Όταν οι Πολιτικοί δεν διαβάζουν σωστά τις Αγορές...
'' Το τσουνάμι της χρηματοπιστωτικής κρίσης και το ότι οι αγορές μπορούσαν να αποκλείσουν τόσο γρήγορα μια χώρα από την ρευστότητα τους, δεν το είχαμε καταλάβει. Αν το καταλαβαίναμε, θα έπρεπε να δανειστούμε πιο γρήγορα, το πρώτο τρίμηνο του 2010'' (Λούκα Κατσέλη, ΣΚΑΙ, Νέοι Φάκελοι, 12/3)
Αυτή η δήλωση αποτελεί την πλέον κυνική -και ταυτόχρονα ειλικρινή -δήλωση για την περίοδο που ξεκίνησε η ελληνική κρίση χρέους, δείχνοντας μας ταυτόχρονα πόσο επικίνδυνη μακροπρόθεσμα είναι η άγνοια των υπεύθυνων οικονομικής πολιτικής για την ''δύναμη'' του χρηματοπιστωτικού διεθνούς κατεστημένου, την ισχύ των αγορών χρήματος και των μεγάλων παιχτών που ρυθμίζουν την κυκλοφορία του( Σημ: αν και μερικοί, ακόμη και σήμερα, επιμένουν ότι αυτοί οι ισχυροί δεν ρυθμίζουν τίποτα, αλλά αν δρούσαν ακόμα πιο ''ελεύθερα'' θα είχαμε... αποτελεσματικές αγορές!)
Προσωπικά είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι η οικονομική φιλοσοφία των ανθρώπων της κυβέρνησης Παπανδρέου, από τα τέλη του 2009, αγνοούσε πολύ βασικότερα στοιχεία που αφορούσαν την υπερκυκλικότητα του διεθνούς τραπεζικο-χρηματοπιστωτικού συστήματος και το βάθος της κρίσης του 2007-08, μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers.
Αγνοούσαν στοιχειώδη δεδομένα και βασικές συνέπειες ,που ήταν εξόφθαλμες τότε, μιας γενικευμένης παγκόσμιας τάσης για κρατικοποίηση χρεών και διόγκωση των ελλειμμάτων, από την στήριξη προς τον τραπεζικό τομέα.
Άκουσα, με απορία και θυμό, τον τέως υπουργό Οικονομικών κ. Παπακ/νου, να παραπέμπει κατά την περίοδο 2009-10 τους ξένους θεσμικούς (''...οι μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου ήλθαν στο γραφείο μου...'' ) στον τότε υπεύθυνο διαχείρισης του Δημοσίου Χρέους , για τις προθέσεις τους σχετικά με ιδιωτικές τοποθετήσεις (private placements) σε ελληνικά ομόλογα.
Ο Υπουργός '' δεν έβλεπε.'', λέει, ''σοβαρότητα και ειλικρινή πρόθεση για τοποθετήσεις ''!
Δηλαδή, δεν του ''έδειξαν'' τα λεφτά και το επιτόκιο που απαιτούσαν στο κουπόνι, προφανώς! Και έτσι, βγήκαμε να ζητήσουμε από τις αγορές τότε, Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 2010 και πήραμε 8 δις, με speads τότε από 3,5- 5,5 % , αλλά δεν απορροφήσαμε άλλα 7-8 δις που μας έδιναν, διότι ''..θα δείχναμε '', ξαναλέει ο Υπουργός'', ότι ... η Ελλάδα τελείωσε! Διότι ήταν ''εικονική'' η υπερβάλλουσα προσφορά τους, και στην επόμενη δημοπρασία, δεν θα παίρναμε ούτε... 1 δις !''
Απίστευτα πράγματα : Δεν δανειστήκαμε, κατά τον υπουργό, διότι οι αγορές, την είχαν στημένη στην Ελλάδα, ώστε να την δανείζουν ακριβά, και μετά να μην την δανείζουν καθόλου, ώστε αυτή να πάει για... πτώχευση ή στις αγκαλιές του ΔΝΤ! Αστεία και ταυτόχρονα επικίνδυνα ευρήματα και εικασίες!
Οι άνθρωποι αγνοούσαν, και αγνοούν, την ισχύ και την στρατηγική του θεσμικού πιστωτικού κεφαλαίου. Αγνοούν ότι το Χρέος, δεν είναι προϊόν που προσφέρεται για δημόσια εγγραφή και με ημερομηνία λήξης, όσο και αν κοστίσει σε ένα Κράτος.
Και φυσικά δεν μπήκαν στον κόπο να κάνουν ανάλυση κόστους/οφέλους, τί θα στοίχιζε -οικονομικά και κοινωνικά - να δανειστούμε με ακριβά spreads (5-6% ) και τί στοιχίζει τώρα με τις δύο δανειακές (επαχθέστατες κοινωνικά και μη αποτελεσματικές μακροοικονομικά) συμβάσεις της Τρόικας.
Δηλαδή, η Ιταλία και η Ισπανία που δανείστηκαν φέτος με spreads άνω του 5% και μάλιστα πολλαπλάσια ποσά από αυτά που χρειαζόμασταν εμείς στις αρχές του 2010, γιατί το έκαναν; Δεν θα σηματοδοτούσε αυτό ''κακό μήνυμα'' στις αγορές ότι ζητάνε λεφτά όσο-όσο; Και γιατί μετά υποχώρησαν τα spreads; Tους λυπήθηκαν οι αγορές ή τους πίστεψαν ότι θα γράψουν γρήγορα πρωτογενή πλεονάσματα;
Στο χρονικό της ελληνικής κρίσης δημοσίου δανεισμού, ουδείς αντελήφθη από τους κυβερνητικούς παράγοντες το αυτονόητο: Όσο αναξιόπιστη οικονομία και αν έχεις, όσο μαγειρεμένα νούμερα και αν δείχνεις, το συμφέρον των ισχυρών δανειστών σου είναι να σε κρατάνε μια ζωή ''ζωντανό'', διότι έχεις νόμισμα ισχυρό και ανήκεις σε ένα πουλόβερ που δεν θέλουν ξηλώσουν έτσι απότομα αυτοί οι κύριοι της Goldman Sachs, της BNP Paribas, της UBS, της Deutche Bank, και όλο το ισχυρό κονκλάβιο της παγκόσμιας κάνουλας χρήματος. Ακόμη και αν για κάποια στιγμή σε δανείσουν πανάκριβα, γνωρίζουν πολύ καλά ότι το εξαιρετικό προϊόν που λέγεται Κρατικό Χρέος, πρέπει να το τιμολογούν σε κάθε στιγμή με το ανάλογο βιώσιμο κόστος, και για τον δανειζόμενο, ώστε να πληρώνονται τις ετήσιες προσόδους (κουπόνια) και όχι να κινδυνεύουν να έχουν απώλειες από κούρεμα ή πτώχευση.
Μπορούσαν- και το πιστεύω ακράδαντα- να φθάσουν τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων σε επίπεδα 7- 7,5% και παρ’ όλα αυτά, να ''γυρίσουν '' πίσω ξανά την καμπύλη των αποδόσεων (κοινώς να μας ξαναδανείσουν φθηνότερα).
Διότι τον μόνιμο πελάτη σου, δεν τον χάνεις: Του χρεώνεις ακριβό τόκο στην μεγάλη δυσκολία του, και μετά δεν τον ''χάνεις''! Ρυθμίζεις εσύ πόσο, πότε και πώς θα τον αιμοδοτείς για να σε ξεπληρώνει!
Έτσι λειτουργεί το χρηματοπιστωτικό κύκλωμα των Κρατικών Χρεών: Κρατάει πάντα το πελατολόγιο του (κράτη, δηλαδή κοινωνίες) σε μια ημιθανή κατάσταση, αλλά πάντα ζωντανό, υπό τα χαλινάρια του.
Οι περίφημες αγορές, δρουν ως ένα ισχυρό συλλογικό υποκείμενο που χωρίς ίχνος συνωμοσίας και συνεννόησης, ξέρει αυτόματα, έγκαιρα και κατάλληλα να κερδίζει τα μέγιστα και να ρισκάρει τα ελάχιστα.
Και η Ελλάδα, ήταν μικρό ρίσκο μεγάλου κέρδους, που οι αγορές το έχασαν την στιγμή που αυτό άρχισε να ανεβαίνει (spreads) διότι μετά το Μνημόνιο, τα spreads είναι θεωρητικό κόστος δανεισμού, όχι πραγματικό.
Και τί καταφέραμε; Να τους δώσουμε όλους αυτούς νέα ασφαλέστερα ομόλογα ανταλλαγής, με καλύτερη σφραγίδα και βαθμολόγηση και υπό τις ευλογίες της μαμάς- Ευρώπης, και να τους δώσουμε ρευστό που... ξαναδανειστήκαμε, ενώ θα μπορούσαμε να το δανειστούμε για ανάπτυξη και εις όφελος της κοινωνίας!
Αλίμονο αν σήμερα Ιταλικά και Ισπανικά ομόλογα έφευγαν από το ''μενού'' των διεθνών μεγαλοκερδοσκόπων δανειστών και οι χώρες αυτές από πελάτες τους ,με έτοιμο έσοδο (τόκους από τρις χρεών που πρέπει να αναχρηματοδοτήσουν) έπεφταν στις αγκαλιές των μηχανισμών στήριξης από ΕΕ/ΔΝΤ...
Όσο δεν κατανοούμε ότι το Κρατικό Χρέος είναι ο δορυφόρος που πρέπει να γυρίζει χωρίς να πέφτει, αλλά πάντα να είναι σε τροχιά, τόσο οι κοινωνίες με ελλείμματα, σπατάλες και κάκιστους πολιτικούς, θα γίνονται θύματα της δήθεν θεσμικής σωτηρίας που πρεσβεύουν οι κομισάριοι του ΔΝΤ και της ΕΕ, οι οποίοι πλασάρουν την πλέον εύκολη λύση: Λιτότητα.
Αυτή την λύση την γνωρίζουν όλα τα κράτη, ώστε να κόψουν τα ελλείμματα τους. Το ζητούμενο είναι πώς αυτά θα μειωθούν με περικοπές στα περιττά και στα άχρηστα (Δημόσιο) και όχι μειώνοντας τον βασικό μισθό στον ιδιωτικό τομέα, διότι κατά τους φωστήρες της τρόικας, αυτό θα φέρει νέες επενδύσεις και... ανάπτυξη!
Στην πλέον αρρύθμιστη αγορά εργασίας της ΕΕ, γεμάτη από οικογενειακές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αυτοτροφοδοτούμενη με εγχώρια ζήτηση και κατανάλωση εισαγομένων, σε μια χώρα που χρωστάει και δεν παράγει, το πώς η πτώση των μισθών, η περικοπή εισοδημάτων και αγοραστικής δύναμης θα φέρει ανάπτυξη, ένας θεός ξέρει...
Γράφει ο
Ηλίας Καραβόλιας
Ηλίας Καραβόλιας
Αυτή η δήλωση αποτελεί την πλέον κυνική -και ταυτόχρονα ειλικρινή -δήλωση για την περίοδο που ξεκίνησε η ελληνική κρίση χρέους, δείχνοντας μας ταυτόχρονα πόσο επικίνδυνη μακροπρόθεσμα είναι η άγνοια των υπεύθυνων οικονομικής πολιτικής για την ''δύναμη'' του χρηματοπιστωτικού διεθνούς κατεστημένου, την ισχύ των αγορών χρήματος και των μεγάλων παιχτών που ρυθμίζουν την κυκλοφορία του( Σημ: αν και μερικοί, ακόμη και σήμερα, επιμένουν ότι αυτοί οι ισχυροί δεν ρυθμίζουν τίποτα, αλλά αν δρούσαν ακόμα πιο ''ελεύθερα'' θα είχαμε... αποτελεσματικές αγορές!)
Προσωπικά είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι η οικονομική φιλοσοφία των ανθρώπων της κυβέρνησης Παπανδρέου, από τα τέλη του 2009, αγνοούσε πολύ βασικότερα στοιχεία που αφορούσαν την υπερκυκλικότητα του διεθνούς τραπεζικο-χρηματοπιστωτικού συστήματος και το βάθος της κρίσης του 2007-08, μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers.
Αγνοούσαν στοιχειώδη δεδομένα και βασικές συνέπειες ,που ήταν εξόφθαλμες τότε, μιας γενικευμένης παγκόσμιας τάσης για κρατικοποίηση χρεών και διόγκωση των ελλειμμάτων, από την στήριξη προς τον τραπεζικό τομέα.
Άκουσα, με απορία και θυμό, τον τέως υπουργό Οικονομικών κ. Παπακ/νου, να παραπέμπει κατά την περίοδο 2009-10 τους ξένους θεσμικούς (''...οι μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου ήλθαν στο γραφείο μου...'' ) στον τότε υπεύθυνο διαχείρισης του Δημοσίου Χρέους , για τις προθέσεις τους σχετικά με ιδιωτικές τοποθετήσεις (private placements) σε ελληνικά ομόλογα.
Ο Υπουργός '' δεν έβλεπε.'', λέει, ''σοβαρότητα και ειλικρινή πρόθεση για τοποθετήσεις ''!
Δηλαδή, δεν του ''έδειξαν'' τα λεφτά και το επιτόκιο που απαιτούσαν στο κουπόνι, προφανώς! Και έτσι, βγήκαμε να ζητήσουμε από τις αγορές τότε, Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 2010 και πήραμε 8 δις, με speads τότε από 3,5- 5,5 % , αλλά δεν απορροφήσαμε άλλα 7-8 δις που μας έδιναν, διότι ''..θα δείχναμε '', ξαναλέει ο Υπουργός'', ότι ... η Ελλάδα τελείωσε! Διότι ήταν ''εικονική'' η υπερβάλλουσα προσφορά τους, και στην επόμενη δημοπρασία, δεν θα παίρναμε ούτε... 1 δις !''
Απίστευτα πράγματα : Δεν δανειστήκαμε, κατά τον υπουργό, διότι οι αγορές, την είχαν στημένη στην Ελλάδα, ώστε να την δανείζουν ακριβά, και μετά να μην την δανείζουν καθόλου, ώστε αυτή να πάει για... πτώχευση ή στις αγκαλιές του ΔΝΤ! Αστεία και ταυτόχρονα επικίνδυνα ευρήματα και εικασίες!
Οι άνθρωποι αγνοούσαν, και αγνοούν, την ισχύ και την στρατηγική του θεσμικού πιστωτικού κεφαλαίου. Αγνοούν ότι το Χρέος, δεν είναι προϊόν που προσφέρεται για δημόσια εγγραφή και με ημερομηνία λήξης, όσο και αν κοστίσει σε ένα Κράτος.
Και φυσικά δεν μπήκαν στον κόπο να κάνουν ανάλυση κόστους/οφέλους, τί θα στοίχιζε -οικονομικά και κοινωνικά - να δανειστούμε με ακριβά spreads (5-6% ) και τί στοιχίζει τώρα με τις δύο δανειακές (επαχθέστατες κοινωνικά και μη αποτελεσματικές μακροοικονομικά) συμβάσεις της Τρόικας.
Δηλαδή, η Ιταλία και η Ισπανία που δανείστηκαν φέτος με spreads άνω του 5% και μάλιστα πολλαπλάσια ποσά από αυτά που χρειαζόμασταν εμείς στις αρχές του 2010, γιατί το έκαναν; Δεν θα σηματοδοτούσε αυτό ''κακό μήνυμα'' στις αγορές ότι ζητάνε λεφτά όσο-όσο; Και γιατί μετά υποχώρησαν τα spreads; Tους λυπήθηκαν οι αγορές ή τους πίστεψαν ότι θα γράψουν γρήγορα πρωτογενή πλεονάσματα;
Στο χρονικό της ελληνικής κρίσης δημοσίου δανεισμού, ουδείς αντελήφθη από τους κυβερνητικούς παράγοντες το αυτονόητο: Όσο αναξιόπιστη οικονομία και αν έχεις, όσο μαγειρεμένα νούμερα και αν δείχνεις, το συμφέρον των ισχυρών δανειστών σου είναι να σε κρατάνε μια ζωή ''ζωντανό'', διότι έχεις νόμισμα ισχυρό και ανήκεις σε ένα πουλόβερ που δεν θέλουν ξηλώσουν έτσι απότομα αυτοί οι κύριοι της Goldman Sachs, της BNP Paribas, της UBS, της Deutche Bank, και όλο το ισχυρό κονκλάβιο της παγκόσμιας κάνουλας χρήματος. Ακόμη και αν για κάποια στιγμή σε δανείσουν πανάκριβα, γνωρίζουν πολύ καλά ότι το εξαιρετικό προϊόν που λέγεται Κρατικό Χρέος, πρέπει να το τιμολογούν σε κάθε στιγμή με το ανάλογο βιώσιμο κόστος, και για τον δανειζόμενο, ώστε να πληρώνονται τις ετήσιες προσόδους (κουπόνια) και όχι να κινδυνεύουν να έχουν απώλειες από κούρεμα ή πτώχευση.
Μπορούσαν- και το πιστεύω ακράδαντα- να φθάσουν τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων σε επίπεδα 7- 7,5% και παρ’ όλα αυτά, να ''γυρίσουν '' πίσω ξανά την καμπύλη των αποδόσεων (κοινώς να μας ξαναδανείσουν φθηνότερα).
Διότι τον μόνιμο πελάτη σου, δεν τον χάνεις: Του χρεώνεις ακριβό τόκο στην μεγάλη δυσκολία του, και μετά δεν τον ''χάνεις''! Ρυθμίζεις εσύ πόσο, πότε και πώς θα τον αιμοδοτείς για να σε ξεπληρώνει!
Έτσι λειτουργεί το χρηματοπιστωτικό κύκλωμα των Κρατικών Χρεών: Κρατάει πάντα το πελατολόγιο του (κράτη, δηλαδή κοινωνίες) σε μια ημιθανή κατάσταση, αλλά πάντα ζωντανό, υπό τα χαλινάρια του.
Οι περίφημες αγορές, δρουν ως ένα ισχυρό συλλογικό υποκείμενο που χωρίς ίχνος συνωμοσίας και συνεννόησης, ξέρει αυτόματα, έγκαιρα και κατάλληλα να κερδίζει τα μέγιστα και να ρισκάρει τα ελάχιστα.
Και η Ελλάδα, ήταν μικρό ρίσκο μεγάλου κέρδους, που οι αγορές το έχασαν την στιγμή που αυτό άρχισε να ανεβαίνει (spreads) διότι μετά το Μνημόνιο, τα spreads είναι θεωρητικό κόστος δανεισμού, όχι πραγματικό.
Και τί καταφέραμε; Να τους δώσουμε όλους αυτούς νέα ασφαλέστερα ομόλογα ανταλλαγής, με καλύτερη σφραγίδα και βαθμολόγηση και υπό τις ευλογίες της μαμάς- Ευρώπης, και να τους δώσουμε ρευστό που... ξαναδανειστήκαμε, ενώ θα μπορούσαμε να το δανειστούμε για ανάπτυξη και εις όφελος της κοινωνίας!
Αλίμονο αν σήμερα Ιταλικά και Ισπανικά ομόλογα έφευγαν από το ''μενού'' των διεθνών μεγαλοκερδοσκόπων δανειστών και οι χώρες αυτές από πελάτες τους ,με έτοιμο έσοδο (τόκους από τρις χρεών που πρέπει να αναχρηματοδοτήσουν) έπεφταν στις αγκαλιές των μηχανισμών στήριξης από ΕΕ/ΔΝΤ...
Όσο δεν κατανοούμε ότι το Κρατικό Χρέος είναι ο δορυφόρος που πρέπει να γυρίζει χωρίς να πέφτει, αλλά πάντα να είναι σε τροχιά, τόσο οι κοινωνίες με ελλείμματα, σπατάλες και κάκιστους πολιτικούς, θα γίνονται θύματα της δήθεν θεσμικής σωτηρίας που πρεσβεύουν οι κομισάριοι του ΔΝΤ και της ΕΕ, οι οποίοι πλασάρουν την πλέον εύκολη λύση: Λιτότητα.
Αυτή την λύση την γνωρίζουν όλα τα κράτη, ώστε να κόψουν τα ελλείμματα τους. Το ζητούμενο είναι πώς αυτά θα μειωθούν με περικοπές στα περιττά και στα άχρηστα (Δημόσιο) και όχι μειώνοντας τον βασικό μισθό στον ιδιωτικό τομέα, διότι κατά τους φωστήρες της τρόικας, αυτό θα φέρει νέες επενδύσεις και... ανάπτυξη!
Στην πλέον αρρύθμιστη αγορά εργασίας της ΕΕ, γεμάτη από οικογενειακές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αυτοτροφοδοτούμενη με εγχώρια ζήτηση και κατανάλωση εισαγομένων, σε μια χώρα που χρωστάει και δεν παράγει, το πώς η πτώση των μισθών, η περικοπή εισοδημάτων και αγοραστικής δύναμης θα φέρει ανάπτυξη, ένας θεός ξέρει...
Comments