| Η λύση της (άνισης) διχοτόμησης Του Σταυρου Λυγερου Οπως αναμενόταν, οι διαπραγματεύσεις για το οριστικό καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου κατέρρευσαν. Εχοντας πίσω τους τις ΗΠΑ, οι Αλβανοκοσοβάροι επέμειναν στη γραμμή «ανεξαρτησία και μόνο ανεξαρτησία». Αντιθέτως, η Σερβία επέμεινε στη γραμμή «κάτι περισσότερο από αυτονομία, κάτι λιγότερο από ανεξαρτησία». Το –αμερικανικής εμπνεύσεως– σχέδιο Αχτισάαρι για επιτηρούμενη ανεξαρτησία δεν ήταν μία συμβιβαστική πρόταση. Ουσιαστικά, ήταν μία μεθόδευση για νομιμοποίηση της de facto απόσχισης, που ισχύει από το 1999. Εξ ου και έγινε αποδεκτό από την Πρίστινα, ενώ απερρίφθη κατηγορηματικά από το Βελιγράδι. Η διεθνής επιτήρηση δεν την ενοχλεί, επειδή θα είναι μεταβατικό καθεστώς και επιπλέον όχι πραγματικό εμπόδιο στον πλήρη εξαλβανισμό της περιοχής. Η απόφαση της Ρωσίας να εμποδίσει με βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας την επιβολή του σχεδίου Αχτισάαρι κατέστησε πολιτικά μετέωρη την αμερικανική στρατηγική. Το Κοσσυφοπέδιο έχει μετατραπεί σ’ ένα ακόμα «λόφο», γύρω από τον οποίο διεξάγεται η ευρύτερη αντιπαράθεση Ουάσιγκτον - Μόσχας για τη διαμόρφωση μiας νέας ισορροπίας στις μεταξύ τους σχέσεις. Αντιμέτωποι με αδιέξοδο, οι Αμερικανοί απειλούν ότι θα αναγνωρίσουν την μονομερή (εκ μέρους των Αλβανοκοσοβάρων) ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου. Μία τέτοια αναγνώριση, όμως, προκαλεί ανησυχία ότι θα ανοίξει τον ασκό του Αιόλου, θα εγείρει ζητήματα απόσχισης και σ’ άλλες χώρες, που έχουν συμπαγείς μειονότητες. Για να διασκεδάσει αυτή την ανησυχία, η Κοντολίζα Ράις έχει δηλώσει ότι το Κοσσυφοπέδιο είναι ειδική περίπτωση και δεν θα αποτελέσει προηγούμενο! Αυτού του είδους οι δηλώσεις, όμως, μεσοπρόθεσμα δεν έχουν πολιτικό αντίκρισμα. Το αδιέξοδο θα μπορούσε να αρθεί μόνο εάν τεθεί επί τάπητος η λύση της (άνισης) διχοτόμησης. Να δοθεί στη Σερβία το βόρειο τμήμα του Κοσσυφοπεδίου (ο θύλακος της Μιτροβίτσας) και διεθνείς εγγυήσεις για τα μεσαιωνικά ορθόδοξα μνημεία της περιοχής. Ο Γεβγκένι Πριμακόφ (πρώην πρωθυπουργός και σύμβουλος του προέδρου Πούτιν) είχε προ μηνών εμμέσως σηματοδοτήσει τα όρια της ρωσικής υποστήριξης, παροτρύνοντας δημοσίως το Βελιγράδι να αποδεχθεί τη διχοτόμηση. Το σενάριο αυτό, όμως, έχει αποκλεισθεί από τη Δύση. Εάν, όμως, οι ΗΠΑ αναγνωρίσουν μία ανεξαρτησία, που δεν θα έχει τη σφραγίδα της διεθνούς νομιμότητας, πιθανότατα θα προκύψουν παρενέργειες. Τόσο ο σερβοκοσοβάρικος θύλακος της Μιτροβίτσας όσο και το σερβοβοσνιακό κρατίδιο να κηρύξουν την προσάρτησή τους στη Σερβία. Με ποιο πολιτικό επιχείρημα θα το εμποδίσει η Δύση; Με άλλα λόγια, η λύση που έχει εξορισθεί από τις διαπραγματεύσεις και για το Κοσσυφοπέδιο και για τη Βοσνία ενδέχεται να μπει από το παράθυρο. |
Comments