O Αγιος παπά Μπασιάς του Γερ.Γαλανού/ πηγή my kefalonia.com
Γεράσιμου Σωτ. Γαλανού:
«Ο Άγιος Παναγής, ο εκ Κεφαλληνίας»
Ληξούρι, έκδοση 2008, σελ. 238,
Εκατόν είκοσι χρόνια από την κοίμηση και τριανταδύο από την ανακήρυξή του σε άγιο, η μνήμη τού οσίου Παναγή Μπασιά τιμάται στη γενέτειρά του με ιδιαίτερη ευλάβεια και αθρόα συμμετοχή του λαού στις εορταστικές εκδηλώσεις κατά την ημέραν εορτής τής μνήμης του, 7ην Ιουνίου.
Το πλαίσιο των εορταστικών αυτών εκδηλώσεων περιέλαβε εφέτος σχετική ημερίδα, που διοργανώθηκε στο Ληξούρι υπό την σκέπην τής Ι. Μητροπόλεως Κεφαλληνίας και στην οποίαν έλαβαν μέρος, με ενδιαφέρουσες όσο και αποκαλυπτικές ομιλίες, Καθηγηταί Πανεπιστημίων, ιστορικοί επιστήμονες και άλλοι διακεκριμένοι ομιληταί.
Τή μεγάλη, όμως, προσφορά στη μνήμη τού νέου οσίου έχει αποτελέσει το πρόσφατο, εξαιρετικά αποκαλυπτικό βιβλίο, το αφιερωμένο στον «εκ Κεφαλληνίας Άγιο Παπά Μπασιά, πόνημα τού ακάματου ερευνητή, εκπαιδευτικού και συστηματικού ιχνηλάτη, κ. Γερ. Σωτ. Γαλανού, χάρη στον οποίον έχουν εντοπιστεί και ως εκ θαύματος διασωθεί από οριστική απώλεια, πλείστα όσα λαογραφικά, θρησκευτικά και καλλιτεχνικά στοιχεία από το παρελθόν τού νησιού μας και ιδιαίτερα τού Ληξουριού.
Για τον ιερέα Παναγή Μπασιά υπήρξε, βέβαια, διάχυτη και διαχρονική στο λαό η πεποίθηση για την αγιότητά του αλλά και διάσπαρτες οι φήμες γιά τον βίο, και τα ασυνήθη χαρίσματά του. Όμως, οι θρύλοι, οι λαϊκοί μύθοι και οι διαδόσεις δεν αποτελούν πάντοτε από μόνα τους και αξιόπιστα κριτήρια για να αξιολογηθεί σωστά μια προσωπικότητα και μάλιστα σε θέματα λεπτά και ευαίσθητα, όπως είναι οι θρησκευτικές πεποιθήσεις μιας κοινωνίας, η πίστη ενός λαού ότι κάποιες ασυνήθιστες ιδιότητες διακατέχουν ένα άτομο, ότι αυτό είναι προικισμένο με σχεδόν απίστευτα μεταφυσικά χαρίσματα αλλά ότι το άτομο αυτό απροσχημάτιστα, απλά και με διακριτικότητα διέθετε τον εαυτό του στην υπηρεσία τής κοινωνίας του, μέσα στην οποίαν έζησε, προσπαθώντας να την επηρεάσει ηθικά. Όμως, όλα αυτά, τα απλώς θρυλούμενα, μόνον μια αντικειμενική και αμερόληπτη έρευνα ήταν δυνατόν να ανασύρει από την αφάνεια, να τα προσεγγίσει με συναίσθημα ευθύνης και να τα καταγράψει κατά τρόπον αμερόληπτον.
Αυτό το επέτυχε ο ερευνητής Γερ. Γαλανός με το εντυπωσιακά πολυσέλιδο βιβλίο του, μέσα στο οποίον όχι μόνον καταγράφει τα όσα ασυνήθιστα και έξω από την καθιερωμένη λογική συνέβαιναν την εποχή εκείνη, (την όχι και τόσο μακρινή από τη δική μας) αλλά επιστρατεύει αξιόπιστων προσώπων τις μαρτυρίες, καταθέτει βιώματα πολλών ανθρώπων, πού έζησαν την εποχή εκείνη, αναζητά αυθεντικές και ψύχραιμες πηγές πληροφοριών και διασταυρώνει τα γραπτά ή προφορικά στοιχεία που έφτασαν ως τις μέρες μας. Όλα αυτά τα συνθέτει σε μια ενότητα, που όχι μόνον ενημερώνει και εντυπωσιάζει τον αναγνώστη με την πληρότητά της αλλά τεκμηριώνει κατά τρόπον αντικειμενικόν και αναμφισβήτητον την απόφαση τού Οικουμενικού Πατριαρχείου (εξαιρετικά φειδωλού σε παρόμοια αιτήματα) να αναγνωρίσει τον ένθεον βίον και τη θαυμαστή πολιτεία τού ταπεινού ιερέως και να τον ανακηρύξει σε Άγιον.
Το πόνημα τού Γερ. Γαλανού δεν αποτελεί μόνον μια πολύτιμη συμβολή στην ιστορία και τη λαογραφία τού Ληξουριού, αλλά ενέχει και μια ιδιάζουσα θρησκευτική διάσταση, διότι ενώ προσφέρει αμερόληπτη και ουδέτερη καταγραφή συμβάντων και αφηγήσεων τού παρελθόντος, και τα θέτει στην κρίση τού αναγνώστη, χωρίς να υιοθετεί ή να απορρίπτει το κάθε τι, αναδεικνύει ταυτόχρονα και τεκμηριωμένα την προσωπικότητα και τα θεία χαρίσματα τού ιερέα Παναγή Μπασιά, γόνου πολύκλαδης αρχοντικής οικογένειας, σύγχρονου και συγγενούς τού Ανδρέα Λασκαράτου, που έζησε φτωχός και ταπεινός στη γενέτειρά του αλλά αξιώθηκε τού υπέρτατου τίτλου τής αγιοσύνης εκ μέρους τής Ορθόδοξης Εκκλησίας μας και τον οποίον ο λαός περιέβαλλε, έτι ακόμη εν ζωή, με σεβασμό και ευλάβεια, αναγνωρίζοντας την αγιότητά του πολύ πριν την επικυρώσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Το βιβλίο είναι μια πολύτιμη πνευματική προσφορά, η πιο σημαντική στον τόπο του, τού ακούραστου ερευνητή Γερ. Σ. Γαλανού.
Εγραψα Ιούνιο, 2008
Πάνος Κηπουριώτης
«Ο Άγιος Παναγής, ο εκ Κεφαλληνίας»
Ληξούρι, έκδοση 2008, σελ. 238,
Εκατόν είκοσι χρόνια από την κοίμηση και τριανταδύο από την ανακήρυξή του σε άγιο, η μνήμη τού οσίου Παναγή Μπασιά τιμάται στη γενέτειρά του με ιδιαίτερη ευλάβεια και αθρόα συμμετοχή του λαού στις εορταστικές εκδηλώσεις κατά την ημέραν εορτής τής μνήμης του, 7ην Ιουνίου.
Το πλαίσιο των εορταστικών αυτών εκδηλώσεων περιέλαβε εφέτος σχετική ημερίδα, που διοργανώθηκε στο Ληξούρι υπό την σκέπην τής Ι. Μητροπόλεως Κεφαλληνίας και στην οποίαν έλαβαν μέρος, με ενδιαφέρουσες όσο και αποκαλυπτικές ομιλίες, Καθηγηταί Πανεπιστημίων, ιστορικοί επιστήμονες και άλλοι διακεκριμένοι ομιληταί.
Τή μεγάλη, όμως, προσφορά στη μνήμη τού νέου οσίου έχει αποτελέσει το πρόσφατο, εξαιρετικά αποκαλυπτικό βιβλίο, το αφιερωμένο στον «εκ Κεφαλληνίας Άγιο Παπά Μπασιά, πόνημα τού ακάματου ερευνητή, εκπαιδευτικού και συστηματικού ιχνηλάτη, κ. Γερ. Σωτ. Γαλανού, χάρη στον οποίον έχουν εντοπιστεί και ως εκ θαύματος διασωθεί από οριστική απώλεια, πλείστα όσα λαογραφικά, θρησκευτικά και καλλιτεχνικά στοιχεία από το παρελθόν τού νησιού μας και ιδιαίτερα τού Ληξουριού.
Για τον ιερέα Παναγή Μπασιά υπήρξε, βέβαια, διάχυτη και διαχρονική στο λαό η πεποίθηση για την αγιότητά του αλλά και διάσπαρτες οι φήμες γιά τον βίο, και τα ασυνήθη χαρίσματά του. Όμως, οι θρύλοι, οι λαϊκοί μύθοι και οι διαδόσεις δεν αποτελούν πάντοτε από μόνα τους και αξιόπιστα κριτήρια για να αξιολογηθεί σωστά μια προσωπικότητα και μάλιστα σε θέματα λεπτά και ευαίσθητα, όπως είναι οι θρησκευτικές πεποιθήσεις μιας κοινωνίας, η πίστη ενός λαού ότι κάποιες ασυνήθιστες ιδιότητες διακατέχουν ένα άτομο, ότι αυτό είναι προικισμένο με σχεδόν απίστευτα μεταφυσικά χαρίσματα αλλά ότι το άτομο αυτό απροσχημάτιστα, απλά και με διακριτικότητα διέθετε τον εαυτό του στην υπηρεσία τής κοινωνίας του, μέσα στην οποίαν έζησε, προσπαθώντας να την επηρεάσει ηθικά. Όμως, όλα αυτά, τα απλώς θρυλούμενα, μόνον μια αντικειμενική και αμερόληπτη έρευνα ήταν δυνατόν να ανασύρει από την αφάνεια, να τα προσεγγίσει με συναίσθημα ευθύνης και να τα καταγράψει κατά τρόπον αμερόληπτον.
Αυτό το επέτυχε ο ερευνητής Γερ. Γαλανός με το εντυπωσιακά πολυσέλιδο βιβλίο του, μέσα στο οποίον όχι μόνον καταγράφει τα όσα ασυνήθιστα και έξω από την καθιερωμένη λογική συνέβαιναν την εποχή εκείνη, (την όχι και τόσο μακρινή από τη δική μας) αλλά επιστρατεύει αξιόπιστων προσώπων τις μαρτυρίες, καταθέτει βιώματα πολλών ανθρώπων, πού έζησαν την εποχή εκείνη, αναζητά αυθεντικές και ψύχραιμες πηγές πληροφοριών και διασταυρώνει τα γραπτά ή προφορικά στοιχεία που έφτασαν ως τις μέρες μας. Όλα αυτά τα συνθέτει σε μια ενότητα, που όχι μόνον ενημερώνει και εντυπωσιάζει τον αναγνώστη με την πληρότητά της αλλά τεκμηριώνει κατά τρόπον αντικειμενικόν και αναμφισβήτητον την απόφαση τού Οικουμενικού Πατριαρχείου (εξαιρετικά φειδωλού σε παρόμοια αιτήματα) να αναγνωρίσει τον ένθεον βίον και τη θαυμαστή πολιτεία τού ταπεινού ιερέως και να τον ανακηρύξει σε Άγιον.
Το πόνημα τού Γερ. Γαλανού δεν αποτελεί μόνον μια πολύτιμη συμβολή στην ιστορία και τη λαογραφία τού Ληξουριού, αλλά ενέχει και μια ιδιάζουσα θρησκευτική διάσταση, διότι ενώ προσφέρει αμερόληπτη και ουδέτερη καταγραφή συμβάντων και αφηγήσεων τού παρελθόντος, και τα θέτει στην κρίση τού αναγνώστη, χωρίς να υιοθετεί ή να απορρίπτει το κάθε τι, αναδεικνύει ταυτόχρονα και τεκμηριωμένα την προσωπικότητα και τα θεία χαρίσματα τού ιερέα Παναγή Μπασιά, γόνου πολύκλαδης αρχοντικής οικογένειας, σύγχρονου και συγγενούς τού Ανδρέα Λασκαράτου, που έζησε φτωχός και ταπεινός στη γενέτειρά του αλλά αξιώθηκε τού υπέρτατου τίτλου τής αγιοσύνης εκ μέρους τής Ορθόδοξης Εκκλησίας μας και τον οποίον ο λαός περιέβαλλε, έτι ακόμη εν ζωή, με σεβασμό και ευλάβεια, αναγνωρίζοντας την αγιότητά του πολύ πριν την επικυρώσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Το βιβλίο είναι μια πολύτιμη πνευματική προσφορά, η πιο σημαντική στον τόπο του, τού ακούραστου ερευνητή Γερ. Σ. Γαλανού.
Εγραψα Ιούνιο, 2008
Πάνος Κηπουριώτης
Comments