Πολιτική

«Ναι» στο τράνζιτ, «όχι» στην παραμονή προσφύγων

Οι βαλκανικές χώρες προετοιμάζονται για το κλείσιμο των συνόρων από την Αυστρία και ίσως και τη Γερμανία. Το πιθανότερο είναι να πράξουν και εκείνες το ίδιο, υποστηρίζοντας απλά ότι δεν έχουν άλλη επιλογή.

Από τότε που η Αυστρία έθεσε όριο στον αριθμό των προσφύγων που περνούν τα σύνορά της, οι βαλκανικές χώρες θα ανοίγουν τα σύνορά τους μόνο σε πρόσφυγες που δεσμεύονται γραπτώς ότι προορισμός τους είναι η Γερμανία ή η Αυστρία. Παραβιάζουμε βέβαια διεθνείς συνθήκες, αλλά θα το κάνουμε, παραδέχθηκε ο κροάτης υπουργός Εσωτερικών Ράνκο Οστόγιτς σε συνέντευξη τύπου την περασμένη Πέμπτη προσθέτοντας: «Όλα εξαρτώνται από τη Γερμανία. Η Κροατία θέλει να είναι χώρα τράνζιτ και όχι hot spot. Η κρίση πρέπει να επιλυθεί στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας».

Ο Πάβλε Καλιμπάρντα ερευνητής στο Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Βελιγραδίου δεν εκπλήσσεται από την σκληρότερη στάση πολλών βαλκανικών χωρών. Εκτιμά ότι οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων ακολουθούν το παράδειγμα των μεγάλων χωρών της ΕΕ: «Σε περίπτωση που εκείνες παραβιάσουν το διεθνές δίκαιο τότε οι βαλκανικές χώρες έχουν δικαιολογία να πράξουν ανάλογα».

Να βοηθήσουμε αλλά…

Πρόσφυγες στην Ειδομένη

Η διαχείριση της προσφυγικής κρίσης εξαρτάται και από την πολιτική κατάσταση που διαμορφώνεται στα Βαλκάνια. Ο αρχηγός της σλοβενικής αξιωματικής αντιπολίτευσης και πρώην πρωθυπουργός Γιάνες Γάνζα δηλώνει, ούτε λίγο ούτε πολύ, ότι αν οι αυστριακοί κλείσουν τα σύνορα οι πρόσφυγες θα μείνουν μαζικά στην Σλοβενία απειλώντας την ίδια την ύπαρξη της χώρας. Στην Κροατία αναλαμβάνει τα καθήκοντά του ένας συντηρητικός κυβερνητικός συνασπισμός, ο οποίος εδώ και καιρό τάσσεται υπέρ μιας περιοριστικής πολιτικής. Την ίδια ώρα Σερβία και ΠΓΔΜ βρίσκονται σε προεκλογική περίοδο. Τόσο ο σέρβος πρωθυπουργός Αλεξάνταρ Βούτσις όσο και ο πρωθυπουργός της ΠΔΓΜ Νίκολα Γκρουέφσκι επιδιώκουν, φυσικά, την επανεκλογή τους και θέλουν να αποφύγουν κατηγορίες για μια πολιτική υπέρ των προσφύγων. Ο σέρβος ειδικός Πάβλε Καλιμπάρντα είναι σίγουρος ότι οι πολιτικές ελίτ θα λάβουν υπόψη τους την κοινή γνώμη των χωρών τους: «Νομίζω ότι οι πολίτες των βαλκανικών χωρών θα προτιμήσουν εν τέλει την κατασκευή ενός φράχτη, παρά την παρουσία προσφύγων».

Την ώρα που η μια χώρα μετά την άλλη θέτουν περιορισμούς στους πρόσφυγες ή απειλούν να κλείσουν τα σύνορά τους τίθεται πλέον το ζήτημα των διακινητών στα Βαλκάνια. Μέχρι πρόσφατα τα περισσότερα κράτη λειτουργούσαν ως χώρες τράνζιτ με αποτέλεσμα περίπου 40.000 άνθρωποι να περάσουν από τις αρχές του χρόνου από το έδαφός τους προς την δυτική Ευρώπη. Οι περιορισμοί που εξήγγειλε η Αυστρία καθώς και τα πολλά γραφειοκρατικά εμπόδια που έχουν επιβάλει άλλες χώρες καθιστούν πολύ πιο δύσκολη τη διέλευση των προσφύγων. Την ίδια στιγμή οι θερμοκρασίες πέφτουν λόγω χειμώνα και οι γιατροί προειδοποιούν για όλο και συχνότερα φαινόμενα υποθερμίας μεταξύ των προσφύγων. Κερδισμένοι από αυτές τις συνθήκες είναι, αν μη τι άλλο, οι διακινητές.

Νεμάνγια Ρούγιεβιτς / Στέφανος Γεωργακόπουλος