οι τελευταίοι Ελληνες----------από VOA
| Oι τελευταίοι Έλληνες | |
| Oυάσιγκτον 22-10-2007 |
Δείτε το ρεπορτάζ «Oι τελευταίοι Έλληνες»
Η Αμερική ήταν και είναι ένα πελώριο χωνευτήρι μεταναστών και υπήρξε ανέκαθεν πόλος έλξης για χιλιάδες έλληνες οι οποίοι πήγαν σ’ αυτή τη χώρα φτωχοί και δούλεψαν σκληρά για να κερδίσουν το αμερικανικό όνειρο. Tο ντοκιμαντέρ «Οι τελευταίοι Έλληνες» επικεντρώνεται σε μία κοινότητα που πριν από ένα αιώνα περίπου ανθούσε και τώρα χάνεται. Δημιουργόs του ντοκιμαντέρ είναι ο ελληνικής καταγωγής Εντ Ασκινάζι. 
Ο Εντ Ασκινάζι μεγάλωσε στο Λονγκ Άιλαντ ένα μικροαστικό προάστιο της Νέας Υόρκης. Οι προπαππούδες του από τα Γιάννενα ήρθαν στη Νέα Υόρκη και εγκαταστάθηκαν στην κάτω ανατολική περιοχή του Μανχάταν, τη γειτονιά των μεταναστών. Ήταν Ρωμανιώτες εβραίοι και ιδρύσαν μία συναγωγή τηv Κεχιλά Κεντοσά Γιάννενα. Όλα αυτά όμως για τον Εντ ήταν γοητευτικές μακρινές ιστορίες που άκουγε απ τους μεγάλους. «Ήξερα ότι είμαι Έλληνας, η γιαγιά μου ήταν ελληνίδα, πηγαίναμε τις Κυριακές στο σπίτι της και τρώγαμε ελληνικό φαγητό», τόνισε ο Εντ. 
Εντ Ασκινάζι
Πριν από μερικά χρόνια διάβασε ένα άρθρο στην εφημερίδα για μία ξεχασμένη συναγωγή στο Μανχάταν το κτίριο της οποίας κηρύχθηκε διατηρητέο. Ο Εντ συνειδητοποίησε ότι ήταν αυτή για την οποία επί χρόνια του μίλαγαν οι γονείς του.«Ανακάλυψα αυτή την κοινότητα στα 30 μου. Αυτή ήταν η συναγωγή των προπάππων μου , των παππούδων μου και των γονιών μου, αλλά ποτέ δεν την είχαν επισκεφτεί». 
O Εντ με τον πατέρα του Κάλβιν
Αποφάσισε λοιπόν να πάει με τον πατέρα του ο οποίος είχε 40 χρόνια να επισκεφτεί την παλιά του γειτονιά.«Πήγα λοιπόν και όταν τους είπα ποιος είμαι και όλοι ήξεραν την οικογένειά μου».
Η κοινότητα τον αγκάλιασε. Του δείξανε το σημείο που καθόταν ο προπάππους του στη συναγωγή, του εξήγησαν το πιστοποιητικό γέννησης του παππού του, του μιλήσανε για τις τελετές τους, και του ζήτησαν να συμμετάσχει.
Η συναγωγή είναι μικρή, καμιά διακοσαριά επίσημα μέλη. Πολλά Σάββατα εμφανίζονται μόνο καμία δωδεκαριά άτομα και είναι όλοι τους ηλικιωμένοι. Η Κεχιλά Κεντοσά, μάλιστα είναι η μόνη συναγωγή Ρωμανιωτών εβραίων στο δυτικό ημισφαίριο. Μέσα όμως από αυτά τα λίγα άτομα o Εντ ανακάλυψε μία κοινότητα. Την κοινότητα που πάντα αναζητούσε. Έτσι λοιπόν γεννήθηκε το ντοκιμαντέρ «Οι τελευταίοι Έλληνες». 
Ο Τζακ Μάικλς παλαιό μέλος της συναγωγής μιλά με νοσταλγία για τα πρώτα χρόνια στη Αμερική και τη συντροφικότητα και αλληλοϋποστήριξη που υπήρχε στις κοινότητες των μεταναστών. «Είμασταν φτωχοί αλλά είχαμε πολλά. Είχαμε φίλους, αν χρειαζόσουν κάτι πάντα υπήρχε κάποιος να σε βοηθήσει. Κανείς δεν ήταν μόνος».
«Στην ταινία μου» επισημανθεί ο Εντ, «εξετάζω την απώλεια της κοινότητας. Να ζεις σ’ ένα κτίριο που όλοι ξέρουν όλους, οι πόρτες μένουν ανοικτές. Μπορείς να μπεις μέσα και να πεις ένα γεια. Νομίζω ότι πρέπει να ήταν υπέροχο». Οι πρώτοι μετανάστες συχνά ζούσαν πολλά άτομα μαζί σε πολυκατοικίες κατά χώρα προέλευσης, δημιουργώντας έτσι ισχυρούς μηχανισμούς αλληλοϋποστήριξης και ισχυρές κοινότητες. Βέβαια όσο περισσότερο εξελίσσονταν οικονομικά η δεύτερη και τρίτη γενιά μετακόμιζαν από τις προσφυγικές πολυκατοικίες σε πλουσιότερες γειτονιές. Τώρα η περιοχή αυτή του Μανχάταν όπου άνθισαν οι ελληνικές κοινότητες στις αρχές του 20ου αιώνα έχουν γίνει μέρος της γειτονίας των Κινέζων μεταναστών. 
Αυτό λοιπόν είναι το τίμημα της επιτυχίας και της οικονομικής ευμάρειας; Κερδίζουμε το αμερικανικό όνειρο και χάνουμε την κοινότητα; Ο Εντ πιστεύει ότι αυτό είναι μία πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν πολλές κοινωνίες. «Είναι μία διαχρονική ιστορία. Έρχονται οι μετανάστες, φτιάχνουν κοινότητες και μετά από δύο γενεές αρχίζουν να διασκορπίζονται. Δεν θέλουν να ζουν σε μικρά διαμερίσματα με 10 άτομα, θέλουν σπίτι με κήπο στα προάστια», λέει ο Εντ αναφερόμενος και στην πορεία της δικής του οικογένειας.
Βέβαια μπορεί οι κοινότητες να διαλύονται και τα μέλη τους να αφομοιώνονται αλλά υπάρχουν και εναλλακτικές λύσεις. Το 1950 οι ελληνο-εβραίοι του Κεχιλα Κεντοσά δημιούργησαν τον Πασά, που στη διάλεκτο των Ρωμανιωτών σημαίνει «αγαπημένος μου γιός». «Όταν άρχισε η κοινότητα να διασκορπίζεται δημιούργησαν την οργάνωση Πασσάς και κάνουν καταπληκτικές συνεστιάσεις με χορό και φαγητό και καλή παρέα». 
Για να προμηθευτείτε το ντοκιμαντέρ του Εντ Ασκιναζι «Οι τελευταίοι Έλληνες» επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του στο www.lastgreeksthemovie.com ή αποταθείτε στο indiefilm1@earthlink.net.
Comments