Skip to main content

κέντρο- η γοητεία του ......απο ΣΚΑΙ

Σε πλήρη ανάπτυξη (που λέει ο λόγος…) η προεκλογική αντιπαράθεση στη χώρα μας και η διεκδίκηση των κρίσιμων μετακινούμενων ψηφοφόρων, η διείσδυση στο «κέντρο», η γοητεία του μεσαίου χώρου, η απόπειρα στρογγυλέματος των αιχμών του πολιτικού λόγου έρχεται και πάλι για τα κόμματα εξουσίας στο προσκήνιο. Σχεδόν κανένας όμως από τους λάτρεις των «συναινέσεων» δεν δείχνει να προβληματίζεται από το ενδεχόμενο να κυνηγάει στην πραγματικότητα ένα φάντασμα. Και όμως αυτό ακριβώς υποστηρίζει ένας διαπρεπής εκπρόσωπος της γνωσιακής επιστήμης, προερχόμενος μάλιστα από την Αμερική, τη χώρα όπου κατεξοχήν ο «κεντρισμός» γνωρίζει την αποθέωσή του.

Παλαιός γνώριμος της στήλης, ο καθηγητής της Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ Τζορτζ Λέικοφ, ο οποίος έχει αναδειχθεί σε «γκουρού» μιας ορισμένης μερίδας της βάσης των Δημοκρατικών, ανέλαβε σε πρόσφατη παρέμβασή του με τον χαρακτηριστικό (και προκλητικό) τίτλο «Δεν υπάρχει Κέντρο, Δεν υπάρχουν Κεντρώοι» να ξεκαθαρίσει ορισμένους εκκρεμείς λογαριασμούς με το Συμβούλιο Δημοκρατικής Ηγεσίας (DLC) την ισχυρή και «φιλική προς τις επιχειρήσεις» οργάνωση που κυρίως προπαγάνδισε την ανάγκη στροφής του κόμματος προς τα δεξιά.

Ερμηνεύοντας τα δεδομένα της πολιτικής αντιπαράθεσης με τα εργαλεία που του προσφέρει η επιστημονική του ιδιότητα, ο Λέικοφ έχει υποστηρίξει ότι οι επιμέρους πολιτικές στάσεις δεν τοποθετούνται σε ένα γραμμικό συνεχές από τα δεξιά προς τα αριστερά, παρά εντάσσονται σε δύο διακριτά συστήματα σκέψης και αξιών, το συντηρητικό και το προοδευτικό, τα οποία ο ίδιος συσχετίζει με το πρότυπο του «αυστηρού πατέρα» και της «μητέρας τροφού» αντίστοιχα.

Υπάρχουν βέβαια άνθρωποι που χρησιμοποιούν με συνέπεια το ένα ή το άλλο μοντέλο σκέψης σε όλα τα προς απόφαση θέματα: οι «γνήσιοι» συντηρητικοί ή προοδευτικοί. Υπάρχουν όμως και αυτοί που αναλόγως με το θέμα καταφεύγουν άλλοτε σε προοδευτικές και άλλοτε σε συντηρητικές έννοιες: μπορεί λ.χ. να είναι προοδευτικοί σε θέματα εσωτερικής πολιτικής και συντηρητικοί σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, προοδευτικοί ως προς τη θρησκεία ή συντηρητικοί ως προς την οικονομία κ.ο.κ. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι καταλαμβάνουν την ενδιάμεση θέση σε κάποια γραμμική κλίμακα τοποθετήσεων. Ούτε ότι προσδιορίζονται από τη «μετριοπάθεια», αφού κάλλιστα μπορούν να είναι ιδιαίτερα παθιασμένοι ως προς τις θέσεις τους.

Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει, κατά τον Λέικοφ, κάποιο συγκροτημένο σύστημα αξιών ούτε μια διακριτή οπτική γωνία που θα μπορούσαμε να ταυτίσουμε με το «κέντρο». Οι θέσεις των λεγόμενων «κεντρώων» αμερικανών χαρακτηρίζονται από τεράστια ποικιλία από άτομο σε άτομο. Και αυτό έχει βέβαια συγκεκριμένες επιπτώσεις στο πώς κανείς απευθύνεται πολιτικά σε αυτού του είδους τις κατηγορίες ψηφοφόρων.

Και μόνο η ιδέα του «κέντρου», συνεχίζει ο Λέικοφ, αποτελεί μια μεταφορά που άλλο αποτέλεσμα δεν έχει από την περιθωριοποίηση των προοδευτικών αξιών, παρουσιάζοντάς τες ως «ακραίες». Ωστόσο, όταν κάποιος υποψήφιος απευθύνεται σε «ανάμικτων πεποιθήσεων» ακροατήριο κολακεύοντας τις συντηρητικές αξίες που αυτό ήδη έχει, το μόνο που καταφέρνει είναι να τις ενεργοποιήσει περαιτέρω, την ίδια ώρα που «αδειάζει» την σταθερή του βάση και δίνει την εντύπωση (όπερ αληθές!) ότι δεν ακολουθεί ένα σταθερό σύστημα αξιών.

Αυτή ακριβώς είναι η «συνταγή» του DLC, στο οποίο πιστώνεται μεταξύ άλλων η κυβερνητική θητεία Κλίντον
Και μόνο η ιδέα του «κέντρου», αποτελεί μια μεταφορά που άλλο αποτέλεσμα δεν έχει από την περιθωριοποίηση των προοδευτικών αξιών
αλλά και μορφές όπως ο «κρυπτο-Ρεπουμπλικανός» γερουσιαστής Τζο Λίμπερμαν. Λίστες πολιτικών παρεμβάσεων αντί για αξίες, οράματα και πάθος. Θέσεις «γερακιού» στην εξωτερική πολιτική, κοινωνικά συντηρητικές απόψεις σε θέματα όπως η άμβλωση και ο γκέι γάμος και αποφυγή οποιασδήποτε μνείας της ανάγκης για αύξηση των φόρων: αυτό κατά το DLC είναι το μυστικό, προκειμένου να κερδηθούν οι περιλάλητοι «μετακινούμενοι ψηφοφόροι». «Ανοησίες»! απαντά ο Λέικοφ, φέρνοντας ως παράδειγμα τις θλιβερές επιδόσεις του ίδιου του ηγέτη του DLC, Χάρολντ Φορντ στο Τενεσσί, την ίδια ώρα που ο γερουσιαστής του Ιλινόι και υποψήφιος για το χρίσμα Μπάρακ Ομπάμα, κατάφερνε το αδιανόητο, δηλ. να συγκεντρώσει το ενθουσιώδες χειροκρότημα του εκκλησιάσματος των «ευαγγελικών», τονίζοντας και ενεργοποιώντας ακριβώς τις προοδευτικές αξίες που και αυτοί μοιράζονται.

Οι κεντρικές αξίες των προοδευτικών είναι η προστασία και η ενδυνάμωση, τόσο των ανθρώπων όσο και του περιβάλλοντος και οι αξίες αυτές είναι θεμελιωδώς αμερικανικές, επιμένει ο Λέικοφ, και πρέπει να βγούν από το περιθώριο όπου τις καταδικάζουν οι φίλοι της Ουόλ Στριτ από το DLC.

Να είναι άραγε τυχαίο ότι ενώ θεωρείται αυτονόητο πως για να εκλεγεί ένας Δημοκρατικός υποψήφιος πρέπει να "μετακινηθεί στο κέντρο", ποτέ δεν λέγεται κάτι αντίστοιχο για τους υποψηφίους των γεμάτων αυτοπεποίθηση Ρεπουμπλικανών;

Comments

Πολύ καλό κείμενο. Ποτέ δεν είχα χωνέψει αυτή τη γραμμική αντίληψη, επειδή ακριβώς τα ίδια άτομα μπορούν να έχουν απόψεις ταυτόχρονα προοδευτικές και συντηρητικές, ανάλογα με το θέμα. Δεν επιτρέπεται να βγάζουμε μέσο όρο από τις αντιλήψεις αυτές. Πολύ καλό άρθρο.

Popular posts from this blog

επιλογές .....κεφαλονίτικα ανέκδοτα

Macmillan and Eisenhower in 1959 tv debate-bbc