Εχοντας πληγεί καίρια από τα σκάνδαλα, βρίσκεται πλέον σε σύγχυση και αμηχανίαΤου Σταυρου Λυγερου
Συνήθως αυτοί που περιμένουν με μεγαλύτερη ανυπομονησία τα Χριστούγεννα είναι τα παιδιά, λόγω διακοπών και δώρων. Αυτή τη φορά, όμως, ο κανόνας έχει καταλυθεί. Τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με την ανυπομονησία της κυβέρνησης. Ευρισκόμενη σε σύγχυση και πολιτική αμηχανία, χωρίς σχέδιο για την ανάκτηση του ελέγχου και την αποκατάσταση της έννομης τάξης, έχει εναποθέσει τις ελπίδες της στην κατευναστική επίδραση των εορτών.
Αν κρίνουμε από τον προγραμματισμό νέων κινητοποιήσεων, αλλά κυρίως από το βαρύ κλίμα, οι εορτές θα είναι πιθανότατα μία απλή παρένθεση. Οι επιπτώσεις της κρίσης στην πραγματική οικονομία δεν προκαλούν μόνο ανεργία και συρρίκνωση των εισοδημάτων. Επιδεινώνουν δραματικά και την ήδη πολύ προβληματική δημοσιονομική κατάσταση. Σε τέτοιο βαθμό, μάλιστα, που να είναι ορατός διά γυμνού οφθαλμού ο κίνδυνος να προκύψει κραχ στους μηχανισμούς του κοινωνικού κράτους. Τα Ταμεία δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους προς ασφαλισμένους και τα νοσοκομεία δυσκολεύονται να διεκπεραιώσουν την αποστολή τους.
Ασταθής ισορροπία
Ο κίνδυνος αυτός απειλεί να προσδώσει μία άλλη διάσταση στην ιδιότυπη κοινωνική εξέγερση των τελευταίων ημερών. Ακόμα κι αν δεν επιβεβαιωθεί το ανησυχητικό αυτό σενάριο, ακόμα κι αν το νεανικό κίνημα εκτονωθεί, η ατμόσφαιρα θα παραμείνει φορτισμένη. Στο σημείο που έχουμε φθάσει, η ισορροπία είναι τόσο ασταθής, που μπορεί να ανατραπεί από τυχαία γεγονότα, ή από την παρέμβαση κάποιου προβοκάτορα, που λειτουργεί μόνος του ή κατόπιν εντολών.
Οπως επιβεβαιώνεται κι από τις δημοσκοπήσεις, η κυβέρνηση έχει απαξιωθεί πολιτικά. Το σκάνδαλο του Βατοπεδίου ξεχείλισε το ποτήρι και οδήγησε στην ανατροπή του ήδη διαβρωμένου «γαλάζιου» προβαδίσματος. Η άλγεβρα της πολιτικής έδειχνε πολύ πριν ότι το τοπίο είχε καταστεί πολύ πιο ρευστό απ’ όσο εκ πρώτης όψεως φαινόταν.
Τα σκάνδαλα δρομολόγησαν την αποσάρθρωση της εκλογικής βάσης του κυβερνώντος κόμματος. Το αποτέλεσμα ήταν ότι η νεανική έκρηξη το βρήκε να παραπαίει, χωρίς δυνατότητα αποτελεσματικής πολιτικής παρέμβασης. Σε αυτές τις συνθήκες και με δεδομένες τις εγγενείς δυσλειτουργίες της αστυνομίας, η επιλογή του πρωθυπουργού να αποφύγει τη σκληρή και με κάθε μέσο καταστολή ήταν το μικρότερο κακό. Αναμφίβολα, είχε σοβαρό κόστος, αλλά η άλλη οδός θα είχε πολύ μεγαλύτερο. Οι πιθανότητες να είχαμε κι άλλους νεκρούς ήταν πάρα πολλές με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε όλα τα επίπεδα.
Στην κυβέρνηση υπήρχε και η άρρητη προσδοκία ότι οι καταστροφές και οι λεηλασίες των πρώτων ημερών αφενός θα εκτόνωναν τα φορτία της νεανικής οργής κι αφετέρου θα ενεργοποιούσαν τα ανακλαστικά της κοινωνίας για επιβολή του «νόμου και της τάξης». Ανακλαστικά, που θα έστελναν στην πολιτική αγκαλιά της Ν.Δ. σημαντικά τμήματα των μεσοστρωμάτων.
Συνταγή μπούμερανγκ
Η συνταγή, όμως, έφερε το αντίθετο από το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Εγινε μπούμερανγκ. Ακόμα και όσοι αγανακτούν για τις διαδηλώσεις και τη διατάραξη της κοινωνικής ζωής, δικαιολογημένα απαιτούν από την κυβέρνηση να λύσει το πρόβλημα. Αντί γι’ αυτό, η κυβέρνηση «έχασε την μπάλα» και με τη στάση της βρέθηκε σε διασταυρούμενα πυρά: Δεν της καταλογίζουν ευθύνες μόνο εκείνοι, που δίνουν έμφαση στις ποικίλες εκτροπές αστυνομικών. Της καταλογίζουν και όσοι έχουν αγανακτήσει με την ανικανότητά της να διαφυλάξει την έννομη τάξη και να προστατεύσει τις περιουσίες. Αυτό πρακτικά σημαίνει εκλογικές διαρροές και από τις δύο πλευρές, πράγμα που φάνηκε καθαρά στην πρόσφατη δημοσκόπηση της VPRC.
Η κυβέρνηση, βεβαίως, κάνει ό,τι μπορεί για να αυτοπροβληθεί σαν παράγοντας ευθύνης, σοβαρότητας και σταθερότητας. Στο πλαίσιο αυτό, ενορχήστρωσε και την επιχείρηση πολιτικής ενοχοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ για την κοινωνική αναταραχή. Της το επέτρεψε το γεγονός ότι ο Περισσός άρχισε πρώτος να «πυροβολεί» την Κουμουνδούρου. Το ΚΚΕ το έκανε αφενός λόγω του χρόνιου ανταγωνισμού του με τον Συνασπισμό κι αφετέρου, επειδή είναι πολύ δύσπιστος απέναντι σε αυθόρμητα κινήματα. Πολύ περισσότερο, όταν υπάρχει η σφραγίδα των κουκουλοφόρων. Στο παιχνίδι μπήκε αμέσως και ο ΛΑΟΣ. Ηταν μία χρυσή ευκαιρία να ανταποδώσει τις επανειλημμένες επιθέσεις που έχει δεχθεί από την Κουμουνδούρου.
«Υποκινητής» η δυσαρέσκεια
Στην πραγματικότητα, ο μεγάλος «υποκινητής» είναι το δυναμικό της συσσωρευμένης κοινωνικής δυσαρέσκειας και ο μεγάλος «προβοκάτορας» ο ειδικός φρουρός. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε σε καμία στιγμή τη δυνατότητα να επηρεάσει αποφασιστικά τα γεγονότα. Προσπάθησε, όμως, να δημιουργήσει μία πολιτική επαφή με τους εξεγερμένους νέους και γι’ αυτό τήρησε μία πιο εφεκτική στάση. Οι αντίπαλοί του πάτησαν σ’ αυτό για να τον στριμώξουν και να τον ενοχοποιήσουν.
Η Χαριλάου Τρικούπη απέφυγε να εμπλακεί, αν και κάποια στελέχη της δεν άντεξαν στον πειρασμό να ρίξουν και τα δικά τους βέλη. Από την Πέμπτη, όμως, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος στήνει το ίδιο σκηνικό σε βάρος του ΠΑΣΟΚ. Επιχειρεί να το ενοχοποιήσει με αφορμή μία ανακοίνωση της Νεολαίας του. Εφθασε να ζητήσει από την αξιωματική αντιπολίτευση δήλωση αποκήρυξης, κατά τρόπο που θύμισε παλιούς κακούς καιρούς.
Είναι αξιοσημείωτο, πάντως, ότι την ίδια ημέρα η Αλ. Παπαρήγα κατηγόρησε το ΠΑΣΟΚ για διγλωσσία σ’ ό,τι αφορά τους κουκουλοφόρους. Αν και το έπραξε στο πλαίσιο της θεωρίας ότι οι κουκουλοφόροι είναι μέρος της κρατικής καταστολής, η σημειολογία διευκολύνει την κυβερνητική επίθεση.
Είναι σαφές, ότι το Μέγαρο Μαξίμου επιχειρεί μία φυγή προς τα εμπρός, καλλιεργώντας ακραία πόλωση. Αν και η ελπίδα πεθαίνει τελευταία, ο πρωθυπουργός δεν έχει αξιόλογες εναλλακτικές λύσεις. Υπάρχει, βεβαίως, το χαρτί του ανασχηματισμού. Η απομάκρυνση των υπουργών που έχουν εμπλακεί στο σκάνδαλο του Βατοπεδίου και η είσοδος νέων προσώπων θα δημιουργήσουν κάποιες θετικές εντυπώσεις. Η πείρα διδάσκει, όμως, ότι κανένας ανασχηματισμός, όσο ριζικός κι αν ήταν, δεν στάθηκε ικανός από μόνος του να αντιστρέψει το κλίμα.
Ουσιαστικά, η πρωτοφανής επίθεση εναντίον της Χαριλάου Τρικούπη είναι κίνηση απελπισίας. Το πρόβλημα της κυβέρνησης είναι ο εαυτός της κι όχι η αξιωματική αντιπολίτευση. Για την ακρίβεια, ο Γ. Παπανδρέου πρέπει να ανάψει λαμπάδα στον Κ. Καραμανλή, επειδή είναι το ναυάγιο της κυβέρνησης που ξανάστησε στα πόδια του το ΠΑΣΟΚ
Comments