oikonomika INT
Τον περιορισμό των απασχολούμενων στο δημόσιο μέσω απολύσεων και την πάταξη της φοροδιαφυγής, ζητεί το ΔΝΤ, προειδοποιώντας ότι σε αντίθετη περίπτωση θα υπάρξουν νέες μειώσεις σε μισθούς.
Στην έκθεσή του για την ελληνική οικονομία, που δημοσιοποιήθηκε χθες, το Ταμείο αναγνωρίζει σημαντική πρόοδο και προβλέπει ισορροπία εσόδων – εξόδων για το 2013 και πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% για το 2014 και αισθητά μεγαλύτερο τα επόμενα χρόνια. Το Ταμείο ζητά επίσης να επιταχυνθούν οι αποκρατικοποιήσεις ακόμη και με αντικατάσταση της διοίκησης του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων από ξένους μάνατζερ εάν δεν επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί για το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους. Ταυτόχρονα, εμφανίζεται απαισιόδοξο για την πορεία της ανεργίας για την οποία εκτιμά ότι θα φθάσει στο 25,1% το 2014, ενώ εμμένει στην ανάγκη να υπάρξει νέο «κούρεμα» του δημοσίου χρέους που κατέχουν οι Ευρωπαίοι εταίροι, το ύψος του οποίου μπορεί να χρειασθεί να φθάσει μέχρι 25%.
Αξιολογεί θετικά την υλοποίηση των περισσότερων προαπαιτούμενων δράσεων τους τελευταίους μήνες και την προσήλωση που επιδεικνύει η κυβέρνηση στην εφαρμογή του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής, ύστερα από τον προεκλογικό «εκτροχιασμό» του. Όμως, εντοπίζει καθυστερήσεις στο άνοιγμα επαγγελμάτων και την αύξηση της αποδοτικότητας του φοροεισπρακτικού μηχανισμού. Και σημειώνει ότι οι κίνδυνοι παρεκκλίσεων παραμένουν μεγάλοι και μπορεί να προέλθουν από πιθανή πολιτική κρίση. Στο πλαίσιο αυτό αναφέρει ότι η ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ και άλλων αντιμνημονιακών κομμάτων, μπορεί να προκαλέσει καθυστερήσεις στην εφαρμογή τού προγράμματος αλλά και πολιτική κρίση, πυροδοτώντας χρεοκοπία, ακόμη και έξοδο από το ευρώ.Τέλος, σε δηλώσεις του μετά τη δημοσίευσης της έκθεσης, ο επικεφαλής της ελληνικής αποστολής, Πόουλ Τόμσεν, τόνισε ότι η Ελλάδα έχει καταγράψει «σημαντική πρόοδο» στο μέτωπο της ανταγωνιστικότητας όσο και στο πεδίο της δημοσιονομικής προσαρμογής. Υπολόγισε το χρηματοδοτικό κενό για τη διετία 2015-16 μεταξύ 5,5 και 9,5 δισεκ. ευρώ και πρόσθεσε ότι είναι πολύ νωρίς για να πει κανείς εάν η Ελλάδα θα χρειαστεί χρηματοδότηση στα τέλη του 2014 ή στις αρχές του 2015.
Αναλυτικά, η έκθεση του ΔΝΤ
Σκληρές προειδοποιήσεις προς το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου
Για πρώτη φορά το ΔΝΤ δηλώνει ρητά ότι «τώρα απαιτείται να τεθούν στόχοι για απολύσεις υπαλλήλων», επισημαίνοντας ότι «οι στοχευμένες απολύσεις είναι σημαντικές για να υλοποιήσουν οι αρχές τούς στόχους για μείωση του λειτουργικού κόστους και να διασφαλίσουν το κατάλληλο μείγμα ικανοτήτων στο μελλοντικό εργασιακό δυναμικό του δημόσιου τομέα». Το Ταμείο ζητεί, οι αποχωρήσεις υπαλλήλων να φθάσουν αθροιστικά τις 27.000 έως το τέλος του 2013, συμπεριλαμβανομένων των 2.000 υπαλλήλων που τέθηκαν εκτός Δημοσίου πέρυσι .ενώ στο «στόχαστρο» της τρόικας είναι οι υπάλληλοι του δημοσίου με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου.
Θα πρέπει επίσης να προσδιοριστούν πρόσθετα μέτρα, ύψους 4 δισ. ευρώ, για την περίοδο 2015- 2016. Τα μέτρα πρέπει να συμφωνηθούν μεταξύ κυβέρνησης και τρόικας στα τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου και, σύμφωνα με το ΔΝΤ, θα πρέπει να συμπεριλαμβάνουν την επέκταση υφιστάμενων μέτρων, όπως η εισφορά αλληλεγγύης, η οποία προβλεπόταν να σταματήσει το 2015. Η συγκεκριμένη αναφορά της έκθεσης, μπορεί, επίσης, να αφορά στον νέο ενιαίο φόρο στα ακίνητα, όπως και στη μονιμοποίηση του φόρου πολυτελείας στα ΙΧ. Αλλά, και σε νέα περικοπή των παροχών υγείας και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, τις μεγαλύτερες μειώσεις στα εφάπαξ, τις νέες αυξήσεις των εισιτηρίων στα μέσα μεταφοράς και των τιμολογίων στις ΔΕΚΟ, καθώς και την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών σε ετήσια βάση, ώστε αυτές να προσεγγίσουν τις εμπορικές τιμές. Ταυτόχρονα, το ΔΝΤ απαιτεί ευθέως αλλαγές (ήτοι περικοπές) στο σύστημα κοινωνικών επιδομάτων και άλλων βοηθημάτων, το οποίο «εξακολουθεί να είναι σύνθετο και ανεπαρκές».
Φοροδιαφυγή, αποκρατικοποιήσεις, τιμές προϊόντων και υπηρεσιών
Αργή μείωση στις τιμές προϊόντων και υπηρεσιών παρά την υποχώρηση των μισθών
Το ΔΝΤ διαπιστώνει μεγάλη υστέρηση σε σχέση με τους στόχους και στέλνει το μήνυμα «αντιμετωπίστε τη φοροδιαφυγή, για να μην μειωθούν περαιτέρω μισθοί και συντάξεις». Το Ταμείο καυτηριάζει το γεγονός ότι δεν προχώρησαν όσο έπρεπε οι έλεγχοι στους «μεγάλους φορολογουμένους» και σε άτομα υψηλού εισοδήματος. Ακόμη, διαπιστώνει ότι δόθηκε υπερβολικό βάρος στις περικοπές μισθών και συντάξεων και στην αύξηση της φορολογίας των μισθωτών, ενώ οι πλούσιοι και οι αυτοαπασχολούμενοι φορολογούμενοι εξακολουθούν να φοροδιαφεύγουν, και μάλιστα με μεγαλύτερη ένταση. Στην έκθεση επισημαίνεται ότι «οι απώλειες του κράτους από τη φοροδιαφυγή είναι τεράστιες» και υιοθετούνται εκτιμήσεις για «εξαιρετικά διαδεδομένη φοροδιαφυγή στις τάξεις των αυτοαπασχολούμενων (γιατρών, δικηγόρων, μηχανικών, λογιστών), των οποίων το πραγματικό εισόδημα υπολογίζεται ότι είναι 1,25- 2,5 φορές μεγαλύτερο από το δηλούμενο».
Αναφορικά με το ζήτημα των αποκρατικοποίησεων, οι επιδόσεις της Ελλάδας κρίνονται, στην έκθεση, πολύ χαμηλότερες των στόχων και το ΔΝΤ ζητεί: Σε περίπτωση που σημειωθούν αποκλίσεις από το πρόγραμμα, τόσο στα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις όσο και στον αριθμό των περιουσιακών στοιχείων που θα ιδιωτικοποιηθούν, θα πρέπει: α) να καταργηθεί η πρόσφατη νομοθετική αλλαγή που προβλέπει ότι η Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής θα έχει λόγο για σημαντικές αποκρατικοποιήσεις (ΔΕΚΟ του τομέα των υποδομών) πριν από την υλοποίησή τους, και β) να αντικατασταθεί η διοίκηση του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ). Εάν ο έλεγχος της τρόικας το α΄ εξάμηνο εφέτος δείξει ότι εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήματα, η κυβέρνηση «θα πρέπει να εξετάσει δραστικές διοικητικές αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της αντικατάστασης των σημερινών μάνατζερ από ξένους ειδικούς». Έως το τέλος του 2013, θα πρέπει να μεταβιβαστούν στο ΤΑΙΠΕΔ 3.150 ακίνητα, να εντοπιστούν ακόμη 10.000 ακίνητα, συνολικής αξίας 8 δισ. ευρώ, για μελλοντική αξιοποίηση καθως και να ολοκληρωθούν 21 αποκρατικοποιήσεις έως τον προσεχή Ιούνιο.
Το ΔΝΤ επισημαίνει ακόμη ότι οι τιμές προϊόντων και υπηρεσιών μειώνονται με πολύ αργό ρυθμό, παρά το γεγονός ότι οι μισθοί έχουν υποχωρήσει σημαντικά (-7,5% κατά μέσο όρο, ενώ μέσω των ατομικών συμβάσεων η μείωση έφθασε στο 20%). Αποδίδει το πρόβλημα στις μεγάλες καθυστερήσεις στην απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων και την άρση των εμποδίων στον ανταγωνισμό.
Nέο «κούρεμα» και επιστροφή στις αγορές από το 2018
H Kριστίν Λαγκάρντ με τον Γιάννη Στουρνάρα
Σχετικά με το νέο «κούρεμα» του δημοσίου χρέους, το ΔΝΤ επισημαίνει ότι το 2015- εφόσον η Ελλάδα επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ το 2014- οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να προσδιορίσουν τα πρόσθετα μέτρα που θα διασφαλίσουν ότι το δημόσιο χρέος θα περιοριστεί στο 124% του ΑΕΠ το 2020 και κάτω από το 110% του ΑΕΠ το 2022. Για τον σκοπό αυτό, αναφέρει, χρειάζεται να βρεθούν τρόποι περαιτέρω μείωσης του χρέους κατά 5,5- 9,5 δις. ευρώ τη διετία 2015- 2016. Τα μέτρα που εισηγείται το ΔΝΤ είναι: «κούρεμα» του 1ου δανείου από την ευρωζώνη και μείωση των επιτοκίων του σχεδόν στο 0%, καθώς και μείωση των επιτοκίων στο 2ο δάνειο από τον EFSF. Κατά το Ταμείο, εάν δεν εφαρμοστεί επιτυχώς το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, θα απαιτηθεί «κούρεμα» της τάξης του 25% σε όλα τα δάνεια που έχει λάβει η Ελλάδα από την ευρωζώνη ή δραστική μείωση των επιτοκίων δανεισμού.
Τέλος, αν και τονίζει τη δέσμευση των Ευρωπαίων εταίρων να παραμείνει η Ελλάδα στην ευρωζώνη και διαβλέπει επιστροφή στις αγορές (έστω και με μικρά ποσά δανείων) από το 2018, εντοπίζει ακόμα κινδύνους που έχουν ως αποτέλεσμα να μην έχει εκλείψει τελείως η συγκεκριμένη πιθανότητα. Όμως, το ΔΝΤ εκτιμά ότι «η παραμονή της χώρας στο ευρώ είναι η καλύτερη πορεία για την Ελλάδα και την Ευρώπη», διότι, στην αντίθετη περίπτωση το δημόσιο χρέος θα καθίστατο μη βιώσιμο, λόγω μιας απότομης υποτίμησης του νέου νομίσματος και της επακόλουθης βαθιάς συρρίκνωσης της οικονομίας. Επιπλέον, τον πρώτο χρόνο μετά την έξοδο, η ευρωζώνη θα είχε απώλειες της τάξης του 2%- 6% του ΑΕΠ της.
Αθανάσιος Ελλις, Ουάσιγκτον
Yπεύθ. Σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη DW DE
Comments