Αλλά παραμένει υπό ευρωπαϊκή προστασίαΤίποτε δεν θα είναι όπως παλιά για την Κύπρο
«Καλύτερη λύση» σε σχέση με την προηγούμενη, που απορρίφθηκε από το κυπριακό κοινοβούλιο, αποκάλεσε το Eurogroup, δια του επικεφαλής του, Γερούν Ντάισελμπλουμ, αυτή που συμφωνήθηκε τα ξημερώματα της Δευτέρας, ανήμερα της εθνικής εορτής, για τη διάσωση της Κύπρου.
Στη Λευκωσία, μετά το πρώτο μούδιασμα, μετρούν τις πληγές τους μετά από μια άνιση αναμέτρηση, της οποίας η κατάληξη ήταν βέβαιη – για όποιον πιστεύει ότι πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού και η τέχνη του προβλέπειν.
Το βέβαιο είναι πως μπήκε τέλος σε μια περιπέτεια με ανυπολόγιστες συνέπειες για τον ελληνισμό και η Κύπρος παραμένει υπό ευρωπαϊκή προστασία σε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο, κατά την οποία απαιτούνται λεπτοί χειρισμοί όσον αφορά στην εξόρυξη των υδρογονανθράκων.
Για τερματισμό της αβεβαιότητας μιλούσαν χθες όλοι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και όλοι σχεδόν οι Κύπριοι αξιωματούχοι, καθώς άλλο ένα ολονύχτιο θρίλερ, με διαπραγματεύσεις και αγωνία, έπαιρνε τέλος.
Ο πρόεδρος του Eurogroup υπογράμμισε πως η συμφωνία συνιστά καλύτερη λύση για την κυπριακή οικονομία σε σχέση με αυτή της προηγούμενης εβδομάδας, διότι επικεντρώνει τις προσπάθειες στην αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα και συγκεκριμένα στις δύο προβληματικές τράπεζες, τη Λαϊκή και την Κύπρου.
Όπως διευκρίνισε ο Γ. Ντάισελμπλουμ, η Λαϊκή Τράπεζα θα εκκαθαριστεί αμέσως και θα χωριστεί σε «καλή» και σε «κακή» τράπεζα, ενώ όλες οι ασφαλισμένες καταθέσεις (δηλαδή κάτω από 100.000 ευρώ) της Λαϊκής θα μεταφερθούν στην τράπεζα Κύπρου.
Παράλληλα, με τη νέα συμφωνία διασφαλίζονται οι καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ, ενώ δεν επιβάλλεται εισφορά από μέρους των καταθετών στα υπόλοιπα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Κύπρου.
Σε ό,τι αφορά τις θυγατρικές της Λαϊκής και της τράπεζας Κύπρου στην Ελλάδα, η δήλωση της Ευρωομάδας αναφέρει: «Το Eurogroup καλεί για άμεση εφαρμογή της συμφωνίας μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας σχετικά με τις ελληνικές θυγατρικές κυπριακών τραπεζών, η οποία θα προστατεύει τη σταθερότητα τόσο του ελληνικού, όσο και του κυπριακού τραπεζικού συστήματος».
Το συνολικό ποσό της βοήθειας από τις χώρες της ευρωζώνης και το ΔΝΤ παραμένει στα 10 δις. ευρώ.
Το ποσό αυτό θα συνοδεύεται από τη λήψη «φιλόδοξων μέτρων» στα δημόσια οικονομικά, από διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και ιδιωτικοποιήσεις, ενώ η συμφωνία διατηρεί το στόχο για συρρίκνωση του τραπεζικού τομέα στο επίπεδο του ευρωπαϊκού μέσου όρου ως το 2018.
Από την πλευρά του ο Επίτροπος Οικονομίας, Όλι Ρεν υπογράμμισε ότι «ήταν εξαιρετικά σημαντικό, η συμφωνία για το δανειακό πρόγραμμα της Κύπρου να επιτευχθεί σήμερα».
Ωστόσο, ο Όλι Ρεν παραδέχτηκε ότι το μέλλον της Κύπρου και του λαού της διαγράφεται δύσκολο και πρόσθεσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «θα κάνει ό,τι είναι δυνατό για να αμβλύνει τις κοινωνικές επιπτώσεις στη χώρα, μετά από αυτό το οικονομικό σοκ».
«Η Κύπρος ανήκει στην ευρωπαϊκή οικογένεια και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα σταθεί στο πλευρό του κυπριακού λαού», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Όλι Ρεν.
Όπως ανέφερε ο Επίτροπος Οικονομίας, με τη σύμφωνη γνώμη του Κύπριου Προέδρου, Ν. Αναστασιάδη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σκοπεύει να δημιουργήσει μια Ομάδα Δράσης (Task Force), η οποία θα αναλάβει την τεχνική υποστήριξη των κυπριακών αρχών, επικεντρώνοντας την προσοχή της στην απασχόληση, την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη.
Σχετικά με τον περιορισμό της κίνησης κεφαλαίων στις κυπριακές τράπεζες, ο Όλι Ρεν τόνισε ότι βάσει των Συνθηκών της ΕΕ, τα κράτη μέλη έχουν δικαίωμα να προχωρήσουν σε τέτοιου είδους μέτρα εάν τίθεται θέμα δημοσίου συμφέροντος, προσθέτοντας ότι το μνημόνιο της Κύπρου θα ολοκληρωθεί περί τα μέσα Απριλίου.
Τι προβλέπει η Συμφωνία
Η Κύπρος θα κλείσει την μία από τις δύο μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας και θα αρχίσει μια διαδικασία αναδιάρθρωσης της άλλης στο πλαίσιο της συμφωνίας διεθνούς δανεισμού της.
Οι καταθέσεις έως και 100.000 ευρώ δεν θα υποστούν καμία συνέπεια, αλλά μέρος των μεγαλύτερων καταθέσεων και τοποθετήσεων θα χρησιμοποιηθούν για την ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας η οποία θα τεθεί σε διαδικασία αναδιάρθρωσης —της Τράπεζας Κύπρου.
Οι μέτοχοι, όσοι διακρατούν αξιόγραφα της τράπεζας και όσοι έχουν καταθέσεις πάνω από 100.000 ευρώ στην Λαϊκή Τράπεζα, η οποία θα εκκαθαριστεί, θα καλύψουν το κόστος της διαδικασίας, όπως αποφάσισαν οι υπουργοί Οικονομικών της 17μελούς ευρωζώνης και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Οι αποταμιευτές με πάνω από 100.000 ευρώ στην Τράπεζα Κύπρου θα δουν τα χρήματά τους πέραν του ποσού αυτού να δεσμεύονται, έως ότου γίνει σαφές ποιο ποσό θα απαιτηθεί για την ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας προκειμένου να μπορέσει να φθάσει σε ένα ποσοστό ιδίων κεφαλαίων 9% επί του συνόλου.
Η Λαϊκή Τράπεζα θα διασπαστεί σε μια «καλή» και σε μια «κακή» τράπεζα, με την «καλή» να συσσωματώνεται στην Τράπεζα Κύπρου. Μαζί της θα πάρει θα 9 δισεκατομμύρια ευρώ της ρευστότητας που της είχε χορηγήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Το ποσό του διεθνούς δανεισμού της Κύπρου θα ανέλθει σε 10 δις ευρώ.
Η εκκαθάριση της Λαϊκής θα αρχίσει αμέσως, με απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου βάσει ενός του πλαισίου για τις διαδικασίες αυτού του είδους που εγκρίθηκε πρόσφατα.
Το ΔΣ της ΕΚΤ θα παρέχει στην Τράπεζα Κύπρου ρευστότητα όπως ορίζει το εφαρμοστέο δίκαιο.
Το ποσό του δανείου που χορηγούν οι πιστωτές, αναφέρεται ακόμα ρητώς στη συμφωνία, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανακεφαλαιοποίηση της Λαϊκής Τράπεζας ή της Τράπεζας Κύπρου.
Τίποτε δεν θα είναι όπως παλιά…
Η δήλωση που έκανε χθες το απόγευμα ο επικεφαλής του Eurogroup, Ολλανδός υπουργός των Οικονομικών Γερούν Ντάισελμπλουμ, αφήνει ορθάνοιχτο το παράθυρο για επανάληψη του πειράματος.
Το πρόγραμμα διάσωσης που συμφωνήθηκε σήμερα για την Κύπρο συνιστά ένα νέο πρότυπο για την επίλυση τραπεζικών προβλημάτων στην ευρωζώνη και άλλες χώρες μπορεί να χρειαστεί να αναδιαρθρώσουν τους τραπεζικούς τομείς τους, δήλωσε ο επικεφαλής του Eurogroup προς το Ρόιτερς και τους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς.
Όπως είπε, «αυτό που κάναμε την περασμένη νύκτα είναι αυτό που αποκαλώ απώθηση κινδύνων. Αν υπάρχει κίνδυνος σε μια τράπεζα, η πρώτη μας ερώτηση θα πρέπει να είναι, 'τι θα κάνετε εσείς στην τράπεζα γι' αυτό; Τι μπορείτε να κάνετε για να ανακεφαλαιοποιθείτε μόνοι σας;'. Αν η τράπεζα δεν μπορεί να το καταφέρει, τότε θα μιλήσουμε στους κατόχους μετοχών και τους κατόχους ομολόγων, θα τους ζητήσουμε να συμβάλουν στην ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας, και αν είναι απαραίτητο θα το ζητήσουμε και από τους κατόχους ανασφάλιστων καταθέσεων».
«Αν θέλουμε να έχουμε έναν υγιή χρηματοπιστωτικό τομέα», συνέχισε ο κ. Ντάισελμπλουμ, ο μόνος τρόπος είναι να πούμε, 'Κοίτα, εκεί όπου αναλαμβάνεις κιδνύνους, πρέπει και να τους αντιμετωπίζεις και, αν δεν μπορείς να τους αντιμετωπίσεις, τότε δεν θα έπρεπε να τους είχες αναλάβει'. Αυτή είναι μια προσέγγιση που πιστεύω ότι τώρα που βγήκαμε από την αιχμή της κρίσης, θα πρέπει να υιοθετήσουμε".
Ερωτηθείς τι σημαίνει αυτή η νέα προσέγγιση για χώρες της ευρωζώνης που έχουν τραπεζικούς τομείς με υψηλή μόχλευση, όπως το Λουξεμβούργο και η Μάλτα, καθώς και για άλλες χώρες με τραπεζικά προβλήματα, όπως η Σλοβενία, ο Ντάισελμπλουμ είπε πως θα πρέπει να συρρικνώσουν τις τράπεζες.
«Σημαίνει, αντιμετώπισε το θέμα πριν σου δημιουργήσει πρόβλημα. Ενίσχυσε τις τράπεζές σου, ρύθμισε τα ισοζύγιά σου και συνειδητοποίησε πως, αν μια τράπεζα έχει πρόβλημα, η απάντηση δεν θα είναι πλέον αυτομάτως ότι θα έρθουμε να εξαφανίσουμε το πρόβλημά σου. Εσύ είσαι που θα πρέπει να το αντιμετωπίσεις», απάντησε.
Ένα από τα σημαντικότερα βήματα που έχει κάνει τα τρία τελευταία χρόνια η ζώνη του ευρώ ήταν η ίδρυση ενός μηχανισμού διάσωσης με εγγυήσεις και κεφάλαιο 700 δις ευρώ, του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας. Η προσδοκία ήταν ότι ο ΕΜΣ θα μπορεί να ανακεφαλαιοποιεί άμεσα από τα μέσα του 2014 τις τράπεζες της Ευρωζώνης. Τώρα ο Ντάισελμπλουμ λέει πως ο στόχος είναι να μην χρειαστεί να χρησιμοποιηθεί ποτέ ο ΕΜΣ.
«Θα πρέπει να επιτύχουμε μια κατάσταση όπου δεν θα χρειαστεί ποτέ ούτε να σκεφτούμε καν την άμεση ανακεφαλαιοποίηση», δήλωσε. «Πιστεύω πως η προσέγγιση πρέπει να είναι, ας αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα των τραπεζών πρώτα μέσα στις τράπεζες, πριν αναζητήσουμε δημόσια χρήματα ή οποιοδήποτε άλλο εργαλείο από την πλευρά του δημοσίου. Οι τράπεζες θα πρέπει βασικά να είναι ικανές να σώζουν τον εαυτό τους ή τουλάχιστον να αναδιαρθρώνονται ή να ανακεφαλαιοποιούνται όσο το δυνατόν περισσότερο».
Αργότερα πάντως, και μετά το αρνητικό κλίμα που δημιουργήθηκε στα χρηματιστήρια και την πτώση του ευρώ, ο κ. Ντάισελμπλουμ διαβεβαίωσε ότι η Κύπρος είναι μια ειδική περίπτωση και ότι το πρόγραμμα διάσωσης που εκπονήθηκε στη διάρκεια της νύχτας δεν θα χρησιμεύσει ως μοντέλο διευθέτησης άλλων προβλημάτων στο μέλλον.
«Η Κύπρος είναι μια ειδική περίπτωση, που παρουσιάζει ιδιαίτερες προκλήσεις, που χρειαζόταν τα μέτρα διάσωσης για να οποία συμφωνήσαμε χθες», υπογράμμισε σε σύντομη ανακοίνωσή του.
«Τα προγράμματα μακροοικονομικής προσαρμογής εκπονούνται για να προσαρμοστούν ακριβώς στην κατάσταση της ενδιαφερόμενης χώρας και κανένα μοντέλο ή σχέδιο δεν χρησιμοποιείται», κατέληξε.
Το διάγγελμα Αναστασιάδη
«Θα ανατρέψουμε τα αρνητικά δεδομένα, κάνουμε μια νέα αρχή», τόνισε ο πρόεδρος Αναστασιάδης στο χθεσινοβραδινό διάγγελμά του.
«Θα ξαναβρούμε τα πόδια μας, θα πετύχουμε. Δεν θα υποκύψουμε στις όποιες δυσκολίες».
Όπως είπε, τις τελευταίες μέρες η κατάσταση της οικονομίας και του τραπεζικού συστήματος επιδεινώθηκε δραματικά. Αποτέλεσμα τούτου ήταν, ανέφερε, η σύγκληση στις Βρυξέλλες του έκτακτου Eurogroup, με απώτερο στόχο την επίτευξη δανειακής σύμβασης και την έγκριση προγράμματος διάσωσης. Σε αντίθετη περίπτωση, επεσήμανε ο Νίκος Αναστασιάδης, θα οδηγούμασταν στην κατάρρευση και τη χρεοκοπία του κράτους.
Ο Κύπριος πρόεδρος εξήγησε ότι η μετάβαση του στις Βρυξέλλες σε μια εξαιρετικά δύσκολη αποστολή είχε μια και μόνο επιδίωξη: «Να επιτύχουμε τη σωτηρία της πατρίδας μας μέσα από τη σταθεροποίηση και τον εξορθολογισμό του τραπεζικού μας συστήματος».
Η Κύπρος βρέθηκε μια ανάσα πριν από την οικονομική κατάρρευση, επεσήμανε και πρόσθεσε: «Οι επιλογές μας δεν ήταν εύκολες, ούτε το περιβάλλον το ιδανικότερο. Όμως με σκληρή διαπραγμάτευση, με επιμονή, αλλά και με συναίσθημα ευθύνης φτάσαμε σ’ ένα αποτέλεσμα που διασφαλίζει τις προοπτικές της χώρας».
Ο πρόεδρος Αναστασιάδης χαρακτήρισε την συμφωνία με το Εurogroup οδυνηρή, αλλά, όπως εξήγησε, ήταν υπό τις περιστάσεις η καλύτερη που θα μπορούσαμε να εξασφαλίσουμε.
Όπως δήλωσε ο Κύπριος πρόεδρος με την συμφωνία:
-Ξεπερνιέται οριστικά ο κίνδυνος χρεοκοπίας της Κύπρου και αποτρέπονται οι τραγικές συνέπειες στην οικονομία και την κοινωνία.
-Το τραπεζικό σύστημα θα σταθεροποιηθεί. Πετύχαμε την αποτροπή της χρεοκοπίας της Λαϊκής Τράπεζας και ότι αυτό θα συνεπαγόταν.
-Διασφαλίσαμε την πλήρη κεφαλαιοποίηση της Τράπεζας Κύπρου. Με τη συγχώνευση της Τράπεζας Κύπρου με το υγιές μέρος της Λαϊκής Τράπεζας δημιουργείται μια ισχυρή τράπεζα ικανή να εξυπηρετήσει τις ανάγκες των καταθετών και της εθνικής οικονομίας.
Τις επόμενες μέρες θα αρχίσουν να εφαρμόζονται δύσκολες αποφάσεις, ανέφερε.
«Στην κατάσταση που βρεθήκαμε δεν υπήρχαν και δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις. Ήμουν υποχρεωμένος να πάρω δύσκολες, οδυνηρές αλλά και τολμηρές αποφάσεις προκειμένου να διασφαλίσω ένα διαχειρίσιμο αύριο», δήλωσε.
Επίσης, εξήγησε ότι η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, με βάση τις νομοθεσίες που ψήφισε η Βουλή, θα εφαρμόσει από αύριο κάποια περιοριστικά μέτρα στις οικονομικές συναλλαγές. Πρόκειται, είπε, για ένα πολύ προσωρινό μέτρο, το οποίο σταδιακά θα χαλαρώνει. Διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση του θα κάνει ό,τι είναι δυνατό για να επιστρέψει σύντομα στην πλήρη ομαλότητα.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ανέφερε, διασφαλίζει πλέον τη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος. Μέσα από τη δανειακή σύμβαση, πρόσθεσε, επιτυγχάνουμε την άντληση δέκα δισεκατομμυρίων ευρώ, «γεγονός που αποδεικνύει ότι αποκαθιστούμε την αξιοπιστία μας, αλλά και αποτελεί έμπρακτη απόδειξη ότι οι δανειστές μας εμπιστεύονται τη δημιουργικότητα του λαού μας και τις προοπτικές της οικονομίας μας».
Επίσης, επεσήμανε ότι, παρά την πικρία και την απογοήτευση που όλοι νιώσαμε από τη στάση που ορισμένοι εταίροι μας τήρησαν έναντι της Κύπρου, δεν θεωρεί ότι η αποστασιοποίηση από την ευρωπαϊκή οικογένεια θα απαντούσε στην κρίση.
Τέλος, ο Κύπριος πρόεδρος δεσμεύτηκε για διασφάλιση των ταμείων προνοίας των εργαζομένων στις επηρεαζόμενες τράπεζες και για διορισμό ποινικών ανακριτών για αναζήτηση και απονομή ευθυνών, εκεί και όπου υπάρχουν.
Το δάνειο
Η εκταμίευση της πρώτης δόσης του δανείου προς την Κύπρο αναμένεται να γίνει μέσα σε διάστημα μικρότερο από δύο μήνες, σύμφωνα με τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ) Κλάους Ρέγκλινγκ.
Η συμφωνία αναμένεται να έχει οριστικοποιηθεί στα μέσα του Απριλίου, ενώ δεν απαιτείται έγκριση από το κυπριακό κοινοβούλιο που ήδη έχει ψηφίσει τους όρους εξυγίανσης των τραπεζών.
Δηλώσεις Μέρκελ
«Πολύ ευτυχής» για την εξεύρεση λύσης στο πρόβλημα της Κύπρου δήλωσε η Καγκελάριος της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ και τόνισε ότι κατέστη εφικτή η αποφυγή της χρεοκοπίας της χώρας.
Όπως είπε, η Κύπρος μπορεί να υπολογίζει στην αλληλεγγύη των εταίρων της, με την παροχή εγγυήσεων στον δύσκολο δρόμο της και σημείωσε ότι θα χρειαστούν ιδιωτικοποιήσεις, διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και αύξηση των φορολογικών συντελεστών. Επανέλαβε δε ότι οι καταθέσεις μέχρι το ποσό των 100.000 ευρώ είναι εγγυημένες.
«Πιστεύω ότι κατορθώθηκε μια δίκαιη κατανομή των βαρών. Από τη μία πλευρά, οι τράπεζες πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για τον εαυτό τους. Είναι αυτό που λέγαμε πάντα. Δεν θέλουμε να διασώσουν τις τράπεζες οι φορολογούμενοι, αλλά οι ίδιες οι τράπεζες να διασώσουν τον εαυτό τους», σημείωσε η κυρία Μέρκελ και διευκρίνισε ότι μαζί με την αλληλεγγύη υπάρχουν και άλλα θέματα, όπως οι ιδιωτικοποιήσεις, οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, η αύξηση των φορολογικών συντελεστών, οι οποίοι μέχρι τώρα, είπε, ήταν «πολύ πολύ χαμηλοί».
«Αυτή είναι η ουσία της ευρωπαϊκής πολιτικής μας για την διάσωση, της ευρωπαϊκής πολιτικής μας για την συνοχή - από την μία πλευρά στήριξη ώστε να μην επαναληφθούν μελλοντικά τα λάθη και από την άλλη πλευρά αλληλεγγύη», επανέλαβε η Καγκελάριος και επισήμανε ότι με την βοήθεια των 10 δισεκατομμυρίων, «το ΔΝΤ και οι φορολογούμενοι στην Ευρώπη βοηθούν την Κύπρο να ανοίξει έναν νέο δρόμο». Κατέληξε δε λέγοντας ότι η λύση είναι δίκαιη, καθώς αναλαμβάνουν την ευθύνη εκείνοι οι οποίοι προκάλεσαν το πρόβλημα. «Έτσι πρέπει να γίνεται», κατέληξε.
Δηλώσεις Σόιμπλε
«Δίκαιο» χαρακτήρισε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε το σχέδιο διάσωσης της Κύπρου, το οποίο «θα επιτρέψει τη σταθεροποίηση της κατάστασης» στη χώρα.
«Με τη λύση που βρέθηκε, η Κύπρος έχει μια καλή ευκαιρία να αποκαταστήσει τη χαμένη εμπιστοσύνη», δήλωσε ο Γερμανός υπουργός.
«Είναι ο καλύτερος δυνατός τρόπος, ακόμα κι αν δεν είναι ο ευκολότερος», τόνισε. Υπογράμμισε ότι η Κύπρος έχει ένα μακρύ, δύσκολο δρόμο μπροστά της για την ανοικοδόμηση της οικονομίας της, αλλά πρόσθεσε ότι το ευρωπαϊκό σχέδιο διάσωσης είναι η καλύτερη ευκαιρία για να σταθεί και πάλι στα πόδια της.
Σύμφωνα με τον Β. Σόιμπλε, κατά την άποψη της Γερμανίας το σχέδιο που συμφωνήθηκε είναι «πολύ καλύτερο» από εκείνο της προηγούμενης εβδομάδας που θα έπληττε τους μικροκαταθέτες και το οποίο απέρριψε το κυπριακό Κοινοβούλιο.
Ο Σόιμπλε δήλωσε επίσης πως υπήρξε μεν φυγή κεφαλαίων από την Κύπρο την περασμένη εβδομάδα, όμως ήταν περιορισμένη χάρη στο κλείσιμο των τραπεζών.
Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στο Βερολίνο, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών αρνήθηκε να δώσει αριθμούς για τα χρήματα που βγήκαν από την Κύπρο τις τελευταίες ημέρες ή να πει πότε θα ανοίξουν και πάλι οι τράπεζες, λέγοντας πως αυτό είναι ένα ζήτημα που πρέπει να εκτιμηθεί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την κεντρική τράπεζα της Κύπρου.
Ο Επίτροπος Μπαρνιέ
Την πεποίθηση ότι το χρηματοοικονομικό μοντέλο πάνω στο οποίο βασίστηκε η κυπριακή οικονομία έπρεπε να αλλάξει, εξέφρασε από τις Βρυξέλλες, ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς, Μισέλ Μπαρνιέ, τονίζοντας παράλληλα ότι «ποτέ και πουθενά στην Ευρώπη» δεν πρέπει να διακινδυνέψουν οι ασφαλισμένες καταθέσεις.
Όπως τόνισε ο Μ. Μπαρνιέ, στην κυπριακή οικονομία έπρεπε να μπουν αυστηρότεροι κανόνες, να ενισχυθεί η εποπτεία, να αναδιαρθρωθεί ο τραπεζικός τομέας και η οικονομία να στηριχθεί σε πιο γερές βάσεις.
«Το κυπριακό οικονομικό μοντέλο τελείωσε», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γάλλος Επίτροπος και προσέθεσε ότι οι κανόνες που θα εφαρμοστούν στην Κύπρο, και οι οποίοι εφαρμόζοντα και σε άλλες χώρες, έχουν να κάνουν με τη διαφάνεια και θα εφαρμοστούν με αυστηρότητα.
Εξάλλου, ο Μ. Μπαρνιέ αναγνώρισε ότι η πρώτη συμφωνία των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης για την Κύπρο ήταν «ατελής», υπό την έννοια ότι έπρεπε να προστατευθούν οι καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ. «Εάν θέλουμε οι καταθέτες να διατηρήσουν την εμπιστοσύνη τους όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά παντού στην ΕΕ, πρέπει να σεβαστούμε το γράμμα και το πνεύμα της ευρωπαϊκής οδηγίας για την εγγύηση των καταθέσεων», δήλωσε ο Μ. Μπαρνιέ και συμπλήρωσε: «Ποτέ και πουθενά στην Ευρώπη η προστασία των καταθέσεων κάτω των 100.000 ευρώ δεν πρέπει να διακινδυνεύσει».
Όσον αφορά την απόφαση τον περιορισμό της κίνησης κεφαλαίων στην Κύπρο, ο Μ. Μπαρνιέ, αφού πρώτα υπογράμμισε ότι ο κανόνας της κοινής αγοράς είναι η ελευθερία της κίνησης των κεφαλαίων, διευκρίνισε ότι το μέτρο αυτό θα εφαρμοστεί στην Κύπρο «κατ' εξαίρεση και μόνο προσωρινά». Όπως σημείωσε, ο περιορισμός αυτός θα εφαρμοστεί μόνο για λίγες ημέρες.
Τέλος, ερωτηθείς αν ο υπερτροφικός τομέας του Λουξεμβούργου, της Ιρλανδίας και της Μάλτας θα έπρεπε να αντλήσει κάποια διδάγματα από την περίπτωση της Κύπρου, ο Μ. Μπαρνιέ απάντησε ότι η Κύπρος αποτελεί μια εξαιρετική και μοναδική περίπτωση.
«Δεν πιστεύω ότι στο εσωτερικό της κοινής αγοράς υπάρχει ένα μοντέλο παρόμοιο με αυτό της Κύπρου, σε αυτό το επίπεδο», ανέφερε ο Μ. Μπαρνιέ, προσθέτοντας ότι σε άλλες χώρες, εκτός από τον υπερτροφικό τραπεζικό τομέα υπάρχει και βιομηχανική βάση.
Συνεχίζοντας, ο Γάλλος Επίτροπος τόνισε ότι το οικονομικό μοντέλο της Κύπρου είναι πλέον πεπερασμένο, καθώς ο κυπριακός τραπεζικός τομέας απέτυχε.
Η εξέλιξη αυτή, όπως είπε, απαιτεί τεράστιες προσπάθειες από την πλευρά των Κύπριων πολιτών και των επενδυτών στην Κύπρο. Ωστόσο, κατέληξε, «είναι καλύτερα από τη χρεωκοπία όπου όλοι χάνουν τα πάντα».
Ο Πιερ Μοσκοβισί
Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Πιέρ Μοσκοβισί αρνήθηκε χθες στη Στοκχόλμη πως είναι «ο στραγγαλιστής του κυπριακού λαού» και καταδίκασε για μια ακόμη φορά τις επιθέσεις του Κόμματος της Αριστεράς εναντίον του.
Ο Μοσκοβισί εξέφρασε την ικανοποίησή του στους δημοσιογράφους για το γεγονός ότι στο πλαίσιο του σχεδίου διάσωσης της Κύπρου απορρίφθηκε η φορολόγηση των τραπεζικών καταθέσεων κάτω των 100.000 ευρώ.
«Υπάρχει προστασία των καταθέσεων: αυτό είναι μια αρχή που πρέπει να είναι απαραβίαστη μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση», δήλωσε προς τους δημοσιογράφους. «Αυτή ήταν πάντα η γαλλική θέση, είναι αυτή που ανέκαθεν υπερασπιζόμουν εξαρχής, είτε αρέσει είτε όχι σ' αυτούς που βλέπουν σε μένα δεν ξέρω κι εγώ ποιόν στραγγαλιστή του κυπριακού λαού, και είναι αυτή που τελικώς επικράτησε».
Ερωτηθείς για τις επικρίσεις του συμπροέδρου του Κόμματος της Αριστεράς Ζαν-Λικ Μελανσόν, ο οποίος δήλωσε πως ο Μοσκοβισί έχει «μια συμπεριφορά κάποιου που δεν σκέπτεται πλέον στα γαλλικά, που σκέπτεται στη γλώσσα της διεθνούς οικονομίας», και γι' αυτές του εθνικού γραμματέα του ίδιου κόμματος, του Φρανσουά Ντελαπιέρ, ο οποίος τον κατέταξε ανάμεσα στα «17 καθάρματα της Ευρώπης», ο Μοσκοβισί δήλωσε πως έχει σοκαριστεί.
«Μου έχουν προκαλέσει μεγάλο σοκ. Όταν ένας άνθρωπος δίνει τόσο πολύ από το χρόνο του, όλη την ενέργειά του, όλη την αφοσίωσή του στην υπηρεσία της χώρας του σε μια κατάσταση κρίσης, ακόμη κι αν κάποιος δεν συμμερίζεται τις ιδέες του, δεν τον χαρακτηρίζεις έτσι», υπογράμμισε. «Δεν πρέπει να υπερβαίνουμε ορισμένα όρια. Τι ήθελαν; Μια δημοκρατία σε κρίση, μέσα στην οικονομική κρίση, είναι εύθραυστη. Και ο ρόλος των πολιτικών είναι να ανεβάζουν το επίπεδο της συζήτησης, όχι να το χαμηλώνουν».
«Εξάλλου είναι βαθιά βλακώδες και άδικο. Η Γαλλία, δια της φωνής μου, από την αρχή της υπόθεσης αυτής, υπήρξε αντίθετα αυτή που πάντα υποστήριζε ότι δεν πρέπει να θιγούν οι καταθέτες κάτω των 100.000 ευρώ», υπενθύμισε. «Από τη στιγμή που υπήρχε αυτή η συμφωνία, τι θέλατε να κάνω; Δεν είμαι Ζορό. Δεν είμαι Σούπερμαν", τόνισε ο Μοσκοβισί.
Οι επικρίσεις αυτές σε βάρος του Μοσκοβισί καταγγέλθηκαν έντονα από το Σοσιαλιστικό Κόμμα, κυρίως από τον πρώτο γραμματέα του, τον Αρλέμ Ντεζίρ, ο οποίος εξέφρασε τη λύπη του για την προσφυγή σ' ένα «λεξιλόγιο της δεκαετίας του '30».
Οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες
Τη στήριξή του στο πακέτο βοήθειας που αποφασίστηκε για την Κύπρο, εξέφρασε ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ, επισημαίνοντας ότι «τα βασικά σημεία της συμφωνίας ανταποκρίνονται σε όσα ζητούσε το SPD, όλο αυτό το διάστημα».
Ο κ. Σταϊνμάγερ υποστήριξε πάντως ότι δεν είναι απαραίτητο να συνέλθει εκτάκτως το γερμανικό Κοινοβούλιο (η Μπούντεσταγκ έκλεισε την Παρασκευή για τις διακοπές του Πάσχα), καθώς η ψηφοφορία θα πρέπει, σύμφωνα με τον ίδιο, να πραγματοποιηθεί αφού η Λευκωσία θα έχει καταλήξει σε συμφωνία με την τρόικα για ένα Μνημόνιο Κατανόησης.
Νωρίτερα ο υποψήφιος καγκελάριος Πέερ Στάινμπρουκ είχε αναφέρει ότι οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες προτίθεντο να εξετάσουν το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης για την Κύπρο στο Eurogroup «πολύ προσεκτικά», προκειμένου να αποφασίσουν εάν θα το υπερψηφίσουν, ενώ αναφέρθηκε κυρίως στην ανάγκη να επωμισθούν το βάρος εκείνοι που έχουν αποκομίσει τα μεγαλύτερα κέρδη.
«Το ποσό των 5,8 δισεκατομμυρίων ευρώ πρέπει να βρεθεί και πρέπει να πληρώσουν εκείνοι οι οποίοι εδώ και χρόνια επωφελήθηκαν από τα υψηλά επιτόκια και την χαμηλή φορολογία — και αυτοί δεν είναι ούτε οι μικροκαταθέτες, ούτε οι συνταξιούχοι», δήλωσε ο κ. Στάινμπρουκ σε συνέντευξή του η οποία δημοσιεύθηκε χθες στην εφημερίδα Bild και αναρτήθηκε στην ηλεκτρονική της έκδοση.
Ερωτηθείς πάντως εάν οι Γερμανοί θα πρέπει να ανησυχούν για τις τραπεζικές καταθέσεις τους, ο σοσιαλδημοκράτης υποψήφιος απάντησε μεν αρνητικά, αλλά τόνισε πως «εάν η γερμανική κυβέρνηση δεν είχε χειριστεί τόσο άσχημα το ζήτημα της Κύπρου, δεν θα χρειαζόταν να επαναληφθεί τώρα αυτή η εγγύηση» και πρόσθεσε:
«Ήταν σοβαρό λάθος να συμπεριληφθούν στο πρώτο πακέτο οι μικροκαταθέτες και έτσι να προκληθεί μεγάλη ανασφάλεια σε ολόκληρη την Ευρώπη. Φυσικά και πρέπει να συμμετάσχουν στην διάσωση οι ιδιοκτήτες και οι πιστωτές των τραπεζών. Αλλά μόνο τα μεγάλα ψάρια! Για το χάος που προέκυψε γύρω από την διάσωση της Κύπρου η Καγκελάριος Μέρκελ φέρει σημαντικό μερίδιο της ευθύνης».
Η αντίδραση της Ρωσίας
Οργισμένη υπήρξε η αντίδραση της Μόσχας:
«Κατά την άποψή μου, η κλοπή αυτού που έχει ήδη κλαπεί συνεχίζεται», δήλωσε ο πρωθυπουργός Ντμίτρι Μεντβέντεφ σε συνάντηση κυβερνητικών αξιωματούχων, σύμφωνα με ειδησεογραφικά πρακτορεία.
Την ίδια ώρα, όμως, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έδωσε οδηγίες στην κυβέρνησή του να διαπραγματευθεί την αναδιάρθρωση ενός ρωσικού δανείου προς την Κύπρο.
Η ανακοίνωση σηματοδοτεί την υποστήριξη της Μόσχας προς τη συμφωνία διάσωσης ύψους 10 δις δολαρίων που επετεύχθη το Σαββατοκύριακο με την ΕΕ, παρά την ανησυχία ότι Ρώσοι καταθέτες στην Κύπρο θα ζημιωθούν ως αποτέλεσμα αυτής της συμφωνίας.
Η Κύπρος έχει ζητήσει μια παράταση της αποπληρωμής του υφισταμένου ρωσικού δανείου των 2,5 δις ευρώ και μια μείωση του επιτοκίου του στο 2,5% από 4,5%. Σε συνομιλίες που είχαν γίνει την περασμένη εβδομάδα δεν κατέστη δυνατό να συμφωνηθεί μια αναδιάρθρωση.
Ο κ. Πούτιν «ανέθεσε στην κυβέρνηση και στο υπουργείο Οικονομικών να επεξεργαστούν με τους εταίρους μας τους όρους μιας αναδιάρθρωσης της πίστωσης που έχει ήδη χορηγηθεί στην Κύπρο», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Πέσκοφ.
Η Κριστίν Λαγκάρντ
«Η συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα για την Κύπρο παρέχει ένα ολοκληρωμένο και αξιόπιστο σχέδιο για την αντιμετώπιση των σημερινών οικονομικών προκλήσεων της χώρας», ανέφερε σε γραπτή ανακοίνωσή της η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ.
Στην ανακοίνωσή της, που δόθηκε από τα γραφεία του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον, η κ. Λαγκάρντ αναφέρει ότι «το σχέδιο επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση των δύο προβληματικών τραπεζών και προστατεύει πλήρως τις ασφαλισμένες καταθέσεις σε όλες τις τράπεζες».
Η κ. Λαγκάρντ επισημαίνει επίσης ότι η συμφωνία «αντιμετωπίζει το βασικό πρόβλημα του τραπεζικού συστήματος, μέσω μιας σαφούς στρατηγικής που εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα του χρέους και δεν επιβαρύνει υπερβολικά τον Κύπριο φορολογούμενο. Αυτή η συμφωνία παρέχει τη βάση για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα, το οποίο είναι το κλειδί για την στήριξη της ανάπτυξης».
«Πιστεύουμε πως το σχέδιο παρέχει μια σταθερή και πλήρως χρηματοδοτούμενη λύση στα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Κύπρος και τα τοποθετεί σε μια βιώσιμη πορεία προς την ανάκαμψη. Οι ομάδες προσωπικού του ΔΝΤ και των Ευρωπαίων εταίρων για την Κύπρο θα εργαστούν τώρα για την ολοκλήρωση των τεχνικών λεπτομερειών», δήλωσε η κ. Λαγκάρντ, σημειώνοντας ότι «στη βάση αυτή και με την τελική συμφωνία για την αποστολή στην Κύπρο, θα περιμένω να κάνω εισήγηση στο εκτελεστικό συμβούλιο σχετικά με την πιθανή οικονομική στήριξη από το ΔΝΤ, τις επόμενες εβδομάδες».
Οι Αμερικανοί
Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών εξέφρασε ικανοποίηση για τη συμφωνία που επετεύχθη την τελευταία στιγμή μεταξύ της Κύπρου και των διεθνών δανειστών προκειμένου να αποτραπεί η πτώχευση στο νησί, τονίζοντας ότι είναι σημαντικό να προστατευθούν οι ασφαλισμένοι καταθέτες και να κλείσουν οι προβληματικές τράπεζες.
«Από αυτή την άποψη, είναι σημαντική η δέσμευση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να παρέχει μετρητά», ανέφερε το υπουργείο σε σημερινή ανακοίνωσή του, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να «παρακολουθούν στενά την εξέλιξη της πορείας όσον αφορά την εφαρμογή της συμφωνίας».
«Η συμφωνία για την Κύπρο προστατεύει τους ασφαλισμένους καταθέτες, κάτι που είναι σημαντικό», ενώ παράλληλα εξυγιαίνει τον κυπριακό τραπεζικό τομέα, προστίθεται.
«Οι ΗΠΑ θεωρούν καθοριστικό να τεθούν οι βάσεις προκειμένου να επανέλθουν η χρηματοπιστωτική σταθερότητα και η ανάπτυξη στην Κύπρο», αναφέρει το αμερικανικό υπουργείο επισημαίνοντας ότι η χρηματοπιστωτική σταθερότητα στην ευρωζώνη είναι σημαντική για τις ΗΠΑ, καθώς η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των ΗΠΑ.
Οι αντιδράσεις στην Κύπρο
«Τα δύσκολα σήμερα αρχίζουν. Και από σήμερα, θα πρέπει να δείξουμε και να αποδείξουμε όλοι τον καλύτερό μας εαυτό», τονίζει σε γραπτή του ανακοίνωση ο βουλευτής του ΔΗΚΟ και πρόεδρος της επιτροπής οικονομικών της Βουλής Νικόλας Παπαδόπουλος.
Ουδείς αμφισβητεί, αναφέρει, ότι η απόφαση του Eurogroup και η συμφωνία για δανεισμό της χώρας μας από την τρόικα είναι «μια πάρα πολύ οδυνηρή συμφωνία».
Επισημαίνει ότι οι όποιες συνέπειές της στην κυπριακή οικονομία και την καθημερινότητα όλων των πολιτών θα φανούν πλέον στην πράξη και προσθέτει ότι οι αναλύσεις, οι εκτιμήσεις και οι προβλέψεις «δίνουν τη θέση τους στη σκληρή πραγματικότητα».
«Η αναζήτηση των πολιτικών και πραγματικών ευθυνών για το πώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο είναι ασφαλώς επιβεβλημένη. Όχι μόνο για ικανοποίηση του "περί δικαίου" αισθήματος του λαού μας αλλά, κυρίως, για άντληση διδαγμάτων και αποφυγή των ίδιων λαθών στο μέλλον», αναφέρει, προσθέτοντας ότι «αυτό που προέχει σήμερα, είναι να πράξουμε ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό ώστε να περιορίσουμε όσο μπορούμε τις αρνητικές συνέπειες της Συμφωνίας και, πάνω απ' όλα, να στηρίξουμε όσους πλήττονται καίρια και άμεσα από τις πρωτοφανείς για τον τόπο μας εξελίξεις».
«Από αύριο θα ζούμε σε μια νέα Κύπρο. Και είναι στο χέρι μας, η νέα Κύπρος να καταστεί μακροπρόθεσμα καλύτερη. Με αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού της, με αξιοποίηση του φυσικού πλούτου της» καταλήγει η ανακοίνωση του κ. Παπαδόπουλου.
Από την πλευρά του, το ΔΗΚΟ θεωρεί ότι με τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στο Eurogroup αποφεύχθηκαν τα χειρότερα, δηλαδή η άτακτη χρεοκοπία και η πλήρη κατάρρευση της οικονομίας.
Ο πρόεδρος του κόμματος, Μάριος Καρογιάν, δήλωσε, ότι μετά από αυτή τη συμφωνία «αρχίζει η σκληρή και πολυετής δοκιμασία της υπομονής, της αντοχής και, πάνω από όλα, του φιλότιμου και της δημιουργικότητας του λαού μας».
Ο κ. Καρογιάν επεσήμανε ότι πρέπει τώρα να οικοδομηθεί μία νέα εθνική ενότητα και μία νέα πολιτική συναντίληψη, συλλογικότητα και αποφασιστικότητα.
Αυτά που έχουμε σήμερα ενώπιον μας, πρόσθεσε, πρέπει να μετουσιωθούν σε ελπίδα ενός νέου περισσότερο ελπιδοφόρου ξεκινήματος, προσθέτοντας πως είναι η ώρα του συλλογικού επαναπροσδιορισμού με συνολική επανεξέταση των στρατηγικών, των επιλογών και των προοπτικών που υπάρχουν.
Ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ δήλωσε ότι το κόμμα του έχει τρεις προτεραιότητες: Η πρώτη είναι η κριτική και η αυτοκριτική για ασυγχώρητα λάθη που έγιναν, η δεύτερη είναι ο καταλογισμός των πολιτικών ευθυνών για την χρεοκοπία που γλυτώσαμε μεν την τελευταία στιγμή, αλλά βιώσαμε κατά το χειρότερο τρόπο ως μία οδυνηρή αλήθεια και η τρίτη είναι η τιμωρία αυτών που υπονόμευσαν την προσπάθεια μίας αξιοπρεπούς διάσωσης και διευκόλυναν τους εκβιαστές μας να υπαγορεύσουν τους όρους τους.
«Πρωτοφανή, επώδυνη και απαράδεκτη», χαρακτήρισε την απόφαση του Eurogroup ο γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής της ΕΔΕΚ, Δημήτρης Παπαδάκης. Η απόφαση, είπε, «επιβάλλει τη ληστεία καταθέσεων, την οποία απέρριψε η Βουλή».
Ανέφερε επίσης ότι θα βυθίσει την Κύπρο σε φαύλο κύκλο ύφεσης, θα αυξήσει δραματικά την ανεργία και θα οδηγήσει σε κλείσιμο επιχειρήσεων και κοινωνική δυστυχία.
Δυστυχώς, είπε, «η κυβέρνηση δεν ήταν κατάλληλα προετοιμασμένη και διαχειρίστηκε κατά τρόπο ερασιτεχνικό τη διαπραγμάτευση».
Χρέος μας, πρόσθεσε, είναι η έξοδος από τα δεσμά της τρόικας και των μνημονίων. Ανακοίνωσε ότι η ΕΔΕΚ θα εγγράψει θέμα στη Βουλή για έναρξη ποινικών διώξεων εναντίον όσων οδήγησαν την Κύπρο σε αυτή την κατάσταση, ενώ ζήτησε παράλληλα την εξέταση εκροών καταθέσεων τις τελευταίες εβδομάδες.
Ο πρόεδρος της Βουλής απέφυγε να σχολιάσει την συμφωνία επί της ουσίας, ενώ το ΑΚΕΛ να εξαπέλυσε δριμύ κατηγορώ κατά του προέδρου Αναστασιάδη και ζήτησε δημοψήφισμα. www.elzoni.gr
Στη Λευκωσία, μετά το πρώτο μούδιασμα, μετρούν τις πληγές τους μετά από μια άνιση αναμέτρηση, της οποίας η κατάληξη ήταν βέβαιη – για όποιον πιστεύει ότι πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού και η τέχνη του προβλέπειν.
Το βέβαιο είναι πως μπήκε τέλος σε μια περιπέτεια με ανυπολόγιστες συνέπειες για τον ελληνισμό και η Κύπρος παραμένει υπό ευρωπαϊκή προστασία σε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο, κατά την οποία απαιτούνται λεπτοί χειρισμοί όσον αφορά στην εξόρυξη των υδρογονανθράκων.
Για τερματισμό της αβεβαιότητας μιλούσαν χθες όλοι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και όλοι σχεδόν οι Κύπριοι αξιωματούχοι, καθώς άλλο ένα ολονύχτιο θρίλερ, με διαπραγματεύσεις και αγωνία, έπαιρνε τέλος.
Ο πρόεδρος του Eurogroup υπογράμμισε πως η συμφωνία συνιστά καλύτερη λύση για την κυπριακή οικονομία σε σχέση με αυτή της προηγούμενης εβδομάδας, διότι επικεντρώνει τις προσπάθειες στην αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα και συγκεκριμένα στις δύο προβληματικές τράπεζες, τη Λαϊκή και την Κύπρου.
Όπως διευκρίνισε ο Γ. Ντάισελμπλουμ, η Λαϊκή Τράπεζα θα εκκαθαριστεί αμέσως και θα χωριστεί σε «καλή» και σε «κακή» τράπεζα, ενώ όλες οι ασφαλισμένες καταθέσεις (δηλαδή κάτω από 100.000 ευρώ) της Λαϊκής θα μεταφερθούν στην τράπεζα Κύπρου.
Παράλληλα, με τη νέα συμφωνία διασφαλίζονται οι καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ, ενώ δεν επιβάλλεται εισφορά από μέρους των καταθετών στα υπόλοιπα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Κύπρου.
Σε ό,τι αφορά τις θυγατρικές της Λαϊκής και της τράπεζας Κύπρου στην Ελλάδα, η δήλωση της Ευρωομάδας αναφέρει: «Το Eurogroup καλεί για άμεση εφαρμογή της συμφωνίας μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας σχετικά με τις ελληνικές θυγατρικές κυπριακών τραπεζών, η οποία θα προστατεύει τη σταθερότητα τόσο του ελληνικού, όσο και του κυπριακού τραπεζικού συστήματος».
Το συνολικό ποσό της βοήθειας από τις χώρες της ευρωζώνης και το ΔΝΤ παραμένει στα 10 δις. ευρώ.
Το ποσό αυτό θα συνοδεύεται από τη λήψη «φιλόδοξων μέτρων» στα δημόσια οικονομικά, από διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και ιδιωτικοποιήσεις, ενώ η συμφωνία διατηρεί το στόχο για συρρίκνωση του τραπεζικού τομέα στο επίπεδο του ευρωπαϊκού μέσου όρου ως το 2018.
Από την πλευρά του ο Επίτροπος Οικονομίας, Όλι Ρεν υπογράμμισε ότι «ήταν εξαιρετικά σημαντικό, η συμφωνία για το δανειακό πρόγραμμα της Κύπρου να επιτευχθεί σήμερα».
Ωστόσο, ο Όλι Ρεν παραδέχτηκε ότι το μέλλον της Κύπρου και του λαού της διαγράφεται δύσκολο και πρόσθεσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «θα κάνει ό,τι είναι δυνατό για να αμβλύνει τις κοινωνικές επιπτώσεις στη χώρα, μετά από αυτό το οικονομικό σοκ».
«Η Κύπρος ανήκει στην ευρωπαϊκή οικογένεια και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα σταθεί στο πλευρό του κυπριακού λαού», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Όλι Ρεν.
Όπως ανέφερε ο Επίτροπος Οικονομίας, με τη σύμφωνη γνώμη του Κύπριου Προέδρου, Ν. Αναστασιάδη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σκοπεύει να δημιουργήσει μια Ομάδα Δράσης (Task Force), η οποία θα αναλάβει την τεχνική υποστήριξη των κυπριακών αρχών, επικεντρώνοντας την προσοχή της στην απασχόληση, την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη.
Σχετικά με τον περιορισμό της κίνησης κεφαλαίων στις κυπριακές τράπεζες, ο Όλι Ρεν τόνισε ότι βάσει των Συνθηκών της ΕΕ, τα κράτη μέλη έχουν δικαίωμα να προχωρήσουν σε τέτοιου είδους μέτρα εάν τίθεται θέμα δημοσίου συμφέροντος, προσθέτοντας ότι το μνημόνιο της Κύπρου θα ολοκληρωθεί περί τα μέσα Απριλίου.
Τι προβλέπει η Συμφωνία
Η Κύπρος θα κλείσει την μία από τις δύο μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας και θα αρχίσει μια διαδικασία αναδιάρθρωσης της άλλης στο πλαίσιο της συμφωνίας διεθνούς δανεισμού της.
Οι καταθέσεις έως και 100.000 ευρώ δεν θα υποστούν καμία συνέπεια, αλλά μέρος των μεγαλύτερων καταθέσεων και τοποθετήσεων θα χρησιμοποιηθούν για την ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας η οποία θα τεθεί σε διαδικασία αναδιάρθρωσης —της Τράπεζας Κύπρου.
Οι μέτοχοι, όσοι διακρατούν αξιόγραφα της τράπεζας και όσοι έχουν καταθέσεις πάνω από 100.000 ευρώ στην Λαϊκή Τράπεζα, η οποία θα εκκαθαριστεί, θα καλύψουν το κόστος της διαδικασίας, όπως αποφάσισαν οι υπουργοί Οικονομικών της 17μελούς ευρωζώνης και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Οι αποταμιευτές με πάνω από 100.000 ευρώ στην Τράπεζα Κύπρου θα δουν τα χρήματά τους πέραν του ποσού αυτού να δεσμεύονται, έως ότου γίνει σαφές ποιο ποσό θα απαιτηθεί για την ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας προκειμένου να μπορέσει να φθάσει σε ένα ποσοστό ιδίων κεφαλαίων 9% επί του συνόλου.
Η Λαϊκή Τράπεζα θα διασπαστεί σε μια «καλή» και σε μια «κακή» τράπεζα, με την «καλή» να συσσωματώνεται στην Τράπεζα Κύπρου. Μαζί της θα πάρει θα 9 δισεκατομμύρια ευρώ της ρευστότητας που της είχε χορηγήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Το ποσό του διεθνούς δανεισμού της Κύπρου θα ανέλθει σε 10 δις ευρώ.
Η εκκαθάριση της Λαϊκής θα αρχίσει αμέσως, με απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου βάσει ενός του πλαισίου για τις διαδικασίες αυτού του είδους που εγκρίθηκε πρόσφατα.
Το ΔΣ της ΕΚΤ θα παρέχει στην Τράπεζα Κύπρου ρευστότητα όπως ορίζει το εφαρμοστέο δίκαιο.
Το ποσό του δανείου που χορηγούν οι πιστωτές, αναφέρεται ακόμα ρητώς στη συμφωνία, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανακεφαλαιοποίηση της Λαϊκής Τράπεζας ή της Τράπεζας Κύπρου.
Τίποτε δεν θα είναι όπως παλιά…
Η δήλωση που έκανε χθες το απόγευμα ο επικεφαλής του Eurogroup, Ολλανδός υπουργός των Οικονομικών Γερούν Ντάισελμπλουμ, αφήνει ορθάνοιχτο το παράθυρο για επανάληψη του πειράματος.
Το πρόγραμμα διάσωσης που συμφωνήθηκε σήμερα για την Κύπρο συνιστά ένα νέο πρότυπο για την επίλυση τραπεζικών προβλημάτων στην ευρωζώνη και άλλες χώρες μπορεί να χρειαστεί να αναδιαρθρώσουν τους τραπεζικούς τομείς τους, δήλωσε ο επικεφαλής του Eurogroup προς το Ρόιτερς και τους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς.
Όπως είπε, «αυτό που κάναμε την περασμένη νύκτα είναι αυτό που αποκαλώ απώθηση κινδύνων. Αν υπάρχει κίνδυνος σε μια τράπεζα, η πρώτη μας ερώτηση θα πρέπει να είναι, 'τι θα κάνετε εσείς στην τράπεζα γι' αυτό; Τι μπορείτε να κάνετε για να ανακεφαλαιοποιθείτε μόνοι σας;'. Αν η τράπεζα δεν μπορεί να το καταφέρει, τότε θα μιλήσουμε στους κατόχους μετοχών και τους κατόχους ομολόγων, θα τους ζητήσουμε να συμβάλουν στην ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας, και αν είναι απαραίτητο θα το ζητήσουμε και από τους κατόχους ανασφάλιστων καταθέσεων».
«Αν θέλουμε να έχουμε έναν υγιή χρηματοπιστωτικό τομέα», συνέχισε ο κ. Ντάισελμπλουμ, ο μόνος τρόπος είναι να πούμε, 'Κοίτα, εκεί όπου αναλαμβάνεις κιδνύνους, πρέπει και να τους αντιμετωπίζεις και, αν δεν μπορείς να τους αντιμετωπίσεις, τότε δεν θα έπρεπε να τους είχες αναλάβει'. Αυτή είναι μια προσέγγιση που πιστεύω ότι τώρα που βγήκαμε από την αιχμή της κρίσης, θα πρέπει να υιοθετήσουμε".
Ερωτηθείς τι σημαίνει αυτή η νέα προσέγγιση για χώρες της ευρωζώνης που έχουν τραπεζικούς τομείς με υψηλή μόχλευση, όπως το Λουξεμβούργο και η Μάλτα, καθώς και για άλλες χώρες με τραπεζικά προβλήματα, όπως η Σλοβενία, ο Ντάισελμπλουμ είπε πως θα πρέπει να συρρικνώσουν τις τράπεζες.
«Σημαίνει, αντιμετώπισε το θέμα πριν σου δημιουργήσει πρόβλημα. Ενίσχυσε τις τράπεζές σου, ρύθμισε τα ισοζύγιά σου και συνειδητοποίησε πως, αν μια τράπεζα έχει πρόβλημα, η απάντηση δεν θα είναι πλέον αυτομάτως ότι θα έρθουμε να εξαφανίσουμε το πρόβλημά σου. Εσύ είσαι που θα πρέπει να το αντιμετωπίσεις», απάντησε.
Ένα από τα σημαντικότερα βήματα που έχει κάνει τα τρία τελευταία χρόνια η ζώνη του ευρώ ήταν η ίδρυση ενός μηχανισμού διάσωσης με εγγυήσεις και κεφάλαιο 700 δις ευρώ, του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας. Η προσδοκία ήταν ότι ο ΕΜΣ θα μπορεί να ανακεφαλαιοποιεί άμεσα από τα μέσα του 2014 τις τράπεζες της Ευρωζώνης. Τώρα ο Ντάισελμπλουμ λέει πως ο στόχος είναι να μην χρειαστεί να χρησιμοποιηθεί ποτέ ο ΕΜΣ.
«Θα πρέπει να επιτύχουμε μια κατάσταση όπου δεν θα χρειαστεί ποτέ ούτε να σκεφτούμε καν την άμεση ανακεφαλαιοποίηση», δήλωσε. «Πιστεύω πως η προσέγγιση πρέπει να είναι, ας αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα των τραπεζών πρώτα μέσα στις τράπεζες, πριν αναζητήσουμε δημόσια χρήματα ή οποιοδήποτε άλλο εργαλείο από την πλευρά του δημοσίου. Οι τράπεζες θα πρέπει βασικά να είναι ικανές να σώζουν τον εαυτό τους ή τουλάχιστον να αναδιαρθρώνονται ή να ανακεφαλαιοποιούνται όσο το δυνατόν περισσότερο».
Αργότερα πάντως, και μετά το αρνητικό κλίμα που δημιουργήθηκε στα χρηματιστήρια και την πτώση του ευρώ, ο κ. Ντάισελμπλουμ διαβεβαίωσε ότι η Κύπρος είναι μια ειδική περίπτωση και ότι το πρόγραμμα διάσωσης που εκπονήθηκε στη διάρκεια της νύχτας δεν θα χρησιμεύσει ως μοντέλο διευθέτησης άλλων προβλημάτων στο μέλλον.
«Η Κύπρος είναι μια ειδική περίπτωση, που παρουσιάζει ιδιαίτερες προκλήσεις, που χρειαζόταν τα μέτρα διάσωσης για να οποία συμφωνήσαμε χθες», υπογράμμισε σε σύντομη ανακοίνωσή του.
«Τα προγράμματα μακροοικονομικής προσαρμογής εκπονούνται για να προσαρμοστούν ακριβώς στην κατάσταση της ενδιαφερόμενης χώρας και κανένα μοντέλο ή σχέδιο δεν χρησιμοποιείται», κατέληξε.
Το διάγγελμα Αναστασιάδη
«Θα ανατρέψουμε τα αρνητικά δεδομένα, κάνουμε μια νέα αρχή», τόνισε ο πρόεδρος Αναστασιάδης στο χθεσινοβραδινό διάγγελμά του.
«Θα ξαναβρούμε τα πόδια μας, θα πετύχουμε. Δεν θα υποκύψουμε στις όποιες δυσκολίες».
Όπως είπε, τις τελευταίες μέρες η κατάσταση της οικονομίας και του τραπεζικού συστήματος επιδεινώθηκε δραματικά. Αποτέλεσμα τούτου ήταν, ανέφερε, η σύγκληση στις Βρυξέλλες του έκτακτου Eurogroup, με απώτερο στόχο την επίτευξη δανειακής σύμβασης και την έγκριση προγράμματος διάσωσης. Σε αντίθετη περίπτωση, επεσήμανε ο Νίκος Αναστασιάδης, θα οδηγούμασταν στην κατάρρευση και τη χρεοκοπία του κράτους.
Ο Κύπριος πρόεδρος εξήγησε ότι η μετάβαση του στις Βρυξέλλες σε μια εξαιρετικά δύσκολη αποστολή είχε μια και μόνο επιδίωξη: «Να επιτύχουμε τη σωτηρία της πατρίδας μας μέσα από τη σταθεροποίηση και τον εξορθολογισμό του τραπεζικού μας συστήματος».
Η Κύπρος βρέθηκε μια ανάσα πριν από την οικονομική κατάρρευση, επεσήμανε και πρόσθεσε: «Οι επιλογές μας δεν ήταν εύκολες, ούτε το περιβάλλον το ιδανικότερο. Όμως με σκληρή διαπραγμάτευση, με επιμονή, αλλά και με συναίσθημα ευθύνης φτάσαμε σ’ ένα αποτέλεσμα που διασφαλίζει τις προοπτικές της χώρας».
Ο πρόεδρος Αναστασιάδης χαρακτήρισε την συμφωνία με το Εurogroup οδυνηρή, αλλά, όπως εξήγησε, ήταν υπό τις περιστάσεις η καλύτερη που θα μπορούσαμε να εξασφαλίσουμε.
Όπως δήλωσε ο Κύπριος πρόεδρος με την συμφωνία:
-Ξεπερνιέται οριστικά ο κίνδυνος χρεοκοπίας της Κύπρου και αποτρέπονται οι τραγικές συνέπειες στην οικονομία και την κοινωνία.
-Το τραπεζικό σύστημα θα σταθεροποιηθεί. Πετύχαμε την αποτροπή της χρεοκοπίας της Λαϊκής Τράπεζας και ότι αυτό θα συνεπαγόταν.
-Διασφαλίσαμε την πλήρη κεφαλαιοποίηση της Τράπεζας Κύπρου. Με τη συγχώνευση της Τράπεζας Κύπρου με το υγιές μέρος της Λαϊκής Τράπεζας δημιουργείται μια ισχυρή τράπεζα ικανή να εξυπηρετήσει τις ανάγκες των καταθετών και της εθνικής οικονομίας.
Τις επόμενες μέρες θα αρχίσουν να εφαρμόζονται δύσκολες αποφάσεις, ανέφερε.
«Στην κατάσταση που βρεθήκαμε δεν υπήρχαν και δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις. Ήμουν υποχρεωμένος να πάρω δύσκολες, οδυνηρές αλλά και τολμηρές αποφάσεις προκειμένου να διασφαλίσω ένα διαχειρίσιμο αύριο», δήλωσε.
Επίσης, εξήγησε ότι η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, με βάση τις νομοθεσίες που ψήφισε η Βουλή, θα εφαρμόσει από αύριο κάποια περιοριστικά μέτρα στις οικονομικές συναλλαγές. Πρόκειται, είπε, για ένα πολύ προσωρινό μέτρο, το οποίο σταδιακά θα χαλαρώνει. Διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση του θα κάνει ό,τι είναι δυνατό για να επιστρέψει σύντομα στην πλήρη ομαλότητα.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ανέφερε, διασφαλίζει πλέον τη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος. Μέσα από τη δανειακή σύμβαση, πρόσθεσε, επιτυγχάνουμε την άντληση δέκα δισεκατομμυρίων ευρώ, «γεγονός που αποδεικνύει ότι αποκαθιστούμε την αξιοπιστία μας, αλλά και αποτελεί έμπρακτη απόδειξη ότι οι δανειστές μας εμπιστεύονται τη δημιουργικότητα του λαού μας και τις προοπτικές της οικονομίας μας».
Επίσης, επεσήμανε ότι, παρά την πικρία και την απογοήτευση που όλοι νιώσαμε από τη στάση που ορισμένοι εταίροι μας τήρησαν έναντι της Κύπρου, δεν θεωρεί ότι η αποστασιοποίηση από την ευρωπαϊκή οικογένεια θα απαντούσε στην κρίση.
Τέλος, ο Κύπριος πρόεδρος δεσμεύτηκε για διασφάλιση των ταμείων προνοίας των εργαζομένων στις επηρεαζόμενες τράπεζες και για διορισμό ποινικών ανακριτών για αναζήτηση και απονομή ευθυνών, εκεί και όπου υπάρχουν.
Το δάνειο
Η εκταμίευση της πρώτης δόσης του δανείου προς την Κύπρο αναμένεται να γίνει μέσα σε διάστημα μικρότερο από δύο μήνες, σύμφωνα με τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ) Κλάους Ρέγκλινγκ.
Η συμφωνία αναμένεται να έχει οριστικοποιηθεί στα μέσα του Απριλίου, ενώ δεν απαιτείται έγκριση από το κυπριακό κοινοβούλιο που ήδη έχει ψηφίσει τους όρους εξυγίανσης των τραπεζών.
Δηλώσεις Μέρκελ
«Πολύ ευτυχής» για την εξεύρεση λύσης στο πρόβλημα της Κύπρου δήλωσε η Καγκελάριος της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ και τόνισε ότι κατέστη εφικτή η αποφυγή της χρεοκοπίας της χώρας.
Όπως είπε, η Κύπρος μπορεί να υπολογίζει στην αλληλεγγύη των εταίρων της, με την παροχή εγγυήσεων στον δύσκολο δρόμο της και σημείωσε ότι θα χρειαστούν ιδιωτικοποιήσεις, διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και αύξηση των φορολογικών συντελεστών. Επανέλαβε δε ότι οι καταθέσεις μέχρι το ποσό των 100.000 ευρώ είναι εγγυημένες.
«Πιστεύω ότι κατορθώθηκε μια δίκαιη κατανομή των βαρών. Από τη μία πλευρά, οι τράπεζες πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για τον εαυτό τους. Είναι αυτό που λέγαμε πάντα. Δεν θέλουμε να διασώσουν τις τράπεζες οι φορολογούμενοι, αλλά οι ίδιες οι τράπεζες να διασώσουν τον εαυτό τους», σημείωσε η κυρία Μέρκελ και διευκρίνισε ότι μαζί με την αλληλεγγύη υπάρχουν και άλλα θέματα, όπως οι ιδιωτικοποιήσεις, οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, η αύξηση των φορολογικών συντελεστών, οι οποίοι μέχρι τώρα, είπε, ήταν «πολύ πολύ χαμηλοί».
«Αυτή είναι η ουσία της ευρωπαϊκής πολιτικής μας για την διάσωση, της ευρωπαϊκής πολιτικής μας για την συνοχή - από την μία πλευρά στήριξη ώστε να μην επαναληφθούν μελλοντικά τα λάθη και από την άλλη πλευρά αλληλεγγύη», επανέλαβε η Καγκελάριος και επισήμανε ότι με την βοήθεια των 10 δισεκατομμυρίων, «το ΔΝΤ και οι φορολογούμενοι στην Ευρώπη βοηθούν την Κύπρο να ανοίξει έναν νέο δρόμο». Κατέληξε δε λέγοντας ότι η λύση είναι δίκαιη, καθώς αναλαμβάνουν την ευθύνη εκείνοι οι οποίοι προκάλεσαν το πρόβλημα. «Έτσι πρέπει να γίνεται», κατέληξε.
Δηλώσεις Σόιμπλε
«Δίκαιο» χαρακτήρισε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε το σχέδιο διάσωσης της Κύπρου, το οποίο «θα επιτρέψει τη σταθεροποίηση της κατάστασης» στη χώρα.
«Με τη λύση που βρέθηκε, η Κύπρος έχει μια καλή ευκαιρία να αποκαταστήσει τη χαμένη εμπιστοσύνη», δήλωσε ο Γερμανός υπουργός.
«Είναι ο καλύτερος δυνατός τρόπος, ακόμα κι αν δεν είναι ο ευκολότερος», τόνισε. Υπογράμμισε ότι η Κύπρος έχει ένα μακρύ, δύσκολο δρόμο μπροστά της για την ανοικοδόμηση της οικονομίας της, αλλά πρόσθεσε ότι το ευρωπαϊκό σχέδιο διάσωσης είναι η καλύτερη ευκαιρία για να σταθεί και πάλι στα πόδια της.
Σύμφωνα με τον Β. Σόιμπλε, κατά την άποψη της Γερμανίας το σχέδιο που συμφωνήθηκε είναι «πολύ καλύτερο» από εκείνο της προηγούμενης εβδομάδας που θα έπληττε τους μικροκαταθέτες και το οποίο απέρριψε το κυπριακό Κοινοβούλιο.
Ο Σόιμπλε δήλωσε επίσης πως υπήρξε μεν φυγή κεφαλαίων από την Κύπρο την περασμένη εβδομάδα, όμως ήταν περιορισμένη χάρη στο κλείσιμο των τραπεζών.
Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στο Βερολίνο, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών αρνήθηκε να δώσει αριθμούς για τα χρήματα που βγήκαν από την Κύπρο τις τελευταίες ημέρες ή να πει πότε θα ανοίξουν και πάλι οι τράπεζες, λέγοντας πως αυτό είναι ένα ζήτημα που πρέπει να εκτιμηθεί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την κεντρική τράπεζα της Κύπρου.
Ο Επίτροπος Μπαρνιέ
Την πεποίθηση ότι το χρηματοοικονομικό μοντέλο πάνω στο οποίο βασίστηκε η κυπριακή οικονομία έπρεπε να αλλάξει, εξέφρασε από τις Βρυξέλλες, ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς, Μισέλ Μπαρνιέ, τονίζοντας παράλληλα ότι «ποτέ και πουθενά στην Ευρώπη» δεν πρέπει να διακινδυνέψουν οι ασφαλισμένες καταθέσεις.
Όπως τόνισε ο Μ. Μπαρνιέ, στην κυπριακή οικονομία έπρεπε να μπουν αυστηρότεροι κανόνες, να ενισχυθεί η εποπτεία, να αναδιαρθρωθεί ο τραπεζικός τομέας και η οικονομία να στηριχθεί σε πιο γερές βάσεις.
«Το κυπριακό οικονομικό μοντέλο τελείωσε», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γάλλος Επίτροπος και προσέθεσε ότι οι κανόνες που θα εφαρμοστούν στην Κύπρο, και οι οποίοι εφαρμόζοντα και σε άλλες χώρες, έχουν να κάνουν με τη διαφάνεια και θα εφαρμοστούν με αυστηρότητα.
Εξάλλου, ο Μ. Μπαρνιέ αναγνώρισε ότι η πρώτη συμφωνία των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης για την Κύπρο ήταν «ατελής», υπό την έννοια ότι έπρεπε να προστατευθούν οι καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ. «Εάν θέλουμε οι καταθέτες να διατηρήσουν την εμπιστοσύνη τους όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά παντού στην ΕΕ, πρέπει να σεβαστούμε το γράμμα και το πνεύμα της ευρωπαϊκής οδηγίας για την εγγύηση των καταθέσεων», δήλωσε ο Μ. Μπαρνιέ και συμπλήρωσε: «Ποτέ και πουθενά στην Ευρώπη η προστασία των καταθέσεων κάτω των 100.000 ευρώ δεν πρέπει να διακινδυνεύσει».
Όσον αφορά την απόφαση τον περιορισμό της κίνησης κεφαλαίων στην Κύπρο, ο Μ. Μπαρνιέ, αφού πρώτα υπογράμμισε ότι ο κανόνας της κοινής αγοράς είναι η ελευθερία της κίνησης των κεφαλαίων, διευκρίνισε ότι το μέτρο αυτό θα εφαρμοστεί στην Κύπρο «κατ' εξαίρεση και μόνο προσωρινά». Όπως σημείωσε, ο περιορισμός αυτός θα εφαρμοστεί μόνο για λίγες ημέρες.
Τέλος, ερωτηθείς αν ο υπερτροφικός τομέας του Λουξεμβούργου, της Ιρλανδίας και της Μάλτας θα έπρεπε να αντλήσει κάποια διδάγματα από την περίπτωση της Κύπρου, ο Μ. Μπαρνιέ απάντησε ότι η Κύπρος αποτελεί μια εξαιρετική και μοναδική περίπτωση.
«Δεν πιστεύω ότι στο εσωτερικό της κοινής αγοράς υπάρχει ένα μοντέλο παρόμοιο με αυτό της Κύπρου, σε αυτό το επίπεδο», ανέφερε ο Μ. Μπαρνιέ, προσθέτοντας ότι σε άλλες χώρες, εκτός από τον υπερτροφικό τραπεζικό τομέα υπάρχει και βιομηχανική βάση.
Συνεχίζοντας, ο Γάλλος Επίτροπος τόνισε ότι το οικονομικό μοντέλο της Κύπρου είναι πλέον πεπερασμένο, καθώς ο κυπριακός τραπεζικός τομέας απέτυχε.
Η εξέλιξη αυτή, όπως είπε, απαιτεί τεράστιες προσπάθειες από την πλευρά των Κύπριων πολιτών και των επενδυτών στην Κύπρο. Ωστόσο, κατέληξε, «είναι καλύτερα από τη χρεωκοπία όπου όλοι χάνουν τα πάντα».
Ο Πιερ Μοσκοβισί
Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Πιέρ Μοσκοβισί αρνήθηκε χθες στη Στοκχόλμη πως είναι «ο στραγγαλιστής του κυπριακού λαού» και καταδίκασε για μια ακόμη φορά τις επιθέσεις του Κόμματος της Αριστεράς εναντίον του.
Ο Μοσκοβισί εξέφρασε την ικανοποίησή του στους δημοσιογράφους για το γεγονός ότι στο πλαίσιο του σχεδίου διάσωσης της Κύπρου απορρίφθηκε η φορολόγηση των τραπεζικών καταθέσεων κάτω των 100.000 ευρώ.
«Υπάρχει προστασία των καταθέσεων: αυτό είναι μια αρχή που πρέπει να είναι απαραβίαστη μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση», δήλωσε προς τους δημοσιογράφους. «Αυτή ήταν πάντα η γαλλική θέση, είναι αυτή που ανέκαθεν υπερασπιζόμουν εξαρχής, είτε αρέσει είτε όχι σ' αυτούς που βλέπουν σε μένα δεν ξέρω κι εγώ ποιόν στραγγαλιστή του κυπριακού λαού, και είναι αυτή που τελικώς επικράτησε».
Ερωτηθείς για τις επικρίσεις του συμπροέδρου του Κόμματος της Αριστεράς Ζαν-Λικ Μελανσόν, ο οποίος δήλωσε πως ο Μοσκοβισί έχει «μια συμπεριφορά κάποιου που δεν σκέπτεται πλέον στα γαλλικά, που σκέπτεται στη γλώσσα της διεθνούς οικονομίας», και γι' αυτές του εθνικού γραμματέα του ίδιου κόμματος, του Φρανσουά Ντελαπιέρ, ο οποίος τον κατέταξε ανάμεσα στα «17 καθάρματα της Ευρώπης», ο Μοσκοβισί δήλωσε πως έχει σοκαριστεί.
«Μου έχουν προκαλέσει μεγάλο σοκ. Όταν ένας άνθρωπος δίνει τόσο πολύ από το χρόνο του, όλη την ενέργειά του, όλη την αφοσίωσή του στην υπηρεσία της χώρας του σε μια κατάσταση κρίσης, ακόμη κι αν κάποιος δεν συμμερίζεται τις ιδέες του, δεν τον χαρακτηρίζεις έτσι», υπογράμμισε. «Δεν πρέπει να υπερβαίνουμε ορισμένα όρια. Τι ήθελαν; Μια δημοκρατία σε κρίση, μέσα στην οικονομική κρίση, είναι εύθραυστη. Και ο ρόλος των πολιτικών είναι να ανεβάζουν το επίπεδο της συζήτησης, όχι να το χαμηλώνουν».
«Εξάλλου είναι βαθιά βλακώδες και άδικο. Η Γαλλία, δια της φωνής μου, από την αρχή της υπόθεσης αυτής, υπήρξε αντίθετα αυτή που πάντα υποστήριζε ότι δεν πρέπει να θιγούν οι καταθέτες κάτω των 100.000 ευρώ», υπενθύμισε. «Από τη στιγμή που υπήρχε αυτή η συμφωνία, τι θέλατε να κάνω; Δεν είμαι Ζορό. Δεν είμαι Σούπερμαν", τόνισε ο Μοσκοβισί.
Οι επικρίσεις αυτές σε βάρος του Μοσκοβισί καταγγέλθηκαν έντονα από το Σοσιαλιστικό Κόμμα, κυρίως από τον πρώτο γραμματέα του, τον Αρλέμ Ντεζίρ, ο οποίος εξέφρασε τη λύπη του για την προσφυγή σ' ένα «λεξιλόγιο της δεκαετίας του '30».
Οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες
Τη στήριξή του στο πακέτο βοήθειας που αποφασίστηκε για την Κύπρο, εξέφρασε ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ, επισημαίνοντας ότι «τα βασικά σημεία της συμφωνίας ανταποκρίνονται σε όσα ζητούσε το SPD, όλο αυτό το διάστημα».
Ο κ. Σταϊνμάγερ υποστήριξε πάντως ότι δεν είναι απαραίτητο να συνέλθει εκτάκτως το γερμανικό Κοινοβούλιο (η Μπούντεσταγκ έκλεισε την Παρασκευή για τις διακοπές του Πάσχα), καθώς η ψηφοφορία θα πρέπει, σύμφωνα με τον ίδιο, να πραγματοποιηθεί αφού η Λευκωσία θα έχει καταλήξει σε συμφωνία με την τρόικα για ένα Μνημόνιο Κατανόησης.
Νωρίτερα ο υποψήφιος καγκελάριος Πέερ Στάινμπρουκ είχε αναφέρει ότι οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες προτίθεντο να εξετάσουν το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης για την Κύπρο στο Eurogroup «πολύ προσεκτικά», προκειμένου να αποφασίσουν εάν θα το υπερψηφίσουν, ενώ αναφέρθηκε κυρίως στην ανάγκη να επωμισθούν το βάρος εκείνοι που έχουν αποκομίσει τα μεγαλύτερα κέρδη.
«Το ποσό των 5,8 δισεκατομμυρίων ευρώ πρέπει να βρεθεί και πρέπει να πληρώσουν εκείνοι οι οποίοι εδώ και χρόνια επωφελήθηκαν από τα υψηλά επιτόκια και την χαμηλή φορολογία — και αυτοί δεν είναι ούτε οι μικροκαταθέτες, ούτε οι συνταξιούχοι», δήλωσε ο κ. Στάινμπρουκ σε συνέντευξή του η οποία δημοσιεύθηκε χθες στην εφημερίδα Bild και αναρτήθηκε στην ηλεκτρονική της έκδοση.
Ερωτηθείς πάντως εάν οι Γερμανοί θα πρέπει να ανησυχούν για τις τραπεζικές καταθέσεις τους, ο σοσιαλδημοκράτης υποψήφιος απάντησε μεν αρνητικά, αλλά τόνισε πως «εάν η γερμανική κυβέρνηση δεν είχε χειριστεί τόσο άσχημα το ζήτημα της Κύπρου, δεν θα χρειαζόταν να επαναληφθεί τώρα αυτή η εγγύηση» και πρόσθεσε:
«Ήταν σοβαρό λάθος να συμπεριληφθούν στο πρώτο πακέτο οι μικροκαταθέτες και έτσι να προκληθεί μεγάλη ανασφάλεια σε ολόκληρη την Ευρώπη. Φυσικά και πρέπει να συμμετάσχουν στην διάσωση οι ιδιοκτήτες και οι πιστωτές των τραπεζών. Αλλά μόνο τα μεγάλα ψάρια! Για το χάος που προέκυψε γύρω από την διάσωση της Κύπρου η Καγκελάριος Μέρκελ φέρει σημαντικό μερίδιο της ευθύνης».
Η αντίδραση της Ρωσίας
Οργισμένη υπήρξε η αντίδραση της Μόσχας:
«Κατά την άποψή μου, η κλοπή αυτού που έχει ήδη κλαπεί συνεχίζεται», δήλωσε ο πρωθυπουργός Ντμίτρι Μεντβέντεφ σε συνάντηση κυβερνητικών αξιωματούχων, σύμφωνα με ειδησεογραφικά πρακτορεία.
Την ίδια ώρα, όμως, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έδωσε οδηγίες στην κυβέρνησή του να διαπραγματευθεί την αναδιάρθρωση ενός ρωσικού δανείου προς την Κύπρο.
Η ανακοίνωση σηματοδοτεί την υποστήριξη της Μόσχας προς τη συμφωνία διάσωσης ύψους 10 δις δολαρίων που επετεύχθη το Σαββατοκύριακο με την ΕΕ, παρά την ανησυχία ότι Ρώσοι καταθέτες στην Κύπρο θα ζημιωθούν ως αποτέλεσμα αυτής της συμφωνίας.
Η Κύπρος έχει ζητήσει μια παράταση της αποπληρωμής του υφισταμένου ρωσικού δανείου των 2,5 δις ευρώ και μια μείωση του επιτοκίου του στο 2,5% από 4,5%. Σε συνομιλίες που είχαν γίνει την περασμένη εβδομάδα δεν κατέστη δυνατό να συμφωνηθεί μια αναδιάρθρωση.
Ο κ. Πούτιν «ανέθεσε στην κυβέρνηση και στο υπουργείο Οικονομικών να επεξεργαστούν με τους εταίρους μας τους όρους μιας αναδιάρθρωσης της πίστωσης που έχει ήδη χορηγηθεί στην Κύπρο», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Πέσκοφ.
Η Κριστίν Λαγκάρντ
«Η συμφωνία που επιτεύχθηκε σήμερα για την Κύπρο παρέχει ένα ολοκληρωμένο και αξιόπιστο σχέδιο για την αντιμετώπιση των σημερινών οικονομικών προκλήσεων της χώρας», ανέφερε σε γραπτή ανακοίνωσή της η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ.
Στην ανακοίνωσή της, που δόθηκε από τα γραφεία του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον, η κ. Λαγκάρντ αναφέρει ότι «το σχέδιο επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση των δύο προβληματικών τραπεζών και προστατεύει πλήρως τις ασφαλισμένες καταθέσεις σε όλες τις τράπεζες».
Η κ. Λαγκάρντ επισημαίνει επίσης ότι η συμφωνία «αντιμετωπίζει το βασικό πρόβλημα του τραπεζικού συστήματος, μέσω μιας σαφούς στρατηγικής που εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα του χρέους και δεν επιβαρύνει υπερβολικά τον Κύπριο φορολογούμενο. Αυτή η συμφωνία παρέχει τη βάση για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα, το οποίο είναι το κλειδί για την στήριξη της ανάπτυξης».
«Πιστεύουμε πως το σχέδιο παρέχει μια σταθερή και πλήρως χρηματοδοτούμενη λύση στα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Κύπρος και τα τοποθετεί σε μια βιώσιμη πορεία προς την ανάκαμψη. Οι ομάδες προσωπικού του ΔΝΤ και των Ευρωπαίων εταίρων για την Κύπρο θα εργαστούν τώρα για την ολοκλήρωση των τεχνικών λεπτομερειών», δήλωσε η κ. Λαγκάρντ, σημειώνοντας ότι «στη βάση αυτή και με την τελική συμφωνία για την αποστολή στην Κύπρο, θα περιμένω να κάνω εισήγηση στο εκτελεστικό συμβούλιο σχετικά με την πιθανή οικονομική στήριξη από το ΔΝΤ, τις επόμενες εβδομάδες».
Οι Αμερικανοί
Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών εξέφρασε ικανοποίηση για τη συμφωνία που επετεύχθη την τελευταία στιγμή μεταξύ της Κύπρου και των διεθνών δανειστών προκειμένου να αποτραπεί η πτώχευση στο νησί, τονίζοντας ότι είναι σημαντικό να προστατευθούν οι ασφαλισμένοι καταθέτες και να κλείσουν οι προβληματικές τράπεζες.
«Από αυτή την άποψη, είναι σημαντική η δέσμευση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να παρέχει μετρητά», ανέφερε το υπουργείο σε σημερινή ανακοίνωσή του, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να «παρακολουθούν στενά την εξέλιξη της πορείας όσον αφορά την εφαρμογή της συμφωνίας».
«Η συμφωνία για την Κύπρο προστατεύει τους ασφαλισμένους καταθέτες, κάτι που είναι σημαντικό», ενώ παράλληλα εξυγιαίνει τον κυπριακό τραπεζικό τομέα, προστίθεται.
«Οι ΗΠΑ θεωρούν καθοριστικό να τεθούν οι βάσεις προκειμένου να επανέλθουν η χρηματοπιστωτική σταθερότητα και η ανάπτυξη στην Κύπρο», αναφέρει το αμερικανικό υπουργείο επισημαίνοντας ότι η χρηματοπιστωτική σταθερότητα στην ευρωζώνη είναι σημαντική για τις ΗΠΑ, καθώς η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των ΗΠΑ.
Οι αντιδράσεις στην Κύπρο
«Τα δύσκολα σήμερα αρχίζουν. Και από σήμερα, θα πρέπει να δείξουμε και να αποδείξουμε όλοι τον καλύτερό μας εαυτό», τονίζει σε γραπτή του ανακοίνωση ο βουλευτής του ΔΗΚΟ και πρόεδρος της επιτροπής οικονομικών της Βουλής Νικόλας Παπαδόπουλος.
Ουδείς αμφισβητεί, αναφέρει, ότι η απόφαση του Eurogroup και η συμφωνία για δανεισμό της χώρας μας από την τρόικα είναι «μια πάρα πολύ οδυνηρή συμφωνία».
Επισημαίνει ότι οι όποιες συνέπειές της στην κυπριακή οικονομία και την καθημερινότητα όλων των πολιτών θα φανούν πλέον στην πράξη και προσθέτει ότι οι αναλύσεις, οι εκτιμήσεις και οι προβλέψεις «δίνουν τη θέση τους στη σκληρή πραγματικότητα».
«Η αναζήτηση των πολιτικών και πραγματικών ευθυνών για το πώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο είναι ασφαλώς επιβεβλημένη. Όχι μόνο για ικανοποίηση του "περί δικαίου" αισθήματος του λαού μας αλλά, κυρίως, για άντληση διδαγμάτων και αποφυγή των ίδιων λαθών στο μέλλον», αναφέρει, προσθέτοντας ότι «αυτό που προέχει σήμερα, είναι να πράξουμε ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό ώστε να περιορίσουμε όσο μπορούμε τις αρνητικές συνέπειες της Συμφωνίας και, πάνω απ' όλα, να στηρίξουμε όσους πλήττονται καίρια και άμεσα από τις πρωτοφανείς για τον τόπο μας εξελίξεις».
«Από αύριο θα ζούμε σε μια νέα Κύπρο. Και είναι στο χέρι μας, η νέα Κύπρος να καταστεί μακροπρόθεσμα καλύτερη. Με αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού της, με αξιοποίηση του φυσικού πλούτου της» καταλήγει η ανακοίνωση του κ. Παπαδόπουλου.
Από την πλευρά του, το ΔΗΚΟ θεωρεί ότι με τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στο Eurogroup αποφεύχθηκαν τα χειρότερα, δηλαδή η άτακτη χρεοκοπία και η πλήρη κατάρρευση της οικονομίας.
Ο πρόεδρος του κόμματος, Μάριος Καρογιάν, δήλωσε, ότι μετά από αυτή τη συμφωνία «αρχίζει η σκληρή και πολυετής δοκιμασία της υπομονής, της αντοχής και, πάνω από όλα, του φιλότιμου και της δημιουργικότητας του λαού μας».
Ο κ. Καρογιάν επεσήμανε ότι πρέπει τώρα να οικοδομηθεί μία νέα εθνική ενότητα και μία νέα πολιτική συναντίληψη, συλλογικότητα και αποφασιστικότητα.
Αυτά που έχουμε σήμερα ενώπιον μας, πρόσθεσε, πρέπει να μετουσιωθούν σε ελπίδα ενός νέου περισσότερο ελπιδοφόρου ξεκινήματος, προσθέτοντας πως είναι η ώρα του συλλογικού επαναπροσδιορισμού με συνολική επανεξέταση των στρατηγικών, των επιλογών και των προοπτικών που υπάρχουν.
Ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ δήλωσε ότι το κόμμα του έχει τρεις προτεραιότητες: Η πρώτη είναι η κριτική και η αυτοκριτική για ασυγχώρητα λάθη που έγιναν, η δεύτερη είναι ο καταλογισμός των πολιτικών ευθυνών για την χρεοκοπία που γλυτώσαμε μεν την τελευταία στιγμή, αλλά βιώσαμε κατά το χειρότερο τρόπο ως μία οδυνηρή αλήθεια και η τρίτη είναι η τιμωρία αυτών που υπονόμευσαν την προσπάθεια μίας αξιοπρεπούς διάσωσης και διευκόλυναν τους εκβιαστές μας να υπαγορεύσουν τους όρους τους.
«Πρωτοφανή, επώδυνη και απαράδεκτη», χαρακτήρισε την απόφαση του Eurogroup ο γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής της ΕΔΕΚ, Δημήτρης Παπαδάκης. Η απόφαση, είπε, «επιβάλλει τη ληστεία καταθέσεων, την οποία απέρριψε η Βουλή».
Ανέφερε επίσης ότι θα βυθίσει την Κύπρο σε φαύλο κύκλο ύφεσης, θα αυξήσει δραματικά την ανεργία και θα οδηγήσει σε κλείσιμο επιχειρήσεων και κοινωνική δυστυχία.
Δυστυχώς, είπε, «η κυβέρνηση δεν ήταν κατάλληλα προετοιμασμένη και διαχειρίστηκε κατά τρόπο ερασιτεχνικό τη διαπραγμάτευση».
Χρέος μας, πρόσθεσε, είναι η έξοδος από τα δεσμά της τρόικας και των μνημονίων. Ανακοίνωσε ότι η ΕΔΕΚ θα εγγράψει θέμα στη Βουλή για έναρξη ποινικών διώξεων εναντίον όσων οδήγησαν την Κύπρο σε αυτή την κατάσταση, ενώ ζήτησε παράλληλα την εξέταση εκροών καταθέσεων τις τελευταίες εβδομάδες.
Ο πρόεδρος της Βουλής απέφυγε να σχολιάσει την συμφωνία επί της ουσίας, ενώ το ΑΚΕΛ να εξαπέλυσε δριμύ κατηγορώ κατά του προέδρου Αναστασιάδη και ζήτησε δημοψήφισμα. www.elzoni.gr
Comments