Από δήμαρχοι, επαίτες

Από δήμαρχοι, επαίτες

Του Πάσχου Μανδραβέλη

Οι δήμοι αποδείχθηκαν το μόνο αποτελεσματικό κράτος πρόνοιας που είχε η χώρα κατά την επέλαση της κρίσης. Αυτό έγινε ιδιαίτερα εμφανές στον Δήμο της Αθήνας, όπου τα προβλήματα είναι περισσότερα και οι οικογενειακοί δεσμοί χαλαροί ή ανύπαρκτοι. Γενικώς, η Τ.Α. απέδειξε τη χρησιμότητά της: δεν κλαυθμύρισε για τους κουτσουρεμένους πόρους, δεν τους σπατάλησε. Τους οργάνωσε πιο σωστά από ό,τι ιστορικά καταφέρνει το μεγαθήριο του κεντρικού κράτους κι έφερε αποτελέσματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι απ’ όλα τα προγράμματα που διαχειρίζεται η ελληνική διοίκηση, ένα μόνο θαύμασαν οι Ευρωπαίοι. Η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, Σεσίλια Μάλμστρομ, δήλωσε εντυπωσιασμένη από την αποτελεσματικότητα των δομών κοινωνικής στήριξης στην πρωτεύουσα και ειδικά από τον Κόμβο Αλληλοβοήθειας του Δήμου Αθηναίων. Γι’ αυτό και η κυβέρνηση της Νορβηγίας αποφάσισε να τον χρηματοδοτήσει με 2 εκατ. ευρώ. Ολα τα παραπάνω δείχνουν ότι λεφτά για να αντιμετωπιστεί η κρίση φτώχειας μπορούν να βρεθούν και σωστή διαχείριση μπορεί να γίνει. Οι δήμοι από τη φύση τους είναι πιο κοντά στους πολίτες· ξέρουν ποιοι έχουν πραγματική ανάγκη. Απλώς δεν έχουν τα εργαλεία που χρειάζονται ή –ακόμη χειρότερα– δεν τους επιτρέπεται να συμβάλουν τα μέγιστα. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα: με επιστολή προς τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά οι δήμαρχοι Παλαιού Φαλήρου Διονύσης Χατζηδάκης, Βύρωνα Νίκος Χαρδαλιάς, Περιστερίου Ανδρέας Παχατουρίδης και Καρπενησίου Κώστας Μπακογιάννης ζητούν την άδεια (!) από την κυβέρνηση να εκτελέσουν το καθήκον τους: «Ζητούμε την προσωπική σας παρέμβαση ώστε να προβεί η κυβέρνηση στην απαιτούμενη νομοθετική ρύθμιση που θα επιτρέψει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, εφόσον βεβαίως οι δήμοι έχουν αποδεδειγμένα την οικονομική δυνατότητα, να τακτοποιήσουν οφειλές και να καλύψουν το κόστος της επανασύνδεσης του ρεύματος στους αδύναμους συμπολίτες μας». Πόσο πιο διαφορετικά θα ήταν τα πράγματα και πόσο πιο αποτελεσματική η διαχείριση της κρίσης αν οι δήμαρχοι αντί να ζητούν την άδεια από την κυβέρνηση, απευθύνονταν στους δημότες τους λέγοντάς τους ότι «εδώ δίπλα μας, στη γειτονιά μας, υπάρχουν παιδιά που διαβάζουν υπό το φως το κεριών, παιδιά που κινδυνεύουν από τις αναθυμιάσεις μαγκαλιών και γι’ αυτό το διάστημα που κρατάει η κρίση, σας ζητάμε ένα ευρώ από τον δημοτικό φόρο για να ενισχύουμε τους αδύναμους». Οι ίδιοι οι πολίτες που ξέρουν τα προβλήματα του δήμου τους και δημιουργούν δίκτυα αλληλοβοήθειας θα συνέδραμαν και θα μπορούσαν να πιστοποιούν καθημερινά αν τα λεφτά τους πιάνουν τόπο. Οσο υπήρχαν λεφτά, η κοινωνική πολιτική του κράτους ήταν απλή: τα σκόρπιζε κι όποιος προλάβαινε –είχε δεν είχε ανάγκη– έπαιρνε. Αυτό πιστοποιείται από έρευνες. Την τελευταία φορά που μετρήθηκε η αποτελεσματικότητα των κοινωνικών δαπανών ήταν το 2004. Τότε οι δαπάνες της Ε.Ε. ήταν 27,6% του ΑΕΠ και της Ελλάδας 26%. Ομως, στην Ε.Ε. (της αποκεντρωμένης διοίκησης) τα κοινωνικά επιδόματα μείωναν το ποσοστό της φτώχειας κατά εννέα ποσοστιαίες μονάδες, στην Ελλάδα μόνο κατά τρεις. Το συγκεντρωτικό κράτος αποδείχθηκε σπάταλο και αναποτελεσματικό. Απλώς τώρα, που λεφτά δεν υπάρχουν, φαίνεται πιο πολύ και είναι τραγικό.kathimerini