Το πρόβλημα δεν ήταν το ευρώ
Το πρόβλημα δεν ήταν το ευρώ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Δεν είναι ιδιαιτέρως δύσκολο να σκεφτούμε την οικονομία με τις αλλαγές που προτείνουν πολλοί εντός κυβερνητικής παράταξης. Παράδειγμα, η ανάκτηση της δυνατότητας χάραξης «εθνικής» συναλλαγματικής πολιτικής, που παρουσιάζεται ως αντίδοτο σε όσα δυσάρεστα έφερε η κρίση και το Μνημόνιο.
Ενα απλό τεστ αληθείας αρκεί για να κατανοήσουμε την περιπλοκότητα και τον βαθμό επικινδυνότητας όσων τραγουδούν οι σειρήνες της δραχμής.
Ισχυρίζονται λοιπόν οι δραχμιστές ότι εκτός ευρώ θα είχαμε τη δυνατότητα να πετύχουμε την προσαρμογή της οικονομίας στην κρίση χαλαρώνοντας την ισοτιμία του νομίσματός μας, ώστε να μην υφίσταται τόσο μεγάλη πίεση στο κόστος εργασίας, όπως διαπιστώθηκε με το έδαφος που έχασαν οι μισθοί τα προηγούμενα τρία-τέσσερα χρόνια.
Είναι αλήθεια ότι το ευρώ, ένα διεθνές και ισχυρό νόμισμα, υπήρξε πολύ σκληρό τα πρώτα χρόνια της κρίσης. Πράγματι, μέχρι και το 2011 το ευρώ κέρδιζε το έδαφος που έχανε το δολάριο, σε αντανάκλαση της βαθύτατης κρίσης που αντιμετώπιζε η αμερικανική οικονομία. Η κατάσταση άλλαξε στη συνέχεια. Ετσι, το εθνικό μας νόμισμα, το ευρώ, υποχώρησε έναντι του δολαρίου κατά 26% από το υψηλό του 2011 ή 11,5% από το πολύ χαμηλότερο του 2010, όταν η κρίση είχε πλήξει όλο τον πλανήτη.
Η υποτίμηση επιταχύνθηκε κυρίως μετά το 2014 (21,5%), γεγονός που θα μπορούσε να έχει εκμεταλλευθεί η ελληνική οικονομία εάν κατόρθωνε να σταθεροποιήσει τα δημοσιονομικά της και να οργανώσει την πλήρη επιστροφή της στις αγορές κεφαλαίου – δύο στόχοι απολύτως ρεαλιστικοί την περυσινή άνοιξη.
Το ευρώ δεν εμπόδισε την Ελλάδα να εκμεταλλευτεί τις πάντοτε επαρκείς ευκαιρίες διαρθρωτικής προσαρμογής. Μάλιστα, η κρίση, παρά τα τεράστια κοινωνικά προβλήματα που προξένησε, δημιούργησε περισσότερες και σίγουρα πιο πιεστικές ευκαιρίες. Η υποτίμηση ενός νέου νομίσματος δεν θα προσέθετε, ούτε θα προσθέσει κάτι.
Είναι χαρακτηριστικό ότι κανείς δραχμιστής δεν προσδιορίζει το εύρος της υποτίμησης που θεωρεί απαραίτητη σε περίπτωση εξόδου της Ελλάδας από τη νομισματική ένωση. Δεν μπορώ να φανταστώ ότι επιθυμούν υποτίμηση μεγαλύτερη από την πραγματοποιηθείσα, της τάξεως του 50%, ας πούμε.
Θα σήμαινε τεράστια απώλεια αγοραστικής δύναμης έναντι όλων όσα δεν παράγουμε. Οχι μόνο των τελικών καταναλωτικών προϊόντων αλλά και των ενδιαμέσων, από τις πρώτες ύλες μέχρι τα ανταλλακτικά και τα μη τυποποιημένα τρόφιμα. Πάνω από τα 2/3 όσων ορίζουν το επίπεδο ζωής της χώρας επηρεάζονται από την ισοτιμία του νομίσματος. Αλλωστε, αν κάτι τέτοιο ήθελε συμβεί, η επιβολή σκληρότατης και παρατεταμένης λιτότητας θα καταστεί αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Οσο περισσότερο κατανοεί ο Αλέξης Τσίπρας τη σκληρή πραγματικότητα της οικονομίας, τόσο καλύτερα θα δώσει τη μάχη για να μείνει η χώρα στην πλευρά του ευρώ.
Ενα απλό τεστ αληθείας αρκεί για να κατανοήσουμε την περιπλοκότητα και τον βαθμό επικινδυνότητας όσων τραγουδούν οι σειρήνες της δραχμής.
Ισχυρίζονται λοιπόν οι δραχμιστές ότι εκτός ευρώ θα είχαμε τη δυνατότητα να πετύχουμε την προσαρμογή της οικονομίας στην κρίση χαλαρώνοντας την ισοτιμία του νομίσματός μας, ώστε να μην υφίσταται τόσο μεγάλη πίεση στο κόστος εργασίας, όπως διαπιστώθηκε με το έδαφος που έχασαν οι μισθοί τα προηγούμενα τρία-τέσσερα χρόνια.
Είναι αλήθεια ότι το ευρώ, ένα διεθνές και ισχυρό νόμισμα, υπήρξε πολύ σκληρό τα πρώτα χρόνια της κρίσης. Πράγματι, μέχρι και το 2011 το ευρώ κέρδιζε το έδαφος που έχανε το δολάριο, σε αντανάκλαση της βαθύτατης κρίσης που αντιμετώπιζε η αμερικανική οικονομία. Η κατάσταση άλλαξε στη συνέχεια. Ετσι, το εθνικό μας νόμισμα, το ευρώ, υποχώρησε έναντι του δολαρίου κατά 26% από το υψηλό του 2011 ή 11,5% από το πολύ χαμηλότερο του 2010, όταν η κρίση είχε πλήξει όλο τον πλανήτη.
Η υποτίμηση επιταχύνθηκε κυρίως μετά το 2014 (21,5%), γεγονός που θα μπορούσε να έχει εκμεταλλευθεί η ελληνική οικονομία εάν κατόρθωνε να σταθεροποιήσει τα δημοσιονομικά της και να οργανώσει την πλήρη επιστροφή της στις αγορές κεφαλαίου – δύο στόχοι απολύτως ρεαλιστικοί την περυσινή άνοιξη.
Το ευρώ δεν εμπόδισε την Ελλάδα να εκμεταλλευτεί τις πάντοτε επαρκείς ευκαιρίες διαρθρωτικής προσαρμογής. Μάλιστα, η κρίση, παρά τα τεράστια κοινωνικά προβλήματα που προξένησε, δημιούργησε περισσότερες και σίγουρα πιο πιεστικές ευκαιρίες. Η υποτίμηση ενός νέου νομίσματος δεν θα προσέθετε, ούτε θα προσθέσει κάτι.
Είναι χαρακτηριστικό ότι κανείς δραχμιστής δεν προσδιορίζει το εύρος της υποτίμησης που θεωρεί απαραίτητη σε περίπτωση εξόδου της Ελλάδας από τη νομισματική ένωση. Δεν μπορώ να φανταστώ ότι επιθυμούν υποτίμηση μεγαλύτερη από την πραγματοποιηθείσα, της τάξεως του 50%, ας πούμε.
Θα σήμαινε τεράστια απώλεια αγοραστικής δύναμης έναντι όλων όσα δεν παράγουμε. Οχι μόνο των τελικών καταναλωτικών προϊόντων αλλά και των ενδιαμέσων, από τις πρώτες ύλες μέχρι τα ανταλλακτικά και τα μη τυποποιημένα τρόφιμα. Πάνω από τα 2/3 όσων ορίζουν το επίπεδο ζωής της χώρας επηρεάζονται από την ισοτιμία του νομίσματος. Αλλωστε, αν κάτι τέτοιο ήθελε συμβεί, η επιβολή σκληρότατης και παρατεταμένης λιτότητας θα καταστεί αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Οσο περισσότερο κατανοεί ο Αλέξης Τσίπρας τη σκληρή πραγματικότητα της οικονομίας, τόσο καλύτερα θα δώσει τη μάχη για να μείνει η χώρα στην πλευρά του ευρώ.
Comments