Πολιτική

Αγωνία για τη συμφωνία με την Τουρκία

Τρεις εβδομάδες μετά τη συμφωνία για το προσφυγικό, το Ευρωκοινοβούλιο κάνει έναν πρώτο, εξαιρετικά πτωχό απολογισμό. Ωστόσο οι περισσότεροι ευρωβουλευτές, αλλά και η Κομισιόν, εκτιμούν ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση.

Ο επίτροπος Δημήτρης Αβραμόπουλος, μιλώντας στην Ολομέλεια, δίνει μία πρώτη εικόνα που δεν εμπνέει υπέρμετρη αισιοδοξία: μόλις 300 άνθρωποι έχουν επιστρέψει στην Τουρκία από τα ελληνικά νησιά, ενώ, σε αντάλλαγμα, 74 πρόσφυγες από τη Συρία μετεγκαταστάθηκαν σε κράτη-μέλη της ΕΕ. Σημαίνει αυτό ότι η συμφωνία απέτυχε; Σίγουρα όχι, υποστηρίζει ο γερμανός χριστιανοδημοκράτης Χέρμπερτ Ρόιλ, υπενθυμίζοντας ότι η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού. «Οποιος ασχολείται με την πολιτική και έχει σώας τας φρένας γνωρίζει ότι τέλειες λύσεις δεν υπάρχουν» τονίζει ο γερμανός πολιτικός. «Υπάρχουν μόνο βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Και η συμφωνία είναι ένα τέτοιο βήμα. Έχουμε μπροστά μας μία ευκαιρία και έχουμε ήδη αισθητή υποχώρηση του αριθμού των προσφύγων. Κάτι είναι κι αυτό. Όποιος ισχυρίζεται ότι παραδινόμαστε στις ορέξεις της Τουρκίας, λέει απλώς ανοησίες».

H πρώτη εικόνα που δίνει ο επίτροπος Αβραμόπουλος για τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας δεν εμπνέει ιδιαίτερη αισιοδοξία

Η συμφωνία με την Τουρκία προκαλεί κριτική από διαφορετικές πολιτικές ομάδες και με ετερόκλητα επιχειρήματα. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η συνεργασία με την Τουρκία δεν έχει φτάσει στα επιθυμητά επίπεδα προκειμένου να μειωθούν οι προσφυγικές ροές, ενώ την ίδια στιγμή άλλοι επικρίνουν την ΕΕ ακριβώς γιατί συνεργάζεται με μία χώρα που δεν τηρεί απαρέγκλιτα τα ανθρώπινα δικαιώματα. Γι αυτόν τον λόγο η συμφωνία έχει διχάσει τις πολιτικές ομάδες των Πρασίνων και της Αριστεράς. Αλλά φαίνεται να υπερισχύουν οι πραγματιστές, όπως η συμπροεδρεύουσα των Πρασίνων Ρεμπέκα Χαρμς. «Εγώ είμαι υπέρ μίας συμφωνίας με την Τουρκία και το λέω ως πράσινη ευρωβουλευτής» τονίζει η γερμανίδα ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle. «Είμαι υπέρ, λόγω της γεωγραφικής θέσης της Τουρκίας, αλλά και λόγω του ότι έχουν καταφύγει στην Τουρκία τόσοι πολλοί πρόσφυγες από τη Συρία. Πρέπει να καταλήξουμε σε μία συμφωνία, αλλά πρέπει και να αντιδράσουμε όταν έχουμε συγκεκριμένες καταγγελίες ή και στοιχεία, ότι η Τουρκία παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και στέλνει πρόσφυγες πίσω στη Συρία. Νομίζω ότι η ΕΕ είναι συνυπεύθυνη για την υλοποίηση των συμφωνιών, τις οποίες συνυπογράφει με την Τουρκία...».

«Δεν είναι πάντα εύκολο...»

H συμφωνία δεν είναι ιδανική, είναι όμως και η μόνη που μπορεί να περιορίσει προσφυγικές ροές, εκτιμούν οι περισσότεροι ευρωβουλευτές

Η πλειονότητα των ευρωβουλευτών φαίνεται να συμφωνεί σε ένα συμπέρασμα: η συμφωνία δεν είναι ιδανική, είναι όμως και η μόνη, δυστυχώς ή ευτυχώς, που μπορεί να περιορίσει προσφυγικές ροές προς την κεντρική Ευρώπη μέσω της αποκαλούμενης «βαλκανικής οδού». Αλλά η ευρωβουλευτής της ΝΔ Ελίζα Βόζενμπεργκ επισημαίνει: «Δεν πρέπει να κρυβόμαστε πίσω από τις λέξεις. Η μεν Τουρκία είναι στρατηγικός εταίρος, αλλά οφείλει να τιμά την υπογραφή της στις συμφωνίες και στους όρους που έχει αναλάβει, από την άλλη πλευρά και η ΕΕ πρέπει να έχει μία ενιαία μεταναστευτική πολιτική ευρωπαϊκών χαρακτηριστικών. Με κάποιον τρόπο (επειδή με τη βία δεν γίνεται κι επειδή η αλληλεγγύη στην πράξη δεν λειτουργεί) να υποχρεωθούν όλοι να υπάρξει ένας δεσμευτικός χαρακτήρας, έτσι ώστε και τα κράτη-μέλη να συμμορφωθούν με τις αποφάσεις της ΕΕ. Διαφορετικά, μιλάμε για μία προσωρινή διαχείριση και όχι για λύση».

Η ομόνοια των κρατών-μελών δοκιμάζεται μετά την άρνηση κυρίως των Ανατολικοευρωπαίων να δεχθούν πρόσφυγες- και αυτό παρά τη συμφωνία περί του αντιθέτου, η οποία βέβαια ελήφθη με πλειοψηφία και με τους ίδιους να μειοψηφούν. Οι Βρυξέλλες φαίνεται ότι δεν θέλουν ή δεν μπορούν να αντιδράσουν στην κωλυσιεργία, γεγονός που προκαλεί την οργισμένη αντίδραση του Δημήτρη Παπαδημούλη, ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και αντιπροέδρου του Ευρωκοινοβουλίου: «Κύριε Τουσκ και κύριε Γιούνκερ, ξέρετε κι εσείς πολύ καλά ότι φορτώσατε τη δική σας αποτυχία να εφαρμόσετε τις αποφάσεις του Σεπτεμβρίου για αναλογική μετεγκατάσταση στους ώμους ενός κράτους-μέλους, της Ελλάδας, εξωραίζοντας παράλληλα την Τουρκία» ανέφερε στην Ολομέλεια ο Δημήτρης Παπαδημούλης. «Η χώρα μου, η Ελλάδα, σηκώνει ένα τεράστιο βάρος εξαιτίας του πολέμου, της γεωγραφίας, αλλά και της ευρωπαϊκής αποτυχίας. Κι ο ελληνικός λαός χρειάζεται περισσότερη βοήθεια και αλληλεγγύη, όχι να χρησιμοποιείται ως αποδιοπομπαίος τράγος ή ως σάκος του μποξ», κατέληξε.

Μία ακόμη πράξη αλληλεγγύης απομένει να υλοποιηθεί: η αποστολή εξειδικευμένων στελεχών της αστυνομίας και της δημόσιας διοίκησης από τη Γερμανία και άλλες χώρες στην Ελλάδα, ώστε να προχωρήσουν η επεξεργασία αιτήσεων ασύλου και άλλες πτυχές της συμφωνίας με την Τουρκία. Σε μία «ενδογερμανική κόντρα» στο Στρασβούργο ο φιλελεύθερος αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Αλεξάντερ Λάμπσντορφ έθεσε το ζήτημα στον χριστιανοδημοκράτη Χέρμπερτ Ρόιλ για να λάβει την εξής απάντηση: «Ναι, αυτός ο κόσμος δεν είναι τόσο απλός, αλλά συμφωνώ. Κι εγώ θα ήθελα να βοηθούν πιο γρήγορα τα κράτη-μέλη, να στέλνουν πιο γρήγορα το προσωπικό που έχουν υποσχεθεί. Σωστό είναι αυτό. Αλλά βέβαια, όπως μαθαίνει όποιος έχει κάποια διοικητική εμπειρία, αυτό δεν είναι πάντα εύκολο...»

Η Κύπρος δεν ανοίγει «ποτέ» μπλοκαρισμένα κεφάλαια

«H ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας περνάει μέσα από τη λύση του Κυπριακού»

Το Ευρωκοινοβούλιο υποστηρίζει ότι δεν συνδέει τη διάθεση συνεργασίας στο προσφυγικό ζήτημα με την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας. Αποτελεί ωστόσο εξαιρετική σύμπτωση ότι η «έκθεση της προόδου» του Κοινοβουλίου για την Τουρκία συζητείται στο Στρασβούργο μόλις λίγες ώρες μετά την αντίστοιχη συζήτηση για το προσφυγικό. Σε αυτά τα ζητήματα εστίασε και ο πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού της Κύπρου Αβέρωφ Νεοφύτου κατά τις επαφές που είχε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αυτήν την εβδομάδα, αφού προηγουμένως εισέπραξε τα εύσημα όλων για την έξοδο της Κύπρου από το «μνημόνιο».

Μιλώντας στους δημοσιογράφους στο Στρασβούργο, ο κύπριος πολιτικός δήλωσε ικανοποιημένος από την έκθεση για την Τουρκία, παρά τις αναφορές σε ενδεχόμενο άνοιγμα ενταξιακών κεφαλαίων. Όπως ανέφερε «η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας περνάει μέσα από τη λύση του Κυπριακού. Και είναι ξεκάθαρο σε όλους, το επαναλάβαμε κι εμείς, πως χωρίς ουσιαστική πρόοδο για το Κυπριακό και χωρίς την υλοποίηση των δεσμεύσεων που απορρέουν από το Πρωτόκολλο της Άγκυρας, η Κύπρος δεν θα ανοίξει ποτέ τα μπλοκαρισμένα κεφάλαια».

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο