το πρώτο βήμα από tην Αθήνα λένε οι θεσμοί
Το πρώτο βήμα από την Αθήνα, λένε οι θεσμοί
Οταν την Πέμπτη, 8 Δεκεμβρίου, ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας προχωρούσε στην εξαγγελία των παροχών, ελάχιστοι μπορούσαν να φανταστούν ότι ξεκινούσε ένας «χαμένος» μήνας διαπραγματεύσεων. Από τότε έως σήμερα, τα κλιμάκια των θεσμών ήρθαν στην Αθήνα και έφυγαν, ενώ υπήρξαν και εξ αποστάσεως επαφές των δύο πλευρών. Ωστόσο, όπως αναφέρουν στελέχη με γνώση των διαπραγματεύσεων, «ουσιαστικά βρισκόμαστε στο σημείο που ήμασταν μετά το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου». Με τη διαφορά ότι οι παροχές που ανακοινώθηκαν στις 8 Δεκεμβρίου οδήγησαν την Ευρωζώνη στο να «παγώσει» τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος που είχε αποφασίσει τρεις ημέρες νωρίτερα το Eurogroup.
Πλέον, το θέμα των παροχών και των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος θα επιδιωχθεί να επιλυθεί στο Euroworking Group της 12ης Ιανουαρίου. Σε εκείνη τη συνεδρίαση θα αποφασιστεί –εκτός απροόπτου– και το εάν θα επιστρέψουν οι θεσμοί στην Αθήνα, σε μια προσπάθεια να κλείσουν τα μέτωπα της αξιολόγησης έως το προγραμματισμένο Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου. Για να συμβεί αυτό, παράγοντες του οικονομικού επιτελείου και των δανειστών συμφωνούν ότι θα πρέπει όλες οι πλευρές να αρχίσουν να κάνουν μικρές υποχωρήσεις. Οπως αναφέρουν, όμως, πηγές των θεσμών, το πρώτο βήμα θα πρέπει να το κάνει η Αθήνα, υποστηρίζοντας ότι μια υποχώρηση της κυβέρνησης στο θέμα των ομαδικών απολύσεων θα μπορούσε να βοηθήσει στην πορεία των διαπραγματεύσεων. Τα σημαντικότερα ανοικτά ζητήματα της δεύτερης αξιολόγησης είναι:
1. Πρωτογενή πλεονάσματα από το 2019 και μετά: Πρόκειται για το θέμα στο οποίο δεν έχει καταγραφεί καμία πρόοδος από τον περασμένο Μάιο. Η Γερμανία θέλει να διατηρηθούν τα πρωτογενή πλεονάσματα της Ελλάδας στο 3,5% του ΑΕΠ για 10 χρόνια. Το ΔΝΤ θεωρεί ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018 χωρίς νέα μέτρα ύψους 2,4% του ΑΕΠ (4,3 δισ.) και πολύ περισσότερο να συντηρηθεί για μία δεκαετία. Η κυβέρνηση θέλει να μειωθεί ο στόχος από το 2019 και η Κομισιόν, προσπαθώντας να συμβιβάσει όλες τις απόψεις, προτείνει να διατηρηθούν στο 3,5% για 3 ή 5 χρόνια.
Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλ. Τσακαλώτος έχει καταθέσει επισήμως πρόταση στην Κομισιόν, η οποία προβλέπει ότι η Ελλάδα θα διατηρήσει πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ μετά το 2018, αλλά θα χρησιμοποιεί το 1% του ΑΕΠ για να μειώνει φόρους και εισφορές επιχειρήσεων, μειώνοντας ουσιαστικά τον στόχο στο 2,5% του ΑΕΠ. Στην πρόταση αυτή δεν έχει υπάρξει απάντηση από την πλευρά των δανειστών, ενώ έχει ένα σημαντικό πρόβλημα: Δεν ικανοποιεί τις θέσεις του ΔΝΤ. Ακόμα κι αν το δεχτεί η Ευρωζώνη, η Αθήνα θα πρέπει να προσδιορίσει μέτρα ύψους 1% του ΑΕΠ, τα οποία θα θεωρήσει το Ταμείο ότι οδηγούν με αξιόπιστο τρόπο (άρα μειώσεις συντάξεων ή και αφορολόγητου ορίου) στην επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 2,5% του ΑΕΠ το 2018, αντί 1,5% που προβλέπει σήμερα.
Αν η κυβέρνηση δείξει ευελιξία σε κάτι τέτοιο, πιθανόν να μπορούσε να βρεθεί ένας συμβιβασμός στον οποίο η Αθήνα θα λάβει ορισμένα μέτρα για να ικανοποιηθεί το Ταμείο, η Ευρωζώνη θα υποχωρήσει στην απαίτηση για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ ικανοποιώντας την ελληνική πλευρά και παράλληλα θα προσδιορίσει τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος για να μπορέσει το ΔΝΤ να δημοσιοποιήσει θετική έκθεση βιωσιμότητάς του.
Ενα άλλο συμβιβαστικό σενάριο που ενδεχομένως να συζητηθεί τις επόμενες ημέρες προβλέπει τη σταδιακή απομείωση των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος. Δηλαδή, να συμφωνηθεί ότι η Ελλάδα θα διατηρήσει πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ στην περίοδο 2019-2021 και μετά αυτά θα αρχίσουν να αποκλιμακώνονται με ρυθμό που θα συμφωνηθεί από τώρα και όχι να υποχωρήσουν απευθείας στο 2,5% του ΑΕΠ που επιδιώκει η Αθήνα.
2. Αλλαγές στην αγορά εργασίας: Τρία είναι τα σημαντικά ανοικτά ζητήματα. Το πρώτο αφορά το πλαίσιο που θα διέπει τις ομαδικές απολύσεις. Το ΔΝΤ ζητεί την πλήρη απελευθέρωσή τους, ενώ η Κομισιόν την αύξηση του ορίου. Το δεύτερο αφορά τη λειτουργία του θεσμού της διαιτησίας, ενώ το τρίτο έχει σχέση με τις συλλογικές συμβάσεις.
3. Παρεμβάσεις στην αγορά ενέργειας: Μετά το «ναυάγιο» στην πώληση του ΔΕΣΦΑ στην αζέρικη Socar, θα πρέπει να κινηθούν εκ νέου οι διαδικασίες για την πώληση της εταιρείας. Επίσης, σημαντικό ανοικτό θέμα είναι και το τι θα γίνει με τις δημοπρασίες ισχύος (ΝΟΜΕ) για τη μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ
Comments