H τιμή της ψήφου στην Αμερική International Herald Tribune «Το χρήμα», όπως διακήρυξε στο παρελθόν ο μακαρίτης Τζέσε Ανραχ, άλλοτε πρόεδρος της Βουλής της Καλιφόρνιας, είναι «το μητρικό γάλα της πολιτικής». Αν είναι έτσι, το 2008, η Αμερική θα έχει βελτιωμένα επίπεδα χοληστερόλης. Οι δαπάνες για την προεκλογική εκστρατεία θα ξεπεράσουν τα 5 δισεκατομμύρια δολάρια, καθώς πολλές μεταρρυθμίσεις από την εποχή του Γουότεργκεϊτ έχουν ήδη αφανιστεί. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δαπανούν περισσότερα χρήματα γι’ αυτές τις εκλογές απ’ ό,τι οποιοδήποτε άλλο βιομηχανικό κράτος, με εξαίρεση την Ιαπωνία και καμία φορά το Ισραήλ. Τα οφέλη είναι αμφίβολα. «Δεν είναι σαφές ότι έχουμε οποιοδήποτε κέρδος από όλη αυτή την ελευθερία να ξοδεύουμε χρήματα», δήλωσε ο Τόμας Μαν, πολιτικός επιστήμων στο Ινστιτούτο Μπρούκινγκς, ο οποίος διεξήγαγε έρευνες και δημοσίευσε ένα βιβλίο με θέμα το χρήμα και την πολιτική στις μεγάλες δημοκρατίες. Το ποσοστό προσέλευσης των ψηφοφόρων είναι μικρότερο στις ΗΠΑ απ’ ό,τι σε άλλες μεγάλες χώρες και είναι δύσκολο να ισχυριστεί κανείς ότι οι Αμερικανοί είναι καλύτερα ενημερωμένοι. Η σημερινή εκλογική τροχιά στις ΗΠΑ έχει ως εξής: Οι Ρεπουμπλικανοί και οι Δημοκρατικοί υποψήφιοι μαζί θα ξοδέψουν τουλάχιστον ένα δισ. δολάρια έως τον ερχόμενο Νοέμβριο, άλλοι επίδοξοι πρόεδροι θα δαπανήσουν με τη σειρά τους περί τα 400 εκατ. δολ., υποψήφιοι για το Kογκρέσο επίσης υπολογίζεται ότι θα ξοδέψουν 1,5 δισ. δολάρια, ενώ οι διάφορες επιτροπές στο Ρεπουμπλικανικό και το Δημοκρατικό Κόμμα θα αναχωρήσουν με πολύ περισσότερα χρήματα από αυτά. Αυτή τη φορά, οι προκριματικές για την προεδρική εκλογή μπορούν να αποτελέσουν στ’ αλήθεια αντικείμενο προς μελέτη. Στην Αϊόβα, σύμφωνα με ορισμένες αναφορές, οι γερουσιαστές Χίλαρι Κλίντον και Μπάρακ Ομπάμα είναι έτοιμοι να ξοδέψουν έως και 15 εκατ. δολ. έκαστος. Συνολικά, οι υποψήφιοι του Δημοκρατικού Κόμματος ενδέχεται να δαπανήσουν 45 εκατ. δολ. για τη μικρή αυτή πολιτεία μόνο. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, στην καλύτερη περίπτωση, εκείνη την ψυχρή νύχτα του Iανουαρίου στην Αϊόβα θα προσέλθουν στην κάλπη για τις προκριματικές 150.000 Δημοκρατικοί. Κάτι που σημαίνει ότι η ψήφος ισοδυναμεί με 300 δολλάρια. Το κεφάλαιο που θα διατεθεί για την προεκλογική εκστρατεία του 2008 είναι τόσο μεγάλο που δεν είναι σαφές εάν θα υπάρξει γνήσιο πλεονέκτημα για τη μία ή την άλλη πλευρά. Οι Ομπάμα και Κλίντον έχουν συγκεντρώσει έκαστος περίπου 100 εκατ. δολ. έως τώρα, σχεδόν τα διπλά από οποιονδήποτε άλλον Ρεπουμπλικανό υποψήφιο. Η κριτική από την πλευρά συντηρητικών πολιτικών της Αμερικής, αλλά και ριζοσπαστικών-ελευθεριακών κύκλων, οι οποίοι αντιτίθενται σε οποιονδήποτε περιορισμό στη χρηματοδότηση εκστρατείας, αφορά στο ότι οι αλλαγές του Γουότεργκεϊτ και ο νόμος ΜακΚέιν-Φέινγκολντ απέτυχαν. Δεν είναι έτσι. Το 1974, ακριβώς μετά το Γουότεργκεϊτ, οι επικριτές έλεγαν ότι οι αλλαγές θα είναι ισοδύναμες με μια πράξη προστασίας υπέρ του προέδρου. Οι επόμενες εκλογές, για αρκετές αναμετρήσεις, ήταν μεταξύ των πλέον καθαρών στη σύγχρονη ιστορία· στις δύο πρώτες αναμετρήσεις, αφού το μέτρο έγινε νόμος, οι επίδοξοι πρόεδροι επικράτησαν των υποψηφίων που ήδη κατείχαν το αξίωμα. Αυτό είχε συμβεί μόλις δύο φορές, στο παρελθόν, μέσα στον 20ό αιώνα. Πριν από πέντε χρόνια, οι προβλέψεις ήταν απόλυτες. Ο γερουσιαστής Μιτς Μακ Κόνελ προέβλεπε ότι ο νόμος ΜακΚέιν-Φέινγκολντ θα καταλήξει σε «μια αμοιβαία καταστροφή» των πολιτικών κομμάτων. Η αλήθεια είναι ότι τα πολιτικά κόμματα, τουλάχιστον με γνώμονα το χρήμα, έχουν καλύτερες επιδόσεις από ποτέ. Και ο στόχος των ΜακΚέιν και Φέινγκολντ -να περιορίσουν την ικανότητα των μεγάλων χρηματοδοτών να επηρεάζουν τους κυβερνώντες, αλλά και τη δυνατότητα των σωματείων και των εργατικών συνδικάτων να επηρεάζουν άμεσα τις εκλογές -έχει επιτευχθεί. Φυσικά, οι ξύπνιοι βρίσκουν παραθυράκια. Πάντα γίνεται αυτό. Οταν ξεσπάσει το επόμενο μεγάλο σκάνδαλο, νέες μεταρρυθμίσεις θα προωθηθούν. Θα αποδώσουν καρπούς. Για λίγο καιρό. Ετσι λειτουργούν τα πράγματα στην Αμερική. |
Comments