|
Tου Aλεξη Παπαχελα Με πιάνει θλίψη κάθε φορά που διαβάζω τα νέα από τη Σερβία. Μια σοβαρή χώρα, με μεγάλη ιστορία και παράδοση, έχει καταφέρει να κάνει δημόσια διεθνές χαρακίρι βυθιζόμενη στην απομόνωση. Και πολλές φορές αναρωτιέμαι πώς κατάφερε, μια χώρα που είχε πολλά κοινά με την Ελλάδα, να βρεθεί σε μια τόσο απελπιστική κατάσταση. Στο ελληνικό και το σερβικό DNA συναντά κανείς μερικά κλασικά συμπτώματα. Και οι δύο πιστεύουμε ότι είμαστε έθνη ανάδελφα, μοναδικά, στα οποία ο υπόλοιπος πλανήτης θα έπρεπε να χρωστά πολλά. Και οι δύο πιστεύουμε βαθύτατα ότι είμαστε τόσο μοναδικός λαός που όλοι οι άλλοι θέλουν να μας εξαλείψουν μήπως και τους χαλάσουμε την... πιάτσα. Εχουμε μια εκπληκτική ικανότητα να βλέπουμε τους εαυτούς μας ως θύματα, θηράματα σε ένα αδιάκοπο κυνήγι μέσα στους αιώνες με κυνηγούς Τούρκους, Αγγλους, Αμερικανούς κ.ά. Συμφωνούμε δε απόλυτα σε ένα πράγμα: ότι ποτέ δεν έχουμε κάνει εμείς λάθη, τα οποία πληρώνουμε, πάντα φταίει κάποιος άλλος. Η Σερβία έχασε έναν πόλεμο όταν ο πάλαι ποτέ ισχυρός της άνδρας αποφάσισε να «καθαρίσει» το Κοσσυφοπέδιο και να τα βάλει με όλη τη διεθνή κοινότητα. Δεν «διάβασε» σωστά τις προθέσεις των μεγάλων, πολέμησε και έχασε. Ηθικό ή όχι, δίκαιο ή όχι, έτσι έγινε. Η σημερινή Σερβία, μια χώρα χωρίς ζωντανή μεσαία τάξη ή ελίτ, μετά τη θεομηνία Μιλόσεβιτς, ξαναμπαίνει στο ρόλο του θύματος. Οι πολιτικοί της σκέπτονται ακόμη και να θυσιάσουν την προοπτική της Ε.Ε. ή να διακόψουν διπλωματικές σχέσεις με τη δύση προκειμένου να τιμωρήσουν την Ευρώπη και τις ΗΠΑ για το τι κάνουν στο Κοσσυφοπέδιο. Ελα όμως που κανείς δεν συγκινείται! Ξέρω ότι πολλοί συμπολίτες μας εξεγείρονται διαβάζοντας αυτές τις γραμμές. Θαυμάζουν το σερβικό τσαγανό, τη γενναιότητα ενός Δαβίδ που τα βάζει με τον Γολιάθ έστω και αν τα χάσει όλα. Θα ήθελαν η Ελλάδα να μοιάζει ως προς αυτό με τη Σερβία προκειμένου να επιβεβαιώσει το στερεότυπο του «παλικαριού» της περιοχής. Ευτυχώς όμως το ελληνικό DNA έχει στοιχεία επιβίωσης και ευελιξίας, τα οποία του απέφεραν αιώνες εξωστρέφειας και αέναου επιχειρηματικού δαιμόνιου. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος δεν αποτραβήχθηκε στη γωνία μετά την καταστροφή του 1922, αλλά υπέγραψε μια πολιτικά δύσκολη αλλά εν τέλει σωτήρια συμφωνία, τα βρήκε με τους παραδοσιακούς συμμάχους της χώρας και την έβαλε στο δρόμο της ανόρθωσης. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής την παρέλαβε μετά μια μεγάλη ήττα στην Κύπρο. Το λαϊκό αίσθημα τον πίεζε να ακολουθήσει το... σερβικό μοντέλο, να βάλει τη χώρα στη γωνία, να κλαψουρίζει για τις αδικίες που υπέστη και να μπει στον υπερήφανο δρόμο της απομόνωσης. Δεν το έκανε όμως. Ο Καραμανλής κοίταξε στα μάτια τον μέσο Ελληνα, του είπε (έστω και αν δεν του άρεσε) ότι «ανήκει στη δύση» και τον έβαλε στην Ε.Ε. Οταν λοιπόν βλέπω τη Σερβία σήμερα κάνω τον σταυρό μου που έχουμε μάθει εμείς οι Ελληνες να ζούμε στη σχιζοφρένειά μας. Μας αρέσει το σύνδρομο καταδίωξης, μας αρέσει να φωνασκούμε υπέρ του δικαίου κάθε πικραμένου και να φαινόμαστε διαφορετικοί και γενναίοι στα λόγια. Στην πράξη όμως εμπιστευόμαστε πρακτικούς ηγέτες που κάνουν τη δουλειά μας, μας κρατούν μέλη στα καλύτερα κλαμπ και ακολουθούν τη ρεαλπολιτίκ. Μπορεί αυτός ο δρόμος να μην έχει πολλή δόξα ή «μύθο», είναι όμως ο δρόμος που πολλαπλασίασε την Ελλάδα από τη γένεσή της και την κάνει (ακόμη) να ξεχωρίζει από τους άμεσους γείτονές της. |
Comments