τα λάθη της τροικα

Τα λάθη της τρόικας

Του Αλέξη Παπαχελά

Η έκθεση-αυτοκριτική του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για το ελληνικό πρόγραμμα προκάλεσε πολύ θόρυβο, αλλά άφησε αναπάντητα μερικά καίρια ερωτήματα. Ενα κορυφαίο λάθος που έκαναν οι υπεύθυνοι του ΔΝΤ για την Ελλάδα ήταν το ότι δεν πίεσαν στην αρχή του προγράμματος, προκειμένου να γίνουν άμεσα οι περίφημες διαρθρωτικές αλλαγές και η αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα. Πηγαίνουμε λίγο πίσω, στα τέλη του 2011. Η τότε κυβέρνηση είχε κάνει τη μεγάλη αλλαγή στο ασφαλιστικό σύστημα και σημαντικές περικοπές σε μισθούς και συντάξεις. Η κοινωνία ήταν ακόμη σχετικά ήρεμη, γιατί η ύφεση και οι περικοπές δεν την είχαν βάλει απέναντι στο Μνημόνιο. Το πολιτικό σύστημα δεν είχε πληγεί θανάσιμα από πλευράς αξιοπιστίας και οι πολίτες ένιωθαν ότι οι θυσίες μπορεί και να αποδώσουν. Σε όσους, όμως, έβλεπαν λίγο παραπέρα είχε γίνει πλέον αντιληπτό ότι οι υπουργοί του βαθέος ΠΑΣΟΚ, οι συνδικαλιστές του και ένας σκληρός πυρήνας της διοίκησης δεν άφηναν να ολοκληρωθεί καμιά σοβαρή μεταρρύθμιση ή να μειωθεί το κράτος, με την κατάργηση άχρηστων φορέων και μη απαραίτητων θέσεων εργασίας. Αν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο διέκοπτε τότε το πρόγραμμα, προσωρινά, και πίεζε την κυβέρνηση Παπανδρέου να ανοίξει πραγματικά τα κλειστά επαγγέλματα και να νοικοκυρέψει τον δημόσιο τομέα η κατάσταση σήμερα θα ήταν πολύ διαφορετική. Δυστυχώς επικράτησε τότε η λογική του κ. Ντομινίκ Στρος-Καν και άλλων, οι οποίοι δεν ήθελαν να ταράξουν τα νερά είτε γιατί φοβούνταν ότι θα καταρρεύσει η κυβέρνηση Παπανδρέου είτε επειδή τους ανησυχούσε η σταθερότητα του υπόλοιπου Νότου. Τότε όμως θα μπορούσαν να γίνουν πολλά και γρήγορα. Η κοινωνία είχε μεγαλύτερες αντοχές και περισσότερη υπομονή, η κοινοβουλευτική πλειοψηφία του κυβερνώντος κόμματος ήταν μεγάλη και ο δικομματισμός «ζωντανός». Ο κ. Παπανδρέου θα είχε αναγκασθεί να αντιληφθεί τη ζοφερή πραγματικότητα και να επιλέξει ανάμεσα στις δύο... συνιστώσες του ΠΑΣΟΚ. Η τρόικα επέλεξε να κάνει τα... στραβά μάτια και να επιμείνει σε μεγαλύτερες και οριζόντιες περικοπές. Σήμερα οι πολίτες ακούν μεταρρύθμιση και ψάχνουν να δουν πόσα λείπουν από την τσέπη τους, το Κοινοβούλιο μοιάζει με ηφαίστειο και όλα είναι πολύ πιο δύσκολα. Αν λοιπόν είχα, πέραν των άλλων, να προσάψω κάτι στην τρόικα, θα έλεγα πως ήταν «πολιτικάντηδες» όταν δεν έπρεπε και υπερβολικά σκληροί, ψυχροί τεχνοκράτες πάλι όταν δεν έπρεπε.  ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ