Brexit: «Ποτέ μην τα βάζεις μ' έναν ανόητο»
Brexit: «Ποτέ μην τα βάζεις μ' έναν ανόητο»
«Ποτέ μην τα βάζεις μ’ έναν ανόητο· θα σε ρίξει στο επίπεδό του και θα σε νικήσει λόγω πείρας», λέει ο πάνσοφος λαός και, ω του θαύματος, αποδεικνύεται αληθές τούτο το ρητό. Κι όχι μόνον αυτό· αποτελεί, επιπρόσθετα, κι έναν οδοδείκτη κατανόησης του τι έφταιξε και φτάσαμε εδώ που φτάσαμε.
Ενας από τους οκτώ λόγους που, σύμφωνα με το BBC, επικράτησε το Brexit είναι ότι οι Βρετανοί πολίτες δεν πείσθηκαν από την προσπάθεια εκφοβισμού εκ μέρους των υποστηρικτών του Bremain σχετικά με το τσουνάμι οικονομικών επιπτώσεων που θα έφερνε μία ενδεχόμενη έξοδος του Ηνωμένου (για πόσο ακόμα;) Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η ενδεχόμενη έξοδος είναι πλέον γεγονός και η Ευρώπη, με τον υπόλοιπο κόσμο, παραμένει μουδιασμένη, όσο κι αν προσπαθούν Γιούνκερ, Τουσκ και Μέρκελ να δηλώσουν, σε όλους τους τόνους, πως η ευρωπαϊκή οικογένεια δεν έχει να φοβάται τίποτα. Ο πρόεδρος της Κομισιόν, μάλιστα, ζήτησε να επισπευσθούν οι διαδικασίες του «διαζυγίου» Βρετανίας - Ε.Ε., προφανώς για ν’ απορροφηθούν οι κραδασμοί κατά το δυνατόν πιο ανώδυνα.
Τα παραπάνω καταδεικνύουν ένα πολύ σημαντικό ζήτημα πολιτικής στάσης, το οποίο πρέπει όλοι να λάβουμε υπ’ όψιν: ο εκφοβισμός των πολιτών πυροδοτεί αντιδραστικά ένστικτα, πράγμα που είδαμε και στο δημοψήφισμα του περασμένου Ιουλίου στην Ελλάδα. Οι πολεμικές ιαχές της μίας πλευράς περί των κινδύνων αν επικρατήσει η αντίπαλη το μόνο που καταφέρνουν, καταπώς δείχνουν τ’ αποτελέσματα, είναι ν’ αντιδρά ο αποδέκτης, κλείνοντας τ’ αυτιά και τα μάτια του, χάνοντας τον πυρήνα της πολιτικής διαμάχης για το μέλλον του και αντικρίζοντας ένα στρατόπεδο που πολεμάει για τη λογική με παράλογα μέσα, όπως είναι ο συναισθηματικός ή άλλος εκβιασμός. Και τι παράξενο: οι ευρωπαϊστές, στην Ελλάδα και τη Βρετανία, χρησιμοποιήσαμε πολλάκις μορφές πολιτικού λόγου που δεν ταιριάζουν στην ανοιχτότητα των αρχών μας – είχαμε, όμως, ν’ αντιμετωπίσουμε τα ψέματα και την ελαφρότητα ενός «όχι» που πάλευε με την «ψυχούλα» του.
Οπως και να ’χει, η λογική και η δημοκρατία δεν χρειάζονται τύμπανα πολέμου – χρειάζονται ψύχραιμο και κατανοητό λόγο. Κι ακόμη παραπέρα: όταν η παράταξη της λογικής και της ελευθερίας οικειοποιείται το οπλοστάσιο της παράνοιας και της φοβικότητας, τότε είναι σίγουρο ότι θα γελοιοποιηθεί και θα στρέψει τον κόσμο εναντίον της.
Κανείς δεν μπορεί με ακρίβεια να προβλέψει πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα εντός της Βρετανίας και της Ε.Ε. Το μεγάλο μάθημα της συντριβής του Bremain, εντούτοις, είναι η απαραίτητη και ταχύτατη απομάκρυνση του στρατοπέδου των ελεύθερων λογικών από το φοβικό παράλογον του Brexit και του δικού μας «Οχι»· είναι η αναγκαία επιστροφή στα θεμέλια του ορθού λόγου, ασχέτως αν ένας από τους φιλοσοφικούς πυλώνες του, η Βρετανία, δεν θέλει να είναι πια μέλος της Ε.Ε. Η Ευρώπη χρειάζεται να επεκτείνει την ψύχραιμη πολιτική της, να μελετήσει εις βάθος τα μαθήματα των εναντίον της δημοψηφισμάτων και να επικαιροποιήσει την ύπαρξή της, τον τρόπο της να ενώνει πολίτες και κυβερνήσεις.
Μόνο και μόνο για να μη χάριζουμε άλλες «φανταστικές ημέρες», όπως η χθεσινή του βρετανικού δημοψηφίσματος, στον Ντόναλντ Τραμπ, αξίζει τον κόπο. Και, πάνω απ’ όλα, για τη σφαίρα και τις μαχαιριές που δέχθηκε η Τζο Κοξ, παρά τη δήλωση του ανεπαίσχυντου Νάιτζελ Φάρατζ ότι έγινε «επανάσταση χωρίς να πέσει σφαίρα». Το ρητό στην αρχή αυτού του κειμένου επιβεβαιώνεται ξανά και ξανά. Γι’ αυτό, σταματώ εδώ.
Comments