα Ηνωμένα Εθνη με την απόφαση 845 του Συμβουλίου Ασφαλείας το 1993: «Nova Makedonija» στα σλαβικά. Στο ίδιο όνομα είχε καταλήξει το 1992 και η Ε.Ε. στην οποία επιδιώκει τώρα να ενταχθεί η ΠΓΔΜ.

Η Ελλάδα επιθυμεί η σύνθετη ονομασία να ισχύει στους διεθνείς οργανισμούς, αλλά και στις διμερείς σχέσεις της ΠΓΔΜ με άλλες χώρες. Για ευνόητους λόγους εσωτερικών πολιτικών συσχετισμών δύσκολα θα υποχωρήσει από αυτήν τη θέση. Ο κ. Νίμιτς δεν υιοθετεί αυτήν την άποψη, καθώς πρακτικά δεν είναι εύκολο να επιβληθεί σε τρίτες χώρες η χρήση συγκεκριμένης ονομασίας στις διμείς τους σχέσεις με τα Σκόπια. Αυτό, όμως, που μπορεί να κάνει ο μεσολαβητής των Ην. Εθνών είναι να συμπεριλάβει στη συμφωνία μια «ισχυρή σύσταση» προς όλα τα μέλη του ΟΗΕ να υιοθετήσουν την προτεινόμενη σύνθετη ονομασία και στις διμερείς σχέσεις, κάτι που η Αθήνα θα απαιτήσει τουλάχιστον από τους εταίρους της στην Ε.Ε. και στις ΗΠΑ που λογικά θα ανταποκριθούν.

Ελπίζεται ότι η συνάντηση Μπακογιάννη - Ράις, που διεξάγεται την ημέρα του «Αγίου Βαλεντίνου», θα βελτιώσει την ατμόσφαιρα που με αφορμή το Σκοπιανό είναι βαριά. Τους τελευταίους μήνες υπήρξαν έντονα διαβήματα, μέχρι και απειλές αρμοδίων αξιωματούχων για «αντίποινα» κατά της Ελλάδας εάν δεν συναινέσει στην ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ. Μέχρι τις εκλογές του Σεπτεμβρίου οι Αμερικανοί θεωρούσαν ότι οι προειδοποιήσεις περί βέτο ήταν προεκλογικού χαρακτήρα.

Τώρα έχουν πεισθεί ότι η Αθήνα δεν πρόκειται να υποχωρήσει. Αλλωστε, δεν έχει τα πολιτικά περιθώρια στο σημερινό νοσηρό κλίμα που επικρατεί στο εσωτερικό, ενώ κατανοούν ότι η ελληνική Βουλή δεν θα επικυρώσει τη διεύρυνση εάν περιλαμβάνει τα Σκόπια με όνομα μη αποδεκτό από την Αθήνα. Γνωρίζουν επίσης ότι η υπουργός Εξωτερικών είναι κόρη ενός πρώην πρωθυπουργού που είχε και αυτός οριακή πλειοψηφία 151 εδρών και απώλεσε την εξουσία λόγω του Σκοπιανού.

Λ. Οίκος, Πεντάγωνο, Κογκρέσο

Κατά την τριήμερη παραμονή της στην Ουάσιγκτον η κ. Μπακογιάννη εκτός της 45λεπτης συνάντησης με την κ. Ράις, θα έχει επίσης επαφές με τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας του προέδρου Μπους, Στιβ Χάντλεϊ, τον ελληνικής καταγωγής δεύτερο στην ιεραρχία της αμερικανικής διπλωματίας, Τζον Νεγροπόντε, και τον αναπληρωτή υπ. Αμυνας κ. Ινγκλαντ ο οποίος θα παραθέσει δεξίωση προς τιμήν της στο Πεντάγωνο στην πρώτη επίσημη επαφή της ελληνικής κυβέρνησης με το αμερικανικό υπουργείο Αμυνας μετά από τρία χρόνια. Θα συναντήσει επίσης κορυφαίους γερουσιαστές που γνωρίζουν το Σκοπιανό και έχουν δραστηριοποιηθεί υπέρ της ελληνικής θέσης (Τζο Μπάιντεν, Ρόμπερτ Μενέντεζ και Ολυμπία Σνόου), ενώ θα μιλήσει στο «Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών». Λόγω χρονικής συγκυρίας (διεύρυνση ΝΑΤΟ) το Σκοπιανό επισκιάζει άλλα σημαντικά θέματα της ατζέντας, μεταξύ αυτών, το Κυπριακό, παρότι σε μια εβδομάδα διεξάγονται στη Μεγαλόνησο καθοριστικές προεδρικές εκλογές, το Κόσοβο, που σε λίγες ημέρες θα ανακηρύξει την ανεξαρτησία του και η Ελλάδα θα κληθεί να πάρει θέση, τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή όπου η Αθήνα προσβλέπει σε ρόλο, το Αφγανιστάν όπου οι Αμερικανοί πιέζουν για μεγαλύτερη ελληνική συμμετοχή, την ενεργειακή συνεργασία με τη Ρωσία που έχει προκαλέσει δυσφορία στην Ουάσιγκτον, και το θέμα της βίζας.

Στην Ουάσιγκτον και ο Μιλόσοσκι

Τις τελευταίες ημέρες βρέθηκε στην Ουάσιγκτον και ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Αντόνιο Μιλόσοσκι που συμμετείχε στο Εθνικό Πρόγευμα Προσευχής. Δεν κατάφερε να συναντήσει την κ. Ράις η οποία έλειπε στο εξωτερικό. Τώρα βρίσκεται στον Καναδά, αλλά δεν αποκλείεται να υπάρξει τελικά συνάντηση το επόμενο διήμερο, καθώς όλοι αντιλαμβάνονται τη σημασία που έχει η στάση των ΗΠΑ. Μιλώντας σε κλειστή συζήτηση παρουσία του κ. Μιλόσοσκι, κατ’ εξοχήν αρμόδιος Αμερικανός αξιωματούχος εκτίμησε με ρεαλισμό ότι εάν δεν διευθετηθεί το θέμα του ονόματος η ΠΓΔΜ δεν πρόκειται ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Μίλησε για υπαρκτό πρόβλημα που δεν μπορεί να αγνοηθεί, και υποστήριξε ότι τώρα είναι η ώρα για τη λύση που θα βοηθήσει τα Σκόπια, αλλά και την ευρύτερη περιοχή. Σημείωσε ότι εναπόκειται στους ηγέτες να επιδείξουν ηγετική στάση και ζήτησε από τον κ. Μιλόσοσκι να αδράξουν τα Σκόπια την ευκαιρία που παρουσιάζεται.

Το τηλεφώνημα του Αρχιεπισκόπου και οι πιέσεις της Ομογένειας

Σημαντικό ρόλο έχει διαδραματίσει τους τελευταίους μήνες η ελληνική Ομογένεια, που για πρώτη φορά μετά πολλά χρόνια εμφανίζεται ενωμένη και πιέζει προς μια κοινή κατεύθυνση, όπως αποδεικνύουν και σχετικές καταχωρίσεις στον Τύπο που υπογράφουν όλες οι ομογενειακές οργανώσεις. Ιδιαίτερη αποτελεσματικότητα παρατηρείται στο Κογκρέσο, όπου έχει προωθηθεί συγκεκριμένο ψήφισμα στη Βουλή το οποίο έχουν συνυπογράψει πάνω από 100 βουλευτές και καταβάλλονται προσπάθειες να τεθεί προς συζήτηση την ερχόμενη Πέμπτη. Η επιρροή της ελληνοαμερικανικής κοινότητας στο Κογκρέσο απορρέει από τους ελληνικής καταγωγής νομοθέτες, αλλά και άλλους, όπως είναι ο ιδιαίτερα ευαίσθητος στα ελληνικά θέματα γερουσιαστής Μενέντεζ. Ακούγονται ακόμη και σκέψεις παρεμπόδισης ή καθυστέρησης της επικύρωσης της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ από την αμερικανική Γερουσία εάν δεν επιδειχθεί κατανόηση στις ελληνικές ευαισθησίες. Εχοντας διδαχθεί από το ισραηλινό λόμπι, η Ελλάδα δείχνει να αξιοποιεί την Ομογένεια. Το εγχείρημα δεν είναι εύκολο. Ο Τζορτζ Μπους στηρίζει σθεναρά κάθε χώρα που συντάχθηκε μαζί του στο Ιράκ. Πριν κατατεθεί η τελική πρόταση Νίμιτς, είναι ίσως η ώρα για να προσφέρει τη δική του συμβολή και ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος. Ο πρόεδρος Μπους τον εκτιμά ως άνθρωπο και τον σέβεται ως προκαθήμενο της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αμερικής. Σίγουρα θα απαντήσει σε ένα τηλεφώνημά του και θα ακούσει με προσοχή τι θα του πει ο Αρχιεπίσκοπος. Η κρισιμότητα των στιγμών δικαιολογεί, αν δεν επιβάλλει, μια τέτοια κίνηση.

Comments

Popular posts from this blog

επιλογές .....κεφαλονίτικα ανέκδοτα

Macmillan and Eisenhower in 1959 tv debate-bbc