Αφιερώματα kathimerini.gr
Hμερομηνία : 22-06-07 Eκτύπωση | e-mail
O δρ. Κ. Κάμπελ προειδοποιεί για εξάντληση του πετρελαίου
Ο διεθνής επιστημονικός Σύνδεσμος Μελέτης των Ορίων Παραγωγής Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου (ASPO), με έδρα την Ιρλανδία, προειδοποιεί ότι ο πλανήτης έχει μπει στη διαδικασία εξάντλησης των αποθεμάτων πετρελαίου
Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ετήσια έκθεση του πετρελαϊκού κολοσσού της BP για τα παγκόσμια αποθέματα πετρελαίου, προκάλεσε τις αντιδράσεις επιστημόνων που προειδοποιούν ότι ο διαθέσιμος «μαύρος χρυσός» πολύ σύντομα δε θα είναι σε θέση να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση.
Ο διεθνής επιστημονικός Σύνδεσμος Μελέτης των Ορίων Παραγωγής Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου (ASPO), με έδρα την Ιρλανδία, προειδοποιεί ότι ο πλανήτης έχει μπει στη διαδικασία εξάντλησης των αποθεμάτων πετρελαίου.
Ο επικεφαλής του συνδέσμου δρ. Κόλιν Κάμπελ μιλά αποκλειστικά στο kathimerini.gr, εξηγώντας τη θεωρία του και αποκαλύπτοντας την πρόοδο στις προσπάθειές του για την υιοθέτηση ενός διεθνούς Πρωτοκόλλου Εξάντλησης Πετρελαίου (Περίληψη του προτεινόμενου πρωτοκόλλου στη διεύθυνση http://www.oildepletionprotocol.org/theprotocol).
Ακολουθεί η συνέντευξη:
Η τελευταία έκθεση της ΒΡ σημειώνει ότι τα παγκόσμια αποθέματα πετρελαίου επαρκούν για κατανάλωση με τους σημερινούς ρυθμούς επί τουλάχιστον 40 χρόνια ακόμα. Εσείς, ωστόσο, διαφωνείτε. Πού εστιάζεται η διαφωνία αυτή;
Είναι ένα περίπλοκο θέμα. Η ΒΡ δημοσιεύει εδώ και χρόνια ανά τακτά διαστήματα την έκθεση αυτή σχετικά με τα παγκόσμια αποθέματα. Αλλά δε δημοσιεύει αποτελέσματα δικών της ερευνών. Αν και η γνώση των ειδικών της εταιρείας είναι ασφαλώς σεβαστή, η εν λόγω έκθεση αποτελεί μια περίληψη δεδομένων που της παραχωρούν διάφοροι άλλοι οργανισμοί. Δεδομένων ιδιαίτερα αναξιόπιστων, πρέπει να τονίσω. Για παράδειγμα, οι χώρες της Μέσης Ανατολής μέλη του ΟΠΕΚ, που συμβάλλουν στην έκθεση αυτή, ανακοίνωσαν τεράστιες αυξήσεις των αποθεμάτων τους μέσα σε μια νύχτα τη δεκαετία του 1980, όταν ανταγωνίζονταν η μία την άλλη για τις ποσοστώσεις. Μιλάμε για αύξηση της τάξεως των 300 δισεκατομμυρίων βαρελιών, ισχυρισμός αν μη τι άλλο αμφισβητήσιμος. Πρόσφατα λοιπόν ο υπουργός Πετρελαίου του Κουβέιτ παραδέχθηκε ότι τα πραγματικά αποθέματα της χώρας του είναι 48 δισεκατομμύρια βαρέλια και όχι 101 δισεκατομμύρια όπως είχε ανακοινώσει η κυβέρνηση της χώρας. Αν και λοιπόν ο κόσμος πιστεύει ότι τα στοιχεία στην έκθεση της ΒΡ προέρχονται από την ίδια την εταιρεία, αυτό δεν είναι αλήθεια. Επομένως η διαφωνία μου έγκειται στην ακρίβεια των στοιχείων που παρουσιάζουν οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες.
Είστε υποστηρικτής της θεωρίας των ανώτατων δυνατών ορίων παραγωγής πετρελαίου (peak oil). Τι ακριβώς πρεσβεύει αυτή η θεωρία;
Η βάση της θεωρίας είναι ότι το πετρέλαιο είναι προϊόν του γεωλογικού παρελθόντος του πλανήτη. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει πεπερασμένη ποσότητα πετρελαίου στη γη. Οποιοσδήποτε πίνει ένα ποτήρι μπύρα μπορεί να καταλάβει ότι το ποτήρι ξεκινά γεμάτο και καταλήγει άδειο. Όσο πιο γρήγορα πίνει κανείς, τόσο πιο γρήγορα αδειάζει το ποτήρι. Το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση των υδρογονανθράκων. Αδειάζει το ποτήρι πετρελαίου από το οποίο πίνει ο άνθρωπος. Πόσο από το πετρέλαιο της γης έχουμε χρησιμοποιήσει μέχρι τώρα; Έχουμε χρησιμοποιήσει περίπου τη μισή ποσότητα του εύκολα αντλήσιμου πετρελαίου της γης. Τονίζω το «εύκολα», γιατί υπάρχουν και ποσότητες πετρελαίου σε άλλες μορφές, όπως π.χ. τα φυσικά αποθέματα πίσσας του Καναδά. Η μεγάλη δεξαμενή μαύρου χρυσού πάντως είναι το κανονικό και εύκολα αξιοποιήσιμο πετρέλαιο, του οποίου έχουμε χρησιμοποιήσει περίπου τη μισή ποσότητα. Η χρήση πετρελαίου αυξάνεται διαρκώς τα τελευταία 150 χρόνια. Περνάμε λοιπόν τώρα στο δεύτερο μισό της διαδικασίας χρήσης πετρελαίου, κατά την οποία τα αποθέματα σε σχέση με τη ζήτηση έχουν φτάσει στο υψηλότερο σημείο τους και τώρα έχουν αρχίσει να ακολουθούν φθίνουσα πορεία. Επομένως το peak oil δεν είναι θεωρία, είναι περιγραφή της πραγματικότητας.
Δηλαδή έχει αρχίσει ήδη η φθίνουσα πορεία των αποθεμάτων πετρελαίου;
Δεν είναι εύκολο να πει κανείς πότε ακριβώς τα αποθέματα πετρελαίου φτάνουν στο ζενίθ αυτής της καμπύλης. Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις που λένε ότι φτάσαμε στο σημείο αυτό το 2005 ή ότι βρισκόμαστε τώρα εκεί ή ότι απομένουν λίγα ακόμα χρόνια. Ας πούμε ότι σίγουρα μιλάμε για το εγγύς μέλλον. Αλλά το σημαντικό στοιχείο δεν είναι η ακριβής ημερομηνία, είναι η βεβαιότητα της φθίνουσας πορείας των αποθεμάτων. Είναι η αναγνώριση της αναπόφευκτης πορείας προς την εξάντληση του πετρελαίου την οποία κανείς δεν μπορεί να ανατρέψει.
Οι επιπτώσεις στη διεθνή οικονομία, στις τιμές του πετρελαίου, στον τρόπο ζωής θα πρέπει να είναι τεράστιες;
Ναι, οι συνέπειες αυτής της κατάστασης θα είναι σαφώς τεράστιες. Θα επηρεάσει την κάθε πτυχή της ζωής μας σε παγκόσμιο επίπεδο. Αφού δεν υπάρχει προηγούμενο, κανένας δεν ξέρει πώς να αντιδράσει, πώς να αντιμετωπίσει μια τέτοια κατάσταση. Υπάρχουν βέβαια κάποιες προφανείς συνέπειες. Κατ' αρχάς μπορούμε να πούμε ότι η παραγωγή ενέργειας τα τελευταία 150 χρόνια οδήγησε στη ραγδαία ανάπτυξη της βιομηχανίας, των μεταφορών, του εμπορίου, της γεωργίας. Όλα αυτά επέτρεψαν με τη σειρά τους την εξαπλάσια αύξηση του πληθυσμού της γης. Επιπρόσθετα, πέρα από όλες αυτές τις προφανείς αλλαγές, σημειώθηκε και η μεγάλη ανάπτυξη του οικονομικού κεφαλαίου. Οι τράπεζες άρχισαν να δανείζουν περισσότερα από όσα είχαν ως κεφάλαιο, σίγουρες ότι η διαρκής ανάπτυξη θα κάλυπτε το τρέχον χρέος. Όλη αυτή η ανάπτυξη όμως βασιζόταν στην επαρκή άρα φθηνή παραγωγή ενέργειας. Επομένως, θα έλεγα ότι πολύ απλά το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα καθίσταται ευάλωτο. Ίσως αντιμετωπίσουμε τεράστιο πληθωρισμό, κάποια γενική οικονομική ύφεση.
Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις; Πιστεύετε στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας;
Η πρώτη λύση είναι η μείωση της κατανάλωσης πετρελαίου. Ο κόσμος σήμερα δαπανά άσκοπα μεγάλες ποσότητες ενέργειας. Όπου κι αν κοιτάξεις βλέπεις ότι χρησιμοποιούμε ενέργεια σαν να νομίζουμε ότι θα την έχουμε για πάντα. Άρα πρέπει να γίνουμε πιο οικονομικοί και αποδοτικοί. Φυσικά, επιπλέον, μπορούμε να αυξήσουμε τη χρήση της ανανεώσιμης ενέργειας. Ηλιακή, αιολική και υδάτινη ενέργεια πρέπει να αξιοποιηθούν περισσότερο και ίσως υπάρχει θέση και για την πυρηνική ενέργεια. Αλλά καθώς οδεύουμε προς έναν εντελώς νέο κόσμο για εμάς, πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας κυρίως ότι οφείλουμε να σπαταλάμε λιγότερη ενέργεια. Έχουμε ήδη ξεκινήσει προσπάθειες ευαισθητοποίησης προς την κατεύθυνση δημιουργίας ενός πρωτοκόλλου Εξάντλησης Πετρελαίου, το οποίο πολύ απλά θα λέει ότι οι χώρες που εισάγουν πετρέλαιο θα πρέπει να μειώσουν τις εισαγωγές κατά 2% με 3% ετησίως. Ένα σχετικά μικρό ποσοστό, ώστε η ζήτηση να προσαρμοστεί στα διαθέσιμα αποθέματα. Είναι ένα πρακτικό και όχι τόσο οδυνηρό μέτρο. Έτσι θα μπούμε σε μια σωστή κατεύθυνση για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Έχετε συζητήσει με κυβερνήσεις την πρόταση αυτή;
Ναι. Μάλιστα προσκλήθηκα τον περασμένο Σεπτέμβριο από την Κομισιόν στις Βρυξέλλες, όπου συζητήθηκε το θέμα. Είμαι επίσης χαρούμενος γιατί ο νέος υπουργός Ενέργειας εδώ στην Ιρλανδία φαίνεται να υποστηρίζει θερμά την πρόταση. Νομίζω επίσης ότι αν δείτε και στις ΗΠΑ, όχι τόσο την κυβέρνηση όσο πολλές πόλεις και άλλους φορείς, αρχίζει να συζητείται το θέμα. Νομίζω ότι δημιουργείται ένα κίνημα για την εξοικονόμηση ενέργειας.
www.kathimerini.gr
Hμερομηνία : 22-06-07 Eκτύπωση | e-mail
O δρ. Κ. Κάμπελ προειδοποιεί για εξάντληση του πετρελαίου
Ο διεθνής επιστημονικός Σύνδεσμος Μελέτης των Ορίων Παραγωγής Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου (ASPO), με έδρα την Ιρλανδία, προειδοποιεί ότι ο πλανήτης έχει μπει στη διαδικασία εξάντλησης των αποθεμάτων πετρελαίου
Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ετήσια έκθεση του πετρελαϊκού κολοσσού της BP για τα παγκόσμια αποθέματα πετρελαίου, προκάλεσε τις αντιδράσεις επιστημόνων που προειδοποιούν ότι ο διαθέσιμος «μαύρος χρυσός» πολύ σύντομα δε θα είναι σε θέση να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση.
Ο διεθνής επιστημονικός Σύνδεσμος Μελέτης των Ορίων Παραγωγής Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου (ASPO), με έδρα την Ιρλανδία, προειδοποιεί ότι ο πλανήτης έχει μπει στη διαδικασία εξάντλησης των αποθεμάτων πετρελαίου.
Ο επικεφαλής του συνδέσμου δρ. Κόλιν Κάμπελ μιλά αποκλειστικά στο kathimerini.gr, εξηγώντας τη θεωρία του και αποκαλύπτοντας την πρόοδο στις προσπάθειές του για την υιοθέτηση ενός διεθνούς Πρωτοκόλλου Εξάντλησης Πετρελαίου (Περίληψη του προτεινόμενου πρωτοκόλλου στη διεύθυνση http://www.oildepletionprotocol.org/theprotocol).
Ακολουθεί η συνέντευξη:
Η τελευταία έκθεση της ΒΡ σημειώνει ότι τα παγκόσμια αποθέματα πετρελαίου επαρκούν για κατανάλωση με τους σημερινούς ρυθμούς επί τουλάχιστον 40 χρόνια ακόμα. Εσείς, ωστόσο, διαφωνείτε. Πού εστιάζεται η διαφωνία αυτή;
Είναι ένα περίπλοκο θέμα. Η ΒΡ δημοσιεύει εδώ και χρόνια ανά τακτά διαστήματα την έκθεση αυτή σχετικά με τα παγκόσμια αποθέματα. Αλλά δε δημοσιεύει αποτελέσματα δικών της ερευνών. Αν και η γνώση των ειδικών της εταιρείας είναι ασφαλώς σεβαστή, η εν λόγω έκθεση αποτελεί μια περίληψη δεδομένων που της παραχωρούν διάφοροι άλλοι οργανισμοί. Δεδομένων ιδιαίτερα αναξιόπιστων, πρέπει να τονίσω. Για παράδειγμα, οι χώρες της Μέσης Ανατολής μέλη του ΟΠΕΚ, που συμβάλλουν στην έκθεση αυτή, ανακοίνωσαν τεράστιες αυξήσεις των αποθεμάτων τους μέσα σε μια νύχτα τη δεκαετία του 1980, όταν ανταγωνίζονταν η μία την άλλη για τις ποσοστώσεις. Μιλάμε για αύξηση της τάξεως των 300 δισεκατομμυρίων βαρελιών, ισχυρισμός αν μη τι άλλο αμφισβητήσιμος. Πρόσφατα λοιπόν ο υπουργός Πετρελαίου του Κουβέιτ παραδέχθηκε ότι τα πραγματικά αποθέματα της χώρας του είναι 48 δισεκατομμύρια βαρέλια και όχι 101 δισεκατομμύρια όπως είχε ανακοινώσει η κυβέρνηση της χώρας. Αν και λοιπόν ο κόσμος πιστεύει ότι τα στοιχεία στην έκθεση της ΒΡ προέρχονται από την ίδια την εταιρεία, αυτό δεν είναι αλήθεια. Επομένως η διαφωνία μου έγκειται στην ακρίβεια των στοιχείων που παρουσιάζουν οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες.
Είστε υποστηρικτής της θεωρίας των ανώτατων δυνατών ορίων παραγωγής πετρελαίου (peak oil). Τι ακριβώς πρεσβεύει αυτή η θεωρία;
Η βάση της θεωρίας είναι ότι το πετρέλαιο είναι προϊόν του γεωλογικού παρελθόντος του πλανήτη. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει πεπερασμένη ποσότητα πετρελαίου στη γη. Οποιοσδήποτε πίνει ένα ποτήρι μπύρα μπορεί να καταλάβει ότι το ποτήρι ξεκινά γεμάτο και καταλήγει άδειο. Όσο πιο γρήγορα πίνει κανείς, τόσο πιο γρήγορα αδειάζει το ποτήρι. Το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση των υδρογονανθράκων. Αδειάζει το ποτήρι πετρελαίου από το οποίο πίνει ο άνθρωπος. Πόσο από το πετρέλαιο της γης έχουμε χρησιμοποιήσει μέχρι τώρα; Έχουμε χρησιμοποιήσει περίπου τη μισή ποσότητα του εύκολα αντλήσιμου πετρελαίου της γης. Τονίζω το «εύκολα», γιατί υπάρχουν και ποσότητες πετρελαίου σε άλλες μορφές, όπως π.χ. τα φυσικά αποθέματα πίσσας του Καναδά. Η μεγάλη δεξαμενή μαύρου χρυσού πάντως είναι το κανονικό και εύκολα αξιοποιήσιμο πετρέλαιο, του οποίου έχουμε χρησιμοποιήσει περίπου τη μισή ποσότητα. Η χρήση πετρελαίου αυξάνεται διαρκώς τα τελευταία 150 χρόνια. Περνάμε λοιπόν τώρα στο δεύτερο μισό της διαδικασίας χρήσης πετρελαίου, κατά την οποία τα αποθέματα σε σχέση με τη ζήτηση έχουν φτάσει στο υψηλότερο σημείο τους και τώρα έχουν αρχίσει να ακολουθούν φθίνουσα πορεία. Επομένως το peak oil δεν είναι θεωρία, είναι περιγραφή της πραγματικότητας.
Δηλαδή έχει αρχίσει ήδη η φθίνουσα πορεία των αποθεμάτων πετρελαίου;
Δεν είναι εύκολο να πει κανείς πότε ακριβώς τα αποθέματα πετρελαίου φτάνουν στο ζενίθ αυτής της καμπύλης. Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις που λένε ότι φτάσαμε στο σημείο αυτό το 2005 ή ότι βρισκόμαστε τώρα εκεί ή ότι απομένουν λίγα ακόμα χρόνια. Ας πούμε ότι σίγουρα μιλάμε για το εγγύς μέλλον. Αλλά το σημαντικό στοιχείο δεν είναι η ακριβής ημερομηνία, είναι η βεβαιότητα της φθίνουσας πορείας των αποθεμάτων. Είναι η αναγνώριση της αναπόφευκτης πορείας προς την εξάντληση του πετρελαίου την οποία κανείς δεν μπορεί να ανατρέψει.
Οι επιπτώσεις στη διεθνή οικονομία, στις τιμές του πετρελαίου, στον τρόπο ζωής θα πρέπει να είναι τεράστιες;
Ναι, οι συνέπειες αυτής της κατάστασης θα είναι σαφώς τεράστιες. Θα επηρεάσει την κάθε πτυχή της ζωής μας σε παγκόσμιο επίπεδο. Αφού δεν υπάρχει προηγούμενο, κανένας δεν ξέρει πώς να αντιδράσει, πώς να αντιμετωπίσει μια τέτοια κατάσταση. Υπάρχουν βέβαια κάποιες προφανείς συνέπειες. Κατ' αρχάς μπορούμε να πούμε ότι η παραγωγή ενέργειας τα τελευταία 150 χρόνια οδήγησε στη ραγδαία ανάπτυξη της βιομηχανίας, των μεταφορών, του εμπορίου, της γεωργίας. Όλα αυτά επέτρεψαν με τη σειρά τους την εξαπλάσια αύξηση του πληθυσμού της γης. Επιπρόσθετα, πέρα από όλες αυτές τις προφανείς αλλαγές, σημειώθηκε και η μεγάλη ανάπτυξη του οικονομικού κεφαλαίου. Οι τράπεζες άρχισαν να δανείζουν περισσότερα από όσα είχαν ως κεφάλαιο, σίγουρες ότι η διαρκής ανάπτυξη θα κάλυπτε το τρέχον χρέος. Όλη αυτή η ανάπτυξη όμως βασιζόταν στην επαρκή άρα φθηνή παραγωγή ενέργειας. Επομένως, θα έλεγα ότι πολύ απλά το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα καθίσταται ευάλωτο. Ίσως αντιμετωπίσουμε τεράστιο πληθωρισμό, κάποια γενική οικονομική ύφεση.
Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις; Πιστεύετε στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας;
Η πρώτη λύση είναι η μείωση της κατανάλωσης πετρελαίου. Ο κόσμος σήμερα δαπανά άσκοπα μεγάλες ποσότητες ενέργειας. Όπου κι αν κοιτάξεις βλέπεις ότι χρησιμοποιούμε ενέργεια σαν να νομίζουμε ότι θα την έχουμε για πάντα. Άρα πρέπει να γίνουμε πιο οικονομικοί και αποδοτικοί. Φυσικά, επιπλέον, μπορούμε να αυξήσουμε τη χρήση της ανανεώσιμης ενέργειας. Ηλιακή, αιολική και υδάτινη ενέργεια πρέπει να αξιοποιηθούν περισσότερο και ίσως υπάρχει θέση και για την πυρηνική ενέργεια. Αλλά καθώς οδεύουμε προς έναν εντελώς νέο κόσμο για εμάς, πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας κυρίως ότι οφείλουμε να σπαταλάμε λιγότερη ενέργεια. Έχουμε ήδη ξεκινήσει προσπάθειες ευαισθητοποίησης προς την κατεύθυνση δημιουργίας ενός πρωτοκόλλου Εξάντλησης Πετρελαίου, το οποίο πολύ απλά θα λέει ότι οι χώρες που εισάγουν πετρέλαιο θα πρέπει να μειώσουν τις εισαγωγές κατά 2% με 3% ετησίως. Ένα σχετικά μικρό ποσοστό, ώστε η ζήτηση να προσαρμοστεί στα διαθέσιμα αποθέματα. Είναι ένα πρακτικό και όχι τόσο οδυνηρό μέτρο. Έτσι θα μπούμε σε μια σωστή κατεύθυνση για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Έχετε συζητήσει με κυβερνήσεις την πρόταση αυτή;
Ναι. Μάλιστα προσκλήθηκα τον περασμένο Σεπτέμβριο από την Κομισιόν στις Βρυξέλλες, όπου συζητήθηκε το θέμα. Είμαι επίσης χαρούμενος γιατί ο νέος υπουργός Ενέργειας εδώ στην Ιρλανδία φαίνεται να υποστηρίζει θερμά την πρόταση. Νομίζω επίσης ότι αν δείτε και στις ΗΠΑ, όχι τόσο την κυβέρνηση όσο πολλές πόλεις και άλλους φορείς, αρχίζει να συζητείται το θέμα. Νομίζω ότι δημιουργείται ένα κίνημα για την εξοικονόμηση ενέργειας.
www.kathimerini.gr
Comments