o πολλαπλασιαστής της προχειρότητας

Ο πολλαπλασιαστής της προχειρότητας

Του Νικου Κωνστανταρα

Πριν από μερικούς μήνες φούντωσε μεγάλη κουβέντα γύρω από την παραδοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ότι οι προβλέψεις του για την πορεία της ελληνικής οικονομίας είχαν πέσει έξω. Είχε υποτιμήσει τον «δημοσιονομικό πολλαπλασιαστή», δηλαδή, την επίδραση της λιτότητας και των περικοπών στην οικονομία. Με άλλα λόγια, η ύφεση ήταν πολύ μεγαλύτερη απ’ ό,τι πρόβλεψαν οι αυθεντίες του ΔΝΤ. Ο «πολλαπλασιαστής», λοιπόν, έγινε αίφνης, όπως τόσα νέα πράγματα στη ζωή μας, σημαία, άλλοθι και επιχείρημα. Και μετά ξεχάστηκε.

Η έννοια του πολλαπλασιαστή επιπτώσεων κάποιας πράξης, όμως, θα ήταν πολύτιμο εργαλείο σε πολλές άλλες εφαρμογές, κυρίως ως παράγοντας των ανεξέλεγκτων συνεπειών πρόχειρων αποφάσεων. Οταν ο ανίδεος από υδραυλικά καταπιαστεί μόνος του με ένα σωλήνα και πλημμυρίσει η πολυκατοικία, ποιον πολλαπλασιαστή θα επικαλεστεί – της επιπολαιότητας ή της ανάγκης να γλιτώσει λίγα χρήματα; Οταν ένας πολιτικός υπόσχεται τα ανέφικτα, υπολογίζει σύμφωνα με τον πολλαπλασιαστή του κυνισμού, της ανευθυνότητας ή της συνήθειας;

Πουθενά, όμως, δεν είναι τόσο ορατός ο κίνδυνος των όχι και τόσο απρόβλεπτων συνεπειών μιας πράξης όσο στην κατάσταση που επικρατεί στη στάθμευση στην Αθήνα μετά την κατάργηση της Δημοτικής Αστυνομίας. Εκεί που μετά τόσα χρόνια χάους επικρατούσε τάξη, η πόλη βυθίζεται πάλι στην εγκατάλειψη. Ο κάθε ασυνείδητος ή απελπισμένος οδηγός σταθμεύει όπου τον βολεύει, χωρίς να λογαριάζει αν η θέση είναι νόμιμη, αν προορίζεται για μόνιμους κάτοικους της περιοχής, αν είναι για δίκυκλα. Ελάχιστοι αγοράζουν κάρτες στάθμευσης – αφού κανείς δεν τους ελέγχει.

Η κατάσταση αυτή ακολούθησε την αιφνίδια απόφαση να τεθούν σε διαθεσιμότητα οι δημοτικοί αστυνομικοί, μεταξύ μερικών χιλιάδων υπαλλήλων σε όλη την Ελλάδα. Είναι αντιληπτός ο πανικός της κυβέρνησης να βρει με μία κίνηση αρκετά «κεφάλια» ώστε να ικανοποιήσει τους δανειστές ότι περιορίζει το κόστος του Δημοσίου· είναι γνωστή και η «ασφάλεια» που αισθάνονται οι κυβερνώντες όταν επιβάλλουν οριζόντιες περικοπές αντί να θέτουν προτεραιότητες και να αξιολογούν υπαλλήλους.

Είναι πιθανό οι πολίτες να μη συγκινήθηκαν για την απώλεια της Δημοτικής Αστυνομίας όσο θα τους φόβιζε το κλείσιμο ενός νοσοκομείου, αλλά από το αποτέλεσμα είναι φανερό ότι η κατάργησή της, χωρίς την άμεση αντικατάστασή της από άλλα όργανα, ήταν πρόχειρη και επιπόλαιη. Το λάθος δεν είναι μόνο οικονομικό, αφού οι 1.027 αστυνομικοί «έκοβαν» πάνω από μισό εκατομμύριο κλήσεις ετησίως (με αξία από 40 έως 150 ευρώ έκαστη) και οι εισπράξεις από την πώληση καρτών στάθμευσης ήταν περίπου 4,5 με 5 εκατ. τον χρόνο· με όλες τις δραστηριότητές τους κάλυπταν το κόστος του Σώματος και άφηναν περίπου άλλα 8 εκατ. ευρώ στο ταμείο. Πάνω απ’ όλα, είναι ζήτημα πολιτισμού. Ενώ η Αθήνα είχε πετύχει ένα ικανοποιητικό σύστημα νόμιμης στάθμευσης, τώρα επικρατεί το χάος. Ολοι χάνουν. Ποιος πολλαπλασιαστής μπορεί να εξηγήσει, να προβλέψει, να αποτρέψει τέτοια προχειρότητα;