Ανάγκη επενδύσεων στη ΝΑ Ευρώπη

Πώς θα έρθουν επενδύσεις στις χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης, όταν η ευρωπαϊκή οικονομία αναπτύσσεται με εξαιρετικά βραδείς ρυθμούς; Απαντήσεις προσπαθεί να δώσει το Οικονομικό Φόρουμ της Βιέννης.

Ο Χέρμπερτ Στέπιτς είναι πεπεισμένος ότι η ευρωπαϊκή οικονομία χρειάζεται βαθιές μεταρρυθμίσεις. Ο ειδικός από την Raiffeisen Bank International ασχολείται εδώ και χρόνια με τη χρηματοδότηση επενδύσεων στις χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης. «Πρωτίστως η Ευρώπη θα έπρεπε να σκεφτεί το θέμα της υψηλής φορολογίας. Φορολογικές κλίμακες ύψους 40 % λειτουργούν αποτρεπτικά και οδηγούν τους επενδυτές εκεί όπου η φορολογία είναι χαμηλότερη», είπε ο ειδικός από το βήμα του Vienna Economic Forum στην αυστριακή πρωτεύουσα. Στόχος του φόρουμ είναι η ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας σε περιφερειακό επίπεδο. Μέλη του φόρουμ, πέρα από την Αυστρία, είναι οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων καθώς και άλλες χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης*.

Από το βήμα του φόρουμ της Βιέννης ο Χέρμπερτ Στέπιτς εξήγησε ότι στις ευρωπαϊκές χώρες ισχύουν πολλοί και διαφορετικοί κανόνες εποπτείας των τραπεζών: «Οι τράπεζες οφείλουν πλέον να έχουν περισσότερα ίδια κεφάλαια, προκειμένου να μην διασώζονται με χρήματα του κρατικού προϋπολογισμού και αυτό είναι σωστό. Ποιο όμως είναι το ενδεδειγμένο ύψος αυτών των κεφαλαίων; Στη μία χώρα είναι 7 %, στην άλλη 23 %, σε άλλες ακόμη και 50 %. Και όταν μια τράπεζα δραστηριοποιείται σε διεθνές επίπεδο και θέλει να χρηματοδοτήσει επενδύσεις στην νοτιοανατολική Ευρώπη, τότε πρέπει να τηρήσει εκατοντάδες διαφορετικούς κανονισμούς». Αυτό αποτελεί τροχοπέδη για επενδύσεις, οι οποίες, σύμφωνα με τον ίδιο, «χρηματοδοτούνται στην Ευρώπη κατά ένα 80 % από τράπεζες».

Ποιοι τομείς ενδείκνυνται για επενδύσεις

O πρόεδρος του Οικονομικού Φόρουμ της Βιέννης Έρχαρντ Μπούσεκ

Ειδικώς στην νοτιοανατολική Ευρώπη η ανάγκη επενδύσεων κρίνεται επιτακτική, όπως λέει, προσθέτοντας ότι θα έπρεπε να αρθούν άμεσα τα γραφειοκρατικά εμπόδια προκειμένου η Ευρώπη να μπορεί να δραστηριοποιείται ως ήπειρος και όχι απλώς ως ΕΕ. Μόνον έτσι, εκτιμά ο ίδιος, η Ευρώπη μπορεί να παραμείνει ανταγωνιστική σε διεθνές επίπεδο και να ανταγωνιστεί τις μεγάλες αγορές της Ασίας και της Αμερικής. Με την ανάγνωση αυτή συμφωνεί και ο πρόεδρος του Οικονομικού Φόρουμ της Βιέννης Έρχαρντ Μπούσεκ. Σε πρώτη φάση όμως, όπως λέει, είναι σημαντικό και αναγκαίο να διατηρούν καλές σχέσεις μεταξύ τους οι ίδιες οι χώρες της ΝΑ Ευρώπης.

Οι συμμετέχοντες φαίνεται να συμφωνούν πως στην ΝΑ Ευρώπη υπάρχουν πολλοί τομείς που θεωρούνται ιδιαίτερα ελκυστικοί για επενδύσεις, κυρίως οι υποδομές και η ενέργεια, το δίκτυο ηλεκτροδότησης, οι τηλεπικοινωνίες και ο τουρισμός. Σημαντικό ρόλο παίζει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης. Υπεύθυνος των πρότζεκτ της EBRD στις χώρες των δυτικών Βαλκανίων είναι ο Χόλγκερ Μουντ. «Στο πεδίο των σιδηροδρόμων ολοκληρώσαμε μόλις ένα μεγάλο έργο στην ΠΓΔΜ, τον διάδρομο 8, ο οποίος καθιστά δυνατή τη σύνδεση ανατολής-δύσης στα Βαλκάνια. Φέτος ολοκληρώθηκε ένα ακόμη πρότζεκτ στο Κοσσυφοπέδιο ενώ «μέχρι το τέλος του χρόνου ελπίζουμε να ολοκληρώσουμε στη Βοσνία το έργο 'διάδρομος 5c' όπου συνεργαζόμαστε στενά με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων».

Όλα αυτά τα δίκτυα πρόκειται να συνδεθούν στη συνέχεια με ευρωπαϊκούς διαδρόμους, φέρνοντας έτσι ακόμη πιο κοντά το σύνολο του ευρωπαϊκού χώρου. Επί της αρχής όμως το ζητούμενο είναι η δημιουργία ενός χώρου όπου θα λειτουργεί καλά η εσωτερική ανταλλαγή, τόσο σε επίπεδο εμπορευμάτων όσο και παροχής υπηρεσιών.

Νέοι δρόμοι, νέες ευκαιρίες

Μέλη του φόρουμ, πέρα από την Αυστρία, είναι οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων καθώς και άλλες χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης

Βελτιώσεις απαιτούνται όμως και στο πεδίο της καταγραφής και πιστοποίησης προϊόντων, επισημαίνουν οι συμμετέχοντες στο φόρουμ. Εάν, για παράδειγμα, ένα προϊόν περάσει τον έλεγχο πιστοποίησης στη Βουλγαρία, δεν θα έπρεπε να υποβληθεί στην ίδια διαδικασία και στη Ρουμανία.

Η βελτίωση των υποδομών και μεταφορών πάντως ωφελεί ήδη αρκετές ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Χάρη στο βελτιωμένο οδικό δίκτυο, για παράδειγμα, τα αυστριακά ταχυδρομεία έχουν καταφέρει να αναπτυχθούν σημαντικά στις χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης, με παρουσία πλέον σε Κροατία, Σλοβακία, Τουρκία, Σερβία, Μαυροβούνιο και Βοσνία-Ερζεγοβίνη αλλά και συνολικά 17.000 οχήματα μεταφορών. Το αποτέλεσμα; Ο τζίρος του ομίλου σχεδόν δεκαπλασιάστηκε. Οι δε χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας που δημιούργησε, ωφελούν εντέλει το σύνολο της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Παρά τις βελτιώσεις στο πεδίο των μεταφορών και τη στενότερη οικονομική συνεργασία, ένα πρόβλημα πάντως παραμένει. «Η Ευρώπη έχει απλώς πολλά σύνορα», λέει ο Χέρμπερτ Στέπιτς από την Raiffeisen Bank International. Και αυτά στέκονται εμπόδιο στην ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας.

*μέλη του Vienna Economic Forum (VEF) είναι οι: Αλβανία, Βοσνία Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Κοσσυφοπέδιο, Κροατία, Λιθουανία, ΠΓΔΜ, Μολδαβία, Μαυροβούνιο, Αυστρία, Ρουμανία, Σλοβενία, Τουρκία και Ουκρανία.

Εμίρ Νουμάνοβιτς / Κώστας Συμεωνίδης