Aναλυση: Αποκλίνουσες απόψεις ΗΠΑ - Ευρώπης για την αντιμετώπιση της κρίσης Tου Charles Wyplosz* Ενόσω οι ΗΠΑ απευθύνουν εκκλήσεις για μια συντονισμένη μακροοικονομική πολιτική αντιμετώπισης της ύφεσης, η Γαλλία και η Γερμανία καλούν για τη λήψη μέτρων πρόληψης της επόμενης κρίσης. Ενόσω οι ΗΠΑ ανησυχούν για την αυξανόμενη ανεργία και τα συνεπακόλουθα δεινά εκατομμυρίων νοικοκυριών, η Γαλλία και η Γερμανία ανησυχούν για το δημόσιο χρέος τους. Η ομάδα του G20 δύσκολα θα μπορέσει να γεφυρώσει αυτές τις διαφορές, οι οποίες αντικατοπτρίζουν βαθιές αποκλίσεις στον τρόπο με τον οποίο καταρτίζονται και γίνονται αντιληπτές οι οικονομικές πολιτικές. Κατά μία άποψη, η Γαλλία, η Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες δεν έχουν κατορθώσει να συνειδητοποιήσουν το βάθος της ύφεσης και την ιστορική δυσκολία που σταδιακά δημιουργεί. Κατά άλλη άποψη, η αμερικανική κυβέρνηση αδίκως πανικοβάλλεται, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις μιας έκρηξης πληθωρισμού και δημοσίου χρέους. Η ιστορία θα δείξει ποιος έχει δίκιο. Πολύ πιθανό οι Ευρωπαίοι να βρίσκονται στο στάδιο άρνησης ή ακόμα χειρότερα, να περιμένουν κυνικά το δημοσιονομικό έλλειμμα των ΗΠΑ να σώσει τον κόσμο από την ύφεση. Αλλωστε, από τις ΗΠΑ ξεκίνησε η κρίση. Για κάποιο καιρό, πολλοί πολιτικοί ηγέτες στην Ευρώπη και αλλού, μεταξύ άλλων στην Ασία, εφησύχασαν με τη θεωρία του decoupling, σύμφωνα με την οποία η κρίση δεν θα χτυπούσε την πόρτα τους. Ακόμα και σήμερα που η θεωρία αυτή παραπαίει, πολλοί υψηλά ιστάμενοι φαίνεται να πιστεύουν ότι η κατάσταση στην ηπειρωτική Ευρώπη δεν θα γίνει ποτέ όσο άσχημη είναι στις ΗΠΑ. Αφενός θεωρούν ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες είναι υγιέστερες, αφετέρου όμως υποστηρίζουν ότι τα περίφημα συστήματα πρόνοιας της Ευρώπης διαθέτουν ευρύτερους μηχανισμούς σταθεροποίησης. Με βάση όλα αυτά, αμφιβάλλουν για τη δυνατότητα των περισσότερων μέτρων της αμερικανικής κυβέρνησης να φέρουν κάποιο αποτέλεσμα. Και όταν επιφανείς Αμερικανοί οικονομολόγοι στηρίζουν την άποψη ότι η δημοσιονομική πολιτική είναι ουσιαστικά αδύναμη, κανένα επιχείρημα και καμιά απόδειξη δεν μπορεί να πείσει τους σκεπτικιστές. Δυστυχώς δεν μπορούμε να περιμένουμε πολλά από τη σύνοδο κορυφής του G20, τον ερχόμενο μήνα. Η γαλλογερμανική άποψη, ότι πρέπει να επικεντρωθούμε στην επόμενη κρίση αναθεωρώντας τους κανόνες περί τα χρηματοοικονομικά, είναι ολέθρια. Ωστόσο, οι ΗΠΑ, με στήριξη από Βρετανία, Ιαπωνία και παραδόξως Κίνα, είναι πολύ απίθανο να εισπράξουν από τους Ευρωπαίους κάτι περισσότερο από συμβολικές δεσμεύσεις δημοσιονομικής πολιτικής. Ισως αυτό να μην είναι ολέθριο. Οι τέσσερις αυτές χώρες ευθύνονται για μεγάλο μέρος του παγκόσμιου ΑΕΠ, επομένως σημαντική μερίδα της δημοσιονομικής επέκτασής τους προφανώς θα ευνοήσει τις εισαγωγές από άλλες χώρες, στηρίζοντας έτσι και τη διεθνή ανάκαμψη. Πρόβλημα θα υπάρξει αν οι χώρες που επωμίζονται το βάρος της κρίσης αποφασίσουν να υιοθετήσουν μέτρα οικονομικού προστατευτισμού. Αυτό πράγματι θα ήταν ολέθριο. * Καθηγητής Διεθνούς Οικονομίας στο Graduate Institute of International Studies του πανεπιστημίου της Γενεύης και διευθυντής του Διεθνούς Κέντρου Νομισματικών και Τραπεζικών Σπουδών του ίδιου πανεπιστημίου. Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα Voxeu.org |
Comments