Καθ’ οδόν προς τη Μόσχα

Tου Κωστα Ιορδανιδη

Ουδέποτε στη διπλωματική ιστορία της Ελλάδος παρατηρήθηκε τέτοια συχνότης επαφών Αθηνών και Μόσχας, όσο στη διάρκεια της πρωθυπουργίας τού κ. Κώστα Καραμανλή, που μεταβαίνει στη Ρωσία την Τρίτη, προκειμένου να έχει την έβδομη συνάντησή του με τον κ. Βλαντιμίρ Πούτιν, απερχόμενο πρόεδρο και μέλλοντα πρωθυπουργό της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Αντιληπτός από άποψη αυτή ο σκανδαλισμός ορισμένων αξιωματούχων στην Ουάσιγκτον, αν και επί της ουσίας ουδέν διακυβεύεται ως προς τη θέση της Ελλάδος στο σύστημα της Δύσεως.

Στόχος της συγκεκριμένης επισκέψεως είναι η υπογραφή μνημονίου συνεργασίας Ελλάδος και Ρωσίας για την κατασκευή του αγωγού South Stream, που θα αποτελέσει κατά την άποψη της ελληνικής κυβερνήσεως έναν ακόμη «σταθμό» για την ανάδειξη της χώρας σε «διακομιστικό ενεργειακό κόμβο» της περιοχής.

Η σύσφιγξη των σχέσεων Αθηνών και Μόσχας στον ενεργειακό τομέα συμπίπτει βέβαια με μία σταθερή και αυξανόμενη –αν και χαμηλής εντάσεως– επιβάρυνση των αμερικανορωσικών σχέσεων· πέραν τούτου, η επίσκεψη του κ. Καραμανλή στη Ρωσία πραγματοποιείται μετά τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, που δεν υπήρξε η αρμονικότερη στην ιστορία της Συμμαχίας· αυτό όμως δεν σημαίνει ότι υπάρχει ενδεχόμενο «στρατηγικής προσεγγίσεως» της Ελλάδος με τη Ρωσία.

Μια τέτοια ανορθόδοξη εξέλιξη δεν είναι στις προθέσεις του κ. Καραμανλή αλλά ούτε και του κ. Πούτιν, που ασφαλώς μοχθεί για την ανόρθωση του κύρους της Ρωσίας στη διεθνή σκηνή, αλλά δεν επιθυμεί να αναλάβει πολιτικές και πολύ περισσότερο στρατιωτικές δεσμεύσεις έξω από τη ζώνη των στενών συμφερόντων της.

Η βασική συμβολή του κ. Πούτιν είναι ότι έχει αποϊδεολογικοποιήσει την πολιτική της Ρωσίας, γεγονός που καθιστά τη συνεργασία του με τις χώρες της Δύσεως εφικτή και μειώνει την αποτελεσματικότητα των αμερικανικών επιχειρημάτων, αλλά σε καμία περίπτωση δεν αποδυναμώνει την παρουσία των ΗΠΑ στην περιοχή.

Το αντίθετο θα έλεγε κανείς ότι συμβαίνει. Ειδικότερα, μπορεί η FYROM να μην ενταχθεί στο ΝΑΤΟ όσο δεν συμβάλλει στη λύση του προβλήματος της οριστικής ονομασίας της· η αναμενόμενη διμερής, ωστόσο, στρατιωτική συμφωνία Ουάσιγκτον - Σκοπίων επιτρέπει στις ΗΠΑ να προωθήσουν την υπαγωγή της Νοτιοδυτικής Ευρώπης στη ζώνη της στρατιωτικής τους επιρροής. Ηδη οι Αμερικανοί διαθέτουν σημαντικότατη στρατιωτική βάση στο Κοσσυφοπέδιο. Η μόνη χώρα που παραμένει εκτός των συντελούμενων διαμορφώσεων είναι η Σερβία. Και η Ελλάς εμμένουσα πιστή στο σύστημα της Δύσεως, όπως επιβάλλεται από ίδια συμφέροντα, δεν διαφοροποιείται ουσιαστικώς.

Παραδόξως κατά την άποψη ορισμένων, αλλά απολύτως λογικά από μιαν άλλην οπτική γωνία, η Ρωσία δεν αντιδρά δυναμικά στις συντελούμενες αλλαγές. Αντιτίθεται σαφέστατα στη μονομερή ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου, αλλά δεν σπεύδει να οικοδομήσει ειδική σχέση με τη Σερβία, τουλάχιστον στον στρατιωτικό τομέα.

Η Μόσχα παραμένει κριτικός και συχνά επικριτικός παρατηρητής, δεν θέλει να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο· ίσως πιστεύει ότι η υπερεμπλοκή των ΗΠΑ θα οδηγήσει σε αδιέξοδο. Σε οποιαδήποτε πάντως περίπτωση το πλαίσιο συνεργασίας Ελλάδος και Ρωσίας είναι πολιτικά ασφαλές, διότι είναι συμβατό με ό,τι συμβαίνει στις χώρες της Ε.Ε.


Comments

Popular posts from this blog

επιλογές .....κεφαλονίτικα ανέκδοτα

Macmillan and Eisenhower in 1959 tv debate-bbc