Ο Ματέο, η Ν.Δ. και τα άκρα
Ο Ματέο, η Ν.Δ. και τα άκρα
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
«Η λιτότητα τροφοδοτεί τον λαϊκισμό», διακήρυξε ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι, ο οποίος μοιάζει να αντιλαμβάνεται πως οι εξελίξεις επιτάσσουν πλέον μια πιο αριστερή, φιλολαϊκή πολιτική στην Ευρώπη, που βρίσκεται αντιμέτωπη με το φάσμα της ανόδου των πολιτικών άκρων. Η συγκρότηση αριστερής κυβέρνησης στην Πορτογαλία, η κατάρρευση του δικομματισμού παράλληλα με την ενίσχυση του Ποδέμος στην Ισπανία και η ανθεκτικότητα –προς το παρόν– της παράδοξης συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και Ανεξάρτητων Ελλήνων από τη μια, καθώς και η δεξιά στροφή Γαλλίας, Ουγγαρίας και Πολωνίας από την άλλη, αποτελούν τις πρώτες ενδείξεις ότι ο κεντρώος χώρος εξανεμίζεται λόγω της οικονομικής και προσφυγικής κρίσης. Η ριζοσπαστικοποίηση αυτή επηρεάζει την ατζέντα σε κεντρικά ζητήματα, από τη Σένγκεν και την υποδοχή των αιτούντων άσυλο μέχρι την κοινωνική πολιτική και τα δικαιώματα των γκέι. Είδαμε για παράδειγμα στη Σλοβενία να απορρίπτεται σε δημοψήφισμα το νομοσχέδιο για τους γκέι γάμους που στήθηκε ύστερα από πίεση των Συντηρητικών κομμάτων και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Την ίδια στιγμή, η σκληρή μεταναστευτική πολιτική του Βίκτορ Ορμπαν στην Ουγγαρία, που πριν από λίγους μήνες εθεωρείτο περιθωριακή, τείνει να γίνει κοινός τόπος στην Ε.Ε., αφού ακόμη και η Γερμανία, που αρχικά αποτέλεσε το ευρωπαϊκό πρότυπο ανθρωπισμού στο προσφυγικό, και η γειτονική Αυστρία έχουν εσχάτως πολλαπλασιάσει τις απελάσεις όσων δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για παροχή ασύλου.
Με δεδομένο ότι η Ελλάδα είναι στο επίκεντρο και των δύο κρίσεων, θα έχει ενδιαφέρον να δούμε προς ποια κατεύθυνση θα κινηθεί το πολιτικό της σύστημα. Τα μηνύματα είναι αντιφατικά. Σύμφωνα με τα δημοσκοπικά ευρήματα, Χ.Α. και ΚΚΕ επιδεικνύουν εντυπωσιακή ανθεκτικότητα, ενώ όλα τα υπόλοιπα κόμματα καταρρέουν από άποψη επιρροής. Ειδικά Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ μοιάζουν να παλεύουν με το εκλογικό όριο του 3%. Μέσα σε αυτό το σκηνικό όμως η ανάδειξη ηγέτη στη Ν.Δ. κινήθηκε προς την αντίθετη κατεύθυνση: οι 420.000 ψηφοφόροι απέρριψαν την προοπτική μιας συντηρητικής στροφής της παράταξης, δίνοντας ψήφο εμπιστοσύνης στους δύο μετριοπαθέστερους υποψηφίους και «μαυρίζοντας» τους πλέον δεξιούς. Το γεγονός εξάλλου ότι μπήκε στον δεύτερο γύρο το αουτσάιντερ της εσωκομματικής αναμέτρησης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δείχνει πως οι συμμετέχοντες στη διαδικασία επιθυμούν μια κεντρώα, φιλοευρωπαϊκή και ρεαλιστική αντιπολίτευση χωρίς ομοφοβικές ή άλλες ρατσιστικές πινελιές, η οποία θα διαρρήξει τις σχέσεις της με τα πλέον σκοταδιστικά στοιχεία της ιεραρχίας.
Αν όντως επικρατήσει αυτή η γραμμή στην αντιπολίτευση, θα μπορούσε να συμπαρασύρει και την κυβέρνηση σε μια ανάλογη πορεία και να οδηγήσει σε μια ωρίμανση του πολιτικού διαλόγου, μακριά από τις σημερινές στείρες πολιτικές αντιπαραθέσεις και την πόλωση. Εχει συμφέρον και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να μην απαξιωθεί πλήρως, διότι το επόμενο βήμα είναι κάτι απρόβλεπτο, σκοτεινό και ιδιαίτερα ανησυχητικό. Αυτή τη στιγμή οιαδήποτε υπόθεση μοιάζει παρακινδυνευμένη.
Με δεδομένο ότι η Ελλάδα είναι στο επίκεντρο και των δύο κρίσεων, θα έχει ενδιαφέρον να δούμε προς ποια κατεύθυνση θα κινηθεί το πολιτικό της σύστημα. Τα μηνύματα είναι αντιφατικά. Σύμφωνα με τα δημοσκοπικά ευρήματα, Χ.Α. και ΚΚΕ επιδεικνύουν εντυπωσιακή ανθεκτικότητα, ενώ όλα τα υπόλοιπα κόμματα καταρρέουν από άποψη επιρροής. Ειδικά Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ μοιάζουν να παλεύουν με το εκλογικό όριο του 3%. Μέσα σε αυτό το σκηνικό όμως η ανάδειξη ηγέτη στη Ν.Δ. κινήθηκε προς την αντίθετη κατεύθυνση: οι 420.000 ψηφοφόροι απέρριψαν την προοπτική μιας συντηρητικής στροφής της παράταξης, δίνοντας ψήφο εμπιστοσύνης στους δύο μετριοπαθέστερους υποψηφίους και «μαυρίζοντας» τους πλέον δεξιούς. Το γεγονός εξάλλου ότι μπήκε στον δεύτερο γύρο το αουτσάιντερ της εσωκομματικής αναμέτρησης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δείχνει πως οι συμμετέχοντες στη διαδικασία επιθυμούν μια κεντρώα, φιλοευρωπαϊκή και ρεαλιστική αντιπολίτευση χωρίς ομοφοβικές ή άλλες ρατσιστικές πινελιές, η οποία θα διαρρήξει τις σχέσεις της με τα πλέον σκοταδιστικά στοιχεία της ιεραρχίας.
Αν όντως επικρατήσει αυτή η γραμμή στην αντιπολίτευση, θα μπορούσε να συμπαρασύρει και την κυβέρνηση σε μια ανάλογη πορεία και να οδηγήσει σε μια ωρίμανση του πολιτικού διαλόγου, μακριά από τις σημερινές στείρες πολιτικές αντιπαραθέσεις και την πόλωση. Εχει συμφέρον και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να μην απαξιωθεί πλήρως, διότι το επόμενο βήμα είναι κάτι απρόβλεπτο, σκοτεινό και ιδιαίτερα ανησυχητικό. Αυτή τη στιγμή οιαδήποτε υπόθεση μοιάζει παρακινδυνευμένη.
Comments