International Herald Tribune
Μετά την κινητικότητα του φθινοπώρου, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί ολιγωρούν και δείχνουν απρόθυμοι να υιοθετήσουν μια μεγάλη δέσμη μέτρων τόνωσης της οικονομίας, αντίστοιχη εκείνης των ΗΠΑ ή να καταφύγουν σε μη συμβατικά εργαλεία νομισματικής πολιτικής, όπως αυτά που έχουν δρομολογηθεί στη Βρετανία.
«Αρνούνται να δουν το πρόβλημα κι ελπίζουν πως θα έρθει κάτι από τις ΗΠΑ να τους βοηθήσει», επισημαίνει ο Τόμας Μάγιερ, κορυφαίος οικονομικός αναλυτής της Deutsche Bank στο Λονδίνο. Ο ίδιος υπογραμμίζει πως «το ευρωπαϊκό σύστημα δεν έχει σχεδιασθεί για την ανάληψη μη συμβατικών μέτρων, όπως αυτά που χρειάζεστε τώρα». Την Τετάρτη, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα και ο υπουργός Οικονομικών Τίμοθι Γκάιτνερ έθεσαν το θέμα εν όψει της συνάντησης των υπουργών Οικονομικών της G20 και των διοικητών κεντρικών τραπεζών, που θα πραγματοποιηθεί το Σαββατοκύριακο έξω από το Λονδίνο και θα είναι η τελευταία σημαντική πριν από την προγραμματισμένη σύνοδο κορυφής του Απριλίου.
Μέχρι στιγμής οι ευρωπαϊκές προσπάθειες τόνωσης της οικονομίας είναι μόνον ένα τμήμα του αμερικανικού πακέτου. Ο Μάγιερ εκτιμά πως το πακέτο νέων δαπανών και φοροαπαλλαγών που ενέκρινε προσφάτως η Ουάσιγκτον για την επόμενη διετία αντιστοιχεί με το 6% του αμερικανικού ΑΕΠ. Το αντίστοιχο της Γερμανίας αντιπροσωπεύει το 2,6% του ΑΕΠ της, ενώ στη Zώνης Eυρώ, ο μέσος όρος κυμαίνεται από 1% ώς 1,5% του ΑΕΠ. Οι Γερμανοί πολιτικοί ανησυχούν για τον κίνδυνο μακροπρόθεσμου πληθωρισμού αν δανειστούν και δαπανήσουν υπερβολικά, ενώ η Γερμανία και άλλες χώρες στην καρδιά της Ευρώπης δεν θέλουν να επωμισθούν τα βάρη για λογαριασμό πιο προβληματικών οικονομιών, όπως η Ιρλανδία και η Ελλάδα. «Αν χρειαστεί βοήθεια μια χώρα, δεν είναι σαφές αν πρέπει να απευθυνθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση, στο ΔΝΤ ή στην ΕΚΤ», επισημαίνει ο Φίλιπ Λέιν, καθηγητής Οικονομικών στο Trinity College του Δουβλίνου.
Η Ευρώπη αισθάνεται, άλλωστε, πως η κατάσταση δεν είναι τόσο επείγουσα επειδή το ισχυρό δίχτυ κοινωνικής ασφάλισης που προσφέρει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και μια σειρά άλλων υπηρεσιών αμβλύνει τον αντίκτυπο της αυξανόμενης ανεργίας. Κι αυτός είναι ένας λόγος που δεν επικρατεί τόση απαισιοδοξία όση στις ΗΠΑ και δεν ασκούνται τόσες πιέσεις στους πολιτικούς. Επιπλέον, πέραν της Βρετανίας, της Ιρλανδίας και της Ισπανίας, η Δυτική Ευρώπη δεν γνώρισε ποτέ τη έκρηξη της αγοράς στέγης που γνώρισαν οι ΗΠΑ, με αποτέλεσμα να περιορίζεται το βάρος του χρέους σε μεμονωμένα άτομα. Η ανεργία, που συνήθως είναι υψηλότερη από τις ΗΠΑ, αναμένεται να αυξηθεί και ειδικότερα στην Ισπανία.
Προ ημερών, ο πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ μίλησε με αισιοδοξία για το επερχόμενο σημείο ανόδου, αλλά ακόμα και οι δικές του προβλέψεις είναι πιο απαισιόδοξες, καθώς προεξοφλούν συρρίκνωση από 2% ώς 3% το 2009 και ελάχιστη ανάπτυξη το επόμενο έτος. Λιγότερο από 24 ώρες μετά την ομιλία του στη Βασιλεία, δημοσιοποιήθηκαν νέα στοιχεία που φέρουν τις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης να βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση. Την Τετάρτη, η Βρετανία έκανε το πρώτο βήμα, καθώς η Τράπεζα της Αγγλίας αγόρασε ομόλογα του Δημοσίου αξίας δύο δισ. στερλινών, ελπίζοντας πως έτσι θα αυξηθεί η πίστωση. Το σχέδιό της εγκωμίασαν τόσο ο Μάγιερ όσο και ο Σάιμον Τζόνσον, πρώην οικονομολόγος του ΔΝΤ και νυν καθηγητής στο ΜΙΤ. Ωστόσο, οι κανονισμοί που διέπουν την ΕΚΤ δυσκολεύουν πολύ κάτι αντίστοιχο στη Zώνη Eυρώ. Ο Τζόνσον δηλώνει ανήσυχος για το «τσουνάμι» που απειλεί τη Δυτική Ευρώπη από το ντόμινο των πτωχεύσεων στην Ανατολική Ευρώπη.
Comments