Κοινωνία & Πολιτισμός

Μπορεί να σωθεί η Ευρώπη;

Η υπέρβαση της οικονομικής κρίσης που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη προϋποθέτει έναν ενισχυμένο διάλογο των ευρωπαϊκών πολιτισμών, υποστηρίζουν γερμανοί διανοούμενοι.
Τρομακτικές διαπιστώσεις έφερε στην επιφάνεια η κρίση του ευρώ. Στο πλαίσιο των αντιπαραθέσεων για την στήριξη των υπερχρεωμένων χωρών και τη ρύθμιση των χρεών τους, έκαναν την εμφάνισή τους εθνικά στερεότυπα και προκαταλήψεις. Πρόκειται για φαινόμενα που θεωρητικά ανήκαν στο παρελθόν. Οι Νοτιοευρωπαίοι επιρρίπτουν στη Γερμανία αλαζονεία και αντίστροφα οι Γερμανοί επικρίνουν τους Έλληνες και Ιταλούς για τον τρόπο ζωής τους. Μολονότι αυτού του είδους η αντιμετώπιση του προβλήματος δεν έχει γενική ισχύ, δημιουργείται η εντύπωση ότι η Ευρώπη ολισθαίνει σε μια νέα εποχή εθνικιστικών αντιπαραθέσεων.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι το ευρώ διχάζει τελικά τηςν ΕΕ και δεν προάγει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Ο Γκούσταβ Ζάιμπτ, συγγραφέα πολλών βιβλίων για την ευρωπαϊκή πολιτιστική Ιστορία, λέει σχετικά: «Δεν αντιμετωπίζουμε πρόβλημα χρέους ή νομισματικό πρόβλημα. Έχουμε ένα πρόβλημα εμπιστοσύνης. Χρήματα υπάρχουν. Το θέμα είναι ότι τα χρήματα αυτά δεν γνωρίζουν πού είναι ασφαλή. Για τον λόγο αυτόν έχουμε τόσο μεγάλες διαφορές στα επιτόκια δανεισμού. Όταν θα επιλυθεί το πρόβλημα εμπιστοσύνης, όταν δηλαδή κριθεί ότι οι κανόνες είναι εφαρμόσιμοι και ρεαλιστικοί, τότε θα λυθεί και το πρόβλημα του χρέους».
Η Ευρώπη είναι μια άκρως ετερογενής ήπειρος
Την άποψη αυτή συμμερίζεται και ο κοινωνικός επιστήμονας και δημοσιολόγος Μάινχαρντ Μίγκελ, ο οποίος υποστηρίζει ότι θα απαιτηθεί χρόνος μέχρι να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η κρίση εμπιστοσύνης. Είναι ζήτημα διαφορετικών τρόπων ζωής, εκτιμά ο γερμανός επιστήμονας και διευκρινίζει: «Δεν έχουμε συνειδητοποιήσει επαρκώς ότι η Ευρώπη είναι μια άκρως ετερογενής ήπειρος. Έχουμε διαφορετική ιστορική εξέλιξη και αυτή η διαφορετικότητα των Ιστοριών και των πολιτισμών μας αποτυπώνεται, μεταξύ άλλων, και στην οικονομία»
Για τον λόγο αυτόν ο κ. Μίγκελ προτείνει η προσέγγιση του προβλήματος να εμπεριέχει τους όρους ενός ενισχυμένου διαλόγου των πολιτισμών. Εάν αυτός ο διάλογος δεν γίνει τότε θα αποτύχουν όλες οι προσπάθειες οικονομικής εναρμόνισης εντός της Ευρώπης.
Πώς όμως μπορεί να επιλυθεί το πρόβλημα της πολιτισμικής κατανόησης; Η Ευρώπης βρίσκεται σε καλό δρόμο για μια τέτοια εξέλιξη, υποστηρίζει ο Γκούσταβ Ζάιμπτ. «Αυτό θα επιτευχθεί μέσω συμβόλων και μέσω κοινών εμπειριών όπως είναι τα ταξίδια. Σημαντική θα είναι και η συμβολή των ανταλλαγών εργαζομένων, διανοουμένων και ειδικών που θα μετακινούνται στις διάφορες χώρες της Ευρώπης και οι οποίοι θα μπορούν να ριζώνουν σε κάποια άλλη χώρα χωρίς να ξεχνούν την προέλευσή τους», διευκρινίζει ο κ. Ζάιμπτ.
Να επιστρέψουμε στο επίπεδο διαβίωσης του `60
Σε αντίθεση με τον Γκόυσταβ Ζάιμπτ, ο Μάιχαρντ Μίγκελ πιστεύει ότι στην Ευρώπη έχουν ήδη διαμορφωθεί και κοινές αντιλήψεις, όπως αυτή του «να ζει κανείς πέρα από τις δυνατότητές του». Έχει αναπτυχθεί μια φιλοσοφία αξιώσεων, την οποία δεν μπορούν πλέον να χρηματοδοτήσουν τα κράτη. Ο κ. Μίγκελ υποστηρίζει ότι εάν οι Γερμανοί θέλουν να τιθασεύσουν το χρέος τους θα πρέπει να ρίξουν το επίπεδο διαβίωσής τους κατά 40%, στα επίπεδα δηλαδή της δεκαετίας του 1960. Το, ίδιο λέει, θα πρέπει να συμβεί και στις άλλες χώρες της ΕΕ. Μια τέτοια προοπτική απαιτεί, όμως, τη συναίνεση των πολιτών, οι οποίοι θα πρέπει να πειστούν για την αναγκαιότητα των σχετικών μέτρων. Ο κ. Μίγκελ απαιτεί από τους ευρωπαίους πολίτες να αναπτύξουν έναν νέο τρόπο πρόσληψης των πραγμάτων. «Η κρίση χρέους», καταλήγει «θα αναγκάσει τους Ευρωπαίους να μην θεωρούν πλέον αυτονόητες τις σημερινές ανέσεις που έχουν».
Kersten Knipp/Σταμάτης Ασημένιος
Υπεύθ. Σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης                                      DW DE

Comments

Popular posts from this blog

επιλογές .....κεφαλονίτικα ανέκδοτα

Macmillan and Eisenhower in 1959 tv debate-bbc

«Η Ελλάδα αισθάνεται αποκλεισμένη»