Αθήνα – Τρόικα και Βερολίνο – ΔΝΤ: Σκηνικό έντασης σε δύο μέτωπα

Και πάλι το «λάθος» το ΤαμείουΑθήνα – Τρόικα και Βερολίνο – ΔΝΤ: Σκηνικό έντασης σε δύο μέτωπα

11/12/2013

Την ώρα που στην Αθήνα ξεκινά (με αργοκίνητες και χωρίς άμεσο ορίζοντα κατάληξης ) ο νέος κύκλος συζητήσεων με την τρόικα, εκτός συνόρων το «ελληνικό ζήτημα» απασχολεί όλο και πιο συχνά και όλο και πιο πολλούς από το στρατόπεδο των δανειστών – και κυρίως εκείνων που μόλις πριν από λίγο καιρό ήσαν άτεγκτοι.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ακρόαση της επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, από τις Επιτροπές Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, που διερευνούν τη δράση της τρόικας στις χώρες οι οποίες βρίσκονται σε πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, με σκοπό την αξιολόγηση των επιλογών της.

Για άλλη μια φορά, η κ. Λαγκάρντ έκανε αν αφορά στον λάθος υπολογιστή, όσον αφορά στην Ελλάδα, η οποία ομολόγησε μεν πως «υπάρχουν εμφανή σημάδια ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά», επέμεινε ωστόσο πως δεν υπήρχε άλλος δρόμος και κάλεσε την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αφήσει για καιρό ακόμα το βασικό της επιτόκιο σε χαμηλό επίπεδο και να καταπολεμήσει την επιβράδυνση του πληθωρισμού.

«Μπορούμε να πούμε πραγματικά ότι η κρίση είναι πίσω μας όταν το 12% του ενεργού πληθυσμού είναι άνεργο;», διερωτήθηκε η κ. Λαγκάρντ, επικεντρώνοντας πάντως την ομιλία της στην τραπεζική ένωση που «παραμένει μια προτεραιότητα».

Αυτοκριτική και από το Βερολίνο

«Η οικονομική κατάσταση της χώρας είναι απελπιστική», ανέφερε το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (dpa) για την Ελλάδα, με το ρεπορτάζ να επικεντρώνεται στην ανεργία και στον αποπληθωρισμό, αλλά και στην εκ μέρους της χώρας μας νέα έκδοση εντόκων γραμματίων, που συνιστά βραχυπρόθεσμο δανεισμό με δυσμενείς όρους.

Σύμφωνα με το τηλεγράφημα του dpa, το οποίο επικαλείται ανακοίνωση του ΟΔΔΗΧ, η Ελλάδα δανείστηκε βραχυπρόθεσμα 1,6 δις ευρώ με επιτόκιο 4,15%, αμετάβλητο σε σχέση με την προηγούμενη φορά, «προκειμένου να μπαλώσει τρύπες στον προϋπολογισμό της».

Το Πρακτορείο επισημαίνει ακόμη ότι η τρόικα των ελεγκτών θα συνεχίσει την αποστολή της στην Αθήνα από την Τετάρτη και ότι η έκθεσή της αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιανουάριο.

Τονίζεται δε ότι η τρόικα δεν έχει δώσει ακόμη το πράσινο φως ούτε για τον ήδη ψηφισθέντα από το κοινοβούλιο προϋπολογισμό του 2014, ούτε και για την εκταμίευση της επόμενης δόσης και απαιτεί -μεταξύ άλλων- περαιτέρω ιδιωτικοποιήσεις και στην εξοπλιστική βιομηχανία.

«Η οικονομική κατάσταση της χώρας είναι απελπιστική», αναφέρει το dpa: «Η Ελλάδα μάχεται ενάντια σε ανεργία που βρίσκεται σε επίπεδο ρεκόρ και βυθίζεται ολοένα και περισσότερο στον παραλυτικό αποπληθωρισμό, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα τη Δευτέρα η στατιστική Αρχή ΕΛΣΤΑΤ», καταλήγει το τηλεγράφημα.

Για δίλημμα μιλά η Βιέννη
«Αν οι διεθνείς δανειστές χαλαρώσουν απέναντι στην Ελλάδα τις απαιτήσεις τους για μεταρρυθμίσεις διακινδυνεύουν την αξιοπιστία τους, αν παραμείνουν σκληροί θέτουν σε κίνδυνο την προθυμία της Αθήνας για συνεργασία», ανέφερε η αυστριακή εφημερίδα «Ντι Πρέσε», σε δημοσίευμα υπό τον τίτλο «Το δίλημμα των πιστωτών με την Αθήνα».

Σύμφωνα με την εφημερίδα, η σχετική ηρεμία που επικρατεί τελευταία σε σχέση με τη χώρα οφείλεται σε τρεις λόγους: Πρώτον, στην εντατική ενασχόληση των εταίρων με τη δημιουργία της Τραπεζικής Ένωσης, δεύτερον, στη συμφωνία για μια άτυπη «ανακωχή» που έχουν κάνει η Αθήνα με την τρόικα και κατά τρίτον, στο ότι η Αθήνα είναι εδώ και λίγο καιρό, πάλι, σε θέση να ισορροπήσει δαπάνες και έσοδα.

Όπως σημειώνεται στο δημοσίευμα, αφαιρούμενων των δαπανών για την εξυπηρέτηση του χρέους, το πλεόνασμα που επιτυγχάνεται εφέτος είναι ύψους 800 εκατομμυρίων ευρώ, που, όπως αναφέρουν οι ειδικοί, αρκεί για τη χρηματοδότηση τρεχουσών αναγκών μέχρι τον Φεβρουάριο του 2014, οπότε το πρωτογενές πλεόνασμα μπορεί να φθάσει τα 2,9 δισ. ευρώ, δηλαδή το 1,6% του ΑΕΠ, κάτι που προβλέπεται στον προϋπολογισμό που υπερψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, πρόκειται για μια καταρχάς καλή είδηση και η Αθήνα μπορεί να ανασκουμπωθεί για την απομείωση του χρέους που αντιπροσωπεύει ένα 176% του ΑΕΠ, ωστόσο το πρόβλημα έγκειται στο ό,τι οι προβλέψεις του προϋπολογισμού και η προθυμία για μεταρρυθμίσεις είναι αντιστρόφως ανάλογα - αυτό φανερώνει και το πάγωμα από την τρόικα της εκταμίευσης της δόσης του δανείου, λόγω ελλιπούς, κατά την άποψή της, προόδου στις μεταρρυθμίσεις στον διοικητικό και φορολογικό τομέα.

Επιπλέον, υπάρχει αντιπαράθεση ως προς δύο νομοσχέδια, αυτό για τις αναγκαστικές κατασχέσεις ακινήτων σε βάρος υπερχρεωμένων νοικοκυριών και εκείνο για τη φορολόγηση αγροτεμαχίων, που θα συζητηθούν προσεχώς στη Βουλή και που, σύμφωνα με την τρόικα, δεν επαρκούν. Ωστόσο, σύμφωνα με το δημοσίευμα, η πίεση που η τρόικα μπορεί να ασκήσει είναι τώρα μικρότερη, καθώς, προς το παρόν και εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για τον προϋπολογισμό, η κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά δεν εξαρτάται πλέον από τα χρήματα των πιστωτών.

Με τον τρόπο αυτό, κατά την άποψη της εφημερίδας, η τρόικα βρίσκεται σε ένα δίλημμα: διότι εάν υποχωρήσει θα χάσει την αξιοπιστία της, ενώ εάν κρατήσει σκληρή στάση διακινδυνεύει την προθυμία συνεργασίας της Αθήνας, καθώς ο ελληνικός λαός θέλει πλέον να τελειώνει η λιτότητα, μετά από έξι χρόνια ύφεσης και με την ανεργία να ανέρχεται στο 27%.

Αναφέρεται, επίσης, πως η Ελλάδα ήδη έχει λάβει από τους δανειστές της 345 δις ευρώ, εκ των οποίων τα 240 δις από δάνεια και τα 105 δις έμμεσα, με τη διαγραφή χρέους, ωστόσο η Αθήνα δεν θα μπορέσει να σταθεί με τις δικές της δυνάμεις στα πόδια της, χωρίς μία επιπλέον διαγραφή χρέους, η οποία αυτή τη φορά θα πλήξει κύρια την Ευρώπη, καθώς οι χώρες της ΕΕ και το ΔΝΤ κατέχουν το 84% των ελληνικών υποχρεώσεων.

Το δημοσίευμα καταλήγει με την προειδοποίηση που απεύθυνε τη Δευτέρα ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου Χάρης Γεωργιάδης στις Βρυξέλλες, πως η διαγραφή ελληνικού χρέους έθεσε εκτός της πορείας του τον κυπριακό τραπεζικό τομέα, με αποτέλεσμα να τεθεί και η Κύπρος υπό την εποπτεία της τρόικα.

Οι Φαϊνάνσιαλ Τάιμς
Με τίτλο «Η Ελλάδα αντεπιτίθεται», (Greece Strikes Back), οι Financial Times αναφέρθηκαν στη «άνιση» σχέση Αθήνας-τρόικας, σημειώνοντας στον υπότιτλο ότι η Αθήνα θα έπρεπε να διαλέγει προσεκτικότερα τις μάχες της με την Ευρώπη.

Από την έναρξη του προγράμματος το 2010, γράφει, η τρόικα συνόδευε τα δάνειά της με δρακόντειους όρους, ενώ η Αθήνα προσπαθούσε να κάνει ηπιότερους αυτούς τους όρους αναδρομικά, με τις απόπειρές της συνήθως να απορρίπτονται.

Τώρα, συνεχίζει το άρθρο, «με τα δημόσια οικονομικά να πλησιάζουν το πρωτογενές πλεόνασμα, η κυβέρνηση αισθάνεται ότι έχει ένα πιο ισχυρό χαρτί να παίξει».

Αναφέρεται στην πρόσφατη έγκριση του προϋπολογισμού από την Βουλή, χωρίς προηγούμενη έγκριση από το ΔΝΤ ή την Κομισιόν, όπως απαιτούν οι κανόνες της ΕΕ, και εκτιμά ότι έτσι στήνεται το σκηνικό για μια τεταμένη συνάντηση με τους εκπροσώπους της τρόικα, όταν επιστρέψουν στην Αθήνα αυτόν το μήνα.

Είναι κατανοητό ότι ο Αντώνης Σαμαράς αισθάνεται την ανάγκη να κάνει επίδειξη δύναμης, γράφει, αφού η κοινοβουλευτική πλειοψηφία της κυβέρνησης συνασπισμού είναι τώρα εξαιρετικά ισχνή, ενώ τα κόμματα της Αντιπολίτευσης, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ και η Χρυσή Αυγή βλέπουν την δύναμη τους να ενισχύεται, λόγω των εξαγγελιών τους για επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου ή και εγκατάλειψη του ενιαίου νομίσματος.

Παρόλα αυτά, συνεχίζει το σχόλιο, ο Σαμαράς οφείλει να είναι προσεκτικός και να μην το παρακάνει, αφού, αν και η ελληνική οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί τον επόμενο χρόνο, οι προοπτικές της είναι ακόμα εύθραυστες.

Ανεξάρτητα από τις ελπίδες της κυβέρνησης για επιστροφή στις αγορές τον επόμενο χρόνο, σημειώνει, ρεαλιστικά η Αθήνα θα εξαρτάται από το δίχτυ ασφαλείας της ευρωζώνης για το άμεσο μέλλον. Οι όροι του πακέτου διάσωσης δεν είναι όλοι επιζήμιοι για την ελληνική οικονομία.

Αν και οι στόχοι δεν ήταν συνήθως ρεαλιστικοί, η Ελλάδα χρειάζεται ωστόσο να ανανεώσει το σύστημα είσπραξης φόρων για να εξασφαλισθεί η βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών της χώρας, ενώ το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων θα έδινε τις δυνατότητες σε νέους με προσόντα να εκπληρώσουν τις θεμιτές φιλοδοξίες τους.

Το άρθρο σημειώνει, κλείνοντας, ότι η διατήρηση εποικοδομητικών σχέσεων μεταξύ Αθήνας και Ευρώπης είναι ουσιώδης, προκειμένου να εξασφαλιστούν μελλοντικές παραχωρήσεις (όπως η απομείωση του χρέους, στην οποία προσβλέπει η Αθήνα) και συμβουλεύει τον κ. Σαμαρά να αποκλιμακώσει την επιθετικότητα σε αυτή τη φάση, καθώς ένας καλός στρατηγός ξέρει σε ποιες μάχες μπορεί να εμπλακεί.

Κόντρα ΔΝΤ-Βερολίνου
Τη διαχείριση κρίσης που ακολούθησε στην ευρωζώνη, η καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ, αμφισβητεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και τάσσεται υπέρ της έγκαιρης συμμετοχής των πιστωτών στην αναδιάρθρωση χρέους, σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα «Χάντελσμπλατ» (Der Handelsblatt).

Σύμφωνα με το δημοσίευμα της οικονομικής εφημερίδας, το σχέδιο του ΔΝΤ, το οποίο πρόκειται σύντομα να κατατεθεί στην Εκτελεστική Επιτροπή του Ταμείου, θέτει ως κεντρικό σημείο τη χρονική συγκυρία της αναδιάρθρωσης του χρέους των χωρών που αντιμετωπίζουν πρόβλημα, με στόχο να πείθονται οι πιστωτές να παραιτούνται εγκαίρως από μέρος των αξιώσεών τους. Η αναδιάρθρωση θα τίθεται στο εξής, σύμφωνα με το εν λόγω σχέδιο, ως προϋπόθεση για τη χορήγηση οικονομικής βοήθειας από το Ταμείο.

Όπως επισημαίνεται, το Βερολίνο έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να επαναληφθεί «κούρεμα» χρέους χώρας της ευρωζώνης.

«Δύο από τους σημαντικότερους πρωταγωνιστές της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους βρίσκονται σε πορεία σύγκρουσης» τονίζει η εφημερίδα και αναφέρεται σε δήλωση του αναπληρωτή διευθυντή στρατηγικής και πολιτικής του Ταμείου, Χιου Μρέντενκαμπ ότι η ελληνική εμπειρία απέδειξε πως «οι αναδιαρθρώσεις, είτε είναι περιορισμένης έκτασης είτε έρχονται πολύ αργά», με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η ανάκαμψη των χωρών αυτών και να δίνεται στους ιδιώτες ομολογιούχους ο χρόνος ώστε να απαλλαγούν από τους τίτλους, μεταθέτοντας το βάρος στους φορολογούμενους.

Διευκρινίζεται πάντως, ότι οι προτάσεις του ΔΝΤ αφορούν περιπτώσεις οι οποίες θα προκύψουν στο μέλλον και όχι υφιστάμενα προγράμματα στήριξης και αναμένεται να δημοσιοποιηθούν τον Ιούνιο του 2014.

«Η καγκελάριος δεν αποκλείεται να χρειαστεί τη βοήθεια του Προέδρου Ομπάμα προκειμένου να σταματήσει το ΔΝΤ», σημειώνει η εφημερίδα.  elzoni.gr