Παρουσίαση αγγλικής έκδοσης ιστορικού «Άτλαντα εγκεφάλου» Ελλήνων νευροεπιστημόνων

Το Ίδρυμα Μποδοσάκη, σε συνεργασία με το υπουργείο Παιδείας και το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, παρουσίασε απόψε, στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, την πρώτη έκδοση στα αγγλικά ενός σημαντικού «Άτλαντα» του ανθρώπινου εγκεφάλου, ο οποίος δημοσιεύτηκε το 1925 από δυο επιφανείς νευροεπιστήμονες, τον ελληνικής καταγωγής Αυστριακό Κονσταντίν φον Εκόνομο (1876-1931) και τον συνεργάτη του Γεώργιο Κοσκινά (1885-1975).

Η διεθνής έκδοση παρουσιάστηκε στο πλαίσιο της τρέχουσας Παγκόσμιας Εβδομάδας Εγκεφάλου (16-22 Μαρτίου) και τιμά την μνήμη δύο πρωτοπόρων των νευρο-επιστημών του 20ού αιώνα. Το έργο-ορόσημο για τις νευροεπιστήμες διεθνώς πρωτοδημοσιεύτηκε στη Βιέννη το 1925, στη γερμανική γλώσσα, σε μόλις 100 αντίτυπα (ένα εκ των οποίων βρίσκεται σήμερα στη νευρολογική κλινική Αιγινίτειο του πανεπιστημίου Αθηνών) και ποτέ δεν κυκλοφόρησε ευρέως.

Αποτελεί μια από τις πρώτες συστηματικές μελέτες του ανθρώπινου εγκεφάλου, που χαρτογραφεί 107 περιοχές σε αυτόν (έναντι 44 που κατέγραψε ο Brodmann και έκτοτε χρησιμοποιεί η διεθνής επιστήμη) και αποτελεί ορόσημο στη διεθνή επιστημονική βιβλιογραφία (μεταξύ άλλων, έχει καταχωρηθεί στη βιβλιοθήκη του αμερικανικού Κογκρέσου)

Ο «Άτλαντας Κυτταροαρχιτεκτονικής του Φλοιού των Ημισφαιρίων του Ανθρώπινου Εγκεφάλου» εκδόθηκε στα αγγλικά το 2008 από τον οίκο Karger της Βασιλείας, έναν από τους παλαιότερους και σημαντικότερους εκδοτικούς οίκους της Ευρώπης στις βιοϊατρικές επιστήμες, ο οποίος είχε παρουσιάσει προηγουμένως και την αντίστοιχη έκδοση στα γερμανικά. Είναι η δεύτερη φορά που εκδίδεται ο Άτλαντας μετά την αρχική έκδοση του 1925, η οποία είχε γνωρίσει διθυραμβικές κριτικές σε Ευρώπη και ΗΠΑ.

Η νέα αναθεωρημένη έκδοση πολυτελείας έχει μεγάλες διαστάσεις (48 επί 48 εκατοστά), κοστίζει 986 ευρώ και περιλαμβάνει την πλήρη αναπαραγωγή των γνήσιων 112 μικροφωτογραφικών πλακών της αρχικής έκδοσης. Έχει τόσο ιστορική όσο και εκπαιδευτική αξία και απευθύνεται σε κάθε είδους νευροεπιστήμονες (νευρολόγους-ψυχίατρους, νευροχειρουργούς, νευροανατόμους, νευροφυσιολόγους, νευροψυχολόγους, νευρογλωσσολόγους κ.α.)

Την έκδοση στην Ελλάδα παρουσίασαν ο καθηγητής Νευροεπιστημών του Πανεπιστημίου της Μακεδονίας Λάζαρος Τριάρχου, ο οποίος είχε και την επιστημονική επιμέλεια του Άτλαντα στα αγγλικά, και ο καθηγητής Νευρολογίας Μαρίνος Δαλάκας. Μίλησαν επίσης η τέως υπουργός νευρολόγος-ψυχίατρος Μαριέττα Γιαννάκου (ως συγγενής, εκ μέρους της οικογένειας Κοσκινά), ο διευθυντής του εκδοτικού οίκου Τόμας Κάργκερ και η ανιψιά του φον Εκόνομο, βαρώνη Γκαμπριέλα φον Εκόνομο.

Όπως τονίστηκε από όλους, το έργο των φον Εκόνομο-Κοσκινά, παρά την πάροδο τόσων χρόνων, ουσιαστικά είναι αξεπέραστο στη διεθνή βιβλιογραφία για τον εγκέφαλο, καθώς δεν έχει γίνει κάτι σημαντικότερο ως σήμερα. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ.Τριάρχου, οι δύο πρωτοπόροι νευροεπιστήμονες μελέτησαν περίπου 600.000 «φέτες» εγκεφάλου, ενώ έκαναν γύρω στις 150 νέες ανακαλύψεις.

Σε λίγους μήνες θα εκδοθεί και ένας συμπληρωματικός τόμος με τη θεωρητική ερμηνεία των δεδομένων του Άτλαντα. Η αγγλική έκδοση του Άτλαντα κατέστη εφικτή με την οικονομική ενίσχυση διαφόρων φορέων (Ίδρυμα Μποδοσάκη, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Ακαδημία Αθηνών, υπουργείο Παιδείας). Όπως είπε ο εκδότης Τ.Κάργκερ, ένα αντίτυπο του νέου Άτλαντα το δώρισε στην ελληνική κυβέρνηση.

Η κα Γιαννάκου επεσήμανε ότι δυστυχώς, στην εποχή τους, οι δύο επιστήμονες αγνοήθηκαν από την Ελλάδα. Ο Κονσταντίν φον Εκόνομο, καταγόταν από την Έδεσσα, η οικογένειά του μετακινήθηκε στη Ρουμανία και έπειτα στην Τεργέστη, όπου ο ίδιος γεννήθηκε, ενώ σπούδασε και δίδαξε αργότερα στο πανεπιστήμιο της Βιέννης. Είχε προταθεί τρεις φορές για το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής για την ανακάλυψη της ληθαργικής εγκεφαλίτιδας, αλλά ο πρόωρος θάνατός του σε ηλικία 55 ετών δεν επέτρεψε την τελική του διάκριση. Ωστόσο τιμήθηκε το 1928 με το πρώτο Αριστείο Θετικών Επιστημών της Ακαδημίας Αθηνών.

Ο Γεώργιος Κοσκινάς γεννήθηκε στο Γεράκι Λακωνίας και εργάστηκε ως νευροπαθολόγος και νευροανατόμος στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1927 και εργάστηκε ως ιδιώτης νευρολόγος και ψυχίατρος στην Αθήνα, δημιουργώντας την πρώτη ιδιωτική ψυχιατρική κλινική στην Κηφισιά, αφού δεν κατάφερε να εκλεγεί καθηγητής στο πανεπιστήμιο Αθηνών, ούτε να γίνει μέλος στην Ακαδημία Αθηνών, λόγω πολιτικών παρεμβολών. Η κα Γιαννάκου μάλιστα ανέφερε ότι, όταν ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου πέθανε το 1936, είχε κανονίσει να δοθεί ο εγκέφαλός του για μελέτη στον Κοσκινά.

www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ






Comments

Popular posts from this blog

επιλογές .....κεφαλονίτικα ανέκδοτα

Macmillan and Eisenhower in 1959 tv debate-bbc

«Η Ελλάδα αισθάνεται αποκλεισμένη»