οι Γερμανοί και το θαυμα της Αθήνας
Οικονομία | 01.04.2011
Οι Γερμανοί και το θαύμα της Αθήνας
Τα 60 του χρόνια κλείνει φέτος το Ινστιτούτο Γκαίτε, το πνευματικό ίδρυμα που σκοπό έχει να διαδίδει τη γερμανική κουλτούρα και γλώσσα στο εξωτερικό. Και το επιχειρεί με 136 παραρτήματα σε όλο τον κόσμο. Αλλά οι εκδηλώσεις για τα 60χρονα ξεκίνησαν πρόσφατα στην Αθήνα, μια και εκεί άνοιξε το 1952 το πρώτο παράρτημα του ινστιτούτου στο εξωτερικό. Η ελληνική πλευρά δεν είχε προβάλει τότε την παραμικρή αντίσταση, αν και οι μνήμες του πολέμου και της κατοχής ήταν ακόμα νωπές. Η μικρή Ελλάδα αποδεικνυόταν ελάχιστα μνησίκακη απέναντι στον πρώην πανίσχυρο δυνάστη της. Η πρώτη εκδήλωση των εξηκοστών γενεθλίων έγινε λοιπόν στη Αθήνα, ήταν τα εγκαίνια μιας έκθεσης του γλύπτη Rudolf Wachter, ενός μοντέρνου τεχνίτη του ξύλου που σημειωτέον είχε ζήσει και δουλέψει στην Αθήνα το 1966 με 67, τότε στην αρχή της δικτατορίας.
Την εποχή της δικτατορίας
Διαδήλωση κατά της χούντας στο Δυτικό Βερολίνο, 1967Ήταν και η εποχή της μεγαλύτερης ακτινοβολίας του Γκαίτε στην ελληνική κοινωνία. Στους δικούς του χώρους είχε μιλήσει τότε ο συγγραφέας Günter Grass, δικοί του άνθρωποι είχαν φέρει στην Αθήνα τον Heinrich Böll, που ως πρόεδρος του διεθνούς PEN είχε δώσει συνέντευξη τύπου στη «Μεγάλη Βρετανία» για τους Έλληνες διωκόμενους συναδέλφους του, υπάλληλοι του ινστιτούτου ήταν συγγενικά συνδεδεμένοι με τον Günter Wallraff που το 1974 είχε αλυσοδεθεί συμβολικά στην Πλατεία Συντάγματος, είχε συλληφθεί και φυλακιστεί μέχρι την πτώση της χούντας. Το Γκαίτε ήταν τότε μια φιλόξενη νησίδα για τους ασυμβίβαστους Έλληνες διανοούμενους και χώρος συντήρησης ενός αντιδικτατορικού πνεύματος. Με τον τρόπο της η ελληνική κοινωνία εξακολουθεί να τιμά το Γκαίτε, ας μην ξεχνάμε ότι παραμένει όχι απλά το αρχαιότερο αλλά και το μεγαλύτερο παράρτημα του ινστιτούτου εκτός Γερμανίας.Το θαύμα της Αθήνας
Ο Heinrich Böll παραλαμβάνει το Νομπέλ Λογοτεχνίας (1972)Να πώς εισπράττει αυτή την εκτίμηση ο δημοσιογράφος της Süddeutsche Zeitung στο ρεπορτάζ του για τα πρόσφατα εγκαίνια της έκθεσης Wachter: «Στην Αθήνα συμβαίνει καθημερινά ένα θαύμα. Παρά τη δαιμονοποίηση κάθε τι του γερμανικού από τα ελληνικά ΜΜΕ, παρά τους λιβέλους που παρουσιάζουν την Άγκελα Μέρκελ ως ενσάρκωση όλων μαζί των μη ελληνικών ιδιοτήτων, πουθενά στον κόσμο δεν είναι τόσο πολλοί αυτοί που μαθαίνουν γερμανικά. 30.000 μαθητές δίνουν κάθε χρόνο εξετάσεις για το δίπλωμα γερμανικής γλώσσας.» Αυτά καταγράφει με έκπληξη στην Αθήνα ο Γερμανός δημοσιογράφος. Και η εσωτερική μας φωνή τα επιβεβαιώνει έμμεσα. Όσοι μαθαίναμε για παράδειγμα γερμανικά στο Γκαίτε στις αρχές και τα μέσα της δεκαετίας του εβδομήντα ερχόμασταν αντιμέτωποι με αναγνώσματα αδιανόητα τότε για τη στυφή παιδεία του ελληνικού σχολείου. Με το βιβλίο του Böll «Η χαμένη τιμή της Καταρίνα Μπλουμ» ή το έργο του Walser «Ένα ιπτάμενο άλογο». Και τότε ο μικρός μας κόσμος μεγάλωνε υπέρογκα.Σπύρος Μοσκόβου
Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης
dw
Comments