ΟΣΑ ΕΓΙΝΑΝ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΚΛΕΙΣΤΕΣ ΠΟΡΤΕΣ ΤΟΥ ΜΑΞΙΜΟΥ

Το παρασκήνιο που οδήγησε στο capital control

Σε μια δραματική συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου στις 26 Ιουνίου συζητήθηκε για πρώτη φορά το ενδεχόμενο επιβολής capital control σε περίπτωση που κλείσουν οι κάνουλες της χρηματοδότησης στις τράπεζες ως «απάντηση» στο δημοψήφισμα, το οποίο αποφασίστηκε αργά το βράδυ στου Μαξίμου, όπου είχαν κληθεί όλοι οι υπουργοί και υφυπουργοί.

Πίσω από τις ερμητικά κλειστές πόρτες ανοίγει η συζήτηση για όλα τα θέματα, καθώς λίγες ώρες νωρίτερα οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές είχαν καταρρεύσει. Ακολουθεί ένας αγώνας δρόμου για τη διαχείριση της κατάστασης, αφού είναι ορατό πως η μαζική φυγή καταθέσεων έχει «γονατίσει» τις συστημικές τράπεζες.

Η επιβολή capital control δεν αποτελεί επιλογή του κυβερνητικού επιτελείου αλλά θεωρείται ως δεδομένο στην περίπτωση που δεν συνεχιστεί η ομαλή χρηματοδότηση.

Οι ισορροπίες είναι εύθραυστες και ο άνθρωπος-κλειδί είναι πλέον ο Μάριο Ντράγκι. Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας συνομιλεί τηλεφωνικά με τον ισχυρό άντρα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για να μην υπάρξουν απρόοπτα στον δρόμο προς το δημοψήφισμα. Ακολουθεί την επόμενη ημέρα η εσπευσμένη αναχώρηση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, Γιάννη Δραγασάκη, για τις Βρυξέλλες.

Βγήκε από την αίθουσα
Ενδεικτικό της κρισιμότητας των στιγμών είναι και το ότι εν μέσω της συνεδρίασης του Υπουργικού Συμβουλίου, ο Αλέξης Τσίπρας βγαίνει από την αίθουσα χωρίς να δώσει εξηγήσεις για τον λόγο της προσωρινής διακοπής. Στο πλευρό του βρίσκεται ο αντιπρόεδρος Γ. Δραγασάκης και οι υπουργοί Γ. Σταθάκης και Ν. Παππάς.

Ξεκινά ένας γύρος τηλεφωνικών επαφών και ο πρωθυπουργός συνομιλεί με την Α. Μέρκελ και τον Φρ. Ολάντ, ενώ -όπως αναφέρθηκε- καθοριστική για τις μετέπειτα εξελίξεις είναι και η επικοινωνία του με τον Μάριο Ντράγκι.

Ο Αλ. Τσίπρας γνωρίζει πόσο σημαντικό είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να μην τραβήξει την πρίζα, καθώς παρατηρείται σημαντική εκροή καταθέσεων. Με δεδομένο πως η χώρα στο τέλος Ιουνίου θα βρισκόταν εκτός προγράμματος, ήταν καθοριστικής σημασίας η προστασία των τραπεζών. Ο ισχυρός άντρας της ΕΚΤ δεν θέλει να είναι αυτός που θα δώσει τη χαριστική βολή στο τραπεζικό σύστημα της χώρας, ωστόσο με δεδομένο πως το πρόγραμμα έληγε, δεν υπήρχε μεγάλη ευχέρεια κινήσεων. Τελικά, ο Μάριο Ντράγκι κρατά σταθερό τον ELA και αποφεύγονται τα χειρότερα. Η στάση αυτή προκάλεσε στη συνέχεια αντιδράσεις από τους οπαδούς της σκληρής γραμμής, που κατηγόρησαν τον ισχυρό άντρα της ΕΚΤ για τη μεγάλη «ανοχή» που έδειξε στο θέμα της Ελλάδας. Η διάσταση απόψεων έγινε και... επισήμως ορατή στο Eurogroup.

Εκεί υπήρξε σύγκρουση του κεντρικού τραπεζίτη με τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Β. Σόιμπλε. Μάλιστα, πληροφορίες αναφέρουν πως το θέμα πήρε τέτοια διάσταση, που τελικά χρειάστηκε η μεσολάβηση του Γερούν Ντάισελμπλουμ για να πέσουν οι τόνοι. Μετά τον μαραθώνιο τηλεφωνημάτων, ο Αλ. Τσίπρας επιστρέφει στην αίθουσα του Υπουργικού Συμβουλίου και αρχίζει πλέον να συζητείται η στρατηγική που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση την εβδομάδα που μεσολαβεί μέχρι τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος. Το... κυρίως πιάτο της συζήτησης δεν είναι το δημοψήφισμα (καθώς η απόφαση είναι ειλημμένη) αλλά ποια θα πρέπει να είναι τα επόμενα βήματα της κυβέρνησης για να μην υπάρξουν απρόοπτα.

«Ειπώθηκαν όλα»
Το θέμα των τραπεζών, όπως είναι φυσικό, κυριαρχεί και γίνεται μια ανοιχτή συζήτηση για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, ώστε να μην υπάρξουν δραματικές εξελίξεις. Η επιβολή capital control δεν είναι επιλογή αλλά θεωρείται πως θα είναι το αποτέλεσμα σε περίπτωση που κλείσει η κάνουλα της χρηματοδότησης.

Μια... γεύση των θεμάτων που μπήκαν στο τραπέζι του κρίσιμου Υπουργικού Συμβουλίου έδωσε ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Γιάννης Πανούσης.

Μεταξύ άλλων, σημείωσε ότι είχε συζητηθεί το ενδεχόμενο οι τράπεζες να είναι κλειστές την ημέρα που ανακοινώθηκε το δημοψήφισμα. Σε εκείνη τη συνεδρίαση «ειπώθηκαν όλα» και ουσιαστικά χαράχτηκε η στρατηγική που θα ακολουθηθεί σε όλα τα μέτωπα.

Την επόμενη ημέρα ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Γιάννης Δραγασάκης, αναχώρησε για τις Βρυξέλλες προκειμένου να συναντηθεί με τον Μ. Ντράγκι. Ακολουθεί μία ακόμα συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου στις 28 Ιουνίου και στη συνέχεια -υπό το βάρος των εξελίξεων και μετά από μία αδιέξοδη συνεδρίαση του Eurogroup- ανακοινώνεται και επισήμως το capital control. Είχε προηγηθεί μια μαρτυρική για τις τράπεζες εβδομάδα, αφού οι πολίτες -ξέροντας πως το πρόγραμμα οδεύει στη λήξη- σήκωναν χρήματα καθώς ανησυχούσαν για την επόμενη ημέρα.

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ
kokkaliari@pegasus.gr