«Τι κάνουν οι άνθρωποι για το χρήμα»

Σε τρεις εβδομάδες περίπου από τώρα, στις 18 Σεπτεμβρίου, ολοκληρώνεται η περιοδεύουσα καθιερωμένη ευρωπαϊκή έκθεση Manifesta 11. 130 καλλιτέχνες παρουσιάζουν 250 έργα. Ανάμεσά τους και η Γεωργία Σαγρή.

Μετά τις διάσημες Biennale της Βενετίας και documenta του Κάσελ θεωρείται η πιο σπουδαία όσον αφορά τη σύγχρονη τέχνη. Αυτή τη φορά γίνεται στη Ζυρίχη ενώ σάλος είχε προκληθεί με τη διοργάνωση της Manifesta 6 όταν το 2006 επρόκειτο να διοργανωθεί στη Λευκωσία. Οι κυπριακές αρχές κατήγγειλαν το συμβόλαιο συνεργασίας διότι η έκθεση θα ήταν δικοινοτική. Αποτέλεσμα ήταν η Manifesta να στραφεί κατά των αρχών και να ζητήσει αποζημιώσεις για τη ματαίωση της έκθεσης και των σεμιναρίων.

Ας επιστρέψουμε όμως στο σήμερα. 130 καλλιτέχνες παρουσιάζουν 250 έργα στη Ζυρίχη. Ανάμεσα τους βρίσκονται και 30 φρέσκιες παραγωγές με τον τίτλο «Τι κάνουν οι άνθρωποι για το χρήμα». Βασικό θέμα των νέων παραγωγών είναι το νόημα και η αξία της εργασίας για τη ζωή του σημερινού ανθρώπου. Για το λόγο αυτό οι καλλιτέχνες συνεργάστηκαν με εργαζόμενους διαφόρων επαγγελμάτων στη Ζυρίχη: γιατρούς, αστυνομικούς αλλά και καθαρίστριες που αναγκάζονται να ξεπλένουν τις ακαθαρσίες των συμπολιτών τους.

Ως ένα είδος συνεργασίας με τον τοπικό πληθυσμό θεώρησε το έργο του και ο Αμερικανός Μάικ Μπουσέ, το οποίο αποτελείται από 80 τόνους λυματολάσπης και περιττωμάτων. Τα ξεραμένα κόπρανα καλύπτουν ύψος 25 μέτρων. «Όλοι όσοι επισκέφθηκαν μια τουαλέτα στις 24 Μαρτίου 2016 στη Ζυρίχη συνέβαλαν στη δημιουργία του έργου», αναφέρει ο κατάλογος της έκθεσης στην περιγραφή του έργου. Η ελβετική εφημερίδα Tages Anzeiger αναφέρει πως το έργο αναδύει μια δυσοσμία, πράγμα όχι βέβαια παράξενο.

Αμφισβήτηση των στερεοτύπων

Η Manifesta 11 στη Ζυρίχη

Ανάμεσα στους δημιουργούς βρίσκεται και ο διάσημος, αμφιλεγόμενος Γάλλος συγγραφέας Μισέλ Ουελμπέκ. Γνωστότερο έργο του είναι ηΥποταγή (μετάφραση στα ελληνικά Λίνα Σιπητάνου, «Βιβλιοπωλείον της Εστίας», Αθήνα 2015). Ο πρωτοεμφανιζόμενος ως εικαστικός Μισέλ Ουλεμπέκ παρουσιάζει τα αποτελέσματα ενός δικού του ιατρικού τσεκ απ. Όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να πάρει μαζί του ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα και μια ανάλυση αίματος.

Ανάμεσα στους καλλιτέχνες είναι και η 37χρονη Γεωργία Σαγρή, η οποία σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας (1997-2002), στο εργαστήριο της Ρένας Παπασπύρου και ανώτερα θεωρητικά και τσέλο στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών.

Στη Ζυρίχη παρουσιάζει μια εγκατάσταση στην οποία συνυπάρχουν η ζωγραφική, το κείμενο και το βίντεο στους εκθεσιακούς χώρους του ιδρύματος Löwenbräukunst και στην τράπεζα Julius Bär. Για την νεαρή καλλιτέχνιδα η απασχόληση βρίσκεται στο επίκεντρο του έργου της. «Εάν δεν αμφισβητήσω τα επαγγελματικά στερεότυπα, είναι σαν να αποδέχομαι σιωπηρά ότι κάθε κοινωνική θέση βασίζεται στην επιβίωση, την εξουσία, το χρήμα και τον έλεγχο», αναφέρει η Γεωργία Σαγρή στον κατάλογο της έκθεσης.

Η Manifesta διαρκεί 100 ημέρες, γίνεται κάθε δυο χρόνια, ιδρύθηκε το 1993 και τις δέκα εκθέσεις που έχουν διοργανωθεί μέχρι σήμερα έχουν επισκεφθεί πάνω από 2,5 εκατομμύρια φιλότεχνοι.

Μαρία Ρηγούτσου