Διαστάσεις | 30.01.2008 / d.welle
30 Ιανουαρίου 1933: ο Χίτλερ στην εξουσία
Σαν σήμερα πριν από 75 χρόνια ο Αδόλφος Χίτλερ ορκίστηκε καγκελάριος της Γερμανίας. Ήταν η απαρχή της εδραίωσης της ναζιστικής τρομοκρατίας στην εξουσία, που οδήγησε στη σφαγή εκατομμυρίων ανθρώπων.
Περισσότεροι από 50 εκατομμύρια οι νεκροί, δεκάδες ευρωπαϊκές πόλεις μεταμορφώθηκαν σε ερείπια και στάχτες, μια μηχανή εξόντωσης ανθρώπων τέθηκε σε λειτουργία με θύματα εκατομμύρια Εβραίους, ρόμ και πολιτικούς αντιπάλους. Αυτές ήταν μερικές μόνο από τις συνέπειες της ανάληψης της εξουσίας από τον Αδόλφο Χίτλερ στις 30 Ιανουαρίου του 1933. Όχι, ο ναζιστής ηγέτης δεν κατέλαβε πραξικοπηματικά την εξουσία. Έλαβε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον μοιραίο για τη Γερμανία πρόεδρο, στρατάρχη Χίντεμπουργκ. «Σε δύο μήνες θα έχουμε περιθωριοποιήσει τον Χίτλερ», είχε πει ο Φραντς φον Πάπεν, ηγέτης κεντρώου κόμματος, συνοδοιπόρος του φύρερ, που είχε πέρασε και αυτός από την καγκελαρία. Οποία αυταπάτη. Στις 30 Ιανουαρίου, λίγο μετά τις 11 το πρωί, ο Χίτλερ και η κυβέρνησή συνασπισμού συντηρητικών και εθνικιστικών κομμάτων ορκίζονταν στο σύνταγμα της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης ενώπιον του Ράιχσταγκ. Είχε άλλωστε τη σχετική πλειοψηφία των εδρών στο κοινοβούλιο. Είχε επίσης καταφέρει να πείσει τον Χίντεμπουργκ και άλλους μοναρχικούς ηγέτες να τον εμπιστευθούν. Χιλιάδες οπαδοί του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος πανηγύρισαν την ανάληψη της εξουσίας, και ο Γκέμπελς βλέπει στους πανηγυρισμούς τη δικαίωση της «δουλειάς» του.
Οι περισσότεροι πολιτικοί ηγέτες ήλπιζαν ότι η ανάληψη της καγκελαρίας θα φθείρει πολιτικά τον αυστριακό πρώην δεκανέα του Α` Παγκοσμίου Πολέμου. Προσδοκούσαν ότι η παρουσία του Χίντεμπουργκ στην προεδρία θα περιόριζε την εξουσία του Χίτλερ. Και άλλη αυταπάτη. Και αυτό γιατί τις επιφυλάξεις του στρατάρχη φρόντισαν να κάμψουν οι εκπρόσωποι της μεγάλης βιομηχανίας και των γαιοκτημόνων. Η Γερμανία βρισκόταν αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση της ιστορίας της. Πάνω από πέντε εκατομμύρια ήταν οι άνεργοι. Για την ελίτ της Γερμανίας ο Αδόλφος Χίτλερ ως επικεφαλής κυβέρνησης συντηρητικών κομμάτων ήταν η εγγύηση της «εθνικής συνοχής και του εθνικού μεγαλείου». Ακόμη μία αυταπάτη.
Στην ομιλία του ενώπιον του Ράιχσταγκ ο φύρερ έδωσε το στίγμα του: «κύριος στόχος της νέας κυβέρνησης είναι η αποκατάσταση της πνευματικής ενότητας. Θεωρούμε τον χριστιανισμό ως ηθικό θεμέλιο και την οικογένεια ως εγγυητή για την συνέχιση της ύπαρξης του Ράιχ».
Στις πρόωρες εκλογές του Μαρτίου του 1933 το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα έλαβε το 44% των ψήφων και μαζί με τα υπολείμματα των συντηρητικών κομμάτων διασφάλισε άνετη πλειοψηφία. Είχε προηγηθεί η πυρπόληση του Ράιχσταγκ που έδωσε στους ναζί την αφορμή για να άρουν δημοκρατικά δικαιώματα και μέσω αναγκαστικών διαταγμάτων να επιβάλουν τη δικτατορία τους. Με τους εξουσιοδοτικούς νόμους της 23ης Μαρτίου, που ψήφισαν και τα αστικά κόμματα άνοιξε ο δρόμος για την απόλυτη κυριαρχία του ναζισμού. Το σύνταγμα της Βαϊμάρης είχε υποστεί τόσες τροποποιήσεις από τα διατάγματα και τους αναγκαστικούς νόμους, που ο Χίτλερ δεν έκανε καν τον κόπο να το καταργήσει.
Comments