Πολιτική

Συμφωνία με Τουρκία για το προσφυγικό

Την επίτευξη συμφωνίας με την Τουρκία για την καλύτερη αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης ανακοίνωσαν οι ευρωπαίοι ηγέτες το βράδυ της Κυριακής στις Βρυξέλλες. Είχαν προηγηθεί εντατικές διαπραγματεύσεις.

Τελικό αποτέλεσμα της συνόδου κορυφής ΕΕ-Τουρκίας: ένα «σχέδιο δράσης» για να περιοριστεί η ροή των προσφύγων προς την Ευρώπη, όπως ανακοίνωσε το βράδυ της Κυριακής στις Βρυξέλλες η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ. Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλωντ Γιούνκερ ανέφερε ότι «δεν μπορεί να υπάρξει λύση στην προσφυγική κρίση χωρίς τη συνεργασία της ΕΕ με την Τουρκία», ενώ ο τούρκος πρωθυπουργός Νταβούτογλου έκανε λόγο για «μία ιστορική μέρα και μία ιστορική συνάντηση». Σύμφωνα με το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η ΕΕ υπόσχεται την κατάργηση της βίζας για τούρκους πολίτες από τον Οκτώβριο του 2016, αλλά και την επανέναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, οι οποίες είχαν «παγώσει» μέχρι σήμερα. Σε αντάλλαγμα, η Άγκυρα αναλαμβάνει την υποχρέωση να υλοποιήσει ένα κοινό σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης με κύρια προτεραιότητα τη φύλαξη των συνόρων της. Παράλληλα λαμβάνει οικονομική βοήθεια τριών δισεκατομμυρίων ευρώ, χωρίς ωστόσο να προσδιορίζεται επακριβώς η χρονική διάρκεια για την οποία εκταμιεύεται το ποσό αυτό. Η τουρκική αντιπροσωπεία ζητούσε αρχικά τρία δισεκατομμύρια ετησίως, αίτημα που δεν φαίνεται να συμμερίζονται οι «28».

Λίγο πριν από τη έναρξη της σημερινής συνόδου, οι ηγέτες οκτώ ευρωπαϊκών χωρών συμμετείχαν σε ιδιαίτερη συνάντηση με αντικείμενο τη νόμιμη μετεγκατάσταση, σε κράτη-μέλη της ΕΕ, προσφύγων που σήμερα βρίσκονται στην Τουρκία. Το «παρών» στη μίνι-σύνοδο έδωσαν η Ελλάδα, η Γερμανία, η Αυστρία, η Σουηδία, η Φινλανδία, η Ολλανδία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλωντ Γιούνκερ επρόκειτο για «μία συνάντηση των χωρών που είναι διατεθειμένες να δεχθούν μεγάλο αριθμό προσφύγων από την Τουρκία στο έδαφός τους, με νόμιμη διαδικασία». Συνολικά πρόκειται για 400.000 πρόσφυγες, εκτιμά η κυριακάτικη έκδοση της Frankfurter Allgemeine. Το σκεπτικό είναι προφανώς, μεταδίδει το τηλεοπτικό δίκτυο ZDF από τις Βρυξέλλες, ότι από τη στιγμή που η Τουρκία κλείνει τα σύνορά της, ένας αριθμός προσφύγων που ήδη βρίσκεται εκεί θα πρέπει να μετεγκατασταθεί άμεσα σε κράτη-μέλη της ΕΕ.

Προτεραιότητα η φύλαξη των συνόρων

Η καγκελάριος Μέρκελ διευκρινίζει ότι η ενταξιακή πορεία είναι "ανοιχτή διαδικασία"

Σύμφωνα με τον ανταποκριτή της ARD στις Βρυξέλλες «και οι δύο πλευρές συνειδητοποίησαν τον τελευταίο καιρό ότι χρειάζονται ο ένας τον άλλον περισσότερο απ ότι υπέθεταν μέχρι σήμερα: η ΕΕ επειδή προφανώς δεν είναι σε θέση να ελέγξει μόνη της τα εξωτερικά σύνορά της και η Τουρκία διότι υφίσταται πλέον τις εμπορικές κυρώσεις της Ρωσίας. Σε δηλώσεις του πριν από την έναρξη της συνόδου ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ έδωσε προτεραιότητα στη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, λέγοντας ότι «θα ήταν αφελές να υπολογίζουμε μόνο στην Τουρκία, θα πρέπει να διαφυλάττουμε τα εξωτερικά σύνορα με τα δικά μας μέσα και δεν μπορούμε να μετατοπίζουμε την υποχρέωση αυτή σε κανέναν άλλο».

Επιφυλάξεις για τη συμφωνία με την Τουρκία εξέφρασε ο πρωθυπουργός του Βελγίου Σαρλ Μισέλ, λέγοντας ότι η Άγκυρα θα πρέπει να κάνει περισσότερα για τη φύλαξη των συνόρων, όχι μόνο προς την Ευρώπη, αλλά και προς τη Συρία. Σύμφωνα με τον ανταποκριτή της ARD κύριο εμπόδιο για μία εμπεριστατωμένη συμφωνία ήταν οι εσωτερικές έριδες στην ΕΕ. Και αυτό γιατί, πρώτον, πολλά κράτη-μέλη δεν θέλουν να συμμετάσχουν στη χρηματοδότηση του «πακέτου» των τριών δις προς την Άγκυρα και επιπλέον, δεύτερον, τα περισσότερα κράτη-μέλη δηλώνουν απρόθυμα να δεχθούν στο έδαφός τους πρόσφυγες που βρίσκονται σήμερα στην Τουρκία.

Αρχίζουν ξανά οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις

Ιστορική μέρα για την Τουρκία;

Σύμφωνα με το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων οι «28» φέρονται διατεθειμένοι να ανοίξουν, και μάλιστα μέσα στον Δεκέμβριο, το κεφάλαιο 17 των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, που αφορά την οικονομία και τη δημοσιονομική πολιτική. Μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2016 αναμένεται να ανοίξουν και άλλα κεφάλαια. Κατά τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας «αναθερμαίνονται». Πάντως, η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ, αναφερόμενη στην ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, επανέλαβε ότι πρόκειται για μία «ανοιχτή διαδικασία».

Ήδη προσερχόμενος στη σύνοδο των Βρυξελλών, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Αχμέτ Νατβούτογλου, είχε κάνει λόγο για μία «ιστορική μέρα» στην ενταξιακή πορεία της χώρας του, ενώ δήλωσε ότι «ευχαριστεί» τους οικοδεσπότες της συνόδου και ότι η Τουρκία είναι «ένα ευρωπαϊκό έθνος». Σύμφωνα πάντως με τις εκτιμήσεις της γερμανικής τηλεόρασης, οι υπόλοιποι συμμετέχοντες στη σύνοδο ακολουθούσαν «πιο βραχυπρόθεσμους στόχους» που αφορούν αποκλειστικά το ζήτημα των προσφύγων. Μιλώντας για την ατζέντα της συνόδου η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε χαρακτηριστικά: «Το ζήτημα που έχουμε μπροστά μας είναι ότι η Τουρκία έχει δεχθεί πολύ περισσότερους από δύο εκατομμύρια πρόσφυγες, αλλά έχει λάβει ελάχιστη διεθνή βοήθεια».

ARD/ZDF/DPA/ Γιάννης Παπαδημητρίου