Η Κύπρος θα πρέπει να οικοδομήσει νέες βιομηχανίες και αυτό θα είναι όχι μόνον χρονοβόρο αλλά και εξαιρετικά δύσκολο, εκτιμά ο γερμανός οικονομολόγος Κλέμενς Φουστ.
Οι καιροί που έρχονται για τους Κύπριους είναι αρκετά δύσκολοι, παραδέχθηκε ο γερμανός ειδικός σε συνέντευξή του προς τη Γερμανική Ραδιοφωνία: «Τους περιμένουν αναμφίβολα δύσκολοι καιροί. Η Κύπρος είναι μια χώρα όπου πέρα από τον τουρισμό, παίζει μεγάλο ρόλο και ο χρηματοπιστωτικός τομέας. Εκεί υπάρχουν πολλές θέσεις εργασίας και πολλές από αυτές θα κινδυνεύσουν, σίγουρα όχι μόνον στη Λαϊκή που πρέπει να κλείσει τώρα, αλλά και σε άλλες τράπεζες και ως εκ τούτου είναι δικαιολογημένη η ανησυχία των πολιτών».
Όπως σημειώνει ο καθηγητής, «η ύφεση στην Κύπρο αναμένεται να είναι πολύ βαθιά, καθώς είναι εξαιρετικά δύσκολο να αλλάξεις το επιχειρηματικό μοντέλο μιας ολόκληρης χώρας. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας δεν αναμένεται να ανακάμψει τόσο εύκολα. Οι διεθνείς επενδυτές αναμένεται να αποσύρουν τα κεφάλαιά τους όταν μπορέσουν ή ό,τι τέλος πάντων απομείνει και έτσι θα χαθούν πολλές θέσεις εργασίας. Η οικοδόμηση νέων βιομηχανιών είναι μια διαδικασία που απαιτεί χρόνο και η οποία είναι πολύ δύσκολη».
Για τα ενεργειακά αποθέματα
Όπως σημειώνει ο καθηγητής, «η ύφεση στην Κύπρο αναμένεται να είναι πολύ βαθιά, καθώς είναι εξαιρετικά δύσκολο να αλλάξεις το επιχειρηματικό μοντέλο μιας ολόκληρης χώρας. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας δεν αναμένεται να ανακάμψει τόσο εύκολα. Οι διεθνείς επενδυτές αναμένεται να αποσύρουν τα κεφάλαιά τους όταν μπορέσουν ή ό,τι τέλος πάντων απομείνει και έτσι θα χαθούν πολλές θέσεις εργασίας. Η οικοδόμηση νέων βιομηχανιών είναι μια διαδικασία που απαιτεί χρόνο και η οποία είναι πολύ δύσκολη».
Για τα ενεργειακά αποθέματα
Ο γερμανός καθηγητής στην Οξφόρδη Κλέμενς Φουστ
Πολύς λόγος γίνεται για τα αποθέματα φυσικού αερίου και πετρελαίου της Μεγαλονήσου. Πολλοί ισχυρίζονται βέβαια ότι θα χρειαστούν ακόμη αρκετά χρόνια μέχρις ότου τα αποθέματα αυτά να μπορούν να αποφέρουν έσοδα στα ταμεία του κράτους. Ποια είναι η εκτίμηση του Κλέμενς Φουστ για το θέμα;
«Φοβάμαι ότι καταρχήν η χώρα έχει έναν πολύ δύσκολο δρόμο μπροστά της. Τα αποθέματα φυσικού αερίου συνιστούν αμφίβολα μια δυνατότητα για το μέλλον, αλλά ένα από τα ερωτήματα που προβάλλονται είναι εάν μπορεί να κατασκευαστεί εκεί αγωγός. Επιπλέον υπάρχουν οι δυσκολίες με την τουρκική κυβέρνηση και όλα αυτά θα διαρκέσουν απλά πάρα πολύ. Επίσης, χρειάζεσαι κάποια μέσα, χρειάζεσαι χρήματα για να επενδύσεις και το ερώτημα είναι ποιός επενδυτής είναι διατεθειμένος να δραστηριοποιηθεί τώρα στη χώρα; Οι επενδυτές θα είναι επίσης επιφυλακτικοί καθώς υπάρχει μεγάλη ανασφάλεια».
Τη Δευτέρα ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζ. Μ. Μπαρόζο διαβεβαίωσε ότι δεν θα αφήσουν την Κύπρο στην τύχη της. Σημαίνει αυτό ενδεχομένως ότι η Κύπρος θα μπορούσε να υπαχθεί εκ νέου στον μηχανισμό στήριξης ΕSΜ εάν καταρρεύσει ο χρηματοπιστωτικός τομέας που είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες της κυπριακής οικονομίας;
«Μπορώ να φανταστώ να διευρυνθεί η βοήθεια προς την Κύπρο. Το ερώτημα είναι: είναι όντως βιώσιμο το χρέος που θα απομείνει μετά την εφαρμογή αυτής της συμφωνίας ή εάν θα πρέπει απομειωθεί εκ νέου το χρέος; Μπορώ λοιπόν να φανταστώ να γίνεται αυτό και η χώρα να χρειαστεί και πάλι βοήθεια».
Για τη γερμανική στάση
«Φοβάμαι ότι καταρχήν η χώρα έχει έναν πολύ δύσκολο δρόμο μπροστά της. Τα αποθέματα φυσικού αερίου συνιστούν αμφίβολα μια δυνατότητα για το μέλλον, αλλά ένα από τα ερωτήματα που προβάλλονται είναι εάν μπορεί να κατασκευαστεί εκεί αγωγός. Επιπλέον υπάρχουν οι δυσκολίες με την τουρκική κυβέρνηση και όλα αυτά θα διαρκέσουν απλά πάρα πολύ. Επίσης, χρειάζεσαι κάποια μέσα, χρειάζεσαι χρήματα για να επενδύσεις και το ερώτημα είναι ποιός επενδυτής είναι διατεθειμένος να δραστηριοποιηθεί τώρα στη χώρα; Οι επενδυτές θα είναι επίσης επιφυλακτικοί καθώς υπάρχει μεγάλη ανασφάλεια».
Τη Δευτέρα ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζ. Μ. Μπαρόζο διαβεβαίωσε ότι δεν θα αφήσουν την Κύπρο στην τύχη της. Σημαίνει αυτό ενδεχομένως ότι η Κύπρος θα μπορούσε να υπαχθεί εκ νέου στον μηχανισμό στήριξης ΕSΜ εάν καταρρεύσει ο χρηματοπιστωτικός τομέας που είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες της κυπριακής οικονομίας;
«Μπορώ να φανταστώ να διευρυνθεί η βοήθεια προς την Κύπρο. Το ερώτημα είναι: είναι όντως βιώσιμο το χρέος που θα απομείνει μετά την εφαρμογή αυτής της συμφωνίας ή εάν θα πρέπει απομειωθεί εκ νέου το χρέος; Μπορώ λοιπόν να φανταστώ να γίνεται αυτό και η χώρα να χρειαστεί και πάλι βοήθεια».
Για τη γερμανική στάση
Ο Κλ. Φουστ συμφωνεί με τον Β. Σόιμπλε ως προς το ότι η λύση για την Κύπρο ήταν η καλύτερη δυνατή
Ήταν όντως η λύση που συμφωνήθηκε η καλύτερη δυνατή, όπως το διατύπωσε ο γερμανός υπ. Οικονομικών Β. Σόιμπλε ή υπήρχαν ενδεχομένως άλλες, εξίσου αποτελεσματικές, αλλά λιγότερο οδυνηρές για τον κυπριακό λαό;
«Φοβάμαι ότι ήταν η καλύτερη. Σε κάθε περίπτωση καλύτερη από το αρχικό σχέδιο που προέβλεπε μια σχετικά αυθαίρετη επιβάρυνση όλων των καταθετών, ακόμη και εκείνων με λιγότερα από 100.000 ευρώ, των μικροκαταθετών δηλαδή».
Ο Κλ. Φουστ επικροτεί μάλιστα τη σκληρή στάση που τήρησε η γερμανική κυβέρνηση στις διαπραγματεύσεις, λέγοντας ότι «ήταν μια σημαντική επίδοση της γερμανικής κυβέρνησης, το γεγονός δηλαδή ότι επέμεινε να πληρώσει ο ιδιωτικός τομέας, οι ιδιώτες επενδυτές, και όχι πάλι οι φορολογούμενοι. Αυτό δεν ήταν εύκολο να επιβληθεί, αλλά πρόκειται όντως για ένα πολύ σημαντικό βήμα».
Πρότυπο για μελλοντικές διασώσεις;
«Φοβάμαι ότι ήταν η καλύτερη. Σε κάθε περίπτωση καλύτερη από το αρχικό σχέδιο που προέβλεπε μια σχετικά αυθαίρετη επιβάρυνση όλων των καταθετών, ακόμη και εκείνων με λιγότερα από 100.000 ευρώ, των μικροκαταθετών δηλαδή».
Ο Κλ. Φουστ επικροτεί μάλιστα τη σκληρή στάση που τήρησε η γερμανική κυβέρνηση στις διαπραγματεύσεις, λέγοντας ότι «ήταν μια σημαντική επίδοση της γερμανικής κυβέρνησης, το γεγονός δηλαδή ότι επέμεινε να πληρώσει ο ιδιωτικός τομέας, οι ιδιώτες επενδυτές, και όχι πάλι οι φορολογούμενοι. Αυτό δεν ήταν εύκολο να επιβληθεί, αλλά πρόκειται όντως για ένα πολύ σημαντικό βήμα».
Πρότυπο για μελλοντικές διασώσεις;
«Είναι εξαιρετικά δύσκολο να αλλάξεις το επιχειρηματικό μοντέλο μιας ολόκληρης χώρας»
Όσον αφορά, τέλος, τη δήλωση του επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, ότι η διάσωση της Κύπρου αντιπροσωπεύει ένα νέο μοντέλο αντιμετώπισης των τραπεζικών κρίσεων στη νομισματική ένωση, ο γερμανός ειδικός σχολιάζει:
«Το ότι ανακάλεσε καταδεικνύει το δίλημμα της ευρωζώνης. Από τη μια πλευρά είναι σαφές ότι οι ευρωπαίοι φορολογούμενοι δεν μπορούν να πληρώνουν για όλα τα τοξικά δάνεια, για όλα τα προβλήματα του τραπεζικού συστήματος. Συνεπώς είναι σωστό και αναπόφευκτο να πει κανείς ότι τουλάχιστον οι μεγάλοι επενδυτές θα πρέπει να αναλαμβάνουν ευθύνες εκεί όπου καταρρέουν τράπεζες. Από την άλλη, δεν θέλεις να κλονίσεις την εμπιστοσύνη και να απομακρυνθούν ακόμη περισσότερο οι επενδυτές από την νότια Ευρώπη. Φοβάμαι ότι δεν υπάρχει εύκολος δρόμος μεταξύ των δυο αυτών προβλημάτων. Εντέλει είναι αναπόφευκτο να παραδεχτείς ότι οι τραπεζικές καταθέσεις κινδυνεύουν και αλλού, εντούτοις μόνον εκείνες πάνω από το εγγυημένο όριο των 100.000 ευρώ».
Jasper Barenberg (DLF) / Κώστας Συμεωνίδης
Υπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη dw de
«Το ότι ανακάλεσε καταδεικνύει το δίλημμα της ευρωζώνης. Από τη μια πλευρά είναι σαφές ότι οι ευρωπαίοι φορολογούμενοι δεν μπορούν να πληρώνουν για όλα τα τοξικά δάνεια, για όλα τα προβλήματα του τραπεζικού συστήματος. Συνεπώς είναι σωστό και αναπόφευκτο να πει κανείς ότι τουλάχιστον οι μεγάλοι επενδυτές θα πρέπει να αναλαμβάνουν ευθύνες εκεί όπου καταρρέουν τράπεζες. Από την άλλη, δεν θέλεις να κλονίσεις την εμπιστοσύνη και να απομακρυνθούν ακόμη περισσότερο οι επενδυτές από την νότια Ευρώπη. Φοβάμαι ότι δεν υπάρχει εύκολος δρόμος μεταξύ των δυο αυτών προβλημάτων. Εντέλει είναι αναπόφευκτο να παραδεχτείς ότι οι τραπεζικές καταθέσεις κινδυνεύουν και αλλού, εντούτοις μόνον εκείνες πάνω από το εγγυημένο όριο των 100.000 ευρώ».
Jasper Barenberg (DLF) / Κώστας Συμεωνίδης
Υπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη dw de
Comments