οι ΗΠΑ χάνουν τις θάλασσες .της Ασίας.Καθημερινή
Του Robert D. Kaplan* - The New York Times
Το πιο στρατηγικό αποτέλεσμα του πολέμου στο Ιράκ είναι ότι επισπεύδει την έναρξη του ασιατικού αιώνα. Ενώ η αμερικανική κυβέρνηση είναι απασχολημένη στη Μεσοποταμία και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί μας συνεχίζουν να περιορίζουν τα αμυντικά τους προγράμματα, οι στρατοί των ασιατικών χωρών –και κυρίως της Κίνας, της Ινδίας, της Ιαπωνίας και της Νοτίου Κορέας– εκσυγχρονίζονται και ενισχύονται. Ο δυναμισμός της Ασίας εκφράζεται πλέον και στον στρατιωτικό τομέα, πέραν του οικονομικού.
Η αλλαγή σε στρατιωτικό επίπεδο, που δεν είναι διακριτή εκ πρώτης όψεως, είναι ότι ο Ειρηνικός Ωκεανός δεν είναι πλέον η λίμνη των Αμερικανών στην οποία κυριαρχούσαν επί 60 χρόνια. Σε λίγα χρόνια, οι Αμερικανοί δεν θα είναι οι πρώτοι τη τάξει στην παροχή ανθρωπιστιστικής βοήθειας, σε μέρη όπως το αρχιπέλαγος της Ινδονησίας, όπως ήταν το 2005. Τα πλοία μας θα πρέπει να μοιραστούν αυτές τις θάλασσες, με τα «νέα» πλοία της Αυστραλίας, της Ιαπωνίας και της Νοτίου Κορέας. Επιπλέον ο αμερικανικός στόλος θα έχει απέναντί του την Κίνα, που κατασκευάζει και αγοράζει πενταπλάσιο αριθμό υποβρυχίων απ’ ό,τι οι ΗΠΑ. Πέραν των υποβρυχίων, το Πεκίνο εστιάζει την προσοχή του στις νάρκες κατά πλοίων, τους βαλλιστικούς πυραύλους και την τεχνολογία που εμποδίζει τη λειτουργία δορυφόρων γεωγραφικών συντεταγμένων. Στόχος του είναι να εμποδίσει τα αμερικανικά πολεμικά πλοία να πλησιάζουν τις ακτές της Ασίας όποτε θέλουν.
Η στρατιωτική ενίσχυση της Κίνας εγγράφεται σε μια ευρύτερη αλλαγή που συντελείται στην περιοχή. Η Ρωσία –που είναι και χώρα του Ειρηνικού, εκτός από χώρα της Ευρώπης–, είναι τρίτη μετά τις ΗΠΑ και την Κίνα σε στρατιωτικές δαπάνες. Επιπλέον, η Ιαπωνία με 119 πολεμικά πλοία επαίρεται ότι η ναυτική δύναμή της είναι τρεις φορές μεγαλύτερη της Βρετανίας. Και ακόμη, σε λίγα χρόνια, το ναυτικό της Ινδίας θα είναι το τρίτο στον κόσμο δεδομένου ότι επιχειρεί σε όλο τον Ινδικό Ωκεανό, από τον δίαυλο της Μοζαμβίκης στο Στενό της Μαλάκα, μεταξύ της Ινδονησίας και της Μαλαισίας. Επίσης, η Νότιος Κορέα, η Σιγκαπούρη και το Πακιστάν, δαπανούν μεγαλύτερο τμήμα του ΑΕΠ τους για την άμυνα απ’ ό,τι η Βρετανία και η Γαλλία.
Ο συνδυασμός της ανερχόμενης, στρατιωτικά, Ασίας και της Μέσης Ανατολής που καταρρέει πολιτικά, ενδέχεται να οδηγήσει στο να ενισχυθεί η σημασία του Ινδικού Ωκεανού και συγκεκριμένων σημείων στις γειτονικές θάλασσες – το Στενό του Χορμούζ στον Περσικό Κόλπο, το Μπαμπ ελ Μαντέμπ στην Ερυθρά Θάλασσα, και το Στενό της Μαλάκα.
Τα συγκεκριμένα σημεία θα κινδυνεύουν όλο και περισσότερο να δεχτούν τρομοκρατικές επιθέσεις καθώς από αυτά θα περνούν όλο και πιο πολλά τάνκερ που θα μεταφέρουν το πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής στις ανερχόμενες μεσαίες τάξεις της Ινδίας και της Κίνας.
Οι ΗΠΑ θα πρέπει να ανησυχούν από ενδεχόμενη αποκλιμάκωση της έντασης στις σχέσεις Κίνας - Ιαπωνίας. Από την άλλη πλευρά όμως θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στο να μην ασκήσουμε πιέσεις στην Ιαπωνία και την Ινδία κατά της Κίνας. Αντιθέτως, θα πρέπει να προσεγγίσουμε την Κίνα και όχι να την απομακρύνουμε. Επειδή είμαστε ο μόνος μεγάλος παίκτης στον Ειρηνικό και τον Ινδικό Ωκεανό χωρίς εδαφικές φιλοδοξίες ή διενέξεις με τους γείτονές του, ο στόχος μας θα πρέπει να είναι να συνεχίσουμε να είμαστε απαραίτητοι στην περιοχή και όχι να κυριαρχήσουμε.
*O Robert D. Kaplan είναι επισκέπτης καθηγητής στη Ναυτική Ακαδημία των ΗΠΑ.
Comments