from d.welle - ο βουβός Ορφέας
Πολιτισμός και επιστήμη | 19.09.2007
Ο βουβός Ορφέας
Μια σύγχρονη γερμανική εκδοχή του αρχαίου μύθου αποτυπώνει τις σημερινές σχέσεις του άνδρα και της γυναίκας.
Πόσο μας αρέσουν οι αρχαίοι μύθοι! Πόσο παραστατικά προσωποποιούν ανθρώπινες αλήθειες που φαίνονται αιώνιες. Φαίνονται. Γιατί και οι αλήθειες διαφοροποιούνται με το πέρασμα του χρόνου. Η δύναμη της αγάπης για παράδειγμα στον παμπάλαιο μύθο του αοιδού Ορφέα που κατεβαίνει στον Άδη και με όπλο τη λύρα και το τραγούδι του προσπαθεί να ξαναφέρει στον επάνω κόσμο την αγαπημένη του Ευρυδίκη. Αυτά και άλλα παρόμοια συνέβαιναν, εννοείται, τα πολύ παλιά χρόνια, όταν ο άνδρας είχε στα χέρια του το λέγειν και το πράττειν. Σήμερα τα πράγματα άλλαξαν. Μια σύγχρονη γερμανική εκδοχή του μύθου διαβάζουμε σε ένα ποίημα της Ulla Hahn μεταφρασμένο από την Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ. Τίτλος του: «Έκδοση βελτιωμένη»
Μόνο λίγα βήματα ακόμη και τότε
θα είναι δική του και πάλι, θ’ ακούσει
θα ναι αυτή η πηγή του τραγουδιού του που χωρίς εκείνη
το τραγούδι στερεύει στο στόμα του. Λαιμό, μύτη, αυτιά,
μάτια, μαλλιά, στόμα
και τα λοιπά και τα λοιπά
θέλει αυτός μόνο να υμνήσει
για τη δική της αιώνια φήμη μοναχά.
Όταν μια φωνή ακούγεται.
Ο Ορφέας ακούει:
εκείνη που τη διέταξαν να ακούει μόνο
τώρα του τραγουδάει πισώπλατα.
Και να
που εκείνος γυρίζει
και να
που γλιστράει απ’ τ’ απορημένα χέρια του
η λύρα. Η Ευρυδίκη το όργανο σηκώνει
όπως φεύγει παίζει σιγανά στην αρχή
κι όλο πιο δυνατά. Λαιμό, μύτη, αυτιά,
μάτια, μαλλιά, στόμα
και τα λοιπά και τα λοιπά
θέλει αυτή μόνη να υμνήσει
για τη δική του αιώνια φήμη μοναχά.
Αν ο Ορφέας την ακολούθησε
οι πηγές δεν το ξεκαθαρίζουν.
Με περισσή ευαισθησία, αλλά και ακρίβεια η Γερμανίδα ποιήτρια περιγράφει τη σχέση του σύγχρονου άνδρα και της σύγχρονης γυναίκας. Αυτή χειραφετήθηκε, απεμπόλησε τον κλασσικό της ρόλο, πήρε στα χέρια της την πρωτοβουλία, δεν θα αλώνεται πια ευγνωμονούσα, θα είναι αυτή που πολιορκεί και κατακτά το αντικείμενο του πόθου της. Κι αυτός; Ο σύγχρονος Ορφέας χωρίς τον κλασσικό ρόλο του έχει μπει σε κατάσταση παρατεταμένης απορίας. Βρίσκεται ακόμα έξω απ’ τα νερά του. Γι αυτό και το ποίημα λέει ότι οι πηγές δεν μαρτυρούν ποια στάση τήρησε. Επειδή δεν έχει ξεκαθαριστεί ακόμα στην ίδια τη ζωή ποια στάση θα τηρήσει τελικά ο βουβός Ορφέας.
Comments