Νίκος Κωνσταντάρας ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ Η Ευρώπη και οι στρατολόγοι του «Ισλαμικού Κράτους»
ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣΗ Ευρώπη και οι στρατολόγοι του «Ισλαμικού Κράτους»
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Το πρωί της Παρασκευής 13 Νοεμβρίου ανακοινώθηκε ότι πύραυλος που εκτοξεύθηκε από μη επανδρωμένο αεροσκάφος των ΗΠΑ είχε σκοτώσει στη Συρία τον διαβόητο δήμιο του αυτοαποκαλούμενου «Ισλαμικού Κράτους», τον Βρετανό πολίτη γνωστό ως Τζιχάντι Τζον, ο οποίος αρεσκόταν να αποκεφαλίζει δεμένους ομήρους με μαχαίρι. Το ίδιο βράδυ, εφτά ή οκτώ νεαροί Γάλλοι και Βέλγοι μουσουλμάνοι, ζωσμένοι με εκρηκτικά και κρατώντας ημιαυτόματα όπλα, επιτέθηκαν σε πλήθη που διασκέδαζαν στην καρδιά του Παρισιού, σκοτώνοντας τουλάχιστον 130 άτομα, κραυγάζοντας ότι ήθελαν να τους δείξουν τι συμβαίνει στη Συρία. Από τη μία πλευρά, η υψηλότερη τεχνολογία του πολέμου χρησιμοποιείται για «χειρουργικές επεμβάσεις» που αποσκοπούν στον μικρότερο δυνατόν αριθμό «παράπλευρων απωλειών», από την άλλη, ανθρώπινοι πύραυλοι επιδιώκουν τον μεγαλύτερο αριθμό θυμάτων. Δύο όψεις ενός πολέμου.
Ανάμεσα στα δύο άκρα, οι βομβαρδισμοί Γάλλων, Ρώσων και Αμερικανών στη Συρία, και η βόμβα στο ρωσικό αεροσκάφος με τον θάνατο των 224 επιβαινόντων στην Αίγυπτο. Ματωμένα έθνη. Οι αιτίες της αιματοχυσίας είναι πολλές, και κάθε πρωταγωνιστής προβάλλει τη δική του ερμηνεία. Δεν θα μπούμε τώρα στο πόσο ευθύνεται ο πανάρχαιος πόλεμος μεταξύ σουνιτών και σιιτών, ούτε θα αναλύσουμε την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ και τη μη επέμβασή τους στη Συρία. Αυτό που προέχει σήμερα στην Ευρώπη είναι να κατανοήσουμε τι ωθεί νέους Ευρωπαίους να εντάσσονται στο «Ισλαμικό Κράτος», και γιατί δείχνουν τέτοια βαρβαρότητα εναντίον αθώων πολιτών. Εάν δεν καταλάβουμε αυτά, δεν θα μπορέσουμε να σταματήσουμε τις επιθέσεις. Και όσο συνεχίζεται ο κύκλος της βίας, τόσο θα υπονομεύονται οι ελευθερίες όλων, αλλά και το εγχείρημα της ενωμένης Ευρώπης.
Υπηρεσίες ασφαλείας υπολογίζουν ότι κάπου 1.500 Γάλλοι μουσουλμάνοι κατετάγησαν στο «Ισλαμικό Κράτος» και ότι περίπου 500 επέστρεψαν. Αλλοι 500 μαχητές φέρεται να προέρχονται από το Βέλγιο.
Συγκριτικά με τον αριθμό μουσουλμάνων στις δύο χώρες αυτό είναι μικρό ποσοστό, αλλά δεν παύει να είναι ανησυχητικό, κυρίως όταν αναλογιστούμε πόσο θάνατο και πόνο έσπειρε μία χούφτα ανθρώπων στο Παρίσι. Από τους επτά ή οκτώ δράστες, τρεις ανατίναξαν εαυτούς έξω από το Στάδιο της Γαλλίας, πετυχαίνοντας τον θάνατο ενός περαστικού μόνο. Αλλος ένας ανατινάχθηκε σε εστιατόριο, τραυματίζοντας μία γυναίκα. Οι άλλοι δύο ή τρεις που απέμειναν ευθύνονται για τους περισσότερους των 130 θανάτων στην πόλη. Εάν σκεφτούμε επίσης ότι οι Αρχές πίστευαν ότι ο αρχηγός της ομάδας βρισκόταν στη Συρία, ενώ δρούσε κάτω από τη μύτη τους στη Γαλλία και στο Βέλγιο (πριν σκοτωθεί την Τετάρτη σε πεντάωρη συμπλοκή με την αστυνομία), αντιλαμβανόμαστε το μέγεθος του προβλήματος.
Σοβαρός παράγοντας κινδύνου είναι ότι οι νέες και νέοι που εντάσσονται στο «Ισλαμικό Κράτος» –είτε είναι θρησκευόμενοι από πριν είτε όχι– φθάνουν πολύ γρήγορα σε υψηλό βαθμό ριζοσπαστικοποίησης.
Αποκηρύττουν την παλιά τους ζωή και αγκαλιάζουν μιαν άλλη, που οδηγεί είτε στη ζωή στο χαλιφάτο είτε στον Παράδεισο. Νέοι που ήταν χαμένοι και αποξενωμένοι σε πόλεις της Δύσης, ξαφνικά βρίσκουν νόημα σε αυτό τον κόσμο, αλλά και στον επόμενο. Θέλει ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία για να επιδιώκει κανείς τέτοιες απόλυτες λύσεις, αλλά οι στρατολόγοι του «Ισλαμικού Κράτους» έχουν δουλέψει καλά το μήνυμά τους: οι επιδείξεις βαρβαρότητας που δημοσιοποιούν με μεγάλη φροντίδα τρομοκρατούν εχθρούς, αποξενώνουν πολλούς δυνάμει οπαδούς, αλλά εθίζουν άλλους και τους οδηγούν να ταυτιστούν με μια ομάδα που, αντιθέτως με τους ανερμάτιστους νέους, δεν έχει καμία αμφιβολία γι’ αυτό που κάνει. Οι «νεοφώτιστοι» τώρα αισθάνονται λιοντάρια, μαχητές σε έναν αγώνα όπου θα βγουν κερδισμένοι, είτε ζήσουν είτε «θυσιαστούν». Αισθάνονται απόλυτη δικαίωση για την επιλογή τους. Πιστεύουν το κήρυγμα των ηγετών τους ότι επίκειται η συντέλεια του κόσμου. Ετσι, δεν νιώθουν ούτε φόβο ούτε οίκτο, ούτε για εαυτούς ούτε για άλλους.
Είναι αδύνατον κάθε κοινωνία να εξαλείψει όλες τις αιτίες περιθωριοποίησης, θυμού και βαριεστημάρας από νέους που τους καθιστούν ευάλωτους στη φενάκη του απολύτου, είτε αυτό είναι η εξάρτηση από ουσίες είτε ο φανατισμός υπέρ μιας θρησκείας ή ιδεολογίας. Στην προκειμένη περίπτωση, η μόνη λύση είναι η συντριβή του «Ισλαμικού Κράτους» στα πεδία των μαχών, ώστε να στερέψει η πηγή φρίκης που εμπνέει οπαδούς και να φανεί ότι ούτε είναι αήττητο ούτε ότι πέτυχε να φέρει το τέλος του κόσμου. Οταν οι ελεύθερες κοινωνίες –με όλες τους τις αδυναμίες και αστοχίες– παραμείνουν ελεύθερες, όταν άλλες συνεχίσουν να επιδιώκουν την ελευθερία, η ματαιότητα του ολοκληρωτισμού είναι δεδομένη. Οπως και η ήττα του.
Comments