|
Γραφει ο Aντωνης Kαρκαγιαννης Εξαρτάται τι εννοούμε πολιτικό σύστημα. Αν εννοούμε το δημοκρατικό πολίτευμα που αποκαταστάθηκε το 1974 και διανύει τη μακροβιότερη στη χώρα μας ιστορική του περίοδο δύσκολα θα μπορούσε κανείς να διακρίνει δυνάμεις που θα το ανέτρεπαν. Ζούμε και χαιρόμαστε τα αγαθά της ελευθερίας, των πολιτικών δικαιωμάτων και του σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Ακόμη και οι καταχρήσεις ή οι παρεκτροπές υπογραμμίζουν, στη συνείδηση των πολλών, τη σημασία τους και την αξία τους. Μαζί με τα αγαθά αυτά και αναπόσπαστα από αυτά ζούμε και απολαμβάνουμε τις ελευθερίες μιας ανοιχτής κοινωνίας με φιλοδοξίες και κινητικότητα, με ισχυρές δυνάμεις αλλαγής και προόδου. Ξαναβρήκαμε την αξιοπρέπεια της εργασίας και έχουμε το δικαίωμα και τη δύναμη να τη διεκδικούμε με πάθος όταν νομίζουμε ότι την προσβάλλουν. Ταυτόχρονα ξαναβρήκαμε το δικαίωμα στην ιδιώτευση και στην προκοπή, το δικαίωμα στην ευημερία και στον πλούτο. Πολλοί συμπολίτες μας είναι ευκατάστατοι, άλλοι πλούσιοι και αρκετοί πολύ πλούσιοι. Δεν είναι αυτό το δυστύχημά μας. Αντιθέτως, είναι η σκάλα της κοινωνικής ανόδου και το κίνητρό της, η διαρκής πηγή άμιλλας και αντιθέσεων. Ασφαλώς και πηγή κοινωνικών ανισοτήτων, φτώχειας, ανέχειας και κοινωνικής ταπείνωσης. Εχουμε, τουλάχιστον, την ελευθερία να τα διαπιστώνουμε και να αγωνιζόμαστε εναντίον τους. Αυτό το πολιτικό σύστημα της ανοιχτής δημοκρατικής κοινωνίας δεν απειλείται και δεν κινδυνεύει. Κινδυνεύει πολύ λιγότερο από τότε που μας έκανε εξωστρεφείς, μας έβγαλε από τον επαρχιωτισμό μας, μας άνοιξε πρωτοφανείς ορίζοντες και ταυτόχρονα μας οδήγησε σε ευρύτερα πεδία προσπάθειας, ανταγωνισμού και πάλης. Αν οι προλετάριοι κάποτε δεν είχαν να χάσουν παρά μόνο τις αλυσίδες τους, οι σύγχρονοι πολίτες της ανοιχτής δημοκρατικής κοινωνίας έχουν πολλά να χάσουν από μια κοινωνική και πολιτική μεταβολή. Αυτό που συχνά λέγεται έχει τη σημασία ότι οι δημοκρατικές αξίες σε μια ανοιχτή και μη ελεγχόμενη άνωθεν κοινωνία είναι κατακτήσεις εσαεί και βασική προϋπόθεση κάθε κοινωνικής αλλαγής. Τι είναι, λοιπόν, εκείνο που πράγματι κινδυνεύει από αυτή την έκρηξη των σκανδάλων; Είναι, κατά κοινή διαπίστωση, το αρχηγικό δικομματικό σύστημα, που όχι χωρίς σοβαρούς λόγους καθιερώθηκε μαζί με την αποκατάσταση της Δημοκρατίας το 1974 και μέσα από μια θύελλα λαϊκισμού γιγαντώθηκε και καθιερώθηκε με ισχυρές προεκτάσεις εξουσιασμού μέσα στην κοινωνία. Πιο συγκεκριμένα και ακριβέστερα πρόκειται για τα δύο κόμματα που μονοπωλούν την εξουσία από το 1974. Πιστεύω ότι αυτό που συχνά ακούμε να λέγεται ότι ζούμε «το τέλος της μεταπολίτευσης» αυτό το νόημα έχει: ότι ζούμε το τέλος των δύο κομμάτων εξουσίας. Πράγματι, τα δύο συγκεκριμένα κόμματα έχουν αναπτύξει παραφυάδες εξουσίας έξω και πέρα από τις αρχές και τις επιταγές του δημοκρατικού πολιτεύματος, έξω και από τον έλεγχο συντεταγμένων οργάνων, της εκλεγμένης κυβέρνησης, της Βουλής και της Δικαιοσύνης. Τα σκάνδαλα και η λεγόμενη διαπλοκή είναι τα εμφανέστερα δείγματα αυτής της κομματικής παραεξουσίας. Και εκείνο που πρέπει να σημειώσουμε είναι ότι δεν πρόκειται για τυχαία δείγματα παραεξουσίας, αλλά για εγγενή και λειτουργικά φαινόμενα των δύο κομμάτων. Εξ ου και η πάνδημη (αλλά άδικη) πεποίθηση ότι «όλοι τα πιάνουν». Αυτά τα φαινόμενα παρακμής είναι πιο έντονα και συχνά στο ΠΑΣΟΚ παρά στη Ν.Δ. Για την ώρα είναι τα μόνα φανερά και τεκμηριωμένα. Η Ν.Δ. περιβάλλεται από τη σκανδαλολογία που πηγάζει από την κοινή πεποίθηση (όχι άδικη) ότι για να διατηρηθεί και να λειτουργήσει ως κόμμα εξουσίας έχει ανάγκη από τα έσοδα των σκανδάλων και από την εύνοια της διαπλοκής. Υπάρχει αυτή η φήμη, δεν υπάρχουν αποδείξεις. Ολη η ιστορία του ΠΑΣΟΚ όμως συνοδεύεται από σκάνδαλα και φαινόμενα διαπλοκής. Χρειάζεται εκτεταμένη μελέτη και σοβαρή ενδοσκόπηση από το ίδιο το ΠΑΣΟΚ για να ερμηνευθεί το φαινόμενο. Πρόχειρα θα μπορούσαμε να σκεφτούμε ότι το κόμμα αυτό που φιλοδόξησε να εκφράσει τα λαϊκά και τα μεσαία στρώματα, αναγκαστικά εξέφρασε τα πιο «πεινασμένα κύτταρα», τα διψασμένα για ευημερία και κοινωνική άνοδο, χωρίς δισταγμούς και ηθικές αναστολές. Αν ο συλλογισμός αυτός έχει κάποια δόση αλήθειας, μας οδηγεί στις πηγές ενός ποταμού «μικρών και αφανών σκανδάλων» που διαποτίζει από το ένα άκρο στο άλλο ολόκληρη τη μακρά διακυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, συντηρούσε τη λαϊκή υποστήριξη, αλλά και διαμόρφωνε τους κομματικούς μηχανισμούς. Αυτή την ιστορία κληρονόμησε ο σημερινός πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ο Γ. Παπανδρέου, κατά κοινή αντίληψη έντιμος άνθρωπος και καθαρός. Αυτή την ιστορία που είναι συνυφασμένη με την ακμή και τον θρίαμβο του ΠΑΣΟΚ αλλά τώρα βαραίνει ως σύμπτωμα ακατάσχετης παρακμής θα χρειασθεί θάρρος, ιδέες και φαντασία για να την ξεκαθαρίσει και να την ξεπεράσει. Θα χρειασθεί κυρίως «άλλη πολιτική» και θα χρειασθεί να ξεπεράσει τα όρια τα δικά του και τα όρια του κόμματός του. Το έργο είναι δύσκολο και δεν υπάρχουν εχέγγυα κομματικής επιτυχίας. Στον Γ. Παπανδρέου όμως ανήκει αυτή η πρωτοβουλία. Είναι σαν καταδίκη από την οποία δεν μπορεί να ξεφύγει. Με τα όσα είπε προχθές στο Ζάππειο μάλλον φάνηκε κατώτερος του εαυτού του και των περιστάσεων. Ο Γ. Παπανδρέου γνωρίζει πολύ καλά ότι η Εξεταστική Επιτροπή είναι μια κοινοβουλευτική «βόμβα θορύβου και καπνού», χωρίς άλλο ουσιαστικό αποτέλεσμα. Χάνει οποιαδήποτε ηθική υπόσταση όταν συνοδεύεται από την προσπάθεια υπεκφυγής προς διάχυση των ευθυνών και συμψηφισμό των ενόχων. Με τα σημερινά δεδομένα ούτε οι εκλογές αποτελούν λύση, ιδιαίτερα για το σημερινό ΠΑΣΟΚ. Εκτός αν ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έχει κάτι άλλο στον νου του, ένα διαφορετικό ΠΑΣΟΚ και διαφορετική διάταξη των πολιτικών δυνάμεων. Θα μπορούσε να μας πει καθαρά τη σκέψη του... | 
Comments