Πολιτική

Ποιος σκότωσε τον Όλαφ Πάλμε;

Το κρύο βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου του 1986 ο τότε πρωθυπουργός της Σουηδίας Πάλμε δολοφονήθηκε μπρος στα μάτια περαστικών. Ποιος τράβηξε τη σκανδάλη; Και γιατί; Ερωτήσεις που δεν βρήκαν απάντηση στο πέρασμα των χρόνων.

30 χρόνια μετά οι ανακριτές δεν έχουν σημειώσει καμία πρόοδο στην προσπάθειά τους να απαντήσουν στα εν λόγω ερωτήματα. Η δολοφονία του Πάλμε συγκρίνεται με αυτή του προέδρου Κένεντι το 1963 και αποτελεί μια από τις μεγάλες ανεξιχνίαστες εγκληματικές ενέργειες του 20ου αιώνα.

Στο σκοτάδι οι έρευνες

Ο Όλαφ Πάλμε με τον πρώην γερμανό καγκελάριο Χέλμουτ Σμιτ, το Δεκέμβριο του 1982

Στο υπόγειο της αστυνομικής διεύθυνσης στη Στοκχόλμη στοιβάζονται ακόμη οι φάκελοι με ανακριτικό υλικό για μια υπόθεση που μέχρι σήμερα συγκλονίζει τη σουηδική κοινή γνώμη. «Η πράξη αυτή καθεαυτή ήταν φυσικά ένα τεράστιο σοκ», λέει ο Τόμας Λάντεγκαρντ, συγγραφέας του βιβλίου «Η δολοφονία Πάλμε». «Αλλά το τραύμα συνίσταται στο ότι η υπόθεση δεν διαλευκάνθηκε ποτέ». Μάλιστα μετά τη δολοφονία οι αρχές της χώρας κατήργησαν ακόμη και την παραγραφή για ανάλογα αδικήματα. Κάθε τόσο τα ΜΜΕ εμφανίζουν κάποιο στοιχείο ή έναν μάρτυρα και αμέσως συγκαλείται η ομάδα Πάλμε, αποτελούμενη από 6 αστυνομικούς, που μέχρι και σήμερα επεξεργάζονται τους φακέλους. «Παίρνουμε πάντα στα σοβαρά κάθε νέο στοιχείο», είπε πρόσφατα ο επικεφαλής της Χανς Μελάντερ σε μια συνέντευξη τύπου. Πέρυσι ήταν 100, φέτος είναι περισσότερα.

Ένταση προκλήθηκε τα περασμένα Χριστούγεννα όταν έκανε την εμφάνισή του ένα περίστροφο, τύπου Smith & Wesson. Είναι το φονικό όπλο, αναρωτήθηκαν αμέσως οι αρμόδιοι; Ο συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων Λέιφ Πέρσον, που έχει κάνει έρευνα για τηλεοπτική εκπομπή, ήρθε σε επαφή με τον αποστολέα, αλλά γρήγορα διαπιστώθηκε ότι δεν επρόκειτο για το όπλο με το οποίο σκοτώθηκε ο Πάλμε.

Βασικά λάθη έκανε η αστυνομία

Με τον πρώην γερμανό καγκελάριο Βίλυ Μπραντ το 1976

Τα γεγονότα εκείνης της νύχτας της 28ης Φεβρουαρίου είναι γνωστά. Ο δολοφόνος τον χτύπησε πισώπλατα, όταν μαζί με τη γυναίκα του θα έπαιρνε το μετρό για να επιστρέψει στο σπίτι. Και μετά εξαφανίστηκε μέσα στη νύχτα. Από τους αυτόπτες μάρτυρες κανείς δεν είδε το πρόσωπό του. «Ως πρωθυπουργός ο Όλαφ Πάλμε αφύπνισε τα δυνατά αισθήματα των συμπατριωτών του», λέει η εισαγγελέας Κέρστιν Σκαρπ. «Λειτουργούσε πολωτικά, είχε πολλούς πολιτικούς εχθρούς». Ο σοσιαλδημοκράτης ήταν σφοδρός επικριτής του πολέμου στο Βιετνάμ και του καθεστώτος απαρτχάιντ στη Ν. Αφρική. Όλα αυτά φυσικά δίνουν έναυσμα και για τις πιο τρελές εικασίες. Ορισμένοι μάλιστα στοιχηματίζουν ότι επρόκειτο για δολοφονία κατ΄εντολή του ΠΚΚ, εμπόρων όπλων ή ακροδεξιών στοιχείων της σουηδικής αστυνομίας. Ή μήπως επρόκειτο για επαγγελματία δολοφόνο;

«Δύσκολο να στοιχειοθετηθεί» υποστηρίζει ο Χανς Μελάντερ. Η γυναίκα του Πάλμε έχει αναγνωρίσει τον δράστη στο πρόσωπο του Κρίστερ Πέτερσον, ναρκομανή με βεβαρυμμένο ποινικό μητρώο. Στο Εφετείο αθωώθηκε ελλείψει στοιχείων. Στο μεταξύ έχει πεθάνει. Πολλοί πιστεύουν ότι αυτός είναι ο δολοφόνος. Η σουηδική αστυνομία έκανε σοβαρά λάθη. Τη νύχτα της δολοφονίας κινήθηκε χαοτικά, δεν απέκλεισε εγκαίρως τον τόπο, τους κάλυκες βρήκαν περαστικοί. Εκατοντάδες στοιχεία δεν εξετάστηκαν ακόμη κι ένα χρόνο μετά, ενώ το σκίτσο του καταζητούμενου που δόθηκε στη δημοσιότητα προκάλεσε ακόμη μεγαλύτερη σύγχυση. 30 χρόνια μετά δεν υπάρχει τίποτα το νεότερο από το μέτωπο των ερευνών.

dpa / Ειρήνη Αναστασοπούλου