Στα πρόθυρα γενικευμένου εμφυλίου πολέμου

Στη Λιβύη διεξάγονται οι ισχυρότερες ένοπλες συγκρούσεις από την πτώση του Μ. Καντάφι. Το νέο κοινοβούλιο δεν έχει πλέον επιρροή, ενώ το αεροδρόμιο στην Τρίπολη ελέγχεται από παραστρατιωτική ομάδα.

Εδώ και εβδομάδες μαίνεται ο πόλεμος μεταξύ διάφορων παραστρατιωτικών ομάδων για τον έλεγχο του διεθνούς αεροδρομίου στην πρωτεύουσα Τρίπολη. Πριν από λίγες μέρες ο σημαντικότερος αερολιμένας της χώρας πέρασε στον έλεγχο της παραστρατιωτικής οργάνωσης Φαντρ Λίμπια διαλύοντας τις όποιες ελπίδες για ηρεμία στη Λιβύη. Δυστυχώς η κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να ελέγξει την κατάσταση, μιας και οι παραστρατιωτικές ομάδες είναι πολύ πιο ισχυρές από τον αποδυναμωμένο στρατό της χώρας.

Ο Βόλγκανγκ Λάχερ, από τα Ίδρυμα Επιστήμης και Πολιτικής του Βερολίνου εξηγεί: «Το διεθνές αεροδρόμιο στην πρωτεύουσα μιας χώρας είναι κατ΄ αρχήν σύμβολο κρατικής υπόστασης. Γι αυτό και η καταστροφή ή η κατάληψή του είναι τόσο σημαντική, διότι δείχνει ότι κανείς δεν ελέγχει το κράτος. Για αυτό οι αντιμαχόμενες πλευρές καταστρέφουν την υποδομή έτσι ώστε ο αντίπαλος να μην μπορεί να την αξιοποιήσει».

Τρία χρόνια μετά την ανατροπή του Μουαμάρ Καντάφι το χάος στη χώρα μεγαλώνει διαρκώς. Το 2011 οι παραστρατιωτικές ομάδες ενώθηκαν για να πολεμήσουν τον λίβυο ηγέτη. Μετά την πτώση του καθεστώτος ωστόσο ξεκίνησαν να συγκρούονται μεταξύ τους. «Πρόκειται για τοπικές, ένοπλες ομάδες, μέσα από τις οποίες προέκυψαν τα τελευταία χρόνια διάφορες συμμαχίες, λέει ο γερμανός ειδικός. «Έτσι για παράδειγμα στην συμμαχία Φαντρ Λίμπια, ανήκουν ομάδες από την Μισράτα και άλλα προπύργια της επανάστασης του 2011 αλλά και ισλαμιστικές δυνάμεις.»

Κυβέρνηση χωρίς στίγμα

Στο περιθώριο η κυβέρνηση της Λιβύης

Η εξουσία των διάφορων οργανώσεων είναι τόσο μεγάλη που η κυβέρνηση της χώρας έχει απωλέσει πια το δικό της στίγμα. Τον Ιούνιο εξελέγη ένα νέο κοινοβούλιο, το οποίο όμως δεν αναγνωρίζουν όλες οι παραστρατιωτικές ομάδες. Οι ισλαμιστές, για παράδειγμα, που είχαν ένα καταστροφικό εκλογικό αποτέλεσμα αμφισβήτησαν στη συνέχεια τη νομιμότητα της κυβέρνησης. Πολλοί παρατηρητές ερμηνεύουν την προσφυγή στη βία εκ μέρους των ισλαμιστικών δυνάμεων ως μια προσπάθεια ανατροπής του εκλογικού αποτελέσματος.

«Η Βουλή χαρακτήρισε τρομοκράτες τους ισλαμιστές και έγινε έτσι μια από τις αντιμαχόμενες πλευρές», εκτιμά ο Βόλγκανγκ Λάχερ. «Σημαντικές πολιτικές δυνάμεις μποϊκοτάρουν το κοινοβούλιο, το οποίο δεν μπορεί να διεκδικήσει πλέον ηγετικό ρόλο στις εξελίξεις. Παράλληλα υπάρχει κίνδυνος σχηματισμού άλλης κυβέρνησης και άλλου κοινοβουλίου οδηγώντας έτσι σε αποτυχία την διαδικασία πολιτικής μετάβασης».

Οι όμορες στη Λιβύη χώρες ανησυχούν για τη μεταφορά του χάους και στο έδαφός τους. Έτσι ο αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών Σαμέζ Σούκρι ζήτησε σε συνάντηση με τους ομολόγους τους από τη Λιβύη και άλλες πέντε χώρες, την συμβολή τους στην ενίσχυση του λιβυκού κράτος και στις προσπάθειες αφοπλισμού των παραστρατιωτικών οργανώσεων.

Anne Allmeling / Στέφανος Γεωργακόπουλος     dw de