Πολιτική

Ο Ταγίπ Ερντογάν και το γερμανικό χιούμορ

Η άσκηση κριτικής κατά του Ερντογάν στην Τουρκία είναι ταμπού. Αυτή τη φορά όμως στο στόχαστρο βρέθηκε ένα σατιρικό τραγούδι από το γερμανικό δικτύο NDR, προκαλώντας την οργή του Τούρκου προέδρου.

Δημοσιογράφοι με χειροπέδες, δακρυγόνα κατά διαδηλωτών και στο βάθος ο «αφέντης του Βοσπόρου», ο Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν. Αυτή τη φορά η οργή του κραταιού Τούρκου προέδρου ξεπέρασε τα τουρκικά σύνορα και έφτασε ως τη Γερμανία. Στο στόχαστρο του Τούρκου προέδρου βρέθηκε ένα σατιρικό τραγούδι με τίτλο «Erdowie, Erdowo, Erdogan», που παίζει με το όνομα του Τούρκου προέδρου και είναι παραλλαγή του γερμανικού τραγουδιού «Κάπως, Κάπου, Κάποτε» (Ιrgendwie, Ιrgendwo, Ιrgendwann). Το σατιρικό βίντεοκλιπ προβλήθηκε στην εκπομπή «Extra 3» της 17ης Μαρτίου στο γερμανικό δημόσιο δίκτυο NDR.

Το τραγούδι αυτό που σατιρίζει την αυταρχική διακυβέρνηση Ερντογάν και γρήγορα έγινε μεγάλη επιτυχία στη Γερμανία. Στίχοι όμως σαν κι αυτόν «Ο δημοσιογράφος που γράφει κάτι για τον Ερντογάν και δεν του αρέσει θα ναι αύριο στη φυλακή» δεν ηχούν καλά στα ώτα του τούρκου προέδρου. (Στα γερμανικά οι στίχοι με ομοιοκαταληξία είναι: «Ein Journalist, der irgendwas verfasst, was Erdogan nicht passt, ist morgen schon in Knast»).

«Διπλωματικό επεισόδιο» στην Τουρκία

Aπό το επίμαχο σατιρικό βίντεοκλιπ με τον Ερντογάν

Κι αν μια τέτοια σάτιρα θα ήταν καθόλα αποδεκτή σε μια χώρα όπως η Γερμανία, δεν ισχύει το ίδιο και για την Τουρκία. Η τουρκική κυβέρνηση βρήκε το συγκεκριμένο τραγούδι και βίντεοκλιπ καθόλου χιουμοριστικά και για τον λόγο αυτό εγκάλεσε τον γερμανό πρέσβη στην Άγκυρα Μάρτιν Έρντμαν προκειμένου να του εκφράσει τη δυσαρέσκειά της. Μάλιστα σύμφωνα με πληροφορίες που διέρρευσαν από τουρκικούς διπλωματικούς κύκλους η τουρκική κυβέρνηση ζήτησε α σταματήσει κάθε αναπαραγωγή του επίμαχου βίντεοκλιπ στο μέλλον.

Η συγκεκριμένη κίνηση της τουρκικής κυβέρνησης επέφερε όμως και την άμεση αντίδραση της Ένωσης Γερμανών Δημοσιογράφων, ενώ ήρθε να προστεθεί στη γενικότερη κατακραυγή που προκαλούν οι παρεμβάσεις της τουρκικής κυβέρνησης κατά ΜΜΕ και δημοσιογράφων στη χώρα. Στο σατιρικό βίντεο-τραγούδι που προβλήθηκε στο NDR εμφανίζεται και ο διάσημος τούρκος δημοσιογράφος Αχμέτ Σικ, ο οποίος είχε συλληφθεί και φυλακιστεί το 2011 με την κατηγορία της συμμετοχής στην αποκαλούμενη τρομοκρατική ομάδα Eργκενεκόν η οποία φέρεται να σχεδίαζε, σύμφωνα με τις αρχές, τη δολοφονία του Ταγίπ Ερντογάν. Στο μεταξύ και ο αρχισυντάκτης της αντιπολιτευόμενης εφημερίδας Cumhuriyet, Τσαν Ντούνταρ, βρίσκεται σήμερα σε αντίστοιχη κατάσταση. Ο ίδιος, όπως και ο καταξιωμένος δημοσιογράφος Ερντέμ Γκιουλ, απειλούνται με ισόβια κάθειρξη, ενώ εναντίον τους έχουν απαγγελθεί κατηγορίες για κατασκοπεία και υποστήριξη τρομοκρατών.

Ερντογάν εναντίον πάντων

Η μεγάλη αντιπολιτευόμενη εφημερίδα Cumhuriyet στο στόχαστρο της τουρκικής κυβέρνησης

Η δίκη των δύο τελευταίων ξεκίνησε την περασμένη Παρασκευή, ενώ πριν την έναρξη της δίκης το «παρών» έδωσαν στα δικαστήρια πολλοί αντιπρόσωποι ξένων διπλωματικών αποστολών, μεταξύ των οποίων και ο γερμανός πρέσβης. Και στην περίπτωση αυτή η αντίδραση του Ερντογάν δεν ήταν η καλύτερη. «Ποιοι είναι όλοι αυτοί; Τι δουλειά έχουν εκεί; Δεν είναι η δική τους χώρα, εδώ είναι η Τουρκία» είπε χαρακτηριστικά ο τούρκος πρόεδρος σε σχετική ομιλία. Πάντως λίγο πριν την έναρξη της δίκης o Tσαν Ντούνταρ μίλησε στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων υπογραμμίζοντας: «Η Τουρκία δεν ήταν ποτέ ένας παράδεισος για τους δημοσιογράφους. Αλλά ειλικρινά, ούτε την περίοδο του στρατιωτικού πραξικοπήματος δεν είχαμε βιώσει τόση πίεση».

Στο μεταξύ η αντιπολιτευόμενη εφημερίδα Zaman έχει ήδη τεθεί υπό κρατική εποπτεία, ενώ σημαντικοί περιορισμοί έχουν επιβληθεί και στη μετάδοση του προγράμματος του ανεξάρτητου δικτύου IMC ΤV. Αλλά την ίδια πίεση υφίστανται πλέον και ξένοι ανταποκριτές που βρίσκονται στην Τουρκία. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του ανταποκριτή του γερμανικού περιοδικού Der Spiegel στην Τουρκία, Χασναΐν Καζίμ, ο οποίος αναγκάστηκε να επιστρέψει στη Γερμανία, επειδή η Τουρκία του αρνήθηκε τη διαπίστευση.

Mίριαμ Σμιτ, Μίκαελ Φίσερ (Dpa) / Δήμητρα Κυρανούδη