Ο Ομπάμα έφερε την αλλαγή στον... Ομπάμα

Η περιοδεία σε Μέση Ανατολή και Ευρώπη ενίσχυσε το προεδρικό του προφίλ, αλλά θόλωσε τις διαχωριστικές γραμμές με τον Μακέιν Tου Πετρου Παπακωνσταντινου Με πολλά κέρδη στις αποσκευές του επιστρέφει από την περιοδεία του σε Μέση Ανατολή και Ευρώπη ο Μπαράκ Ομπάμα. Ιδιαίτερα η εντυπωσιακή προσέλευση των Βερολινέζων στην ομιλία του, στη Στήλη της Νίκης, προκάλεσε παραλληλισμούς με την ιστορική επίσκεψη του Τζον Κένεντι το 1963, όταν ο Αμερικανός πρόεδρος είπε το περίφημο Ich bin ein Berliner απέναντι από το Τείχος. Η Ομπαμα-μανία των Ευρωπαίων αποτελεί σημαντικό «χαρτί» προς εξαργύρωση στο εσωτερικό της Αμερικής, καθώς υπόσχεται ότι ο Δημοκρατικός υποψήφιος είναι ο ιδανικός για να μειώσει το χάσμα ανάμεσα στη Γηραιά Ηπειρο και τον Νέο Κόσμο, που άνοιξε η πολιτική Μπους. Εξίσου σημαντικό κέρδος ήταν η αποδοχή του σχεδίου Ομπάμα για τερματισμό του πολέμου στο Ιράκ από τον Ιρακινό πρωθυπουργό Νούρι αλ Μαλικί. Ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος Τζον Μακέιν εμφανίζεται πλέον βασιλικότερος του βασιλέως όταν αρνείται χρονοδιάγραμμα απομάκρυνσης των αμερικανικών στρατευμάτων και ένα από τα βασικά «χαρτιά» του, ότι ο Ομπάμα είναι άπειρος και αναξιόπιστος σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, αν δεν κάηκε, πάντως αποδυναμώθηκε. Ωστόσο, το τίμημα της επιτυχίας του ήταν να θολώσει τις διαχωριστικές γραμμές με την εξωτερική πολιτική του Μακέιν, με τον οποίο εμφανίζεται πλέον να διαφέρει περισσότερο στο στυλ και λιγότερο στην ουσία. Ή αλλιώς: Από τον Ομπάμα της Αλλαγής, περάσαμε στην αλλαγή του... Ομπάμα! Ο πόλεμος στο Αφγανιστάν Το κεντρικό μοτίβο της στρατηγικής Ομπάμα φαίνεται να είναι: Αποκλιμάκωση του πολέμου στο Ιράκ - κλιμάκωση στο Αφγανιστάν - διάλογος με το Ιράν. Από την Καμπούλ ξεκαθάρισε ότι θεωρεί το Αφγανιστάν και όχι το Ιράκ ως «το κεντρικό μέτωπο στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας». Ενα μέτωπο που δεν πάει καθόλου καλά, λέει ο Ομπάμα, γι’ αυτό και θα στείλει 10.500 επιπλέον Αμερικανούς στρατιώτες να ενισχύσουν την υπάρχουσα ΝΑΤΟϊκή δύναμη 70.000 ανδρών. Η στροφή από τον «κακό» πόλεμο του Ιράκ στον «καλό» πόλεμο του Αφγανιστάν ακούγεται ευχάριστα στα αυτιά πολλών Ευρωπαίων (όπως και των ηγετών της Τεχεράνης!), αλλά δεν είναι τόσο αθώα όσο φαίνεται σε πρώτη ματιά. Πρώτα απ’ όλα, γιατί σηματοδοτεί την αθόρυβη οικειοποίηση του «παγκοσμίου πολέμου κατά της τρομοκρατίας», τον οποίο θα του κληροδοτήσει ο Τζορτζ Μπους, εάν βεβαίως η Αμερική εκλέξει για πρώτη φορά μαύρο πρόεδρο στις 4 Νοεμβρίου. Ως γερουσιαστής του Ιλινόι, ο Ομπάμα είχε καταδικάσει αυτόν τον ιδιόρρυθμο πόλεμο χωρίς ημερομηνία λήξης, όπως και τα μέτρα περιορισμού των ελευθεριών στο εσωτερικό των ΗΠΑ -π.χ. νόμος PATRIOT- που τον συνόδευαν. Τώρα είναι έτοιμος να τον συνεχίσει, αν και σε λίγο θα μπει στον έβδομο χρόνο του, ενώ δεν διστάζει να ψηφίσει στη Γερουσία μαζί με τους Ρεπουμπλικανούς υπέρ της ατιμωρησίας των εταιρειών που συμμετείχαν στις «αντιτρομοκρατικές» τηλεφωνικές υποκλοπές του Μπους, κάτι που ακόμη και η Χίλαρι Κλίντον απέφυγε. Αποχώρηση από το Ιράκ Επειτα, ο τερματισμός του πολέμου στο Ιράκ εντός 16 μηνών δεν σημαίνει και απόσυρση όλων των αμερικανικών δυνάμεων, όπως εσφαλμένα αφήνουν να εννοηθεί πολλά μέσα ενημέρωσης διεθνώς. Ο Μπαράκ Ομπάμα έχει ταχθεί υπέρ της διατήρησης στο Ιράκ αριθμού στρατιωτών «για την προστασία και την εκπαίδευση του ιρακινού στρατού, όπως και για την καταδίωξη τρομοκρατών». Ενός αριθμού που δεν απέκλεισε να φτάσει και τους 30.000, σε πρόσφατη συνέντευξή του με τον Φαρίντ Ζακαρία του Newsweek. Οπως αναφέρεται, εξάλλου, στην ιστοσελίδα του, ο Ομπάμα δεν αποκλείει νέα, μαζική στρατιωτική εισβολή στο μέλλον «για την αποτροπή επαπειλούμενης γενοκτονίας» στο Ιράκ. Οσο για το Παλαιστινιακό, δεν χρειαζόταν η επίσκεψη του Ομπάμα στο Ισραήλ και οι λυρικές αναφορές «σ’ αυτό το θαύμα που ανθίζει» πάνω στα αφιλόξενα εδάφη της Μέσης Ανατολής, για να επισημοποιηθεί η θεαματική στροφή του. Η σχέση με το Ισραήλ Παρά τον σκληρό, συχνά βρώμικο πόλεμο που δέχθηκε στη διάρκεια των προκριματικών εκλογών από το ισραηλινό λόμπι στις ΗΠΑ, ο Ομπάμα έσπευσε μόλις μία ημέρα μετά την κατάκτηση του χρίσματος των Δημοκρατικών να ξεπεράσει τον Μακέιν, τον Μπους, ακόμη και τον... Ισραηλινό πρωθυπουργό Εχούντ Ολμερτ: Δήλωσε ότι η Ιερουσαλήμ πρέπει να μείνει «αδιαίρετη πρωτεύουσα του κράτους του Ισραήλ», δηλαδή να συνεχιστεί στον αιώνα τον άπαντα η κατοχή της παλαιστινιακής, ανατολικής Ιερουσαλήμ! Ο πολιτικός καιροσκοπισμός του Ομπάμα έδωσε τη δυνατότητα στη συντηρητική Wall Street Journal να τον καυτηριάσει στο κύριο άρθρο της, γράφοντας: «Τώρα καταλαβαίνουμε γιατί ο Μπαράκ Ομπάμα διαμαρτύρεται τόσο ζωηρά εναντίον της προοπτικής “μιας τρίτης θητείας Μπους” (με τον Τζον Μακέιν). Μάλλον ανησυχεί μην τυχόν αντιληφθεί ο κόσμος ότι, στην πραγματικότητα, αυτός είναι ο υποψήφιος για ένα τέτοιο ρόλο»! Ωστόσο, σε αντίθεση με τη διαδεδομένη πεποίθηση ότι «όλες οι εκλογικές μάχες κερδίζονται από το κέντρο», η δεξιά στροφή του Ομπάμα δεν φαίνεται να ανταμείβεται. Από 11-15 μονάδες που ήταν το προβάδισμά του στις δημοσκοπήσεις πριν από ενάμιση μήνα, έχει περιοριστεί στις 4-5 μονάδες, παρά τη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση που μετράει σε βάρος των Ρεπουμπλικανών. Είναι αλήθεια ότι οι δημοσκοπήσεις για τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές δεν δείχνουν και πολλά πράγματα πριν από τα τέλη Αυγούστου, αλλά οι τάσεις που καταγράφουν δεν μπορεί να αγνοηθούν ατιμώρητα. Ανέφικτη αποστολή «Η νίκη που υπόσχεται ο Ομπάμα στο Αφγανιστάν είναι αδύνατη» και το μόνο εφικτό είναι ένας συμβιβασμός με τους... Ταλιμπάν! Την εκτίμηση αυτή διατύπωσε, με συνέντευξή του στην εφημερίδα Le Monde, ο Ζεράρ Σαλιάν, συγγραφέας πληθώρας βιβλίων και άρθρων για τη διεθνή τρομοκρατία και άριστος γνώστης του Αφγανιστάν, όπου περνάει αρκετούς μήνες κάθε χρόνο. «Eξω από την Καμπούλ και μερικές μεγάλες πόλεις είναι οι Ταλιμπάν, και όχι οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ, που ελέγχουν τις τοπικές εξουσίες. Οι ξένοι στρατιώτες περνούν τον περισσότερο χρόνο μέσα στους στρατώνες τους. Στο νότιο και το ανατολικό τμήμα της χώρας, οι Ταλιμπάν έχουν δημιουργήσει ολόκληρη πολιτική υποδομή, που ασκεί την πραγματική εξουσία». Στις 27 Απριλίου, οι Ταλιμπάν πραγματοποίησαν θεαματική απόπειρα δολοφονίας του Αφγανού προέδρου Χαμίντ Καρζάι στη διάρκεια στρατιωτικής παρέλασης στο κέντρο της Καμπούλ, όταν δίπλα του βρισκόταν ο Αμερικανός πρεσβευτής και ολόκληρη η στρατιωτική και πολιτική ηγεσία. «Η εξάρτηση του Αφγανού προέδρου από το ΝΑΤΟ, τον καθιστά “λακέ” της Δύσης στα μάτια των συμπατριωτών του», σχολίαζε η «Ντόιτσε Βέλε». Μ’ αυτά και μ’ αυτά δεν είναι τυχαίο που η Aγκελα Μέρκελ, όπως και οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ηγέτες, δεν δείχνουν καμία διάθεση να επωμιστούν μεγαλύτερα βάρη στον πόλεμο εναντίον των Ταλιμπάν. Ο Ζεράρ Σαλιάν χαρακτηρίζει αποκαρδιωτική την κατάσταση της αστυνομίας, όπου βασιλεύει η διαφθορά, μια μάστιγα που απλώνεται σε όλη τη δημόσια διοίκηση. «Και τι άλλο θα περιμέναμε, όταν οι αστυνομικοί παίρνουν μισθό 75 δολαρίων, τα μισά απ’ όσα χρειάζονται για τη συντήρηση μιας τετραμελούς οικογένειας;» Αντιθέτως, οι Ταλιμπάν δεν έχουν πρόβλημα χρηματοδότησης, καθώς έχουν επιβάλλει φόρο 10% στην παραγωγή οπίου, η οποία αυξάνεται διαρκώς, μετατρέποντας το Αφγανιστάν στο υπ’ αριθμόν ένα ναρκο-κράτος του πλανήτη.