Tου Αθανασιου Eλλις
Το 1993 η Ελλάδα βρισκόταν σε θέση ισχύος. Είχε τη στήριξη των Ευρωπαίων εταίρων, ενώ τα Σκόπια μάχονταν για την επιβίωσή τους ως ανεξάρτητο κράτος. Παρά την ευμενή συγκυρία, η Αθήνα υπέκυψε στις μαξιμαλιστικές υπερβολές, εγκλωβίσθηκε στην αδιέξοδη αναζήτηση του ανέφικτου, και υπό το βάρος της πολιτικής συγκυρίας στο εσωτερικό δεν τόλμησε τον συμβιβασμό. Εχασε έτσι την ευκαιρία να κλείσει το θέμα του ονόματος εν τη γενέσει του αποδεχόμενη την ονομασία Nova Makedonija για όλες τις χρήσεις που πρότεινε ο μεσολαβητής του ΟΗΕ, Σάιρους Βανς.
Δεκαπέντε χρόνια αργότερα, o Νίκολα Γκρούεφσκι επένδυσε στις σειρήνες του εθνικισμού που του απέφεραν τα συνήθη οφέλη στο εσωτερικό, αλλά εγκλώβισε τη χώρα του εκτός των ευρωατλαντικών θεσμών στους οποίους διακαώς επιδιώκει να ενταχθεί. Η συγκυρία ήταν μοναδική. Ο Τζορτζ Μπους ήθελε να «ανταμείψει» την ΠΓΔΜ για τη συστράτευσή της στον μοναχικό δρόμο του πολέμου στο Ιράκ, ενώ ταυτόχρονα επιθυμούσε να κλείσει τη θητεία του με μια διεθνή επιτυχία και επένδυε στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ. Αντί να αδράξει την ευκαιρία και να αποδεχθεί έναν ρεαλιστικό συμβιβασμό, ο παρορμητικός πρωθυπουργός της γείτονος επέμεινε στην αδιαλλαξία και τελικά η ΠΓΔΜ έμεινε εκτός ΝΑΤΟ, σε αντίθεση με τις συνυποψήφιες Κροατία και Αλβανία οι οποίες αποτελούν πλέον ισότιμα μέλη της Συμμαχίας.
Η αποχώρηση Μπους έκλεισε το «παράθυρο ευκαιρίας» για τα Σκόπια. Στη χθεσινή σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ ο Μπαράκ Ομπάμα έδειξε ότι δεν έχει αναγάγει σε κορυφαία προτεραιότητα τη διεύρυνση της Συμμαχίας και δεν προτίθεται να ασκήσει ασφυκτικές πιέσεις για ένταξη της ΠΓΔΜ.
Παρά τις ελπίδες που περιοδικά εκφράζουν η Ουάσιγκτον, το Βερολίνο, και άλλοι, το «κλειδί» της απόφασης βρίσκεται στην Αθήνα. Ο Γκρούεφσκι, ο οποίος μετά τον σημερινό δεύτερο γύρο των προεδρικών και δημοτικών εκλογών στην ΠΓΔΜ καθίσταται απόλυτος κυρίαρχος, γνωρίζει πως το «Βόρεια Μακεδονία» για όλες τις χρήσεις είναι ο μόνος αποδεκτός συμβιβασμός, αλλά και ότι αν επιμείνει στην ανυπόστατη αποκλειστικότητα της «μακεδονικής εθνότητας» οι σχέσεις με την Ελλάδα δεν θα ομαλοποιηθούν ποτέ και τα Σκόπια δεν θα ενταχθούν στο ΝΑΤΟ. Πέρυσι αυτοεγκλωβίσθηκε στην μαξιμαλιστική υπεροψία του και έχασε. Εφθασε η ώρα να συμπεριφερθεί ως πραγματικός ηγέτης, να επιδείξει σύνεση και ρεαλισμό, και τελικά να υπηρετήσει το εθνικό συμφέρον της χώρας του.
kathimerini.
Comments