ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΩΚΟΥΟ πολύχρωμος κόσμος των Ηνωμένων Εθνών
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Αν η Νέα Υόρκη είναι η μητρόπολη του κόσμου, όπου συνυπάρχουν όλες οι φυλές, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών είναι ο καθρέπτης του. Συνολικά 193 κράτη του κόσμου συμμετέχουν στον διεθνή οργανισμό, που ιδρύθηκε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο για την αποτροπή μελλοντικών συγκρούσεων. Αυτή την εβδομάδα, η Σύνοδος της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ φέρνει στην πόλη εκατοντάδες ηγέτες και χιλιάδες συνέδρους και δημοσιογράφους. Και ναι μεν οι τουριστικές υποδομές της πόλης είναι αρκετές για να τους εξυπηρετήσουν –έστω με την εκτόξευση των τιμών λόγω της ζήτησης– όχι όμως και το δίκτυο μεταφορών της πόλης. Η Νέα Υόρκη βρίσκεται σε κλοιό ασφαλείας. Η πόλη είναι γεμάτη αστυνομικούς και ειδικούς πράκτορες. Οι δρόμοι κλείνουν, καθώς δεκάδες συνοδευτικά αστυνομικά αυτοκίνητα και θωρακισμένα SUV συνοδεύουν τις λιμουζίνες των ηγετών στα ξενοδοχεία που καταλύουν.
Με τσιμεντένια μπλοκ γύρω από το τετράγωνο και ανιχνευτές μετάλλων σε όλες τις εισόδους, το ξενοδοχείο Waldorf Astoria έχει μετατραπεί σε στρατηγείο της αμερικανικής κυβέρνησης. Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ καταλύει σε αυτό όταν βρίσκεται στην πόλη. Το υπουργείο Εξωτερικών επίσης έχει «καταλάβει» έναν όροφο, όπου μεταξύ άλλων ενημερώνει τους δημοσιογράφους για τον διπλωματικό οργασμό των επαφών που πραγματοποιούνται αυτή την εβδομάδα.
Στους δρόμους γύρω από την έδρα των Ηνωμένων Εθνών, έναν εντυπωσιακό ουρανοξύστη που δεσπόζει στην ανατολική όχθη του Μανχάταν, η πρόσβαση είναι αποκλεισμένη ακόμη και στους πεζούς. Για να περάσει κανείς χρειάζεται ειδική διαπίστευση – μια εξαντλητική διαδικασία ως προς τον έλεγχο αλλά και τον χρόνο που χρειάζεται για να ολοκληρωθεί.
Την Κυριακή, ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Μπαν Κι Μουν συνάντησε τους διαδηλωτές για την προστασία του περιβάλλοντος στους δρόμους της Νέας Υόρκης. Μαζί του είχε τον νέο «αγγελιοφόρο ειρήνης» των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή, Λεονάρντο ντι Κάπριο. Την επόμενη ημέρα, όμως, οι διαδηλωτές κρατήθηκαν σε απόσταση ασφαλείας από τον διεθνή οργανισμό και τους συνέδρους. Σε μία άλλη διαδήλωση χωρίς VIP παρουσίες, η αστυνομία προχώρησε σε συλλήψεις. Μεταξύ τους ήταν και ένας άνδρας με στολή πολικής αρκούδας.
Ολη αυτή η αναστάτωση κρύβει το έργο του οργανισμού στις πέντε ηπείρους. Φέτος, μετά πολλά χρόνια προσπαθειών, ένα κατ’ εξοχήν οικουμενικό θέμα όπως η κλιματική αλλαγή έφτασε να συζητείται σε μία ειδική σύνοδο για το κλίμα. Γενικότερα, το επίπεδο γνώσης και εξειδίκευσης που είναι συγκεντρωμένο στον ΟΗΕ είναι εντυπωσιακό – και είναι αφιερωμένο στην παγκόσμια ευημερία. Από τους Κυανόκρανους που αναπτύσσονται στις εμπόλεμες ζώνες μέχρι τους επιστήμονες που σχεδιάζουν προγράμματα οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, η καθημερινή συμβολή του ΟΗΕ στον κόσμο ξεπερνά τα όρια της Νέας Υόρκης.
Οπως κάθε οργανισμός, βέβαια, τα Ηνωμένα Εθνη έχουν αναπτύξει τη δική τους γραφειοκρατία. Οι εργαζόμενοι σε αυτόν απολαμβάνουν προνόμια που δύσκολα βρίσκει κανείς στην ιδιωτική αγορά – σε οποιαδήποτε χώρα του κόσμου. Μπορεί για κάθε νέα θέση να δίνουν εξετάσεις, αλλά οι κατάλληλες επαφές και συμμαχίες είναι επίσης χρήσιμες για να προαχθεί κανείς στις τάξεις του. Σε ένα στάδιο της μακράς διαδικασίας πρόσληψης στα Ηνωμένα Εθνη, μία υποψήφια είχε την ευκαιρία να κάνει κι εκείνη μία ερώτηση στο πάνελ των στελεχών του οργανισμού που της έπαιρναν συνέντευξη: Τι θα αλλάζατε αν μπορούσατε, ρώτησε. «Το Συμβούλιο Ασφαλείας», της απάντησαν με μία φωνή. Οπως εξήγησαν, είναι δυσλειτουργικό, δεν μπορεί να πάρει αποφάσεις λόγω του βέτο των πέντε μόνιμων μελών (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Βρετανία, Γαλλία), και τελικά υπονομεύει την αποτελεσματικότητα του οργανισμού.
Παρά τις κάποτε παρωχημένες δομές και τις εσωτερικές έριδες, αυτή η σύγχρονη βαβέλ έχει αναπτύξει έναν κοινό κώδικα επικοινωνίας και παραμένει ο μόνος διεθνής οργανισμός όπου η φωνή και της μικρότερης χώρας μπορεί να ακουστεί. Οπως στη Νέα Υόρκη, η συνύπαρξη διαφορετικών φυλών δεν σημαίνει πάντα όσμωση και αρμονία. Σημαίνει όμως ανοχή, και στις καλύτερες στιγμές του ΟΗΕ αλληλοσεβασμό και συνεργασία.
Με τσιμεντένια μπλοκ γύρω από το τετράγωνο και ανιχνευτές μετάλλων σε όλες τις εισόδους, το ξενοδοχείο Waldorf Astoria έχει μετατραπεί σε στρατηγείο της αμερικανικής κυβέρνησης. Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ καταλύει σε αυτό όταν βρίσκεται στην πόλη. Το υπουργείο Εξωτερικών επίσης έχει «καταλάβει» έναν όροφο, όπου μεταξύ άλλων ενημερώνει τους δημοσιογράφους για τον διπλωματικό οργασμό των επαφών που πραγματοποιούνται αυτή την εβδομάδα.
Στους δρόμους γύρω από την έδρα των Ηνωμένων Εθνών, έναν εντυπωσιακό ουρανοξύστη που δεσπόζει στην ανατολική όχθη του Μανχάταν, η πρόσβαση είναι αποκλεισμένη ακόμη και στους πεζούς. Για να περάσει κανείς χρειάζεται ειδική διαπίστευση – μια εξαντλητική διαδικασία ως προς τον έλεγχο αλλά και τον χρόνο που χρειάζεται για να ολοκληρωθεί.
Την Κυριακή, ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Μπαν Κι Μουν συνάντησε τους διαδηλωτές για την προστασία του περιβάλλοντος στους δρόμους της Νέας Υόρκης. Μαζί του είχε τον νέο «αγγελιοφόρο ειρήνης» των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή, Λεονάρντο ντι Κάπριο. Την επόμενη ημέρα, όμως, οι διαδηλωτές κρατήθηκαν σε απόσταση ασφαλείας από τον διεθνή οργανισμό και τους συνέδρους. Σε μία άλλη διαδήλωση χωρίς VIP παρουσίες, η αστυνομία προχώρησε σε συλλήψεις. Μεταξύ τους ήταν και ένας άνδρας με στολή πολικής αρκούδας.
Ολη αυτή η αναστάτωση κρύβει το έργο του οργανισμού στις πέντε ηπείρους. Φέτος, μετά πολλά χρόνια προσπαθειών, ένα κατ’ εξοχήν οικουμενικό θέμα όπως η κλιματική αλλαγή έφτασε να συζητείται σε μία ειδική σύνοδο για το κλίμα. Γενικότερα, το επίπεδο γνώσης και εξειδίκευσης που είναι συγκεντρωμένο στον ΟΗΕ είναι εντυπωσιακό – και είναι αφιερωμένο στην παγκόσμια ευημερία. Από τους Κυανόκρανους που αναπτύσσονται στις εμπόλεμες ζώνες μέχρι τους επιστήμονες που σχεδιάζουν προγράμματα οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, η καθημερινή συμβολή του ΟΗΕ στον κόσμο ξεπερνά τα όρια της Νέας Υόρκης.
Οπως κάθε οργανισμός, βέβαια, τα Ηνωμένα Εθνη έχουν αναπτύξει τη δική τους γραφειοκρατία. Οι εργαζόμενοι σε αυτόν απολαμβάνουν προνόμια που δύσκολα βρίσκει κανείς στην ιδιωτική αγορά – σε οποιαδήποτε χώρα του κόσμου. Μπορεί για κάθε νέα θέση να δίνουν εξετάσεις, αλλά οι κατάλληλες επαφές και συμμαχίες είναι επίσης χρήσιμες για να προαχθεί κανείς στις τάξεις του. Σε ένα στάδιο της μακράς διαδικασίας πρόσληψης στα Ηνωμένα Εθνη, μία υποψήφια είχε την ευκαιρία να κάνει κι εκείνη μία ερώτηση στο πάνελ των στελεχών του οργανισμού που της έπαιρναν συνέντευξη: Τι θα αλλάζατε αν μπορούσατε, ρώτησε. «Το Συμβούλιο Ασφαλείας», της απάντησαν με μία φωνή. Οπως εξήγησαν, είναι δυσλειτουργικό, δεν μπορεί να πάρει αποφάσεις λόγω του βέτο των πέντε μόνιμων μελών (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Βρετανία, Γαλλία), και τελικά υπονομεύει την αποτελεσματικότητα του οργανισμού.
Παρά τις κάποτε παρωχημένες δομές και τις εσωτερικές έριδες, αυτή η σύγχρονη βαβέλ έχει αναπτύξει έναν κοινό κώδικα επικοινωνίας και παραμένει ο μόνος διεθνής οργανισμός όπου η φωνή και της μικρότερης χώρας μπορεί να ακουστεί. Οπως στη Νέα Υόρκη, η συνύπαρξη διαφορετικών φυλών δεν σημαίνει πάντα όσμωση και αρμονία. Σημαίνει όμως ανοχή, και στις καλύτερες στιγμές του ΟΗΕ αλληλοσεβασμό και συνεργασία.
Comments