Πολιτικό σκηνικό δίχως σταθερές Του Αγγελου Στάγκου Πολύ δύσκολα μπορεί να διαφωνήσει κανείς με την άποψη - διαπίστωση ότι το πολιτικό σκηνικό είναι εξαιρετικά μπλεγμένο και το πολιτικό κλίμα ιδιαίτερα ρευστό. Ακόμη και αν δεχθούμε ότι η κυβέρνηση δεν έχει πρόθεση να κάνει βουλευτικές εκλογές ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές, κανείς δεν μπορεί να διαβεβαιώσει ότι θα φτάσουμε στις τελευταίες τον Μάιο με τα κομματικά σχήματα όπως ακριβώς είναι σήμερα. Ακόμη περισσότερο, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα τη συνέχεια, καθώς είναι πολλοί οι αστάθμητοι παράγοντες που θα διαδραματίσουν ρόλο, συμπεριλαμβανομένης της εκλογής νέου Προέδρου της Δημοκρατίας. Θέμα το οποίο ανέκυψε αυτές τις ημέρες, με αφορμή δηλώσεις του Καρ. Παπούλια και τοποθετήσεις του Αλ. Τσίπρα στη Βουλή. Οπως δείχνουν τώρα τα πράγματα, οδεύουμε προς τις ευρωεκλογές με τον αντιευρωπαϊσμό να κορυφώνεται, με τον διάχυτο λαϊκισμό να επηρεάζει τη σκέψη των ψηφοφόρων σε υπέρτατο βαθμό, προσφέροντας φαντασιακές δικαιολογίες και διεξόδους, με τη γενικευμένη ασυναρτησία να ενισχύεται, με την «κάθαρση» να τιμωρεί, αλλά και να προσφέρει επιχειρήματα ένθεν κακείθεν, με την πολιτική τάξη και τα κόμματα να βρίσκονται σε αναταραχή, υπό τον φόβο που προκαλεί για την τύχη του δημοκρατικού πολιτεύματος η παρουσία της Χρυσής Αυγής, με το πρόβλημα της δράσης τρομοκρατικών ομάδων άλυτο, με το Μνημόνιο να λήγει και να τίθεται το ερώτημα τι πρόκειται να επακολουθήσει σχετικά με την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού και το χρέος, με παρούσα την οικονομική πίεση και ανασφάλεια. Και φυσικά, με την αδυναμία εκτίμησης για το τι θα προκύψει από τις κάλπες και τι πρόκειται να επακολουθήσει, ανάλογα με το αποτέλεσμα. Ολα αυτά, μαζί με άλλα, συμβαίνουν σε μια χώρα πολιτισμικής ιδιαιτερότητας, που εξακολουθεί να λειτουργεί με απίθανες στρεβλώσεις και με διοίκηση χαμηλότατων επιδόσεων, οπότε όλοι οι παραπάνω αστάθμητοι παράγοντες αποκτούν μεγάλες διαστάσεις. Ισως ποτέ στο παρελθόν το άμεσο μέλλον της Ελλάδας δεν διαγραφόταν πολιτικά τόσο θολό και τόσο αβέβαιο. Γι’ αυτό και κανείς δεν μπορεί σήμερα να κάνει προβλέψεις στη βάση δημοσκοπήσεων, δηλώσεων από παράγοντες της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, ή των αντίστοιχων προθέσεων που διατυπώνουν στον δημόσιο διάλογο. Ούτε καν το δημόσιο αίσθημα μπορεί να ανιχνευθεί με σιγουριά. Για του λόγου το αληθές, ας πάρουμε σαν δεδομένο ότι η κυβέρνηση θέλει να εξαντλήσει την τετραετία, όπως δηλώνει. Πώς όμως μπορεί να είναι βέβαιη ότι η επιθυμία της θα εκπληρωθεί, όταν υπάρχουν τόσες ανεξάρτητες ή εξαρτημένες μεταβλητές μέχρι τις ευρωεκλογές, όπως εκείνες που αναφέρθηκαν πιο πάνω; Και μετά, δεν θα παίξουν σημαντικό ρόλο τα αποτελέσματα που θα προκύψουν από τις κάλπες, κυρίως αν είναι ιδιαίτερα δυσμενή για τους δύο κυβερνητικούς εταίρους; Μπορεί, και πόσο μπορεί, να αντέξει μία κυβέρνηση αν υπολείπεται με σημαντική διαφορά από την αντιπολίτευση, ακόμη και αν υπάρχει λογική στο επιχείρημα ότι η ψήφος στις ευρωεκλογές είναι χαλαρή και δίνει την ευκαιρία για την έκφραση δυσαρέσκειας, αλλά δεν σχετίζεται με την ψήφο στις εθνικές εκλογές; Τα παραπάνω ερωτήματα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τίποτα δεν αποκλείει οι ευρωεκλογές να αποδειχθούν προοίμιο εθνικών εκλογών μέσα στο 2014. Ομως, τίποτα επίσης δεν αποκλείει οι εθνικές εκλογές να διεξαχθούν σε ένα βελτιωμένο για την κυβέρνηση κλίμα, αν στο μεταξύ ενισχυθούν οι τάσεις σταθερότητας της οικονομίας, αν οι Ευρωπαίοι δανειστές προχωρήσουν σε ευνοϊκές ρυθμίσεις αποπληρωμής του χρέους ώστε να είναι βιώσιμο, και εφόσον διοχετευθεί χρήμα στην πραγματική οικονομία από μία ακόμη καλύτερη τουριστική περίοδο σε σύγκριση με τη φετινή. Ενδεχομένως να θέλει πλέον και η κυβέρνηση να διεξαχούν κάποια στιγμή το φθινόπωρο, με την προϋπόθεση ότι θα βρεθεί (συνταγματικός) τρόπος να αποφευχθούν νέες εκλογές έπειτα από ελάχιστους μήνες, με αφορμή τη λήξη της θητείας του Καρ. Παπούλια. Από την άλλη πλευρά, πάντως, ούτε ο Αλ. Τσίπρας μπορεί να είναι σίγουρος ότι έχει τη δυνατότητα να επιβάλει εκλογές με αφορμή την ανάδειξη νέου Προέδρου της Δημοκρατίας. Η κατάσταση στα κόμματα, το πλήθος των ανεξάρτητων βουλευτών και οι αριθμοί της σημερινής Βουλής δεν επιτρέπουν τέτοια βεβαιότητα, όσο και να προσπαθεί να δείξει ότι διοικεί τη χώρα πριν φτάσει ο ίδιος και το κόμμα του στην εξουσία.

Πολιτικό σκηνικό δίχως σταθερές Του Αγγελου Στάγκου Πολύ δύσκολα μπορεί να διαφωνήσει κανείς με την άποψη - διαπίστωση ότι το πολιτικό σκηνικό είναι εξαιρετικά μπλεγμένο και το πολιτικό κλίμα ιδιαίτερα ρευστό. Ακόμη και αν δεχθούμε ότι η κυβέρνηση δεν έχει πρόθεση να κάνει βουλευτικές εκλογές ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές, κανείς δεν μπορεί να διαβεβαιώσει ότι θα φτάσουμε στις τελευταίες τον Μάιο με τα κομματικά σχήματα όπως ακριβώς είναι σήμερα. Ακόμη περισσότερο, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα τη συνέχεια, καθώς είναι πολλοί οι αστάθμητοι παράγοντες που θα διαδραματίσουν ρόλο, συμπεριλαμβανομένης της εκλογής νέου Προέδρου της Δημοκρατίας. Θέμα το οποίο ανέκυψε αυτές τις ημέρες, με αφορμή δηλώσεις του Καρ. Παπούλια και τοποθετήσεις του Αλ. Τσίπρα στη Βουλή. Οπως δείχνουν τώρα τα πράγματα, οδεύουμε προς τις ευρωεκλογές με τον αντιευρωπαϊσμό να κορυφώνεται, με τον διάχυτο λαϊκισμό να επηρεάζει τη σκέψη των ψηφοφόρων σε υπέρτατο βαθμό, προσφέροντας φαντασιακές δικαιολογίες και διεξόδους, με τη γενικευμένη ασυναρτησία να ενισχύεται, με την «κάθαρση» να τιμωρεί, αλλά και να προσφέρει επιχειρήματα ένθεν κακείθεν, με την πολιτική τάξη και τα κόμματα να βρίσκονται σε αναταραχή, υπό τον φόβο που προκαλεί για την τύχη του δημοκρατικού πολιτεύματος η παρουσία της Χρυσής Αυγής, με το πρόβλημα της δράσης τρομοκρατικών ομάδων άλυτο, με το Μνημόνιο να λήγει και να τίθεται το ερώτημα τι πρόκειται να επακολουθήσει σχετικά με την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού και το χρέος, με παρούσα την οικονομική πίεση και ανασφάλεια. Και φυσικά, με την αδυναμία εκτίμησης για το τι θα προκύψει από τις κάλπες και τι πρόκειται να επακολουθήσει, ανάλογα με το αποτέλεσμα. Ολα αυτά, μαζί με άλλα, συμβαίνουν σε μια χώρα πολιτισμικής ιδιαιτερότητας, που εξακολουθεί να λειτουργεί με απίθανες στρεβλώσεις και με διοίκηση χαμηλότατων επιδόσεων, οπότε όλοι οι παραπάνω αστάθμητοι παράγοντες αποκτούν μεγάλες διαστάσεις. Ισως ποτέ στο παρελθόν το άμεσο μέλλον της Ελλάδας δεν διαγραφόταν πολιτικά τόσο θολό και τόσο αβέβαιο. Γι’ αυτό και κανείς δεν μπορεί σήμερα να κάνει προβλέψεις στη βάση δημοσκοπήσεων, δηλώσεων από παράγοντες της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, ή των αντίστοιχων προθέσεων που διατυπώνουν στον δημόσιο διάλογο. Ούτε καν το δημόσιο αίσθημα μπορεί να ανιχνευθεί με σιγουριά. Για του λόγου το αληθές, ας πάρουμε σαν δεδομένο ότι η κυβέρνηση θέλει να εξαντλήσει την τετραετία, όπως δηλώνει. Πώς όμως μπορεί να είναι βέβαιη ότι η επιθυμία της θα εκπληρωθεί, όταν υπάρχουν τόσες ανεξάρτητες ή εξαρτημένες μεταβλητές μέχρι τις ευρωεκλογές, όπως εκείνες που αναφέρθηκαν πιο πάνω; Και μετά, δεν θα παίξουν σημαντικό ρόλο τα αποτελέσματα που θα προκύψουν από τις κάλπες, κυρίως αν είναι ιδιαίτερα δυσμενή για τους δύο κυβερνητικούς εταίρους; Μπορεί, και πόσο μπορεί, να αντέξει μία κυβέρνηση αν υπολείπεται με σημαντική διαφορά από την αντιπολίτευση, ακόμη και αν υπάρχει λογική στο επιχείρημα ότι η ψήφος στις ευρωεκλογές είναι χαλαρή και δίνει την ευκαιρία για την έκφραση δυσαρέσκειας, αλλά δεν σχετίζεται με την ψήφο στις εθνικές εκλογές; Τα παραπάνω ερωτήματα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τίποτα δεν αποκλείει οι ευρωεκλογές να αποδειχθούν προοίμιο εθνικών εκλογών μέσα στο 2014. Ομως, τίποτα επίσης δεν αποκλείει οι εθνικές εκλογές να διεξαχθούν σε ένα βελτιωμένο για την κυβέρνηση κλίμα, αν στο μεταξύ ενισχυθούν οι τάσεις σταθερότητας της οικονομίας, αν οι Ευρωπαίοι δανειστές προχωρήσουν σε ευνοϊκές ρυθμίσεις αποπληρωμής του χρέους ώστε να είναι βιώσιμο, και εφόσον διοχετευθεί χρήμα στην πραγματική οικονομία από μία ακόμη καλύτερη τουριστική περίοδο σε σύγκριση με τη φετινή. Ενδεχομένως να θέλει πλέον και η κυβέρνηση να διεξαχούν κάποια στιγμή το φθινόπωρο, με την προϋπόθεση ότι θα βρεθεί (συνταγματικός) τρόπος να αποφευχθούν νέες εκλογές έπειτα από ελάχιστους μήνες, με αφορμή τη λήξη της θητείας του Καρ. Παπούλια. Από την άλλη πλευρά, πάντως, ούτε ο Αλ. Τσίπρας μπορεί να είναι σίγουρος ότι έχει τη δυνατότητα να επιβάλει εκλογές με αφορμή την ανάδειξη νέου Προέδρου της Δημοκρατίας. Η κατάσταση στα κόμματα, το πλήθος των ανεξάρτητων βουλευτών και οι αριθμοί της σημερινής Βουλής δεν επιτρέπουν τέτοια βεβαιότητα, όσο και να προσπαθεί να δείξει ότι διοικεί τη χώρα πριν φτάσει ο ίδιος και το κόμμα του στην εξουσία.   kathimerini