ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Εθν.Μακαρίου & Φαληρέως 2
ΑΠΟΨΕΙΣ
ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣΤα μυστικά του βάλτου
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Λες και ξαναπαίζουν τις συμμαχίες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι Αγγλοαμερικανοί από τη μία, σε συνεργασία με τους Ρώσους, και στο κέντρο η Γερμανία και η Ευρώπη της. Με τη Γαλλία να έχει ήδη συνθηκολογήσει. Εντάξει, η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, ούτε καν ως φάρσα, πλην όμως τι σκέφτεστε όταν ο κ. Τραμπ λέει ότι η Γερμανία σέρνει την Ευρώπη από τη μύτη και ότι εντός ολίγου θα ακολουθήσουν και άλλες χώρες το παράδειγμα της Βρετανίας; Κι όταν επιμένει ότι πολλά ξόδεψαν οι ΗΠΑ για το ΝΑΤΟ, που ανήκει σε άλλους καιρούς; Την ίδια ημέρα που η κ. Μέι δήλωσε πως επιλέγει το «σκληρό» Brexit, κοινώς το κανονικό Brexit, ήτοι απόσυρση από ευρωπαϊκή αγορά, δασμούς, και αποκατάσταση των συνοριακών ελέγχων. Είναι οικονομικό το ζητούμενο; Ή μήπως ήρθε η ώρα της πολιτικής αφύπνισης της Ευρώπης;
Και εννοείται ότι τα ζητηματάκια δεν σταματούν εδώ. Κάπου εδώ αρχίζουν. Διότι υπάρχει και η πίεση των ασιατικών και αφρικανικών πληθυσμών στα σύνορά της, που μπορεί να επιτρέπουν στον κ. Μουζάλα ή στους δημάρχους να ανοίγουν «θέσεις εργασίας», όμως απειλούν με κοινωνική διάλυση τον ευρωπαϊκό Νότο και όχι μόνον. Η σαρωτική άνοδος των εθνικιστικών δυνάμεων σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό χάρτη δεν μπορεί να αναχαιτισθεί με την καλή θέληση της δημοκρατίας. Η πολιτική δεν είναι εργαστήριο καλών προθέσεων και ορθών απόψεων. Και ίσως εκεί να εντοπίζεται το μεγάλο πρόβλημα της σημερινής πολιτικής ελίτ στην Ευρώπη. Πίστεψαν ότι τα υπαρξιακά προβλήματα τα έχουν αφήσει πίσω τους, για τα βιβλία της Ιστορίας. Δεν είναι τυχαίο ότι τα μεγάλα κενά πολιτικής στην κεντρική ευρωπαϊκή σκηνή άνοιξαν από τότε που ανέλαβαν την ηγεσία της πολιτικοί οι οποίοι δεν είχαν ζήσει τη φρίκη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η Ενωση βάλλεται πανταχόθεν. Οι αναδυόμενοι εθνικισμοί, σε αγαστή συνεργασία με τον αριστερό ευρωσκεπτικισμό, προσπαθούν να διοχετεύσουν την κοινωνική δυσαρέσκεια προς την αποκατάσταση των εθνικών κρατών. Ας γυρίσουμε την Ιστορία πίσω στον 19ο αιώνα, για να ξαναπάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Με την πείρα που αποκτήσαμε εν τω μεταξύ καλύτερα θα τα καταφέρουμε και μετά από έναν αιώνα και κάνα δυο πολέμους, ας ξαναρχίσουμε την οικοδόμησή της. «Γιατί δεν μπορούν οι θνητοί να ζήσουν δύο ζωές; Γιατί να μη ζουν τα νιάτα τους πάλι για να ξαναγεράσουν;» λέει ο γέροντας Ιφις μπροστά στη νεκρή κόρη του, την Ευάδνη, στις «Ικέτιδες» του Ευριπίδη. Και επειδή η Ιστορία είναι φτιαγμένη από θνητούς, ούτε αυτή έχει δύο ζωές.
Το σημαντικότερο εγχείρημα του τέλους του 20ού αιώνα, η πολιτική ένωση των εθνών που καλλιέργησαν και καλλιεργήθηκαν από τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, έχει βαλτώσει. Η πολιτική της αδράνεια και οι ψευδαισθήσεις που προκαλεί την απειλούν εξίσου με τον ισλαμικό επεκτατισμό και την πολιτισμική της αμέλεια. Πίστεψαν πως μπορούν να καθοδηγήσουν τις αλλαγές στην Ουκρανία ή το πρόβλημα της Συρίας αγνοώντας τη Ρωσία. Την πάτησαν και στις δύο περιπτώσεις.
Η επιστροφή στα εθνικά κράτη είναι ιστορικό ανέκδοτο. Σαν να πιστεύεις ότι υπάρχει μια μεταφυσική αξία, το Εθνος-Κράτος, που ισχύει ανεξαρτήτως ιστορικού περιβάλλοντος. Η Ενωση όμως δεν μπορεί να συνεχίσει έτσι. Ποιοι πολιτικοί θα αποκαλύψουν τα μυστικά που κρύβει ο βάλτος; Διότι ο βάλτος παραμένει μεγάλος, μη γελιόμαστε.
Comments