Στο Κόσοβο κρίνεται η αξιοπιστία της Ε.Ε. Αρχισε ένας ακόμη γύρος διαπραγματεύσεων, που αναμένεται να είναι άκαρπος The Economist Την περασμένη Παρασκευή υποτίθεται ότι άρχισαν στη Νέα Υόρκη οι απευθείας συνομιλίες Σέρβων και Αλβανών Κοσοβάρων για το μέλλον του Κοσσυφοπεδίου – ή κάτι τέτοιο θα ήθελαν οι διπλωμάτες να πιστέψουμε. Στην πραγματικότητα, οι δύο πλευρές απλώς επαναλαμβάνουν τις ήδη γνωστές θέσεις τους. Οι Κοσοβάροι θέλουν ανεξαρτησία. Οι Σέρβοι λένε ότι δεν μπορούν να την έχουν. Καθώς δεν υπάρχει συμφωνία, οι διπλωμάτες σε όλες τις πλευρές μετά βίας προσποιούνται ότι οι διαπραγματεύσεις είναι γνήσιες. Υπάρχει στ’ αληθεια μια διαμάχη για το Κοσσυφοπέδιο. Αλλά δεν μαίνεται μεταξύ Σέρβων και Κοσοβάρων, ούτε μεταξύ Ρώσων και Αμερικανών. Ο,τι αποφασίσουν οι χώρες της Ε.Ε. δεν έχει σημασία μόνο για τα δύο εκατομμύρια κατοίκους του Κοσσυφοπεδίου, το 90% των οποίων είναι Αλβανοί. Θα επηρεάσει, επίσης, την αξιοπιστία της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε. Στον χάρτη, το Κοσσυφοπέδιο είναι νότια επαρχία της Σερβίας. Αλλά μετά το τέλος του πολέμου, το 1999, βρίσκεται στη δικαιοδοσία των Ηνωμένων Εθνών. Οι Σέρβοι του Κοσσυφοπεδίου ζουν σε αυστηρά φυλασσόμενους θυλάκους. Οι Κοσοβάροι έχουν ζητήσει προ καιρού την ανεξαρτησία τους. Η Σερβία έχει υποσχεθεί να εγγυηθεί στο Κοσσυφοπέδιο σχεδόν απεριόριστη αυτονομία, αλλά δεδομένης της ιστορίας τους οι Κοσοβάροι δεν ενδιαφέρονται. Ακαρποι 14 γύροι Τον Μάρτιο, ο πρώην πρόεδρος της Φινλανδίας, Μάρτι Αχτισάαρι, κατέθεσε στα Ηνωμένα Εθνη το σχέδιό του για την «υπό επιτήρηση ανεξαρτησία» της επαρχίας, ύστερα από 14 γύρους σχεδόν άκαρπων διαπραγματεύσεων. Η Ρωσία, όμως, δήλωσε ότι θα προβάλει βέτο σε ενδεχόμενη απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, που θα στηρίζει κάτι τέτοιο. Μέσα σε κλίμα απόγνωσης, εγκαινιάστηκε νέος γύρος διαπραγματεύσεων. Στις 10 Δεκεμβρίου οι πρεσβευτές της Ρωσίας, των ΗΠΑ και της Ε.Ε. θα πρέπει να δώσουν αναφορά για την έκβαση αυτών των διαπραγματεύσεων. Δυτικοί διπλωμάτες (και Κοσοβάροι) λένε ότι αυτό θα είναι το τέλος του παιχνιδιού· οι Ρώσοι (και οι Σέρβοι) λένε πως όχι. Δεδομένης της ρωσικής στάσης και των ανακοινώσεων των Αμερικανών ότι θα αναγνωρίσουν το Κοσσυφοπέδιο εάν ανακηρύξει την ανεξαρτησία του μετά τις 10 Δεκεμβρίου, καμία πλευρά δεν έχει την πρόθεση να λάβει σοβαρά υπ’ όψιν τη διαδικασία. Οι κινήσεις των Ευρωπαίων είναι αυτές που έχουν σημασία. Η Αμερική δεν θέλει να είναι η μοναδική μεγάλη δύναμη που αναγνωρίζει το ανεξάρτητο Κοσσυφοπέδιο. Η Βρετανία και η Γαλλία θα ήθελαν και δεν τους αρέσει αυτό που εκλαμβάνουν ως ρωσική παρέμβαση σε ένα εσωτερικό ευρωπαϊκό ζήτημα. Αλλά παράλληλα επιθυμούν να διατηρήσουν την ενότητα της Ε.Ε. Η στάση του Βερολίνου Ετσι, το επίκεντρο της επικαιρότητας μεταφέρεται στο Βερολίνο. Εάν η Γερμανία αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου, η Ιταλία και οι περισσότερες (αλλά όχι όλες) χώρες της Ε.Ε. πιθανόν να ακολουθήσουν. Η Σερβία τότε θα βρεθεί σε δυσχερή θέση. Ο πρωθυπουργός, Βόιτσλαβ Κοστούνιτσα, κλιμακώνει τις φραστικές του επιθέσεις κατά του ΝΑΤΟ και της Δύσης. Επιπλέον, υπουργοί του κόμματός του έχουν δηλώσει ότι εάν οι ευρωπαϊκές χώρες αναγνωρίσουν ένα ανεξάρτητο Κοσσυφοπέδιο, η Σερβία δεν θα επιδιώξει να ενταχθεί στην Ε.Ε. Εάν η Σερβία απαρνηθεί την ενταξιακή της προοπτική, θα οδηγηθεί στην απομόνωση και θα παρασύρει ενδεχομένως όλα τα δυτικά Βαλκάνια μαζί της. Αλλά το Κοσσυφοπέδιο δεν θα περιμένει γαλήνιο για πάντα. Η πρόσφατη έκρηξη βόμβας στην Πρίστινα στοίχισε τη ζωή σε δύο ανθρώπους. Αντιμέτωποι με δυσάρεστες επιλογές, οι διπλωμάτες, ή οι πολιτικοί τους αφέντες, είναι πολύ πιθανό να βρουν έναν ακόμη λόγο για καθυστέρηση όταν έλθει η 10η Δεκεμβρίου. |
Comments