Ο Ομπάμα δεν είναι Μπους ή Νίξον
Ο Ομπάμα δεν είναι Μπους ή Νίξον
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ο σκληρός επικριτής του πολέμου στο Ιράκ που βραβεύθηκε με το Νομπέλ Ειρήνης λίγους μόλις μήνες μετά την αναρρίχησή του στην προεδρία των ΗΠΑ, ανακοίνωσε την έναρξη πολεμικών επιχειρήσεων εναντίον των τζιχαντιστών στη Συρία. Προς το παρόν, επιμένει ότι αυτές θα περιορισθούν σε αεροπορικές επιδρομές και δεν θα περιλαμβάνουν χερσαίες δυνάμεις. Αυτό είναι μια περισσότερο τακτικής φύσεως επιλογή. Η ουσία είναι ότι οι ΗΠΑ, μετά τη στρατηγική απόφαση του Μπαράκ Ομπάμα να αποχωρήσει από το Ιράκ και σταδιακά από το Αφγανιστάν, επανέρχονται στο πολεμικό προσκήνιο και μάλιστα με δυναμικό τρόπο που τυγχάνει μεγάλης προβολής.
Αναπόφευκτα πολλοί αναρωτιούνται αν ο ειρηνιστής και συναινετικός Ομπάμα μετεξελίσσεται σε έναν πολεμοχαρή Ομπάμα. Ολες οι ενδείξεις συνηγορούν ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Σε αντίθεση με τον Ρεπουμπλικανό προκάτοχό του, είναι σαφές ότι ο Δημοκρατικός πρόεδρος και το περιβάλλον του δεν ήθελαν τη στρατιωτική εμπλοκή. Αλλωστε, και πέρυσι, στην περίπτωση της Συρίας, έκανε ό,τι μπορούσε για να αποφύγει τους βομβαρδισμούς, προκαλώντας μάλιστα δυσφορία σε πολλούς συμμάχους για τη διστακτική συμπεριφορά του που απειλούσε να καταστήσει την αμερικανική, και κατ’ επέκταση τη δυτική συμπεριφορά αναξιόπιστη.
Δεν είναι ασυνεπής ο Ομπάμα. Το παρελθόν του μας οδηγεί αβίαστα στο συμπέρασμα ότι όντως τον διακρίνει κοινωνική ευαισθησία. Οταν αποφασίζεις να προσφέρεις κοινωνικό έργο σε υποβαθμισμένες γειτονιές του Σικάγου αντί να κερδίσεις εκατομμύρια ως μεγαλοδικηγόρος, κάνεις μια επιλογή ζωής που δείχνει σαφώς ποιες είναι οι προτεραιότητές σου.
Ως γερουσιαστής ανέπτυξε ξεκάθαρη αντιπολεμική ρητορική. Ως πρόεδρος, μία από τις πρώτες κινήσεις του ήταν να απευθυνθεί στον μουσουλμανικό κόσμο με έναν διαφορετικό, συναινετικό λόγο που γέννησε ελπίδες. Επέλεξε την προσέγγιση αντί της σύγκρουσης. Αλλά πώς μπορείς να προσεγγίσεις ανθρώπους, ομάδες και οργανώσεις, που είναι φανατικοί και ορκισμένοι εχθροί της Δύσης;
Σήμερα καλείται να διαχειρισθεί μια πολύ δύσκολη και περίπλοκη πραγματικότητα. Είναι σαφές ότι αν αφεθεί το φαινόμενο του «Ισλαμικού Κράτους» να αναπτυχθεί, το πλήγμα για τις δυτικές κοινωνίες θα είναι τεράστιο, ενδεχομένως και ανεπανόρθωτο.
Για ουσιαστικούς λόγους, όπως φυσικά και για επικοινωνιακούς, ο Μπαράκ Ομπάμα σε κάθε ευκαιρία υπογραμμίζει ότι η Αμερική δεν πολεμά μόνη της, ούτε μόνο για την ίδια, αλλά για ολόκληρο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων και αραβικών χωρών. Βέβαια, υπάρχουν πολλές αμφιβολίες γύρω από την αξιοπιστία κάποιων συμμάχων που τηρούν αμφιλεγόμενη στάση έναντι των ακραίων ισλαμιστών.
Ο Μπαράκ Ομπάμα θα προτιμούσε να έχει τη νομιμοποίηση των Ηνωμένων Εθνών μέσα από ένα ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας, αλλά με δεδομένο το σημερινό περιβάλλον λόγω Ουκρανίας, είναι βέβαιο ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα ασκούσε βέτο και η όλη στρατηγική θα δεχόταν ένα πλήγμα προσφέροντας χρόνο στο «Ισλαμικό Κράτος» να οργανωθεί καλύτερα. Εδώ το πρόβλημα είναι η χρονική συγκυρία και όχι η ουσία, καθώς η Δύση και η Ρωσία έχουν κάθε λόγο να συνεργασθούν κατά των τζιχαντιστών, αφού και οι δύο βρίσκονται ουσιαστικά στο στόχαστρό τους.
Ο ίδιος Ομπάμα που διέταξε τους βομβαρδισμούς, πρωταγωνιστεί σε κινήσεις για την προστασία του περιβάλλοντος με τις ανακοινώσεις του στη διάσκεψη για την κλιματική αλλαγή που διεξήχθη την Τρίτη στα Ηνωμένα Εθνη. Μιλώντας χθες στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ κάλεσε τον διεθνή οργανισμό να αντιδράσει στον βίαιο εξτρεμισμό, λέγοντας ότι «η ανθρωπότητα βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι μεταξύ πολέμου και ειρήνης, φόβου και ελπίδας».
Θα ήταν άδικο να ταυτιστεί ο Μπαράκ Ομπάμα με έναν μακροχρόνιο επιθετικό πόλεμο, όπως συνέβη με τον Τζορτζ Μπους και τον πόλεμο του Ιράκ, ή τον Νίξον με το Βιετνάμ.
Αναπόφευκτα πολλοί αναρωτιούνται αν ο ειρηνιστής και συναινετικός Ομπάμα μετεξελίσσεται σε έναν πολεμοχαρή Ομπάμα. Ολες οι ενδείξεις συνηγορούν ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Σε αντίθεση με τον Ρεπουμπλικανό προκάτοχό του, είναι σαφές ότι ο Δημοκρατικός πρόεδρος και το περιβάλλον του δεν ήθελαν τη στρατιωτική εμπλοκή. Αλλωστε, και πέρυσι, στην περίπτωση της Συρίας, έκανε ό,τι μπορούσε για να αποφύγει τους βομβαρδισμούς, προκαλώντας μάλιστα δυσφορία σε πολλούς συμμάχους για τη διστακτική συμπεριφορά του που απειλούσε να καταστήσει την αμερικανική, και κατ’ επέκταση τη δυτική συμπεριφορά αναξιόπιστη.
Δεν είναι ασυνεπής ο Ομπάμα. Το παρελθόν του μας οδηγεί αβίαστα στο συμπέρασμα ότι όντως τον διακρίνει κοινωνική ευαισθησία. Οταν αποφασίζεις να προσφέρεις κοινωνικό έργο σε υποβαθμισμένες γειτονιές του Σικάγου αντί να κερδίσεις εκατομμύρια ως μεγαλοδικηγόρος, κάνεις μια επιλογή ζωής που δείχνει σαφώς ποιες είναι οι προτεραιότητές σου.
Ως γερουσιαστής ανέπτυξε ξεκάθαρη αντιπολεμική ρητορική. Ως πρόεδρος, μία από τις πρώτες κινήσεις του ήταν να απευθυνθεί στον μουσουλμανικό κόσμο με έναν διαφορετικό, συναινετικό λόγο που γέννησε ελπίδες. Επέλεξε την προσέγγιση αντί της σύγκρουσης. Αλλά πώς μπορείς να προσεγγίσεις ανθρώπους, ομάδες και οργανώσεις, που είναι φανατικοί και ορκισμένοι εχθροί της Δύσης;
Σήμερα καλείται να διαχειρισθεί μια πολύ δύσκολη και περίπλοκη πραγματικότητα. Είναι σαφές ότι αν αφεθεί το φαινόμενο του «Ισλαμικού Κράτους» να αναπτυχθεί, το πλήγμα για τις δυτικές κοινωνίες θα είναι τεράστιο, ενδεχομένως και ανεπανόρθωτο.
Για ουσιαστικούς λόγους, όπως φυσικά και για επικοινωνιακούς, ο Μπαράκ Ομπάμα σε κάθε ευκαιρία υπογραμμίζει ότι η Αμερική δεν πολεμά μόνη της, ούτε μόνο για την ίδια, αλλά για ολόκληρο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων και αραβικών χωρών. Βέβαια, υπάρχουν πολλές αμφιβολίες γύρω από την αξιοπιστία κάποιων συμμάχων που τηρούν αμφιλεγόμενη στάση έναντι των ακραίων ισλαμιστών.
Ο Μπαράκ Ομπάμα θα προτιμούσε να έχει τη νομιμοποίηση των Ηνωμένων Εθνών μέσα από ένα ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας, αλλά με δεδομένο το σημερινό περιβάλλον λόγω Ουκρανίας, είναι βέβαιο ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα ασκούσε βέτο και η όλη στρατηγική θα δεχόταν ένα πλήγμα προσφέροντας χρόνο στο «Ισλαμικό Κράτος» να οργανωθεί καλύτερα. Εδώ το πρόβλημα είναι η χρονική συγκυρία και όχι η ουσία, καθώς η Δύση και η Ρωσία έχουν κάθε λόγο να συνεργασθούν κατά των τζιχαντιστών, αφού και οι δύο βρίσκονται ουσιαστικά στο στόχαστρό τους.
Ο ίδιος Ομπάμα που διέταξε τους βομβαρδισμούς, πρωταγωνιστεί σε κινήσεις για την προστασία του περιβάλλοντος με τις ανακοινώσεις του στη διάσκεψη για την κλιματική αλλαγή που διεξήχθη την Τρίτη στα Ηνωμένα Εθνη. Μιλώντας χθες στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ κάλεσε τον διεθνή οργανισμό να αντιδράσει στον βίαιο εξτρεμισμό, λέγοντας ότι «η ανθρωπότητα βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι μεταξύ πολέμου και ειρήνης, φόβου και ελπίδας».
Θα ήταν άδικο να ταυτιστεί ο Μπαράκ Ομπάμα με έναν μακροχρόνιο επιθετικό πόλεμο, όπως συνέβη με τον Τζορτζ Μπους και τον πόλεμο του Ιράκ, ή τον Νίξον με το Βιετνάμ.
Comments