σύρματα στα λιβάδια
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Εθν.Μακαρίου & Φαληρέως 2
ΑΠΟΨΕΙΣ
ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣΣύρματα στα λιβάδια
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Υπάρχουν άραγε «έξυπνοι φράχτες»; Δύσκολο να το πει κανείς. Οι Ούγγροι πάντως το τόλμησαν. Βάφτισαν «έξυπνο» τον καινούργιο φράχτη που υψώνουν στα σύνορα της χώρας τους με τη Σερβία. Δέκα χιλιόμετρα συρματόπλεγμα, τρία μέτρα ύψος, που προστίθενται στον ήδη υπάρχοντα φράχτη, τον «μη έξυπνο», μήκους 175 χιλιομέτρων. Πιθανότατα οι ονοματοδότες θυμήθηκαν τις «έξυπνες βόμβες» των πολέμων, κηρυγμένων και ακήρυχτων, που πλήγωσαν και εξακολουθούν να πληγώνουν την ανθρωπότητα τις τελευταίες δεκαετίες. Και είπαν να τους μιμηθούν. Σε κυνισμό. Διότι όσο έξυπνες ήταν οι βόμβες που σάρωσαν κατοικημένες περιοχές, και αγορές, και σχολεία, και νοσοκομεία, άλλο τόσο έξυπνος είναι ένας φράχτης που, αντί να αποτελείται από σκέτο αγκαθωτό συρματόπλεγμα, όπως τα παλιά «σύρματα στα λιβάδια», διαθέτει αισθητήρες κίνησης και θερμότητας, αλλά και κάμερες νυχτερινής όρασης. Αν εξοπλιστούν και με ηλεκτρικό ρεύμα, ώστε μετά τα πρώτα θύματα να παραδειγματιστούν οι υπόλοιποι πιθανοί «εισβολείς», ίσως τους αναβαθμίσουν, όσον αφορά την ονομασία τους, σε «διάνοιες» ή σε «ιδιοφυΐες».
Οπως και στην περίπτωση των βομβών, έτσι και με τον φράχτη, ή με οποιοδήποτε κατασκεύασμα των χεριών μας, η απόδοση ανθρώπινων πνευματικών γνωρισμάτων, όπως η εξυπνάδα, είναι ένας εξυπνακισμός που επιδιώκει να αμβλύνει τις εντυπώσεις και να απαντήσει προληπτικά στις επικρίσεις. Το επόμενο στάδιο θα είναι να τους αποδώσουμε και ψυχικά γνωρίσματα, και συναισθηματικές αρετές. Και να αποκαλούμε «ευαίσθητες» τις βόμβες ή «καλόβολες», και «αισθηματίες» τους φράχτες ή «φιλάνθρωπους». Είναι τόσο ισχυρή η ηγεμονία του κυνισμού, που ούτε κι αυτού του είδους τα βαφτίσια θα προκαλέσουν ιδιαίτερη έκπληξη.
Υπάρχουν, πάντως, άνθρωποι που υστερούν ακόμα και από έναν φράχτη είτε σε λογική είτε σε ευαισθησία είτε και στα δύο μαζί. Εχουμε κι εδώ στην Ελλάδα τέτοιους, και στην Ευρώπη ολόκληρη, και στις επικίνδυνα τραμπαλιζόμενες Ηνωμένες Πολιτείες βέβαια. Είναι όσοι δημεύουν τα κοσμήματα των προσφύγων, καθώς και όσα ευρώ ή δολάριά τους ξεπερνούν το όριο που θέτουν οι Ευρωπαίοι με την αυθαιρεσία του καλοζωισμένου.
Είναι επίσης όσοι αδειάζουν το Καλαί χωρίς έγνοια για τα ανήλικα που εξαφανίζονται κατά την εκκαθάριση ή κατόπιν, ένα στα τρία. Οσοι φοβούνται ότι τα προσφυγάκια μπορεί να μεταδώσουν το μικρόβιο της θλίψης, αν πάνε στο σχολικό κτίριο όπου φοιτούν τα δικά τους παιδιά. Οσοι δημαγωγούν και διχάζουν, ταΐζοντας τους ακροδεξιούς γύπες. Και φυσικά όσοι ονειρεύονται τη μια ή την άλλη εκδοχή του αυστραλιανού μοντέλου. Οπως οι Γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες, που επιθυμούν την άμεση επαναπροώθηση στην «ασφαλή» Λιβύη όσων διασώζονται στο Αιγαίο. Ή όπως ο πρόεδρος της Τσεχίας, που προτιμά τον εγκλωβισμό των προσφύγων σε ακατοίκητα νησιά της Ελλάδας ή στην αφρικανική έρημο.
Σύρματα στα σύνορα. Ή μήπως σύρματα στα μυαλά μας;
Οπως και στην περίπτωση των βομβών, έτσι και με τον φράχτη, ή με οποιοδήποτε κατασκεύασμα των χεριών μας, η απόδοση ανθρώπινων πνευματικών γνωρισμάτων, όπως η εξυπνάδα, είναι ένας εξυπνακισμός που επιδιώκει να αμβλύνει τις εντυπώσεις και να απαντήσει προληπτικά στις επικρίσεις. Το επόμενο στάδιο θα είναι να τους αποδώσουμε και ψυχικά γνωρίσματα, και συναισθηματικές αρετές. Και να αποκαλούμε «ευαίσθητες» τις βόμβες ή «καλόβολες», και «αισθηματίες» τους φράχτες ή «φιλάνθρωπους». Είναι τόσο ισχυρή η ηγεμονία του κυνισμού, που ούτε κι αυτού του είδους τα βαφτίσια θα προκαλέσουν ιδιαίτερη έκπληξη.
Υπάρχουν, πάντως, άνθρωποι που υστερούν ακόμα και από έναν φράχτη είτε σε λογική είτε σε ευαισθησία είτε και στα δύο μαζί. Εχουμε κι εδώ στην Ελλάδα τέτοιους, και στην Ευρώπη ολόκληρη, και στις επικίνδυνα τραμπαλιζόμενες Ηνωμένες Πολιτείες βέβαια. Είναι όσοι δημεύουν τα κοσμήματα των προσφύγων, καθώς και όσα ευρώ ή δολάριά τους ξεπερνούν το όριο που θέτουν οι Ευρωπαίοι με την αυθαιρεσία του καλοζωισμένου.
Είναι επίσης όσοι αδειάζουν το Καλαί χωρίς έγνοια για τα ανήλικα που εξαφανίζονται κατά την εκκαθάριση ή κατόπιν, ένα στα τρία. Οσοι φοβούνται ότι τα προσφυγάκια μπορεί να μεταδώσουν το μικρόβιο της θλίψης, αν πάνε στο σχολικό κτίριο όπου φοιτούν τα δικά τους παιδιά. Οσοι δημαγωγούν και διχάζουν, ταΐζοντας τους ακροδεξιούς γύπες. Και φυσικά όσοι ονειρεύονται τη μια ή την άλλη εκδοχή του αυστραλιανού μοντέλου. Οπως οι Γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες, που επιθυμούν την άμεση επαναπροώθηση στην «ασφαλή» Λιβύη όσων διασώζονται στο Αιγαίο. Ή όπως ο πρόεδρος της Τσεχίας, που προτιμά τον εγκλωβισμό των προσφύγων σε ακατοίκητα νησιά της Ελλάδας ή στην αφρικανική έρημο.
Σύρματα στα σύνορα. Ή μήπως σύρματα στα μυαλά μας;
Comments